Στα χαρτιά υπάρχουν ρυθμίσεις, στην πράξη όμως τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο συνεχίζουν να διογκώνονται. Από τα 85,18 δισ. ευρώ οφειλών που χαρακτηρίζονται εισπράξιμες, μόλις 3,44 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί σε κάποια μορφή ρύθμισης. Με απλά λόγια, μόλις το 4% του «θεωρητικά εισπράξιμου» χρέους βρίσκεται σε διαδικασία αποπληρωμής, γεγονός που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα του υφιστάμενου πλαισίου.

Η εικόνα είναι ακόμη πιο αποκαλυπτική αν διαχωρίσει κανείς φυσικά και νομικά πρόσωπα. Οι ιδιώτες εμφανίζονται πρόθυμοι να ρυθμίσουν μικρές και μεσαίες οφειλές, αλλά όσο το ποσό αυξάνεται, τόσο η συμμετοχή στις ρυθμίσεις υποχωρεί. Αντίθετα, τα νομικά πρόσωπα δείχνουν μεγαλύτερη κινητικότητα σε μεσαία προς υψηλά ποσά, με ένα τέταρτο των οφειλών από 10.000 έως 20.000 ευρώ να βρίσκεται σε ρύθμιση. Και πάλι, όμως, τα πολύ μεγάλα χρέη παραμένουν εκτός κάδρου.

Στον αντίποδα, τα ποσοστά ρύθμισης είναι σχεδόν ανύπαρκτα τόσο στις πολύ μικρές οφειλές –κάτω των 500 ευρώ– όσο και στα υψηλά χρέη. Για τα φυσικά πρόσωπα, οφειλές άνω των 20.000 ευρώ σπάνια εντάσσονται σε ρύθμιση, ενώ για τις επιχειρήσεις το πρόβλημα μεταφέρεται πάνω από τις 150.000 ευρώ. Εκεί δηλαδή όπου το κράτος θα περίμενε μεγαλύτερη πίεση για είσπραξη, η εικόνα είναι σχεδόν στάσιμη.

Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η κατανομή του συνολικού χρέους. Σχεδόν το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών –πάνω από 96%– προέρχεται από χρέη άνω των 10.000 ευρώ. Και το πιο εντυπωσιακό: το 75,87% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου συγκεντρώνεται σε οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχούν μόλις στο 0,26% των οφειλετών. Δηλαδή, ελάχιστοι χρωστούν τα περισσότερα.

Την ίδια στιγμή, σχεδόν εννέα στους δέκα οφειλέτες χρωστούν έως 10.000 ευρώ, αλλά το μερίδιό τους στο συνολικό χρέος είναι μόλις 3,5%. Πρόκειται για μια κλασική εικόνα «πολλοί μικροί – λίγοι μεγάλοι», όπου η πίεση ασκείται συνήθως στους πρώτους, ενώ οι δεύτεροι συνεχίζουν να συσσωρεύουν χρέη.

Η διάκριση μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων ενισχύει αυτή την εικόνα. Τα φυσικά πρόσωπα χρωστούν συνολικά 43,13 δισ. ευρώ, ενώ τα νομικά πρόσωπα συγκεντρώνουν 69,37 δισ. ευρώ. Στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών κυριαρχούν οι ιδιώτες, όμως στις πολύ μεγάλες οφειλές –άνω του 1 εκατ. ευρώ– τον κύριο όγκο φέρουν οι επιχειρήσεις, με χρέη που ξεπερνούν τα 59 δισ. ευρώ.

Το συμπέρασμα είναι δύσκολο να αγνοηθεί: το πρόβλημα των ληξιπρόθεσμων χρεών δεν βρίσκεται στα μικρά ποσά που ρυθμίζονται σχετικά εύκολα, αλλά στα μεγάλα χρέη που παραμένουν επίμονα εκτός ρύθμισης. Και όσο η πολιτική περιορίζεται στη διαχείριση των «εύκολων» οφειλών, ο ωκεανός των ληξιπρόθεσμων θα συνεχίσει να μεγαλώνει.

Διαβάστε επίσης:

Ακριβότερο φέτος το χριστουγεννιάτικο τραπέζι: Πού θα κινηθεί το κόστος του

ΕΚΤ: Αμετάβλητο στο 2% το επιτόκιο

Στη Βουλή η τροπολογία για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο: Οι τρεις κατηγορίες ρύθμισης – Παραδείγματα