Ουκρανία: «Ο Πούτιν δεν λέει καν το όνομα του Ζελένσκι. Πώς θα συναντηθεί μαζί του;» - Ανάλυση των New York Times
Η περιφρόνηση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για τον Ουκρανό ομόλογό του είναι τόσο βαθιά που σχεδόν ποτέ δεν προφέρει το όνομα «Ζελένσκι». Το Κρεμλίνο επιμένει ότι είναι παράνομος ηγέτης. Η ρωσική κρατική τηλεόραση τον αποκαλεί «κλόουν».
Συμβιβασμός
Για τον Πούτιν, μια τέτοια σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για να εδραιώσει μια ειρηνευτική συμφωνία που το Κρεμλίνο θα παρουσίαζε ως νίκη, αν ο Τραμπ πίεζε τον Ζελένσκι να αποδεχτεί τις απαιτήσεις του Πούτιν σχετικά με την επικράτεια και την κυριαρχία της Ουκρανίας. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να ενέχει πολιτικούς κινδύνους, καθώς το Κρεμλίνο έχει από καιρό δηλώσει ότι η άμεση διαπραγμάτευση με τον Ζελένσκι θα ήταν κάτω από το επίπεδο του Ρώσου ηγέτη. «Θα ήταν ένας συμβιβασμός», δήλωσε ο Κωνσταντίν Ζατούλιν, Ρώσος βουλευτής, σε τηλεφωνική συνέντευξη, παρουσιάζοντας μια πιθανή συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι ως παραχώρηση του Κρεμλίνου. «Η Ρωσία θα αποσύρει τις ανησυχίες της για μια συνάντηση με τον Ζελένσκι, προκειμένου να υποστηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες του Προέδρου Τραμπ».
Ο Ζατούλιν είπε ότι ορισμένοι Ρώσοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο Πούτιν δεν πρέπει να συναντηθεί με τον Ζελένσκι σε καμία περίπτωση, δεδομένου ότι «η Ρωσία έχει μιλήσει παντού για την παρανομία του Ζελένσκι». Ωστόσο, ο Ζατούλιν είπε ότι, κατά την άποψή του, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο μιας συνάντησης κορυφής με τον Ζελένσκι, επειδή «τα διακυβεύματα είναι πολύ μεγάλα για να συνεχίσουμε να αγνοούμε οποιαδήποτε πιθανότητα συνάντησης». Το Κρεμλίνο, όπως πάντα, προσπάθησε να κρατήσει ανοιχτές τις επιλογές του, συνεχίζοντας να δηλώνει αυτή την εβδομάδα ότι μια συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι ήταν πιθανή, χωρίς όμως να δίνει καμία ένδειξη ότι ήταν επικείμενη.
Αναλυτές που γνωρίζουν το Κρεμλίνο δήλωσαν ότι ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς τον Πούτιν να συμφωνεί σε μια συνάντηση, εκτός αν ήταν σαφές ότι ο Ζελένσκι ήταν διατεθειμένος να αποδεχτεί τις βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας. «Απλά δεν βλέπω καμία προοπτική να οργανωθεί μια τέτοια συνάντηση στο εγγύς μέλλον ή ακόμα και στο άμεσο μέλλον», δήλωσε ο Γκριγκόρι Γκολόσοφ, πολιτικός επιστήμονας στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, σε τηλεφωνική συνέντευξη. Προέβλεψε ότι ο Πούτιν θα συναντηθεί με τον Ζελένσκι μόνο «αν γίνει σαφές στον Πούτιν ότι αυτή η συνάντηση είναι απαραίτητη για να συνθηκολογήσει η Ουκρανία, για να παραδεχτεί ο Ζελένσκι την ήττα του».
Δηλητήριο
Το να καθίσει με τον Ζελένσκι για έναν σκοπό μικρότερο από αυτόν θα μπορούσε να προκαλέσει αντιπαραθέσεις στη Ρωσία. Ο Πούτιν έχει βασίσει την αφήγηση της εισβολής του στην ιδέα ότι ο Ζελένσκι ηγείται ενός «καθεστώτος» ένοχου για γενοκτονία εναντίον των ρωσόφωνων. Ο ίδιος ο Ζελένσκι μεγάλωσε μιλώντας ρωσικά και αρχικά δημιούργησε ελπίδες στη Μόσχα για μια πιο φιλική προς τη Ρωσία ουκρανική κυβέρνηση, όταν εξελέγη πρόεδρος με συντριπτική πλειοψηφία το 2019. Από τότε, ο Πούτιν μιλάει για τον Ζελένσκι με δηλητηριώδη λόγια. Το 2023, για παράδειγμα, ο Πούτιν επιτέθηκε στην εβραϊκή ταυτότητα του Ζελένσκι. Ο κ. Πούτιν είπε ότι οι Εβραίοι φίλοι του του είχαν πει ότι «ο Ζελένσκι δεν είναι Εβραίος – είναι ντροπή για τον εβραϊκό λαό».
Μια διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο ηγετών θα μπορούσε να τους παρουσιάσει ως ίσους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επιμονή του Τραμπ ότι μια συνάντηση μεταξύ του Ζελένσκι και του Πούτιν βρίσκεται σε εξέλιξη έχει προκαλέσει αμφιβολίες σε πολλούς. «Ίσως τα πάνε λίγο καλύτερα από ό,τι νόμιζα», είπε ο Τραμπ για τους ηγέτες της Ουκρανίας και της Ρωσίας σε συνέντευξη στο Fox News την Τρίτη. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις για κάποια σχέση μεταξύ του Πούτιν και του Ζελένσκι, ο Τραμπ είπε ότι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο πρότεινε οι δύο άνδρες να συναντηθούν πρώτα κατ’ ιδίαν, αντί σε τριμερή συνάντηση με τον Τραμπ. «Διαφορετικά, δεν θα είχα οργανώσει τη συνάντηση των δύο, θα είχα οργανώσει την τριμερή συνάντηση», δήλωσε ο Τραμπ.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι είχε πει στον Πούτιν ότι θα διοργάνωνε μια διμερή συνάντηση μεταξύ του Ζελένσκι και του Πούτιν κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής τους συνομιλίας τη Δευτέρα, αμέσως μετά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες στο Λευκό Οίκο. Ο Ζελένσκι δήλωσε στους δημοσιογράφους, όπως και στο παρελθόν, ότι ήταν έτοιμος να συναντηθεί με τον Πούτιν. Ωστόσο, όταν ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ, συνόψισε τη τηλεφωνική συνομιλία στους δημοσιογράφους, δεν έκανε καμία αναφορά σε επικείμενη σύνοδο κορυφής. Ο Τραμπ και ο Πούτιν συζήτησαν «την εξερεύνηση ευκαιριών για τη συμμετοχή περισσότερων ανώτερων αξιωματούχων» σε άμεσες συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, δήλωσε ο Ουσάκοφ, χωρίς να προσδιορίσει ποιοι θα είναι αυτοί οι αξιωματούχοι.
Η ώρα της διπλωματίας
Ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, ήταν εξίσου ασαφής σε συνέντευξη που έδωσε στην κρατική τηλεόραση την Τρίτη. Είπε ότι, ενώ το Κρεμλίνο δεν είναι κατά της διμερούς συνάντησης μεταξύ του Ζελένσκι και του Πούτιν κατ’ αρχήν, «οποιαδήποτε επαφή με ανώτερους αξιωματούχους πρέπει να προετοιμάζεται με μεγάλη προσοχή». Αναλυτές έχουν παρατηρήσει μια ασυνήθιστη έξαρση διπλωματικής δραστηριότητας από τον Πούτιν, που υποδηλώνει ότι παίρνει στα σοβαρά την πίεση του Τραμπ. Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι ο Πούτιν είχε καλέσει τους ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, του Κιργιζιστάν, της Βραζιλίας, της Ινδίας, του Τατζικιστάν, της Νότιας Αφρικής, του Ουζμπεκιστάν, του Καζακστάν και της Λευκορωσίας αυτή την εβδομάδα για να ενημερώσει τις κυβερνήσεις τους σχετικά με τις εξελίξεις στις συνομιλίες για την Ουκρανία.
Ο Πούτιν «φαίνεται να έχει αποφασίσει ότι ήρθε η ώρα για πραγματική διπλωματία», δήλωσε ο Ντμίτρι Τρένιν, ειδικός σε θέματα πολιτικής ασφάλειας στο Ανώτατο Οικονομικό Ινστιτούτο της Μόσχας. «Τα περιγράμματα της λύσης που ο Πούτιν πιθανώς συζήτησε με τον Τραμπ τον ικανοποιούν». Ο Τρένιν προέβλεψε ότι ο Πούτιν θα συμφωνούσε σε μια συνάντηση με τον Ζελένσκι, εάν το Κρεμλίνο ήταν ικανοποιημένο με τις παραχωρήσεις που θα ήταν διατεθειμένος να κάνει ο Ουκρανός πρόεδρος. Πρόσθεσε όμως ότι οι μακροπρόθεσμες απαιτήσεις του Πούτιν παρέμεναν στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένων όχι μόνο των διεκδικήσεών του επί του ουκρανικού εδάφους, αλλά και της επιμονής του να περιορίσει η Ουκρανία το μελλοντικό μέγεθος του στρατού της.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο Τραμπ, ο οποίος φαίνεται να έχει πιέσει τον Πούτιν να γίνει πιο πρόθυμος να συνεργαστεί με τον Ζελένσκι, έριξε σκιά στην πιθανότητα μιας συνάντησης μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι. Τον Φεβρουάριο, ο Πούτιν εξόργισε τον Τραμπ υποδηλώνοντας ότι ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει μόνο αν η κυβέρνηση Ζελένσκι αντικατασταθεί από μια προσωρινή διοίκηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. «Η ρητορική της Ρωσίας έχει μαλακώσει από τότε», δήλωσε ο Γκολόσοφ, πολιτικός επιστήμονας από την Αγία Πετρούπολη. «Υπάρχουν ακόμα πολλές προσβολές προς τον Ζελένσκι, αλλά δεν τολμούν πια να λένε ότι είναι τόσο παράνομος πρόεδρος που δεν υπάρχει λόγος να του μιλήσουν».
Συνεχίζεται ο εμπαιγμός Ζελένσκι
Ο Ζατούλιν, Ρώσος βουλευτής, δήλωσε ότι η πρόθεση του Κρεμλίνου να συναντηθεί με τον Ζελένσκι ήταν μέρος της προσπάθειας της Ρωσίας «να δείξει ότι είναι έτοιμη να καταλήξει σε συμφωνίες με τον Τραμπ». «Η Ρωσία επέλεξε αυτόν τον δρόμο και αυτό είχε επίδραση στον Τραμπ», είπε. Στην κρατική τηλεόραση της Ρωσίας την Τρίτη δεν έγινε σχεδόν καμία αναφορά στην πιθανότητα συνάντησης μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι, ενώ τα δίκτυα που ελέγχονται από το Κρεμλίνο συνέχισαν να γελοιοποιούν τον Ζελένσκι.
Η Όλγα Σκαμπέγιεβα, παρουσιάστρια της πολιτικής εκπομπής «60 Minutes», είπε ότι ο Ζελένσκι συμπεριφέρθηκε «σαν μαθητής» κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, γελώντας «ανόητα» και μιλώντας «όπως πάντα με τα αδέξια αγγλικά του». Ωστόσο, αναλυτές προέβλεψαν ότι αν ο Πούτιν αποφασίσει ότι είναι επωφελές να πραγματοποιήσει μια τέτοια συνάντηση, το προπαγανδιστικό μήνυμα θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς. Ως αποτέλεσμα, στο Κρεμλίνο δεν υπήρχε ιδιαίτερη ανησυχία ότι μια συνάντηση με τον Ζελένσκι θα είχε βαρύ πολιτικό κόστος για τον Πούτιν, δήλωσε ο Μιχαήλ Βινογκράντοφ, πολιτικός αναλυτής της Μόσχας.
«Ο προπαγανδιστικός μηχανισμός υποθέτει ότι η κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχτεί οποιοδήποτε αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων και των στρατιωτικών ενεργειών», δήλωσε ο Βινογκράντοφ. «Η κοινωνία δεν αποτελεί μεγάλο περιοριστικό παράγοντα σε αυτό το θέμα. Έχει ήδη συνηθίσει σε πολλά πράγματα».
Διαβάστε επίσης: