Η προδημοσίευση, στο προηγούμενο φύλλο, του υπό έκδοση βιβλίου «333, τρεις προκλήσεις, τρεις διαπραγματεύσεις, τρεις διπλωματικές νίκες» συνέπεσε με τη συνάντηση του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη και της προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ. ΟΗΕ. Η συνάντηση επικαιροποίησε, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ΥΠΕΞ, το ενδιαφέρον και το πλαίσιο που θέτει η χώρα μας, καθώς και τις προτεραιότητες της εξωτερικής μας πολιτικής στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ΟΗΕ για παραμερισμό κάθε μορφής τρομοκρατίας, αναθεωρητισμού, άμβλυνσης των εντάσεων και προώθησης της καλής γειτονίας με προτεραιότητα βεβαίως στο Κυπριακό.

Συγκρατούνται δύο πολύ ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις ήπιας πολιτικής ρουτίνας του υπουργείου Εξωτερικών, οι οποίες επιβεβαιώνουν το πλαίσιο των διαχρονικών διπλωματικών μας επιλογών. Η πιο πρόσφατη δημοσιοποίησε εγκαίρως τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών με την προσωπική απεσταλμένη του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο κ. Maria Angela Holgin Cuellar (Αθήνα, Τρίτη 6.2.2024).

Προηγήθηκε όμως και η άλλη σημαντική ανακοίνωση, που αφορούσε στις εργασίες των υπουργών Εξωτερικών, το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2024, στην άτυπη σύνοδο τύπου Gymnich, κατά τη διάρκεια της οποίας μεταξύ άλλων συζητήθηκαν και οι σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία.

Η Ελλάδα επανέλαβε τη θέση της, που αποτελεί και υιοθετημένη θέση της Ε.Ε., υπογραμμίζοντας, όπως το αντιλαμβανόμεθα ως πολίτες, ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. περνά, θεσμικά και πολιτικά, από την Αθήνα, από όλες τις πρωτεύουσες στα κράτη – μέλη και βεβαίως από την Κύπρο. Η δέσμευση όλων για λύση του Κυπριακού στην ευρωπαϊκή διάσταση ενισχύεται και από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Θετικό κλίμα

Για να γίνει σαφέστερη η ελληνική θέση στους εταίρους αναδείχθηκε η βελτίωση της επικοινωνίας Ελλάδος – Τουρκίας, όπως το πράττει και η Άγκυρα, η θετική ατζέντα, οι προηγηθείσες και επικείμενες πολιτικές συναντήσεις, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η αμετακίνητη πολιτική που προωθεί η Ελλάδα υπέρ της ολοκλήρωσης της τουρκικής ενταξιακής διαδικασίας. Επίσης, κατά τα ευρωπαϊκά ειωθότα, υπενθυμίζεται συνεχώς από τον πολιτικό προϊστάμενο της ελληνικής διπλωματίας, με τρόπο που συνάδει με την πρακτική της Ε.Ε. και των θεσμών της, ότι οι εμπορικές σχέσεις, οι συναλλαγές και οι επενδυτικές δράσεις των δύο χωρών προσδιορίζονται και από το σύνολο των αποφάσεων και οδηγιών της Ε.Ε.

Όσον αφορά στην Κύπρο, η τοποθέτηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών προβάλλει το ζήτημα ως μία πραγματικότητα της Ε.Ε., η οποία υποχρεωτικά απασχολεί τους λαούς της Ευρώπης, αλλά και το έθνος ανά τον κόσμο, αυτό που πολλοί λαοί αντιλαμβάνονται και αποδέχονται ως εθνική διασπορά.

Οι προηγούμενες απόψεις ενισχύονται έτι περαιτέρω από τις αποφάσεις του ΟΗΕ, την εφαρμογή των ψηφισμάτων και την προτεραιότητα που επιβάλλεται από τη θεσμική υποχρέωση σεβασμού στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Μετά το 2004, όταν η Κύπρος εντάχθηκε στην Ε.Ε., οι εγγυήτριες δυνάμεις διατηρούν ακόμη τη διεθνή εντολή εγγύησης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Κύπρο, αλλά στην ουσία από τις ιδρυτικές συμφωνίες της Ε.Ε. και το σύστημα δικαίου που έχει αναπτυχθεί στην Ε.Ε. δεν υφίσταται πλέον χώρος για εγγυήσεις και αντικειμενικά, χάριν του ισχυρού νομικού ευρωπαϊκού πλαισίου, οι εγγυήσεις αποδυναμώθηκαν και σταδιακά τείνουν να καταπέσουν κυρίως όταν η Τουρκία καταστεί πλήρες μέλος της Ε.Ε., πάντοτε με την προϋπόθεση απόλυτου σεβασμού και εφαρμογής του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

«Μία» Κύπρος

Μέσα στο σύνθετο πλέγμα ασφάλειας των δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων, που εγγυώνται η εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου, γενικού και εξειδικευμένου, μόνο η κυρίαρχη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο Πρόεδρός της ασκούν εξουσία.

Οι επιθυμίες και επιδιώξεις των Τουρκοκυπρίων ικανοποιούνται από τη μοναδική κυπριακή κυβέρνηση και πιστοποιούνται αδιαλείπτως από τον ΟΗΕ, την Ε.Ε. και όλους τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς Οργανισμούς στους οποίους συμμετέχει η Κύπρος. Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο, όσο ακόμη διατηρούν την εντολή εγγυήσεων, υποχρεώνονται να επιβεβαιώνουν την καλή διακυβέρνηση και να απαιτούν να εφαρμοσθούν άμεσα οι τέσσερις θεμελιώδεις αρχές της Ε.Ε. στην κυπριακή επικράτεια χωρίς παρεμβάσεις των στρατευμάτων κατοχής.

Η απόφαση για πολιτειακή μορφή Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας παραμένει στην αποκλειστική αρμοδιότητα του κυπριακού λαού και δεν μπορεί να επιβληθεί από εξωγενείς παράγοντες, Οργανισμούς ή κράτη. Οι αναγκαστικές γραμμές οριοθέτησης, «ευθείες ή τεθλασμένες», που επιβάλλονται έπειτα από μείζονες κρίσεις ακόμη από την εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, παρά τη θέληση των λαών, και βιασμό των θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, συνεχίζουν να σπαράσσουν περιοχές και να αποσταθεροποιούν τη διεθνή κοινωνία.

Είμαστε στο 2024, ο κόσμος αλλάζει και ό,τι πιεστικά επιβλήθηκε επί της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν μπορεί να ισχύει σήμερα, που όλοι μαζί, αλληλέγγυοι, αντιμετωπίζουμε αυταρχικές συμπεριφορές, ακραίες μονομερείς αποφάσεις, στρατιωτικές εισβολές, τρομοκρατία κάθε μορφής, επειδή καταπατούνται χυδαιότατα τα δικαιώματα κάθε πολίτη.

Νέες προκλήσεις

Η επίκληση από τρομοκρατικές ομαδοποιήσεις αναμφισβήτητων δικαιωμάτων λαών στην ελευθερία, στην αυτοδιάθεση και στη θρησκευτική επιλογή δεν παρέχει το παραμικρό δικαίωμα τρομοκρατικών δράσεων, που εκδηλώνονται με εκατόμβες νεκρών, εκτοπισμούς αμάχων, αποκλεισμό χωρών, θαλασσίων, χερσαίων ή εναέριων διαύλων διεθνούς επικοινωνίας, εμπορίου, τροφοδοσίας και ασφαλούς μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας σε δοκιμαζόμενες περιοχές.

Το έργο του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών κατά τη συνάντηση με την εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό δεν περιορίζεται στην αλληλογνωριμία τους, αλλά επεκτείνεται σε όλα τα πεδία διεθνούς ενδιαφέροντος στα οποία η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά, επειδή σχετίζονται με τη διεθνή ειρήνη και σταθερότητα, κυρίως στην ευρύτατη περιοχή μας, την ώρα που διεκδικούμε μία θέση Μη Μόνιμου Μέλους στο Σ.Α.

Η συνάντηση των δύο αξιωματούχων στην Αθήνα παρείχε τη δυνατότητα να διαπιστωθεί και η εξοικείωση της συνομιλητού του κ. Γ. Γεραπετρίτη με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, τη γνώση του ευρωπαϊκού πολιτικού και νομικού πλαισίου, τις ιδιαιτερότητες στην Ανατολική Μεσόγειο και τις συνεχείς εξελίξεις, θετικές και αρνητικές, στην περιοχή ΜΕΝΑ.

Η Κύπρος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ε.Ε., της Ανατολικής Μεσογείου, της περιοχής ΜΕΝΑ, συνομιλητή των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Σαουδικής Αραβίας, του Ισραήλ, της Ιορδανίας.

Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν απορρίπτει οποιαδήποτε προοπτική ισότιμης συνομιλίας και συνεργασίας μεταξύ ανεξάρτητων κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, χάριν της τουρκικής ενταξιακής διαδικασίας που συμφωνήθηκε μεταξύ Ε.Ε. και Άγκυρας και δεν μπορεί να διακοπεί έστω και αν αυτή τη στιγμή προβλέπεται να εξελιχθεί σε μεγάλο βάθος στον χρόνο.

Και ενώ η χώρα μας ενισχύει καθημερινώς τη θέση της, στο σύγχρονο παγκόσμιο γίγνεσθαι συμβαίνουν ορισμένα γεγονότα, τα οποία συγκρατούν την προσοχή μας, επειδή θα μπορούσαν να επιφέρουν συνέπειες στη διεθνή εκπροσώπησή μας, αλλά και στην προσπάθεια πρόσκλησης μεγάλων επενδύσεων στην Ελλάδα.

Γκρίζες σκιές

Επίσης και κάποια άλλα γεγονότα προσθέτουν την γκρίζα σκιά τους με αψυχολόγητες, δεικτικές βολές και ανάδειξη αντιπαλοτήτων με αναφορά στη διασπορά και τους επικεφαλής των ανά τον κόσμο εκκλησιών του Οικουμενικού Θρόνου. Χωρίς σημαντικό λόγο δημιουργείται ένταση στις κατά τόπους εκκλησίες, που αντανακλάται στο Άγιο Όρος και δυστυχώς αγγίζει το αξιόλογο πνευματικό και ποιμαντικό έργο, που επιτελεί διεθνώς, ακόμη και σε περιοχές μειζόνων κρίσεων, ενόπλων, προσφυγικών και μεταναστευτικών, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έστω και όταν μέρος των λαϊκών διαφοροποιείται προβάλλοντας αποκλειστικά τις εμφανείς προσωπικές του επιδιώξεις.

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από πρωτόγνωρες προκλήσεις και περιφερειακές συγκρούσεις που τείνουν να εξελιχθούν σε ευρύτερες ένοπλες συρράξεις. Μόνο συντονισμένες δράσεις και πρωτοβουλίες προωθούν τους εθνικούς στόχους με την προϋπόθεση ότι οι συνομιλητές αντιλαμβάνονται τη σημασία των επιλογών και αποφάσεων της χώρας μας.

Ευρύτατο το εγχείρημα και μάλλον δεν εξυπηρετείται από επιπόλαιο δημόσιο διάλογο, που εδράζεται σε αδύναμες εικασίες, αναδεικνύοντας δυστυχώς μόνο σκληρές προσωπικές επιδιώξεις και αθέμιτες αναμετρήσεις. Ικανή και αναγκαία συνθήκη αποφυγής επιβλαβών ομφαλοσκοπήσεων η υποχρέωση όσων αναλαμβάνουν την ευθύνη να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ελληνικού λαού να συντονίζουν το έργο τους απαιτώντας και την αυστηρή προσαρμογή της δημόσιας διοίκησης στις συνολικές επιλογές για να αξιοποιηθεί προς όφελος της χώρας η στιγμή των παγκόσμιων αλλαγών.

Οι δολιοφθορές στον αγωγό ύδρευσης της Αίγινας, στα μηχανήματα πόντισης του καλωδίου ηλεκτροδότησης της Κρήτης, η ενεργοποίηση εκρηκτικού μηχανισμού στο κέντρο της Αθήνας και μία μόνιμη προσπάθεια απομείωσης των επιτυχιών της εξωτερικής μας πολιτικής, έστω και αν δεν επιφέρουν τη φθορά που επιδιώκουν οι εμπνευστές και αυτουργοί των ακραίων δράσεων, δημιουργούν αφορμές αμφισβητήσεων σε όλα τα πεδία της οικονομίας, των επενδύσεων, της ασφάλειας των πολιτών, της διεθνούς θέσης της χώρας μας.

Το μέγεθος της ευθύνης που εναποτίθεται στον υπουργό Εξωτερικών πάντοτε ήταν πολύ μεγάλο. Δεν μπορεί όμως να μεταφέρεται το κόστος των επιλογών, κυβερνητικών και διοικητικών, μόνο στον πολιτικό προϊστάμενο της διπλωματίας και να παραμένουν στο απυρόβλητο οι υφιστάμενοί του που διαμορφώνουν διοικητικές και επιχειρησιακές επιλογές ευρύτερου ενδιαφέροντος, αλλά ακόμη και όσων αφορούν αποκλειστικά στη δομή της εσωτερικής και εξωτερικής υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών.

Προκαλούνται ρήγματα στην υλοποίηση της πολιτικής με συνέπειες στο ηθικό του λαού, αλλά και των στελεχών της δημόσιας διοίκησης, από αποφάσεις που δεν εναρμονίζονται με τις ευρύτερες επιδιώξεις, παραμερίζοντας ταυτοχρόνως τον εθνικό προγραμματισμό με μοναδική φιλοδοξία την προσωπική σταδιοδρομία. Αυξάνεται ο κίνδυνος αποτυχιών από καθυστερήσεις και παλινδρομήσεις, ακόμη και για θέματα όπως της κυπριακής κυριαρχίας, του Μειονοτικού στη Θράκη και της Διασποράς, παρ’ όλο που διαπιστωμένα εξελίσσονται στηριγμένα σε αναμφισβήτητη, εμφανώς ισχυρότατη και στέρεη διεθνή πολιτική και νομική βάση.

Διαβαστε επίσης:

Ανοίγει θέμα ηγεσίας ο Γιώργος Τσίπρας: «Aν δεν υπάρξει συνεννόηση με Κασσελάκη, να βρούμε έναν άλλον, ομόφωνα»

Εξεταστική για τα Τέμπη: Αποχώρησαν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ καταγγέλλοντας την κυβέρνηση για συγκάλυψη

Τρεις προκλήσεις, τρεις Διπλωματικές Νίκες – Μέρος πρώτο