Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την κρίσιμη Κεντρική Επιτροπή στις 11 – 12 Νοεμβρίου, η οποία αναμένεται πως θα μετατραπεί σε αρένα εξαιτίας του θέματος των διαγραφών των τεσσάρων στελεχών, δηλαδή του Νίκου Φίλη, του Δημήτρη Βίτσα, του Πάνου Σκουρλέτη και του Στέφανου Τζουμάκα.

Οι διαγραφές μεγέθυναν την κρίση που υπήρχε ούτως ή άλλως από την ημέρα της εκλογής του προέδρου και μετά, με την εσωκομματική αντιπολίτευση να εκφράζει διαφωνίες για τη μετάθεση του συνεδρίου τον Φεβρουάριο, τα θέματα λειτουργίας του κόμματος, τις επιθέσεις στο διαδίκτυο τρολ και οπαδών της ηγεσίας σε στελέχη της μειοψηφίας, τις θέσεις που εκφράστηκαν δημόσια από τον πρόεδρο ή το κόμμα (ΣΕΒ, Γάζα κ.λπ.).

Παρά την προσπάθεια του Στέφανου Κασσελάκη να επικεντρωθεί στα πολιτικά καθήκοντα του ρόλου του, το γεγονός ότι οι διαγραφές παραμένουν στο τραπέζι συντηρεί το εκρηκτικό κλίμα στο παρασκήνιο, ενώ στην επιφάνεια τηρείται κακήν κακώς ένα άτυπο μορατόριουμ με τους τόνους της αντιπαράθεσης σαφώς χαμηλωμένους.

Η ηγεσία μέχρι στιγμής έχει δείξει ότι θέλει να τελειώνει με τους διαφωνούντες, και συγκεκριμένα με εκείνο το κομμάτι που έχει εκφράσει ανοιχτά απόλυτη εναντίωση στον νέο πρόεδρο και τους συν αυτώ, δηλαδή την Ομπρέλα. Δεν θέλει το θέμα με τις διαγραφές και το συνακόλουθο «ξεκαθάρισμα» να πάει πέραν της Κεντρικής Επιτροπής του Νοεμβρίου.

«Ούτε βήμα πίσω»

Φαίνεται ωστόσο να προκαλεί μια ανησυχία το γεγονός πως οι διαγραφές περνούν μέσα από την Επιτροπή Δεοντολογίας του κόμματος, την πειθαρχική διαδικασία δηλαδή, η οποία είναι χρονοβόρα. Είναι δε με ερωτηματικό αν κάποιοι φοβούνται για το γεγονός ότι ο πρόεδρος κρατά κλειστά τα χαρτιά του και ενδεχομένως να έχει δεύτερες σκέψεις. Στη χθεσινή της εμφάνιση στον ΣΚΑΪ η Θεοδώρα Τζάκρη εξέπεμψε πολύ ισχυρό σήμα ότι ο πρόεδρος «δεν πρέπει να κάνει πίσω» και εξέφρασε την άποψη πως «πρέπει να προχωρήσουμε χωρίς δισταγμό. Αν κάνει πίσω ο κ. Κασσελάκης, θα είναι λάθος. Το να σταθεί δίπλα στους ανθρώπους που έχουν πάρει την απόφαση ‘‘γαία πυρί μιχθήτω’’ είναι κάτι σαν πολιτική αυτοκτονία». Και ο Πέτρος Παππάς, εκ των στενών συνεργατών του προέδρου, έδειξε τις προηγούμενες μέρες να στέλνει μήνυμα προς τα όργανα λέγοντας ότι θα κάνουν το καθήκον τους γιατί αλλιώς ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να προχωρήσει μπροστά.

Τα στελέχη της ηγετικής ομάδας, λοιπόν, που τις τελευταίες ημέρες επισημαίνουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πως οι διαγραφές πρέπει να προχωρήσουν πάση θυσία, δείχνουν να πιστεύουν πως η λύση πρέπει να είναι πολιτική και πως οι αποφάσεις των οργάνων πρέπει να είναι στην κατεύθυνση που έχει υποδείξει ο πρόεδρος με την ανδρεοπαπανδρεϊκή δήλωση πως τα στελέχη αυτά «έθεσαν εαυτούς εκτός κόμματος».

Σημειωτόν η πειθαρχική διαδικασία

Όμως σε επίπεδο Επιτροπής Δεοντολογίας τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά – ήδη το όργανο δέχτηκε κριτική γιατί αποφάσισε την Παρασκευή (κατά πλειοψηφία 10 έναντι 5) να ζητήσει τώρα γνωμοδότηση από την επικείμενη Κεντρική Επιτροπή. Η γνωμοδότηση όμως από την Κεντρική Επιτροπή ζητείται μόνο στην περίπτωση των βαριών ποινών (αναστολή ή διαγραφή). Ως εκ τούτου θεωρήθηκε ότι χωρίς καν να εξεταστούν οι υποθέσεις προεξοφλείται ποιες θα είναι οι ποινές.

Σύμφωνα όμως με όσους γνωρίζουν, τυπικά θα έπρεπε πρώτα να συνέλθουν οι τριμελείς επιτροπές που έχουν οριστεί ανά ελεγχόμενο, να συγκεντρώσουν το υλικό, να το αξιολογήσουν και στη συνέχεια να αποφανθούν για το είδος της ποινής που εκτιμούν ότι αντιστοιχεί στην εκάστοτε καταγγελλόμενη ως αντιδεοντολογική συμπεριφορά, και τότε να ζητήσουν τη γνωμοδότηση από το αρμόδιο όργανο. Τυπικά οι τριμελείς επιτροπές εξετάζουν τις υποθέσεις από μηδενική βάση, δεν λαμβάνουν υπόψη τη βούληση για σκληρές ποινές που έδειξε να εκφράζει ο πρόεδρος, αλλά εξετάζουν όλη την γκάμα (τοποθέτηση στο αρχείο, σύσταση, επίπληξη, αναστολή κομματικής ιδιότητας για έναν χρόνο και οριστική διαγραφή). Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή Δεοντολογίας αποφασίζει «σε πρώτο και τελευταίο βαθμό», και δη με πλειοψηφία δύο τρίτων.

«Οι απέναντι»

Απέναντι στις διαγραφές έχουν ταχθεί η Ομπρέλα συνολικά, η ομάδα των 6+6 και ο Διονύσης Τεμπονέρας μαζί με τη νέα τάση που έχει συγκροτήσει. Η αντίθεσή τους είναι καταρχάς από θέση αρχής, καθώς πιστεύουν ότι δεν πρέπει να διαμορφωθεί κουλτούρα διαγραφών στον ΣΥΡΙΖΑ, πολλώ δε μάλλον δεν μπορεί να είναι το πρώτο δείγμα γραφής ενός νέου προέδρου, χωρίς να έχουν υπάρξει βήματα για ενότητα και χωρίς να έχει προηγηθεί συνέδριο προκειμένου να αποσαφηνιστούν όλα τα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα.

Η Ομπρέλα, πάντως, δείχνει να έχει κατασταλάξει στο ότι δεν είναι δυνατή η συνύπαρξη με τη νέα ηγεσία και να έχει λάβει τις αποφάσεις της – θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις πότε θα τις υλοποιήσει. Ήδη η μετάθεση του συνεδρίου στα τέλη Φεβρουαρίου, την ώρα που η Ομπρέλα ζητούσε Νοέμβριο ή το αργότερο εντός Δεκεμβρίου, έγινε αντιληπτή από τα στελέχη της μειοψηφίας ως «εξώθηση» σε άμεση αποχώρηση. Μετά προστέθηκαν ως κερασάκι στην τούρτα οι διαγραφές των κορυφαίων, ιστορικών στελεχών της κάνοντας την παραμονή της αδύνατη.

Θέμα χρόνου

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ο χρόνος, καθώς σε περίπτωση που το θέμα των διαγραφών τραβήξει λίγο παραπάνω και δεν λήξει άμεσα, επόμενο ορόσημο μπορεί να είναι η επόμενη Κεντρική Επιτροπή τον Δεκέμβριο.

Τις τελευταίες ημέρες οι συσκέψεις στελεχών και μελών της Ομπρέλας, σε στενό ή ευρύτερο κύκλο, είναι συνεχείς και το πλειοψηφικό κομμάτι στελεχών και βάσης δείχνει προς την έξοδο, παρά το ότι υπάρχει κι ένα μικρό κομμάτι που εκφράζει προβληματισμό μήπως αξίζει η παραμονή, ώς το συνέδριο τουλάχιστον, προκειμένου να δοθεί εκεί η μάχη.

Συσκέψεις, όμως, σε στενό και ευρύ κύκλο, πραγματοποιούν και τα μέλη της ομάδας των 6+6, δηλαδή οι Έφη Αχτσιόγλου, Αλέξης Χαρίτσης, Νάσος Ηλιόπουλος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Δανάη Κολτσίδα κ.ά. Παρά το γεγονός ότι αυτή η πλευρά δείχνει να έχει αποφασίσει πως θα παραμείνει μέχρι νεωτέρας (είτε μέχρι το συνέδριο είτε μέχρι τις ευρωεκλογές), και στη δική της βάση υπάρχουν αρκετές φωνές περί της εξόδου. Τα στελέχη αυτά δεν φαίνεται να έχουν τελείως ευθυγραμμισμένη μεταξύ τους στάση και άλλοι ταλαντεύονται περισσότερο προς τη μία κατεύθυνση (προς την έξοδο) και άλλοι προς την αντίθετη, επιδιώκοντας να δώσουν την πολιτική μάχη εντός.

Αναγνωρίζουν ωστόσο πως αν η αποχώρηση της Ομπρέλας συμβεί άμεσα, τότε αποδυναμώνονται εσωτερικά στην προσπάθειά τους να παρεμβαίνουν και να δίνουν μάχες ως αντιπολιτευτικός πόλος και στο συνέδριο οι συσχετισμοί θα έχουν επιδεινωθεί.

Από την άλλη, και για την Ομπρέλα είναι ένας σχετικός πονοκέφαλος το να αποχωρήσει μόνη της, με περιορισμένη μάλιστα δύναμη βουλευτών. Αν τελικά οδηγηθεί σε αυτή την επιλογή, δεν θα βιαστεί να συγκροτήσει νέο φορέα, αλλά θα διερευνήσει τις δυνατότητες για ένα ευρύτερο σχήμα με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς, ανένταχτους κ.λπ.

Σε κάθε περίπτωση υπάρχει μια δυναμική μεταξύ των δύο αυτών ομαδοποιήσεων. Οι 6+6, παρά το γεγονός ότι έχουν κρατήσει αποστάσεις το προηγούμενο διάστημα από την Ομπρέλα και δεν τους άρεσαν οι δημόσιες τοποθετήσεις που έγιναν, διατηρούν επικοινωνία και έναν στοιχειώδη συντονισμό με αυτή την πλευρά (κυρίως με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο). Από την άλλη, παρά το ότι έχουν επιλέξει να δώσουν πίστωση χρόνου στον νέο πρόεδρο και να κινηθούν με γνώμονα την ευθύνη και τη σοβαρότητα, είναι καθαρό ότι έχουν συνολική πολιτική και ιδεολογική διαφωνία με την άλλη πλευρά, κάτι που τους δυσκολεύει πάρα πολύ. Κάθε φορά δε που η ηγεσία τραβάει το σχοινί (όπως με τις διαγραφές), τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο πιεστικά γι’ αυτούς.

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ποιος θα «τραβήξει» τον άλλον και σε ποια κατεύθυνση. Αν τα πράγματα με τις διαγραφές δεν κυλήσουν γρήγορα, όπως περιγράψαμε παραπάνω, τότε η Ομπρέλα μπορεί να δώσει λίγο χρόνο, μέχρι την επόμενη Κεντρική Επιτροπή, στα στελέχη των 6+6 για την περίπτωση μιας ανατροπής στη στάση που τηρούν μέχρι στιγμής. Αυτό, όμως, φαίνεται πως θα είναι και το απώτατο όριο παραμονής της Ομπρέλας στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ρόλος Τεμπονέρα

Στην εξίσωση μπαίνει πιο δυναμικά και ο Διονύσης Τεμπονέρας, ο οποίος έχει συγκροτήσει μια νέα ομαδοποίηση προκειμένου να εκφράσει έναν μετριοπαθή ενδιάμεσο χώρο πασοκογενών στελεχών, το Δίκτυο Εναλλακτικής Κοινωνικής Αριστεράς, με τη συμμετοχή προσώπων όπως ο Χάρης Τσιόκας, ο Θέμης Μουμουλίδης, 23 ακόμη μελών της Κ.Ε. ή Νομαρχιακών, αλλά και με «νέο αίμα», όπως η Διάνα Βουτυράκου, η οποία «χρίστηκε» πρόσφατα από τον Στέφανο Κασσελάκη συντονίστρια των think tank του κόμματος.

Η πλευρά αυτή τηρεί αποστάσεις από τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα (ο ίδιος ο Τεμπονέρας, πάντως, έχει ανοίξει έναν δίαυλο επικοινωνίας με τους 6+6), διακηρύσσει «ούτε διάσπαση ούτε σύγκρουση», ζητά συνέδριο σύνθεσης και υπέρβασης, λέει «ναι» στην ανάταξη και «όχι» στη ρευστοποίηση και καλεί σε οργανωτική επανεκκίνηση. Στο κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα αναφέρεται μεταξύ άλλων:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. πρέπει να μείνει σε τροχιά κυβερνησιμότητας. Δεν θέλουμε ένα κόμμα ρευστοποιημένο, τυχοδιωκτικό, χωρίς ταξικές προτεραιότητες, ούτε όμως ένα κόμμα της πολιτικής περιχαράκωσης και της άρνησης να βάλει τα «χέρια στη φωτιά». Οι προτεινόμενες λύσεις, άμεσα ή έμμεσα, οδηγούν είτε σε μια διάχυση του κόμματος σε «εκσυγχρονιστικά» αρχηγοκεντρικά πρότυπα, είτε σε ένα κόμμα διαμαρτυρίας, αντίστασης και περιχαράκωσης. Καμία τέτοια προοπτική δεν μπορεί να ευνοήσει τον ελληνικό λαό».

Το προηγούμενο διάστημα ο Διονύσης Τεμπονέρας έδειξε ενδιαφέρον για τη θέση του γραμματέα του κόμματος, θέτει όμως, όπως όλα δείχνουν, όρους και προϋποθέσεις, να υπάρχει συντεταγμένο κόμμα με ισχυρή και επεξεργασμένη προοδευτική φυσιογνωμία και όχι μόνο ένας πρόεδρος που λειτουργεί «αδιαμεσολάβητα».

Διαβάστε επίσης:

ΝΔ – Ρωμανός: Συνεχίζεται η εκκωφαντική σιωπή του ΣΥΡΙΖΑ για τον υπόγειο μηχανισμό λάσπης

Νέο τελεσίγραφο Κωνσταντοπούλου σε Χουρδάκη-Παπαϊωάννου, τους καταλογίζει βαριά ανηθικότητα – «Έχετε μία ημέρα διορία»

ΣτΕ: Συζητείται την Παρασκευή η αίτηση Ανδρουλάκη κατά ΑΔΑΕ για τις υποκλοπές