Το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύς λόγος για τις εξετάσεις των φοιτητών και της δυνατότητας να χρησιμοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), σαν τα παλιότερα «σκονάκια».

Προς τούτο, οι καθηγητές αναζητούν λογισμικά που θα εντοπίζουν αυτήν τη «λογοκλοπή», που θεωρούν επιλήψιμη. Με άλλα λόγια, βρισκόμαστε ακόμα στη δεκαετία του -60.

Όταν δίδασκα, στο πρώτο μάθημά μου, επεσήμανα στους φοιτητές το ρόλο της εκπαίδευσης και των καθηγητών σήμερα. Τότε δεν είχε ακόμα αναπτυχθεί η ΑΙ στη μορφή που παίρνει σήμερα, όμως εμμέσως υπήρχε, μέσω των πληροφοριών που ολοένα και περισσότερο παρείχε το διαδίκτυο.

Εξηγούσα στους φοιτητές μου πως ο μελλοντικός επιστήμων θα είναι εν πολλοίς διαχειριστής και συνθέτης πληροφοριών, προσφέροντας αυτό που ουδεμία τεχνική πληροφόρηση μπορούσε να προσφέρει: φαντασία και κρίση, κρίση πέραν της «κυβερνητικής» διαδικασίας (cybernetics). Δεν θα είναι δηλαδή αυτό που η εκπαίδευση, μέχρι τη δεκαετία του -60 στην Ευρώπη, απαιτούσε από αυτόν. Οι σημερινές συσσωρευθείσες γνώσεις υπερβαίνουν τις δυνατότητες της μνήμης μας, πέραν του ότι διαρκώς ανανεώνονται, με ακύρωση πολλών προηγουμένων.

Μέχρι και 10-20 χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι επιστημονικές γνώσεις ήταν διαχειρίσιμες και ίσχυαν για δεκαετίες. Αυτοί που ελάμβαναν πτυχίο Πανεπιστημίου, εφάρμοζαν τις γνώσεις που είχαν διδαχθεί μέχρι τη συνταξιοδότησή τους. Σήμερα όμως τα πράγματα είναι απολύτως διαφορετικά.

Η εξέλιξη της θεωρίας και της πρακτικής είναι ραγδαία και εν πολλοίς απρόβλεπτη. Ακολουθώντας τον τρόπο εκπαίδευσης της δεκαετίας του -60, δημιουργούμε επιστήμονες που γρήγορα ξεπερνιούνται και παραμερίζονται από νεώτερους, οι οποίοι με τη σειρά τους θα ξεπεραστούν ακόμα γρηγορότερα.

Πρέπει να καταλάβουμε όλοι, ίσως κυρίως οι καθηγητές, πως η σημερινή εξέλιξη των επιστημών, είναι τέτοια που ουδείς μπορεί να είναι γνώστης των πάντων και να είναι διαρκώς up date ως προς τις εξελίξεις της επιστημονικής θεωρίας και πρακτικής. Παλαιότερα, με την πληθώρα των πληροφοριών που μας έδινε το διαδίκτυο, σήμερα με την ΑΙ, που δεν είναι άλλο παρά μια ακόμα πιο μεγάλη πηγή επιστημονικών δεδομένων και λοιπών πληροφοριών που έχουν ήδη καταγραφεί, λύνονται τα χέρια των επιστημόνων για να ερευνούν περαιτέρω, προωθώντας την επιστήμη τους ακόμα περισσότερο.

Όπως τα κομπιουτεράκια κάνουν αστραπιαίως πολλαπλασιασμούς και λύνουν εξισώσεις, χωρίς να σπαταλούμε χρόνο γι΄αυτά, έτσι και η ΑΙ θα μας πληροφορεί για ότι έχει ήδη μελετηθεί και επιβεβαιωθεί, θα παρακολουθεί και τη ραγδαία εξέλιξη των επιστημών.

Οι σημερινοί επιστήμονες γίνονται έτσι περισσότερο διαχειριστές των πληροφοριών, πληροφοριών που διαρκώς ανανεώνονται. Πρέπει λοιπόν πρωτίστως να είναι εξοπλισμένοι με κρίση και φαντασία, θα έλεγα και φιλοσοφική παιδεία, για την όσο το δυνατόν καλλίτερη χρησιμοποίησή τους.
Είναι και το ζήτημα της «λογοκλοπής», που κατηγορούνται οι φοιτητές πως θα κάνουν αν χρησιμοποιήσουν την ΑΙ.

Μα οι Πολιτισμοί κτίζονται με «λογοκλοπές», όπως οι επιστήμονες στηρίζονται σε πειράματα και δεδομένα που έχουν ήδη καταγραφεί και προσφέρονται για να κτίσεις πάνω σε αυτά, χωρίς να χρειάζεται να τα ξανα-ανακαλύψεις.

Ας ξαναδούμε λοιπόν το δήθεν μεμπτό της λογοκλοπής. Γιατί και η βιβλιογραφία που αραδιάζουμε στα βιβλία μας, είδος λογοκλοπής είναι και αυτού του είδους η λογοκλοπή επικυρώνει τα λεγόμενά μας. Εκτός και αν θεωρούμε ως λογοκλοπή μόνο την αντιγραφή προτάσεων. Μα αυτό είναι ζήτημα ..λογοτεχνίας. Αυτοί που το κάνουν δεν είναι παρά κακοί χειριστές της γλώσσας και παίρνουν αυτούσιες προτάσεις άλλων. Αυτό όμως, η αδυναμία τους δηλαδή να πούν με δικά τους λόγια αυτό που έμαθαν από άλλους, δεν θα τους εμποδίζει να γίνουν καλοί επιστήμονες.

Όχι μόνο για τα Πανεπιστήμια, αλλά και για τις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης, οι προηγμένες χώρες έχουν προβεί σε αναθεωρήσεις του τρόπου εκπαίδευσης. Επίσης, ολοένα και περισσότερο επανακαθορίζουν τους ρόλους των επιστημών και των επιστημόνων. Μη ξεχνούμε πως διαρκώς εισέρχονται στο προσκήνιο και νέες επιστήμες. Εμείς ας μη μένουμε στο παρελθόν (και σε αυτόν τον τομέα…)….

Αγαπητοί συνάδελφοι: οι καθηγητές σήμερα δεν οφείλουμε παρά να εισαγάγουμε τους φοιτητές μας στο αντικείμενο που διδάσκουμε, χωρίς να τους υποχρεώνουμε να αποστηθίζουν γνώσεις που γρήγορα θα ξεπεραστούν.

Οφείλουμε επίσης να τους θέτουμε προβληματισμούς και νέα ερωτήματα. Οφείλουμε να γίνουμε οι περισσότερο (όχι πολύ) έμπειροι συνομιλητές τους. Τίποτα περισσότερο, αλλά και τίποτα λιγότερο.

Ας μη μένουμε στο παρελθόν….

Διαβάστε επίσης:

Τρακτέρ, επιστολές και… ψίχουλα

Οι πραγματικές προκλήσεις για τον Μητσοτάκη

Ο κυνισμός στην Υγεία