Το άνοιγμα του κόμματος στην κοινωνία και η διαμόρφωση ευρύτε­ρων κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών είναι ένα από τα βασικά προτάγματα του 2ου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο, τελικά, όπως αποφασίστηκε, θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Οκτωβρίου (χωρίς ακόμη να προσδιορίζεται ακριβής ημερομηνία).

 

Το άνοιγμα του κόμματος στην κοινωνία και η διαμόρφωση ευρύτε­ρων κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών είναι ένα από τα βασικά προτάγματα του 2ου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο, τελικά, όπως αποφασίστηκε, θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Οκτωβρίου (χωρίς ακόμη να προσδιορίζεται ακριβής ημερομηνία).

Πάνω σε αυτό το ζητούμενο, κα­θώς φαίνεται, θα πατήσει και η περισσότερο ή λιγότερο φανε­ρή «διαμάχη» των ενδοσυριζικών «τάσεων» και μηχανισμών για τους εσωκομ­ματικούς συσχετισμούς και την ακόλουθη επιρροή στη φυσιογνωμία του κόμματος.

Αν η προεδρική πλευρά ωθεί τα πράγματα στην κατεύθυνση ενός κόμματος αρχηγικού τύπου με κεντρώα χαρακτηριστικά, η βασική εσωκομματική «αντιπολίτευση» των «53» επι­διώκει το κόμμα στη νέα εποχή να διατηρήσει τα «παραδοσιακά» εργατικά – δικαιωματικά χαρακτηριστικά του, που κατά την αντίληψη της ομάδας αυτής συγκροτούν την αριστερή – ριζοσπαστική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ μέ­χρι σήμερα.

Ο Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του στην κεντρική Επιτροπή το περασμένο Σάββατο, διατύπωσε για πολλοστή φορά την ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ να προσαρμοστεί στις νέες καταστά­σεις. Δηλαδή:

«Να γίνει ένα κόμμα ανοιχτό, καινοτόμο και δημιουργικό, μαζικό, μαχητικό στους κοινω­νικούς χώρους και τις γειτονιές».

«Να στηρίζει την κυβέρνηση, αλλά ταυτό­χρονα να ασκεί πολύτιμέ κριτική εκεί όπου κρίνει ότι πρέπει».

Σύμφωνα με την αντίληψη της ηγεσίας, την οποία δημοσίως παρουσίασε και ο Τσίπρας, δεν μπορεί το κόμμα να μένει στην παλιά ορ­γανωτική του δομή όταν σε τρεις συνεχόμε­νες εκλογικές αναμετρήσεις πήρε πάνω από ενάμισι εκατομμύριο ψήφους.

Ανοίγματα και δυσκολίες

Με βάση τα παραπάνω ο Τσίπρας κάλεσε το κόμμα να προχωρήσει σε μια «σοβαρή καμπάνια οργανωτικής ανασυγκρότησης» ώστε το κόμμα «να ανοίξει στην κοινωνική του βά­ση».

Αυτό, είπε, πρέπει να γίνει με πολλούς τρό­πους – με στόχο να προσεγγιστούν οι άνθρω­ποι εκείνοι που δίνουνε μάχες για την Αριστε­ρά και την κοινωνική δικαιοσύνη: με καμπάνια, με συγκεντρώσεις, με εξορμήσεις, με κα- μπάνια μέσα από το Διαδίκτυο. Άφησε δε την αιχμή ότι «δεν μπορεί να είμαστε στην πολυ­τέλεια της πρωτοπορίας, των λίγων και καλών που θα αποφασίζουν και οι υπόλοιποι θα χειροκροτούν».

Να σημειωθεί επίσης ότι ο Τσίπρας με την ψήφο στα 17, η οποία θα περιλαμβάνεται στον εκλογικό νόμο, θέλησε να σηματοδοτή­σει το άνοιγμα στη νεολαία, στην οποία οι επι­δόσεις του παραμένουν χαμηλές.

Το ζητούμενο για την αντιστοίχιση της ορ­γανωτικής δομής του κόμματος με την εκλο­γική βάση έχει τεθεί στο τραπέζι εδώ και πολύ καιρό από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και αντιμε­τωπίζεται ως όχημα όχι μόνο κοινωνικών αλ­λά και πολιτικών συμμαχιών, τοπικά αλλά και κεντρικά.

Ωστόσο μέχρι σήμερα αυτό το «άνοιγμα» στην κοινωνία με αλλεπάλληλες καμπάνιες εγγραφής νέων μελών λίγα φαίνεται πως έχει αποδώσει, και, όσο βαθαίνει η υλοποίηση του τρίτου μνημονίου, η υπόθεση αυτή καθίστα­ται και πιο δύσκολη, καθώς στη φάση αυτήν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι «ελκυστικός».

Δείχνει μεν να παγιώνεται ως πόλος εξου­σίας, κάτι που θεωρητικά δημιουργεί τάσεις συσπείρωσης διάφορων κοινωνικών ομάδων γύρω του, όμως από την άλλη αυτό συμβαίνει σε συνθήκες συνέχισης της μνημονιακής πο­λιτικής, που, παρά την ελαφρώς διαφορετική αντίληψη του τρίτου μνημονίου και την ηπι­ότερη κατά την κυβέρνηση δημοσιονομική επιβάρυνση, προστίθεται στη συσσώρευση των επιπτώσεων της λιτότητας στους εργαζό­μενους και τους συνταξιούχους, και συνολικά στην οικονομία.

Σε κάθε περίπτωση παραμένει μια σταθε­ρή κατεύθυνση, με τους «53» να εκδηλώνουν επιφυλάξεις για τον τρόπο που προωθείται η διαδικασία των διευρύνσεων και να μιλούν για «προσχωρήσεις παραγόντων», τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσε ακριβά στο πρόσφατο πα­ρελθόν.

«Αντικραδασμικός» Τσακαλώτος

Οι «53» στην Κεντρική Επιτροπή κατέθεσαν τις ενστάσεις – διαφωνίες – κριτική προς την κυβέρνηση και την ηγεσία του κόμματος με κείμενο συμβολής 11 σημείων.

Κομβικό σημείο του κειμένου αυτού ήταν η κριτική γύρω από την ιδιοκτησία του προ­γράμματος καθώς οι «53» έκριναν ότι η κυ­βέρνηση σταδιακά εγκατέλειψε την «πολιτική εξήγηση» που χρησιμοποιούσε στην αφήγη­σή της ότι το πρόγραμμα επιβλήθηκε και ήταν «προϊόν εκβιασμού» κι εμφανίζεται πλέον να το υπερασπίζεται έχοντας περάσει από την αντίληψη του ότι «το μνημόνιο δεν είναι δικό μας» στο ότι «το δικό μας είναι καλύτερο των άλλων».

Οι «53» επέμειναν στη θέση ότι παρά την πίεση της «νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής ελίτ» για ανάληψη της ιδιοκτησίας του προ­γράμματος (υπενθυμίζεται ότι Ρέγκλινγκ και Γ ιούνκερ μεταξύ άλλων μόλις την περασμένη εβδομάδα πίεσαν σε αυτήν την κατεύθυνση) η κυβέρνηση πρέπει να την αρνηθεί καθώς δεν πρέπει «να μετεξελιχθεί η ήττα και ο συμ­βιβασμός σε στρατηγική επιλογή».

Στους «53» θέλησε να απαντήσει ο υπουρ­γός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο οποίος, υπερασπιζόμενος τη στάση της κυβέρνησης, είπε ότι «είναι λάθος ερώτημα αν υιοθετούμε το πρόγραμμα ή όχι. Το θέμα είναι αν καλώς ή κακώς φθάσαμε να υπογράψουμε αυτή τη συμφωνία. Και η απάντηση είναι πως καλώς το κάναμε γιατί καταφέραμε και προστατέ­ψαμε τα χαμηλά εισοδήματα».

Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπουρ­γός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος θεωρείται ο «ηγέτης» της ομάδας των «53» – αλλά και ο βασικός μοχλός υλοποίησης του μνημονιακού προγράμματος – επιχείρη­σε να απορροφήσει τη δυσαρέσκεια για την πορεία της διακυβέρνησης που εκφράζεται από κομμάτι των «53»:

Αφενός επαναφέροντας τα περί παράλλη­λου προγράμματος, αυτήν τη φορά με την αναφορά στη διεκδίκηση βαθμών ελευθε­ρίας από τους δανειστές και της υλοποίησης του μνημονίου πάνω σε συγκεκριμένους άξο­νες, όπως το Δημόσιο – πρέπει να διεκδικήσουμε, είπε, βαθμούς ελευθερίας αλλά πρέ­πει να ξέρουμε ποιοι είναι αυτοί, να ξέρουμε τι ζητάμε.

Αφετέρου καλώντας σε συσπείρωση για την επιτυχία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ, την οποία ταύτισε με την επιτυχία της Αριστεράς, διότι, όπως είπε, αν δεν πετύχει, θα τους πάρει όλους η μπάλα, «ακόμη και τα παι­διά της ΛΑΕ». Ως προς αυτό, επικαλέστηκε το 1989, όταν η κατάρρευση του υπαρκτού σο­σιαλισμού δεν έπληξε μόνο το ΚΚΕ, αλλά ολό­κληρη την Αριστερά, διότι έπεσε ένα ιστορικό πρόταγμα.