Εκδόσεις: Τόπος

Σελ.: 64

 

Ο Καραγάτσης ήξερε να γίνεται τολμηρός – πιο τολμηρός από ό,τι επέτρεπε η εποχή του. Ωστόσο, δεν είναι μια από τις «υποχρεώσεις» του συγγραφέα να ξέρει να επιλέγει τον παραλληλισμό, τη μεταφορά και να φωτίζει το νόημα; Κι αυτό κάνει περιγράφοντας τη ζωή ενός απόκληρου, του Χρήστου Νεζερίτη, που σέρνεται στις πιο εξαθλιωμένες γειτονιές και στα πιο ύποπτα στέκια στο λιμάνι του Πειραιά – σε έναν χρόνο που θυμίζει τη ζωή στη δεκαετία του ’50. Ο Νεζερίτης, ένα πρεζάκι της τελευταίας υποστάθμης, είναι αποδεκτός μόνο από τη δύστυχη μάνα του… Κατά τα αλλά, περιφέρεται – σέρνεται στην κυριολεξία – από καπηλειό σε καπηλειό προκειμένου να βρει την πρέζα του. Με αφορμή αυτό το ανθρώπινο κουρέλι, το οποίο ο Καραγάτσης σκιαγραφεί με ακρίβεια μέσα από μια σατιρική γραφή, όπου το τραγικό φιλοτεχνείται με τα πιο λεπτά υλικά του ανθρωπισμού και της τρυφερότητας, ο συγγραφέας υποβάλλει σε μιαν εξοντωτικά σκληρή κριτική το κοινωνικοπολιτικό κατεστημένο και συντάσσει ένα συντριπτικό «κατηγορώ» ως συναρπαστική προβολή πάνω στον καμβά των ημερών του Πάσχα. 

 

Το θείο δράμα του θεανθρώπου, το υπέρτατο, το ιερό και αμόλυντο, παραλληλίζεται με τη δραματική ύπαρξη ενός έκπτωτου της κοινωνίας: ο Ιησούς λαμβάνει τη μορφή του δύστυχου Πρεζάκη κι ο Πρεζάκης τη μορφή του Ιησού! Μέσα σε αυτήν την τραγική ανθρώπινη συνθήκη που ο Καραγάτσης αποφορτίζει με τη χρήση της λεπτής σάτιρας, καυτηριάζεται ταυτόχρονα και η εθνική τραγωδία του Εμφυλίου – στην πιο εκχυδαϊσμένη της εκδοχή… 

 

Τη συναρπαστική αυτήν ιστορία, η οποία στη συνέχεια αποθεώνεται μέσα από μια λυτρωτική Ανάσταση, μας χαρίζουν σε μορφή κόμικς οι γνωστοί μας πλέον Θ. Πέτρου και Δ. Βανέλλης. Η αρχή έγινε με μιαν ιστορία που έφερε την υπογραφή του Δημοσθένη Βουτυρά, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες διηγηματογράφους και πεζογράφους της ελληνικής λογοτεχνίας του Μεσοπολέμου. Στα έργα του περιγράφει κυρίως τις περιπέτειες των φτωχών ανθρώπων, των περιθωριακών και των απόκληρων. Έτσι, μας ξάφνιασαν ευχάριστα με το κόμικς «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά». Ακολούθησε το «Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες», μια σπουδή σε κείμενα των Καρκαβίτσα, Καβάφη, Παπαδιαμάντη και άλλων. 

 

Πρόσωπα, ατμόσφαιρες, χωροταξία αλλά και η μυρωδιά της εποχής αποτυπώνονται από το πενάκι του Θ. Πέτρου, που χρωματίζει έναν ολόκληρο κόσμο με κίνηση και εσωτερικότητα μέσα από την εικαστική αφήγηση της ιστορίας. Το σκίτσο του αποτυπώνει τη βαθύτητα των προσώπων – κυρίως του Πρεζάκη –, αναδεικνύοντας ωστόσο τη σατιρική αφηγηματική διάθεση μιας τραγικής διήγησης. Από τη μεριά του και για άλλη μια φορά, ο Βανέλλης αξιοποιεί σεναριακά με τον καλύτερο τρόπο τα κείμενα των συγγραφέων, μένοντας πιστός στο πνεύμα των έργων και στις ιδιαιτερότητες της αφήγησης μέσω ενός κόμικς.