Το Ισραήλ θεωρεί τις παλαιστινιακές σουνιτικές τρομοκρατικές οργανώσεις, Χαμάς και Ισλαμική Τζιχάντ (Palestinian Islamic Jihad – PIJ), που διαθέτουν σημαντική επιχειρησιακή δυνατότητα και διεξάγουν επιθετικές επιχειρήσεις (εκτοξεύσεις ρουκετών, πυρά ελαφρών όπλων, εισβολή στα ισραηλινά εδάφη, απαγωγές πολιτών και στρατιωτών, κτλ), ως «μείζονα ασύμμετρη απειλή κατά του εβραϊκού κράτους», την οποία οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (Israeli Defence Forces – IDF) θα επιχειρήσουν να εξουδετερώσουν.

Ως εκ τούτου, θεωρείται βέβαιο ότι είναι θέμα χρόνου οι IDF να εισβάλουν στη Λωρίδα της Γάζας, προκειμένου να διεξάγουν χερσαίες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Η καθυστέρηση, που παρατηρείται στην έναρξη αυτής της επιχείρησης, οφείλεται στη διεξαγωγή διπλωματικής και ανθρωπιστικής δραστηριότητας -κυρίως απομάκρυνση των αμάχων από τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας– καθώς και της αξιολόγησης της απειλής στα βόρεια και βορειοανατολικά σύνορα (Λίβανος και Υψίπεδα του Γκολάν, αντίστοιχα), όπου απαιτείται ανάπτυξη σημαντικής δύναμης του ισραηλινού στρατού.

Τις τελευταίες μέρες, οι IDF εξουδετέρωσαν τους εναπομείναντες μαχητές της Χαμάς, οι οποίοι εισέβαλαν στα ισραηλινά εδάφη, στις 7 Οκτωβρίου.

Ταυτόχρονα, κινητοποίησαν 360.000 εφέδρους, διεξήγαγαν αεροπορικές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας, προκειμένου να καταστρέψουν τα κέντρα διοίκησης και ελέγχου της Χαμάς, να στοχοποιήσουν έναν σημαντικό αριθμό ηγετικών στελεχών, καθώς και να καταστρέψουν σήραγγες, αποθήκες όπλων και κυρίως εκτοξευτές ρουκετών. Αυτές οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να διεξάγονται και κατά τη διάρκεια των χερσαίων εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, έως ότου το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας κρίνει ότι η επιχειρησιακή δυνατότητα της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, «Ταξιαρχίες Ezzedine al- Qassam», και η αντίστοιχη της Ισλαμικής Τζιχάντ, «Ταξιαρχίες Al-Quds», έχουν σε ικανοποιητικό ποσοστό εξουδετερωθεί.

Στην παρούσα φάση, περισσότεροι από 100.000 Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί γύρω από τη Γάζα, ενώ το ισραηλινό ναυτικό έχει επιβάλει πλήρη ναυτικό αποκλεισμό για να διασφαλίσει ότι η Χαμάς δεν θα ανεφοδιάζεται με όπλα και προμήθειες δια θαλάσσης. Προκειμένου να εξουδετερωθεί η επιχειρησιακή δυνατότητα της Χαμάς, οι Ισραηλινοί στρατιώτες θα πρέπει να μάχονται από σπίτι σε σπίτι και από σήραγγα σε σήραγγα, για να εξουδετερώσουν τους τρομοκράτες, να καταστρέψουν το οπλοστάσιο και να διασώσουν όσους ομήρους είναι δυνατόν.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι μεταξύ των περισσότερων από τους 100 ομήρους υπάρχουν και αρκετοί ξένοι υπήκοοι, όπως Αμερικανοί. Για να αυξηθούν οι πιθανότητες διάσωσής τους, έχουν τεθεί σε κατάσταση υψίστης ετοιμότητας Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, για την περίπτωση που θα απαιτηθεί να συνεπιχειρήσουν, αν και ο Μπάιντεν διαβεβαίωσε ότι δεν θα στείλει χερσαίες αμερικανικές δυνάμεις. Από την πλευρά του, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Λόιντ Τζέιμς Όστιν, δήλωσε ότι το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ συνεργάζεται με τους IDF στην ανταλλαγή πληροφοριών και στην επιχειρησιακή σχεδίαση.

Σημαντικές απώλειες αμάχων Παλαιστινίων

Γίνεται κατανοητό ότι, λόγω των αμάχων Παλαιστινίων και των ομήρων, η διεξαγωγή της εκκαθαριστικής επιχείρησης, εκτός από παρατεταμένη, θα είναι και ιδιαίτερα περίπλοκη. Η Λωρίδα της Γάζας είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του πλανήτη. Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια της εισβολής των χερσαίων ισραηλινών δυνάμεων είναι αδύνατον να αποφευχθούν οι απώλειες αμάχων. Όσοι περισσότεροι Παλαιστίνιοι κινηθούν προς τη νότια Λωρίδα της Γάζας, τόσο περισσότερο θα περιορισθούν οι απώλειες αμάχων, θα περιορισθεί η διάρκεια της επιχείρησης και θα επιτευχθούν οι αντικειμενικοί της σκοποί. Βέβαια, σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των ανθρώπινων απωλειών θα είναι σημαντικός καθώς θα αυξάνεται καθημερινά. Για το λόγο αυτό, οι IDF αναμένεται να προβούν στη διάδοση οδηγιών με drones ή και μέσω μηνυμάτων κινητής τηλεφωνίας προς τους αμάχους, προκειμένου να τους απομακρύνουν από συγκεκριμένες περιοχές, ώστε να περιοριστούν οι απώλειές τους.

Υπαρκτή η απειλή επέκτασης της συγκρουσιακής κατάστασης Στις 15 Οκτωβρίου, σε συνέντευξή του στο Al Jazeera, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, προειδοποίησε ότι «η συνεχιζόμενη πολιορκία της Γάζας από το Ισραήλ καθιστά έναν πολυμέτωπο πόλεμο ολοένα και πιο πιθανό». Η πιθανότητα επέκτασης του πολέμου σε δύο ή τρία ή και τέσσερα μέτωπα (Λωρίδα της Γάζας, Δυτική Όχθη, ισραηλινο- λιβανικά σύνορα και Υψώματα του Γκολάν) είναι υπαρκτή. Είναι σχεδόν αναμενόμενο, με την έναρξη της εισβολής των Ισραηλινών στη Λωρίδα της Γάζας, η Χεζμπολάχ να αντιδράσει δυναμικά στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.

Η υποστηριζόμενη από το Ιράν, Χεζμπολάχ, φέρεται να διαθέτει περίπου 150.000 ρουκέτες και βαλλιστικά βλήματα εδάφους-εδάφους ικανά να πλήξουν μεγάλο μέρος του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ.

Μέχρι στιγμής, διαφαίνεται ότι η Τεχεράνη δεν επιθυμεί την εμπλοκή της στη σύγκρουση Χαμάς-Ισραήλ. Ωστόσο, στοιχεία του σιιτικού «Άξονα Αντίστασης» (Axis of Resistance) προετοιμάζονται για την επέκταση του πολέμου Χαμάς- Ισραήλ σε περιφερειακή σύγκρουση, αν πραγματοποιηθεί η ισραηλινή εισβολή στη Γάζα. Σιιτικές πολιτοφυλακές και οργανώσεις, που υποστηρίζονται από το Ιράν, έχουν αναπτυχθεί στο νότιο Λίβανο και τη νοτιοδυτική Συρία και περιλαμβάνουν τη Χεζμπολάχ, μέρος των Μονάδων Λαϊκής Κινητοποίησης του Ιράκ (Popular Mobilization Units – PMU: ιρακινή οργάνωση, που αποτελείται από περίπου 67 διαφορετικές ένοπλες φατρίες, με περίπου 230.000 κυρίως σιίτες μαχητές), την Fatemiyoun Brigade του Αφγανιστάν (αφγανική σιιτική πολιτοφυλακή, που δημιουργήθηκε το 2014, για να πολεμήσει στη Συρία στο πλευρό της συριακής κυβέρνησης) και την Zainebiyoun Brigade του Πακιστάν (πακιστανική σιιτική ισλαμιστική ένοπλη πολιτοφυλακή, που συμμετέχει ενεργά στον συριακό εμφύλιο πόλεμο).

Η επόμενη μέρα χωρίς στρατηγική εξόδου Γίνεται κατανοητό ότι ακόμη κι αν οι αντικειμενικοί στόχοι της επιχείρησης επιτευχθούν, δηλαδή εξουδετερωθεί η Χαμάς, η Ισλαμική Τζιχάντ και καταστραφεί το οπλοστάσιο και οι στρατιωτικές τους υποδομές, θα απαιτηθεί η εφαρμογή ενός σχεδίου στρατηγικής εξόδου των IDF, το οποίο θα προβλέπει την παράδοση της Λωρίδας της Γάζας σε μια παλαιστινιακή πολιτική αρχή, η οποία θα είναι κοινής αποδοχής από το σύνολο του παλαιστινιακού λαού. Προς το παρόν, αυτή η στρατηγική εξόδου της επόμενης μέρας δεν υφίσταται.

*Βασίλης Γιαννακόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής

Διαβάστε επίσης:

Η «Τόλμη και Γοητεία» της Αριστεράς

Οι παίκτες στη Μέση Ανατολή

Ισχυρό το εκλογικό μήνυμα στη Ν.Δ.