Η κινηματογραφική διοργάνωση, που ανέκαθεν μιλούσε για το σήμερα, για το εδώ και τώρα, και ό,τι απασχολεί την παγκόσμια επικαιρότητα, αναπόφευκτα αφιερώνει ένα σημαντικό κομμάτι της φετινής διοργάνωσης στο προσφυγικό με το αφιέρωμα «Πρόσφυγες: απόδραση από την ελευθερία;». Παράλληλα, τιμά δύο σκηνοθέτες, οι οποίοι μέσα από την ανατρεπτική τους ματιά «μεταμορφώνουν» τις εικόνες της πραγματικότητας. Πρόκειται για τον Δανό Γιον Μπανγκ Κάρλσεν και τον Ιρλανδό Μαρκ Κάζινς, οι οποίοι θα βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη.

 

Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία, η Ευρώπη δέχεται το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και καλείται να αντιμετωπίσει μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση. Το ερωτηματικό στον τίτλο του αφιερώματος δεν βρίσκεται τυχαία, καθώς τα ντοκιμαντέρ θέτουν ερωτήματα, προβληματίζουν και ευαισθητοποιούν. Θα προβληθούν ταινίες με ιστορίες προσφύγων από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική αλλά και την Ευρώπη.

 

Ο Μανί Γ. Μπενσελά στο «This Is Exile: Diaries of Child Refugees» παρουσιάζει τη φρίκη του πολέμου, εστιάζοντας το βλέμμα σε ανήλικους πρόσφυγες απ’ τη Συρία, που έχουν διαφύγει στον γειτονικό Λίβανο. Στο «Dreaming of Denmark» του Μίκαελ Γκράβερσεν νεαρός πρόσφυγας απ’ το Αφγανιστάν προσπαθεί να βρει άσυλο στην Ευρώπη. Ο Αντρέας Κοφόντ στο «At Home in the World» ακολουθεί για έναν χρόνο πέντε παιδιά πρόσφυγες σε ένα σχολείο του Ερυθρού Σταυρού στη Δανία. Ενώ το ιταλικό νησί Λαμπεντούζα, απ’ τις βασικές πύλες εισόδου μεταναστών από την Αφρική στην Ευρώπη, έχουν ως φόντο δυο ντοκιμαντέρ του αφιερώματος. Το «No Man Is an Island» του Tιμ Ντε Κέερσμεκτερ και το «I Am Dublin» (Σουηδία) των Νταβίντ Αρόνοβιτς, Άνα Πέρσον, Σαρμάρκ Μπινιουσούφ και Αχμέντ Αμπντουλαχί.

 

Στο έργο του Δανού Γιον Μπανγκ Κάρλσεν τα όρια ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας ανατρέπονται για να υπηρετήσουν αυτό που ο ίδιος ονομάζει «επανεφεύρεση της πραγματικότητας». Στο ντοκιμαντέρ «Cats in Riga» ο Κάρλσεν σκιαγραφεί το πορτρέτο της πρωτεύουσας της Λετονίας μέσα από μια απροσδόκητη οπτική γωνία: τις γάτες που περιπλανώνται νωχελικά στην πόλη.

Εστιάζοντας στους έγκλειστους μιας φυλακής στη Νότια Αφρική, το «Portrait of God» αναζητά με σκεπτικισμό τα φευγαλέα ίχνη του θεού. Το «Addicted to Solitude» είναι ένα οδοιπορικό στη μετά απαρτχάιντ εποχή. Η εμμονή των Αμερικανών με τα όπλα στηλιτεύεται στο «Phoenix Bird».

 

Σκηνοθέτης, συγγραφέας, κριτικός κινηματογράφου και προγραμματιστής φεστιβάλ, ο πολυσχιδής Κάζινς με τη φίλη του, ηθοποιό Τίλντα Σουίντον, δημιούργησαν το εναλλακτικό κινηματογραφικό φεστιβάλ Cinema China and The Ballerina Ballroom Cinema of Dreams, καθώς και το project «8 1/2 Foundation», ενώ ο ίδιος υπήρξε συνιδρυτής του φιλανθρωπικού οργανισμού «Scottish Kids Are Making Movies». 

Θα προβληθούν τέσσερα αντιπροσωπευτικά ντοκιμαντέρ του. Το «Atomic: Living in Dread and Promise», που αναφέρεται στον εφιάλτη των πυρηνικών όπλων, το «I Am Belfast», ένας ποιητικός φόρος τιμής στη γενέτειρά του, το «A Story of Children And Film» και το «The First Movie», όπου ο Κάζινς στήνει για χάρη παιδιών που ζουν σε κουρδικό χωριό του Ιράκ ένα υπαίθριο σινεμά…