Η δολοφονία της Βρετανίδας βουλευτού των Εργατικών Τζο Κοξ από τον νεοναζί οπαδό του White Pride και η ραγδαία αύξηση των εγκλημάτων μίσους μετά το Brexit της 23ης Ιουνίου δεν φανέρωσαν μόνο το πρόσωπο μιας άλλης Βρετανίας, ξενοφοβικής και τρομοκρατημένης, αλλά και μια μεγάλη αλήθεια που όλοι γνώριζαν, χρόνια τώρα, και σκόπιμα αρνούνταν να παραδεχτούν: ότι η θυσία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων στον βωμό της ασφάλειας ήταν και παραμένει μάταιη! 

Η χώρα με τις 5,9 εκατομμύρια κάμερες, που κάνει ακόμη και τον Μεγάλο Αδελφό του Όργουελ («1984») να φαντάζει μπροστά της… μικρός – απέτυχε να προστατεύσει όσα ευαγγελίζεται. Ο φόνος μιας Αμερικανίδας τουρίστριας και ο τραυματισμός άλλων πέντε ανθρώπων, το βράδυ της 3ης Αυγούστου, στην καρδιά του Λονδίνου σήμανε συναγερμό στις βρετανικές αρχές. 

 

«Ο 19χρονος δράστης δεν ήταν ριζοσπαστικοποιημένος. Εκτιμάται πως πάσχει από ψυχολογικά προβλήματα. Έδρασε αυθόρμητα και επέλεξε τα θύματά του τυχαία» ανέφεραν επικεφαλής των ερευνών. Οι αρχικοί φόβοι δεν επιβεβαιώθηκαν. 

 

Το σκηνικό όμως τελικά αποκαλύφθηκε ακόμη χειρότερο. Αν ένας έφηβος μπορεί να σκορπίσει τον θάνατο στη Σέντραλ Σκουέαρ, όπου η αντιστοιχία καμερών προς πολίτη είναι 1 προς 11, φανταστείτε τι έχει να συμβεί σε κάτι πιο οργανωμένο. 

 

 

Η «ασφαλής» Βρετανία, την οποία παρουσιάζουν ως πρότυπο, παρά το γεγονός ότι έχει υιοθετήσει τη χειρότερη μορφή κοινωνικής επιτήρησης παγκοσμίως, αντιμετωπίζει σήμερα –σύμφωνα με τις δικές τις μυστικές υπηρεσίες– το τέταρτο στάδιο απειλής σε επίπεδο διεθνούς τρομοκρατίας, όταν το ανώτατο είναι το πέμπτο. 

 

Για την MI5 είναι «πολύ πιθανό» να συμβεί μια επίθεση αντίστοιχη με εκείνες των Βρυξελλών ή της Νίκαιας. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι κάμερες βρίσκονται παντού, σε εμπορικά κέντρα, κυβερνητικά κτήρια, δρόμους, σχολεία και ούτω καθεξής και οι πολίτες «φιλμάρονται» πάνω από 300 φορές την ημέρα, σύμφωνα με υπολογισμούς.

 

Έντεκα χρόνια μετά τη δημοσιοποίηση της ειδικής επιστημονικής μελέτης του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών (Assessing the impact of CCTV, 2005, Martin Gill, Angela Spriggs), η χώρα που έγινε σημείο αναφοράς και για την Ελλάδα με το περιβόητο C4I αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά ανίκανη να προστατεύσει τους πολίτες της και να εδραιώσει το αίσθημα ασφάλειας. 

 

«Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα αποθαρρυντικά για την αποτελεσματικότητα των κλειστών κυκλωμάτων τηλεόρασης σε σχέση με την ασφάλεια των πολιτών. Στις περισσότερες περιοχές όπου υπήρχε εγκατεστημένο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης η εγκληματικότητα δεν μειώθηκε και όπου μειώθηκε, δεν είναι βέβαιο πως οφειλόταν στην παρουσία καμερών» διαπίστωναν τότε οι επιστήμονες.

 

Επιπλέον, ανέφεραν ότι «οι κάτοικοι των περιοχών αυτών θεωρούσαν ότι η παρουσία των καμερών δεν τους έκανε να νιώθουν ασφαλέστεροι». 

 

«Η τοποθέτηση κλειστών κυκλωμάτων τηλεόρασης είναι αποτελεσματική σε σχέση με τη μείωση της εγκληματικότητας και την προστασία αγαθών σε μικρής κλίμακας φυλασσόμενους χώρους, όπως χώρους στάθμευσης, αποθήκες εμπορευμάτων κ.λπ. Αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις που να καταδεικνύουν ότι είναι αποτελεσματική σε μεγάλης κλίμακας χώρους, όπως είναι οι δημόσιοι» επισήμαιναν, μεταξύ άλλων, οι ερευνητές. Μάλιστα, σημείωναν ότι «δεν μειώθηκαν τα “αυθόρμητα” εγκλήματα, σε αντίθεση με τα “προμελετημένα”». 

 

 

Στο ερώτημα που έθεσαν σε πολίτες για το αν οι κάμερες μείωσαν το αίσθημα φόβου, οι απαντήσεις που έλαβαν ήταν συγκεχυμένες. Ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων δήλωσαν ότι, για να νιώσουν ασφαλείς, πρέπει πρώτα να έχουν αντιληφθεί την ύπαρξη καμερών, ενώ η συντριπτική πλειονότητα ανέφερε ότι η γνώση ύπαρξης κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης δεν μειώνει τον φόβο τους ότι θα πέσουν θύματα εγκληματικής ενέργειας.

 

Εξαιρετικά ενδιαφέροντα ήταν τα αποτελέσματα της έρευνας και στο σκέλος της πρόληψης. Οι κάμερες λειτουργούν αποτρεπτικά, αποφάνθηκαν οι επιστήμονες, αλλά διευκρίνισαν ότι αυτό ισχύει μόνο στις εξής δύο περιπτώσεις: όταν κάποιος δειλιάζει επειδή θεωρεί ότι θα τον πιάσουν στα πράσα και όταν φοβάται ότι το υλικό από τις κάμερες θα χρησιμοποιηθεί εναντίον του για την καταδίκη του. 

 

Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως στις περιπτώσεις εκείνων που θεωρούν ότι μπορούν να τα βάλουν με τον… Μεγάλο Αδελφό και να τον νικήσουν. Πολλώ δε μάλλον με όσους είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν όχι μόνο άλλους αλλά και την ίδια τους την ύπαρξη στο όνομα του Αλλάχ. 

 

Όπως ήταν αναμενόμενο, η έρευνα της βρετανικής εμπειρίας δεν αφαίρεσε τις κάμερες στην πράξη. Οι αριθμοί μαρτυρούν πως αυτές έγιναν ακόμη περισσότερες. Για την «οχυρωματική πολιτική» των πόλεων, σύμφωνα με τον ανθρωπογεωγραφικό όρο, αντλήθηκαν πάνω από πέντε δισεκατομμύρια στερλίνες από τον προϋπολογισμό πρόληψης του υπουργείου Εσωτερικών. 

 

Η βρετανική Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων επισήμανε ότι «η χρήση των καμερών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχής, αφού κόστισε πολλά λεφτά και δεν απέφερε το προσδοκώμενο αποτέλεσμα». Βαδίζουμε σε μια κοινωνία επιτήρησης και δεν μπορούμε να αποτρέψουμε το έγκλημα» πρόσθεσε.

 

Στη χώρα που πρώτη συνέδεσε 145 κάμερες ελέγχου κυκλοφορίας με τα κεντρικά της Σκότλαντ Γιάρντ για να αντιμετωπίσει τις διαδηλώσεις των εξεγερμένων ανθρακωρύχων το 1984, με τις ευλογίες της Θάτσερ, όλα αυτά αποτελούν μάλλον λεπτομέρειες. Οι Βρετανοί –αν όχι όλοι, οι περισσότεροι– έχουν μάθει να θεωρούν απαραίτητη την κάμερα. Αποτελεί κομμάτι της ζωής τους, ακόμη και αν δεν τους κάνει να νιώθουν ασφαλείς ούτε τους εγγυάται το παραμικρό. 

 

Και, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι οι μόνοι. Ο ένοπλος στρατός στους δρόμους των πόλεων, όπως επιτάσσουν την παρουσία του οι έκτακτες συνθήκες στη Γαλλία από το Μπατακλάν και μετά, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι το επόμενο «αναγκαίο κακό» που θα πρέπει να συνηθίσουν όσοι «θέλουν να είναι ασφαλείς»!