Αποφασισμένος να προχωρήσει στην ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ στην Ελλάδα, παρακάμπτοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του το βράδυ της Κυριακής στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Μάλιστα, ο πρωθυπουργός έθεσε και ένα «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα για τη σχετική νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, λέγοντας ότι «το σχετικό νομοσχέδιο θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο της επόμενης εβδομάδας, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση αμέσως μετά και θα έχει γίνει νόμος του κράτους εντός του πρώτου μήνα του 2024. Η Ελλάδα θα γίνει περιφερειακός πόλος ανάπτυξης υπηρεσιών εκπαίδευσης».

Σύμφωνα με πληροφορίες, η «παράκαμψη» του άρθρου 16 θα στηρίζεται στο άρθρο 28 του Συντάγματος (οι διεθνείς συμβάσεις υπερισχύουν του ελληνικού δικαίου), αλλά και σε νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ, η οποία αναφέρει ότι οι εθνικές ρυθμίσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να σέβονται τα άρθρα 13, 14 παρ. 3 και 16 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, δηλαδή την ακαδημαϊκή ελευθερία, την ελευθερία της εκπαίδευσης και την επιχειρηματική ελευθερία.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, προκειμένου να αποφύγει διάφορους «σκοπέλους», μελέτησε επισταμένως τα όσα ισχύουν για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο, αλλά και σε μεγάλες χώρες της ΕΕ, όπου λειτουργούν, μαζί με δημόσια, και ιδιωτικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, ιδίως, δε, σε ό,τι αφορά στη ρύθμιση της λειτουργίας τους, στο έλεγχο του επιπέδου σπουδών, κ.λπ.

Επιγραμματικά, και βάσει των πληροφοριών, τα κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών ΑΕΙ στην Ελλάδα θα οριστούν από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευση (ΕΘΑΑΕ), που έχει τη σχετική αρμοδιότητα και για τα δημόσια ΑΕΙ, ενώ τα ιδρύματα αυτά θα αξιολογούνται και θα πιστοποιούνται με κριτήρια της ΕΘΑΑΕ. Όσον αφορά στα κριτήρια για τους φοιτητές τους, μάλλον θα καθορίζονται από ένα έκαστο των ιδρυμάτων και όχι υποχρεωτικά με βάση τη βαθμολογία στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Ένα ζήτημα που φαίνεται ότι προκαλεί τριβές με τα κολέγια που λειτουργούν στην Ελλάδα θα είναι και το ύψος της εγγυητικής επιστολής που αναμένεται ότι θα ζητείται από την ΕΘΑΑΕ να συνοδεύει το αίτημα αδειοδότησης των μη κρατικών ΑΕΙ, καθώς αν είναι σημαντικό, ενδεχομένως θα υπάρξει και θέμα για το τα κολέγια αν θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως παραρτήματα με συμφωνία franchising ξένων ιδρυμάτων ή αν θα αποκτήσουν την ιδιότητα του μη κρατικού ΑΕΙ.

Επίσης, στο Υπουργικό Συμβούλιο αναμένεται να ξεκαθαρίσει και αν ισχύουν πληροφορίες που θέλουν την κυβέρνηση να επιτρέπει ακόμα και σε εταιρείες με έδρα την Ελλάδα να ιδρύουν ΑΕΙ, πιθανόν σε συνεργασία με ξένα πανεπιστήμια και, αν ναι, ποιοι θα είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη συνεργασία αυτή. Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται για μια μεγάλη «μάχη» στη Βουλή για ένα θέμα που προκαλεί εντάσεις και στην πολιτική ζωή, αλλά και στην κοινωνία.

Ήδη, ο γ.γ. του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, έριξε με την ομιλία του στη Βουλή τις πρώτες «τροχιοδεικτικές βολές», αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «τα επιχειρήματά σας, κύριοι της κυβέρνησης, είναι αμιγώς οικονομικά και όχι εκπαιδευτικά. Κι αφήστε αυτά τα παραδείγματα με τις άλλες χώρες που έχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Εδώ υπάρχει φοιτητικό κίνημα, υπάρχουν τίμιοι πανεπιστημιακοί, υπάρχει ο ελληνικός λαός που πασχίζει να μορφώσει τα παιδιά του, που θα τα υπερασπιστούν τα μορφωτικά δικαιώματα που έχουν απομείνει, όσα νομοσχέδια και αν φέρετε, όποτε κι αν τα φέρετε».

Όσον αφορά στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Στέφανος Κασσελάκης, σε συνέντευξή του τον περασμένο Σεπτέμβριο, είχε σημειώσει ότι «δεν είμαι υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων, δεν θέλω στη χώρα μας να είναι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δύο ταχυτήτων. Θέλω να έχω συμπράξεις με ξένα πανεπιστήμια. Αυτό θέλω να έχω. Πιστέψτε με, τα έχω ζήσει τα ξένα πανεπιστήμια, έχω πάει κι εγώ σ’ εκείνα, μπορούμε να το κάνουμε. Και πρέπει να επενδύσουμε στο δημόσιο πανεπιστήμιο».

Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ έχει κατά καιρούς δηλώσει ότι δεν θα αντιτασσόταν σε μια πρωτοβουλία για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα υπήρχε σημαντική ενίσχυση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και όχι διάλυσή της. Πάντως, η κυβέρνηση μοιάζει να ενθαρρύνεται από τις τάσεις της MRB, όπου το 52% των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων στην χώρα, και το 50,5% θεωρεί ότι μια τέτοια κίνηση θα αναβάθμιζε τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση.

Διαβάστε επίσης:

ΠΑΣΟΚ: «Ενώ το ΕΣΥ καταρρέει, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ψίχουλα»

Κυβερνητικές πηγές: Αύξηση 1.500 ευρώ στις αποδοχές των γιατρών από τις αυξημένες αποζημιώσεις

Μητσοτάκης για προϋπολογισμό: Αδιαπραγμάτευτος στόχος το πρωτογενές πλεόνασμα, έρχεται νομοσχέδιο για μη κρατικά ΑΕΙ