Η αιφνίδια παραίτηση του προέδρου της πολωνικής Βουλής και πολλών υπουργών έπειτα από την επαναφορά στην επικαιρότητα ενός παλαιού σκανδάλου τηλεφωνικών υποκλοπών, μοιάζει να είναι μία τελευταία προσπάθεια προκειμένου να διασωθεί η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Εύας Κόπατς

 

Η αιφνίδια παραίτηση του προέδρου της πολωνικής Βουλής και πολλών υπουργών έπειτα από την επαναφορά στην επικαιρότητα ενός παλαιού σκανδάλου τηλεφωνικών υποκλοπών, μοιάζει να είναι μία τελευταία προσπάθεια προκειμένου να διασωθεί η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Εύας Κόπατς, τέσσερις μήνες πριν από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές.

Η Κόπατς έκανε την έκπληξη ανακοινώνοντας χθες βράδυ την παραίτηση του Ράντοσλαβ Σικόρσκι, προέδρου της Δίαιτας, καθώς και εκείνες τριών υπουργών της, του Μπάρτος Αρλούκοβιτς (Υγείας), Αντρέι Μπιέρνατ (Αθλητισμού) και Βλοντιμίρ Καρπίνσκι (Θησαυροφυλακίου), εμπλεκομένων στο σκάνδαλο.

Ο επικεφαλής των συμβούλων της Κόπατς, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάτσεκ Ροστόφσκι, ο συντονιστής των πολωνικών ειδικών υπηρεσιών Γιάτσεκ Τσικότσκι, καθώς και τέσσερις αναπληρωτές υπουργοί υπέβαλαν επίσης τις παραιτήσεις τους.

“Ήταν μία απαραίτητη και αναπόφευκτη κίνηση αλλά επίσης πολύ αργοπορημένη”, εκτιμά ο πολιτειολόγος Αλεξάντερ Σμόλαρ. “Η πρωθυπουργός αντέδρασε βιαστικά, σε μία δραματική κατάσταση” σημειώνει.

Ένας επιχειρηματίας που είχε προσεγγίσει την πολιτική, από την πλευρά του πρώην αγροτικού λαϊκιστικού κόμματος Samoobrona, ο Ζμπίγνκιου Στονόγκα, δημοσιοποίησε αυτή την εβδομάδα στο διαδίκτυο αποσπάσματα δικαστικών εγγράφων από την έρευνα που διεξάγεται για τις ενοχοποιητικές συνδιαλέξεις μεταξύ προσωπικοτήτων της πολιτικής και οικονομικής ζωής, μεταξύ των οποίων και οι παραιτηθέντες.

Το σκάνδαλο των υποκλοπών τηλεφωνικών συνδιαλέξεων ξέσπασε το περασμένο καλοκαίρι με τη δημοσίευση στον Τύπο των πιο σημαντικών από τις ηχογραφήσεις. Στις ηχογραφήσεις αυτές, που έλαβαν χώρα εν αγνοία των συνομιλητών σε εστιατόρια της Βαρσοβίας, ο Σικόρσκι, που ήταν τότε υπουργός Εξωτερικών, εμφανίζεται να χαρακτηρίζει “σκουπίδια” τη συμμαχία ΗΠΑ-Πολωνίας και κάνει υβριστικά σχόλια για την ευρωπαϊκή πολιτική του βρετανικού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον.

Το σκάνδαλο δεν είχε καμία πολιτική συνέπεια, καθώς το Κοινοβούλιο απέρριψε μία πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης του τότε πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος έγινε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αντικαταστάθηκε από την Εύα Κόπατς.

Απευθυνόμενη χθες στους υποστηρικτές του κόμματός της, η Κόπατς ζήτησε συγγνώμη σε σχέση με το σκάνδαλο. “Εκ μέρους της Πλατφόρμας Πολιτών, σας ζητώ συγγνώμη”, είπε.

Ζήτησε την παραίτηση του γενικού εισαγγελέα Αντρέι Σερέμετ, από τις υπηρεσίες του οποίου διανεμήθηκαν τα έγγραφα της έρευνας σε περίπου δώδεκα ανθρώπους, στους δράστες στην υπόθεση των υποκλοπών και στους δικηγόρους τους, από τους οποίους πιθανόν προέρχεται και η διαρροή.

Σύμφωνα με τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης, που εκφράζουν τη λύπη τους για “την αδυναμία του κράτους”, η γενική εισαγγελία και οι ειδικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να σταματήσουν τις διαρροές, αλλά δεν το έκαναν για άγνωστους λόγους, καθώς περιελάμβαναν επίσης προσωπικά δεδομένα περίπου σαράντα πρακτόρων των μυστικών υπηρεσιών.

Οι υπάλληλοι των εστιατορίων όπου είχαν τοποθετηθεί οι κοριοί είχαν δηλώσει ότι ενήργησαν με εντολή ενός επιχειρηματία, όμως ο τελευταίος το διέψευσε και η έρευνα δεν έχει τελειώσει.

Το κόμμα της Κόπατς, Πλατφόρμα Πολιτών (PO), που ανήλθε στην εξουσία πριν από οκτώ χρόνια, βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση στις δημοσκοπήσεις μετά την ήττα στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου του υποψηφίου του, του απερχόμενου προέδρου Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι, ο οποίος ηττήθηκε από τον Αντρέι Ντούντα του συντηρητικού και λαϊκιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS). Ένας τρίτος υποψήφιος, ο Πάβελ Κούκιζ, πρώην αστέρας της ροκ, εξασφάλισε ένα ποσοστό έκπληξη (20%).

“H PO είναι ένα σκάφος που βυθίζεται”, δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πολιτειολόγος Καζιμίερτζ Κικ, σύμφωνα με τον οποίο η Κόπατς “πληρώνει τα επίχειρα της οκταετίας του Τουσκ στην εξουσία” και οι αποφάσεις του θα έχουν μάλλον ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί η αντιπολίτευση.

Όσο για τον πολιτειολόγο Ιρενέουζ Κρζεμίνσκι, πιστεύει πως δεν έχουν χαθεί ακόμη τα πάντα για τους φιλελεύθερους που βρίσκονται στην εξουσία. “Είναι ένας πραγματικός σεισμός για την PO. Όμως μπορεί να οδηγήσει σε μία αναγέννηση του κόμματος αυτού, σε μία κινητοποίηση για την αναδόμησή του”, δήλωσε στο AFP.

Η προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές στα τέλη Σεπτεμβρίου ή στις αρχές Οκτωβρίου έχει ήδη ξεκινήσει.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Αντρέι Ντούντα, που θα αναλάβει καθήκοντα στις 6 Αυγούστου, απηύθυνε σήμερα τηλεοπτικό διάγγελμα.

“Είναι καιρός να βάλουμε τέλος σε αυτές τις υποθέσεις που βάζουν σε κίνδυνο το πολωνικό κράτος”, είπε, καλώντας τους πολιτικούς να “σέβονται τους δημοκρατικούς κανόνες”.

Το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της αντιπολίτευσης, SLD, ανακοίνωσε σήμερα την κατάθεση μίας πρότασης στο Κοινοβούλιο για τη συντόμευση της θητείας του.