Το πιο διάσημο ποπ συγκρότημα του πλανήτη, οι Beatles, βρέθηκαν στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1967, όταν οι νέοι στις ΗΠΑ και την Ευρώπη γιόρταζαν το «καλοκαίρι της αγάπης», κι αυτοί βρίσκονταν στο απόγειο της φήμης τους.

Ήταν μια ζεστή μέρα του Ιουλίου του 1967, όταν η συντροφιά των «σκαθαριών» ταξίδευε μέσω της γραφικής Αράχωβας προκειμένου να επισκεφθεί τον ιερό τόπο των Δελφών. Σε κάποια ανάπαυλα του ταξιδιού, ο νεαρός τότε ρεπόρτερ του «Βήματος», Λάμπης Τσιριγωτάκης, βρήκε τον Τζον Λένον να χαλαρώνει δίπλα στην πρώτη του σύζυγο Σύνθια και τον 4χρονο γιο τους Τζούλιαν, και δεν έχασε την ευκαιρία να του κάνει μερικές ερωτήσεις.

Αρχικά ρώτησε τον Λένον ποιες ήταν οι εντυπώσεις του από την Ελλάδα, αλλά στη συνέχεια η συζήτηση πήρε μια απρόσμενη τροπή.

Ο Τζον Λένον, συνέχισε λέγοντας: «Δυστυχώς οι κοινωνικές ανισότητες αυτή την εποχή στην Αγγλία είναι τόσο μεγάλες που με πληγώνουν ψυχολογικά. Αντίθετα, η Ελλάδα είναι μια υπέροχη χώρα, με φανταστικό κλίμα, πλούσια ιστορία και καλόκαρδους, φιλόξενους ανθρώπους […] γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο σκεφτόμαστε σοβαρά το ενδεχόμενο να αγοράσουμε ένα μικρό νησάκι και να στήσουμε το δικό μας χίπικο κοινόβιο όπου θα μπορούμε να ζούμε τουλάχιστον έξι μήνες τον χρόνο».

Πολιτισμικό παράδοξο

Το όλο σκηνικό, ήταν τουλάχιστον παράδοξο…

Σίγουρα η Ελλάδα είναι μια πανέμορφη χώρα, με φιλόξενους ανθρώπους και μεγάλα καλοκαίρια. Τρεις μήνες όμως πριν, στις 21 Απριλίου 1967, η Δημοκρατία είχε καταλυθεί, και είχε κηρυχθεί δικτατορία από τα τανκς μιας ομάδας συνταγματαρχών που με σύνθημα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» φιλοδοξούσε να «σώσει» την πατρίδα από την παρακμή, την ανηθικότητα και τη «μάστιγα του κομμουνισμού».

Για πετύχει τους σκοπούς της, η Χούντα, είχε αρχίσει τις συλλήψεις, τα βασανιστήρια, τις πολυετείς φυλακίσεις και την εξορία των δημοκρατικών πολιτών στα ξερονήσια, ενώ στο κοινωνικό πεδίο, είχε άμεσα απαγορεύσει, διά νόμου, τις μίνι φούστες, τα μπλουτζίν, τα μακριά μαλλιά, και οτιδήποτε εθνικά επιζήμιο και «παρακμιακό».

Μετά τους κομμουνιστές, ο επόμενος εθνικός εχθρός της Χούντας ήταν οι χίπηδες, οι οποίοι θεωρούνταν «ναρκομανείς, σεξομανείς, κλέφτες και λωποδύτες».

Πώς λοιπόν οι Beatles (που θεωρούνταν χίπηδες) είχαν διανοηθεί να αγοράσουν ένα νησάκι στο Αιγαίο για να στήσουν τη δική τους hippy commune (χίπικη κομμούνα); Ποια συνθήκη ήταν ικανή να επιτρέψει ένα τέτοιο ανοσιούργημα; Ποιος παράγοντας θα μπορούσε να είναι το σημείο επαφής ανάμεσα στους Beatles και τη Χούντα, ανάμεσα σε δύο κόσμους που απείχαν εκατομμύρια έτη φωτός;

Η Χούντα και ο Magic Alex

Ο «παράγων» αυτός, ήταν ένας νεαρός Έλληνας, με το όνομα Αλέξης Μάρδας. Ο Μάρδας που είχε ιδιαίτερο ταλέντο στα ηλεκτρονικά, τα χρόνια εκείνα ζούσε στο Λονδίνο επιδιορθώνοντας τηλεοράσεις και δημιουργώντας μια σειρά «ηλεκτροκινητικά γλυπτά» (Kinetic Light Sculptures). Εκεί, γνώρισε μέσω του Τζον Ντάνμπαρ, που ήταν ιδιοκτήτης της Indica Gallery, τον Τζον Λένον. Έγιναν φίλοι, και μάλιστα ήταν ο Λένον του έδωσε το παρωνύμιο «Magic Alex», όταν ο Μάρδας του έκανε δώρο ένα «nothing box», ένα μικρό κουτί με κάτι φωτάκια που παρήγαγε διάφορους ηλεκτρονικούς ήχους, και το οποίο διασκέδαζε τον Λένον όταν έκανε χρήση LSD.

Ο Αλέξης Μάρδας στη συνέχεια μπήκε στο στενό κύκλο των Beatles, και ήταν από τους πρώτους υπαλλήλους της εταιρείας Apple Corporation. Αργότερα ανέλαβε να δημιουργήσει για τα Apple Studios, μια 72κάναλη κονσόλα, αλλά απέτυχε παταγωδώς, και οι Beatles όταν μπήκαν στο στούντιο για τις ηχογραφήσεις του Let It Be, βρέθηκαν σ’ ένα στούντιο που δεν είχε ούτε μερικά βασικά εργαλεία όπως: soundproofing (απόσβεση ήχου), talkback (intercom), patch bay (κανάλι καλωδίων).

Ο Μάρδας, ήταν ενθουσιώδης, ήταν οραματιστής αλλά και καταφερτζής αφού καταλάβαινε τι ήθελε ο άλλος, και ήξερε να «πουλάει» διάφορες απίθανες ιδέες. Μαζί με τον Ντάνμπαρ, γνώρισαν τον Μπράιαν Τζόουνς των Rolling Stones προσπάθησαν να κάνουν ένα «psychedelic light box» για την ευρωπαϊκή τουρνέ που θα έκαναν οι Rolling Stones το 1967, αλλά το συγκρότημα δεν εντυπωσιάστηκε από το αποτέλεσμα και τον έκαναν πέρα.

Το ταξίδι των Beatles στην Ελλάδα το κανόνισε ο Μάρδας, του οποίου ο πατέρας ήταν πρώην αξιωματικός της Αεροπορίας, και κατά πολλούς, ενεργό στέλεχος της ΚΥΠ, άρα είχε άριστες σχέσεις με το χουντικό καθεστώς. Ο Μάρδας, μεσολάβησε για την ανεύρεση αλλά και την απόπειρα αγοράς ενός μικρού νησιού, άλλοι λένε πως επρόκειτο για το νησάκι Αγία Τριάδα του Ευβοϊκού, άλλοι για το νησάκι Τσουγκριάς (ανοιχτά της Σκιάθου) αφού με τις γνωριμίες του στο χουντικό καθεστώς μπορούσαν να παρακαμφθούν διάφορες δυσκολίες συναλλάγματος, αγοραπωλησίας από αλλοδαπά πρόσωπα κλπ.

Ο Μάρδας, μετά τις διαδοχικές αποτυχίες του έφυγε από την Apple Electronics, ενώ μια μυστηριώδης πυρκαγιά που ξέσπασε στο υπόγειο του εργαστηρίου δεν του επέτρεψε να παρουσιάσει επίσημα τις «εφευρέσεις» του. Οι «πειραματισμοί» Μάρδα στοίχισαν στους Beatles, γύρω στα 4,5 εκατομμύρια ευρώ σε σημερινές αξίες.

Για την ιστορία αναφέρω ότι ο Μάρδας τη δεκαετία του 1970, ασχολήθηκε με τη μετατροπή και θωράκιση ακριβών αυτοκινήτων. Μάλιστα σ’ αυτή του τη δραστηριότητα συνεργάστηκε με τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο, με τον οποίο διατηρούσε φιλικές σχέσεις στο Λονδίνο. Η εταιρεία τους χρηματοδοτήθηκε με 1.000.000 λίρες Αγγλίας, από ανώνυμους τραπεζικούς λογαριασμούς του Μονακό και της Ελβετίας. Ο Κωνσταντίνος τον βοήθησε συστήνοντάς τον σε άλλους γαλαζοαίματους. Ο Χουάν Κάρλος της Ισπανίας, ο Σάχης της Περσίας, o Σουλτάνος του Ομάν, και άλλοι, παρήγγειλαν τεθωρακισμένα αυτοκίνητα τα οποία όμως μετά τις δοκιμές ασφαλείας κρίθηκαν ακατάλληλα και επεστράφησαν.

Στις 4 Μαρτίου 2010, ο Μάρδας που είχε κάνει μήνυση στους New York Times και ζητούσε θηριώδη αποζημίωση, επειδή σε άρθρο τους τον αποκαλούσαν «δήθεν εφευρέτη και τσαρλατάνο», δέχτηκε να σταματήσει τη δίωξη εάν η εφημερίδα διευκρίνιζε ότι αποκαλώντας τον «τσαρλατάνο» δεν εννοεί ότι είναι «απατεώνας».

Η Χούντα επιχείρησε propaganda μέσω των Beatles

Τον περασμένο μήνα ένα έντυπο του University of Liverpool που ονομάζεται: Journal of Beatles Studies, κυκλοφόρησε περιέχοντας ένα δοκίμιο (8.000 λέξεων) με τίτλο: “Used as propaganda”: The Beatles’ Greek island plans and international politics.

O συγγραφέας του δοκιμίου, Τζόναθαν Νοτ (Jonathan Knott), έχοντας για χρόνια μελετήσει διεξοδικά το θέμα, είναι πεπεισμένος ότι ενώ οι Beatles είχαν τη ρομαντική ιδέα να αγοράσουν ένα νησάκι για να φτιάξουν το ησυχαστήριό τους, οι Έλληνες υπουργοί της Χούντας σκόπευαν να εκμεταλλευτούν το γεγονός για να σπάσουν την «διεθνή απομόνωση» του δικτατορικού καθεστώτος, να αυξήσουν την έλευση των τουριστών στην Ελλάδα, και να βγάλουν και έξτρα χρήματα υπερ-τιμολογώντας τα τιμήματα και διευκολύνοντας καταστάσεις (λαδώματα, οικοδομικές άδειες, κλπ).

Ο Knott, υποστηρίζει ότι: «Οι Beatles δεν είχαν ιδέα για το τι παιζόταν πίσω από την πλάτη τους. Εξ’ άλλου όλο το ταξίδι στην Ελλάδα έγινε μέσα σ’ ένα σύννεφο από LSD. Κανένας από τα ‘’σκαθάρια’’ δεν ήξερε πού ακριβώς βρίσκονταν… Οι Beatles, είτε επειδή ήταν στο ‘’high’’ τους, είτε επειδή δεν σκέφτονταν κακόβουλα, μερικές φορές έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης από άτομα του στενού τους περιβάλλοντος…»

Διαβάστε επίσης:

«Ροκάδες» vs «Καρεκλάδες»: Οι ταραχές στο Σικάγο που «κατεδάφισαν» τη Disco μουσική (videos)

Πάτι Σμιθ: Η ηγερία του punk τιμά τον ποιητή Αρθούρο Ρεμπό στο Παρίσι (Videos)

Parchman Farm Blues: Αντιλαλούν οι φυλακές του Μισισιπή ξεχειλίζοντας μουσική