«Δεν είναι όλα καλά για την ελευθερία του Τύπου στη γενέτειρα της Δημοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα έχει υποστεί σαφή διάβρωση, βλέποντας τη μεσογειακή χώρα να υποχωρεί στην κατάταξη της ελευθερίας του Τύπου στη χαμηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κρούωντας κώδωνα κινδύνου στις Βρυξέλλες και όχι μόνο».

Με αυτή την παράγραφο, η οποία μπορεί μεν να μην «κομίζει γλαύκα στας Αθήνας», αλλά παραπέμπει στον καβαφικό στίχο «τη μια μονότονη ημέρα άλλη μονότονη απαράλλαχτη ακολουθεί», αρχίζει το εισαγωγικό κείμενο έκθεσης του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI) για την ελευθεροτυπία στην Ελλάδα.

Μια σειρά από πρωτοφανείς επιθέσεις κατά της ελευθερίας του Τύπου, έχουν στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας στην Ελλάδα, οδηγώντας σε αυξημένο έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε πρόσφατη διεθνή αποστολή διερεύνησης γεγονότων από συνασπισμό διεθνών οργανώσεων για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI).

Στην έκθεση του IPI, ο συντάκτης της Τζέιμι Γουάισμαν, περιλαμβάνει σε ξεχωριστά εδάφια μια σειρά κρίσεων:

Την ανεξιχνίαστη, ακόμα, δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ.

Την εμπρηστική επίθεση στα γραφεία της RealMediaGroup και τις σωματικές επιθέσεις δημοσιογράφων κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους- με ειδική αναφορά σε περιστατικό με δημοσιογράφο των «ΝΕΩΝ» ο οποίος «γρονθοκοπήθηκε στο πίσω μέρος του κεφαλιού» από επιχειρηματία/εφοπλιστή- με την επισήμανση ότι «η εμπιστοσύνη στην ικανότητα των αρχών επιβολής του νόμου και των εισαγγελέων να αποδώσουν δικαιοσύνη είναι χαμηλή, επιδεινώνοντας το κλίμα ατιμωρησίας».

Το «ελληνικό Watergate», όπως χαρακτηρίζει το σκάνδαλο των- «τεχνικά νόμιμων»- υποκλοπών, με τις «συνακροάσεις» δημοσιογράφων και ιδιοκτητών ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων οι Σταύρος Μιχαλούδης (του Solomon) και Θανάσης Κουκάκης (όταν εργαζόταν στο CNN Greece και άλλα διεθνή Μέσα).

Αλλά και μια σειρά «βλαβερών αγωγών δυσφήμισης» και SLAPP (Στρατηγικών Αγωγών κατά της Δημόσιας Συμμετοχής) κατά ερευνητών δημοσιογράφων. 

Όλα τα παραπάνω «βρίσκονται στην κορυφή βαθύτερων συστημικών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης, των απειλών για την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης που πηγάζουν από την ολιγαρχική ιδιοκτησία και της αδύναμης ρύθμισης του Τύπου», σύμφωνα με το IPI.

Ανάμεσα στα πολλά ζητήματα, υπάρχουν θετικά παραδείγματα, αναφέρει το IPI στην ανάλυση για το ελληνικό μιντιακό οικοσύστημα. «Η χώρα επωφελείται από μια μικρή αλλά άκρως επαγγελματική ομάδα ανεξάρτητων και διερευνητικών μέσων που εκδίδουν βραβευμένη δημοσιογραφία δημοσίου ενδιαφέροντος», γράφει ο Γουάισμαν με την επισήμανση πως «αυτοί οι τίτλοι παραμένουν απομονωμένοι στο περιθώριο του τοπίου των μέσων ενημέρωσης και στερούνται υποστήριξης. Οι αποκαλύψεις – βόμβες που γίνονται από αυτά τα ερευνητικά Μέσα αγνοούνται ή διαστρεβλώνονται με τρόπο ώστε να μειωθεί η πιθανή ζημιά για την κυβέρνηση. Ο συνδυασμός αυτών των πολλών προκλήσεων σημαίνει ότι η ελληνική δημοσιογραφία αντιμετωπίζει κρίση αξιοπιστίας και είναι μία από τις χώρες της ΕΕ με το χαμηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης στα μέσα ενημέρωσης από τους πολίτες, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ρόιτερς για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας».

Στην αναλυτική έκθεση του, το IPI πραγματοποιεί αναφορά και σε σειρά πρωτοβουλιών της κυβέρνησης για την βελτίωση της «μεγάλης εικόνας» στο τοπίο των ΜΜΕ: «Για να αναστρέψει το κλίμα και να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο συναγερμό από τις Βρυξέλλες, η κυβέρνηση το 2022 δημιούργησε μια ομάδα εργασίας για την ασφάλεια των δημοσιογράφων, η οποία συγκεντρώνει αστυνομικές, εισαγγελικές αρχές, συνδικάτα δημοσιογράφων και ενώσεις, μεταξύ άλλων. Μια αμφιλεγόμενη τροπολογία που ψήφισε νόμο που ρυθμίζει τις “ψευδείς ειδήσεις” καταργήθηκε. 

Για να αποτρέψει το σκάνδαλο παρακολούθησης, η κυβέρνηση ψήφισε νόμο που απαγορεύει επίσημα κάθε χρήση spyware, αν και το εμπόριο της τεχνολογίας από την Ελλάδα παραμένει νόμιμο. Και σε συστημικό επίπεδο έχουν γίνει βήματα. Οι θετικές αλλαγές περιλαμβάνουν το νέο Μητρώο Έντυπων Μέσων (MET) και Μητρώο Ηλεκτρονικού Τύπου (MHT), που στοχεύουν στη βελτίωση της διαφάνειας της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της πραγματικής ιδιοκτησίας».

Διαβάστε επίσης:

New York Times: Ήμασταν κοντά σε συμφωνία πριν από τη μήνυση, υποστηρίζει η Open AI

Πορτοσάλτε: «Άδικη η διαγραφή προστίμων για τον κορωνοϊό – Να επιστρέψουν τα λεφτά σε όσους πλήρωσαν» (Video)

Πρωτιά τηλεθέασης για το «Survivor» για τρίτη συνεχόμενη μέρα με περαιτέρω υποχώρηση του δείκτηω