Δεν ήταν Full HD, ούτε καν έγχρωμοι. Παρ’ όλα αυτά έκριναν την τύχη των ΗΠΑ. Οι τηλεοπτικοί δέκτες, που μετέφεραν στα σπίτια δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων όσα συνέβαιναν στο μικρό στούντιο του τοπικού τηλεοπτικού σταθμού CBS, στο Σικάγο, αποδείχτηκαν εξαιρετικά ισχυροί· κι ας ήταν ασπρόμαυροι. 

Ο «ψημένος» αντιπρόεδρος των ΗΠΑ ηττήθηκε από τον νεαρό γερουσιαστή της Μασαχουσέτης, παρά το γεγονός ότι όσοι τους άκουσαν στο ραδιόφωνο θεώρησαν πως η νίκη ήταν δική του. Αμακιγιάριστος και ελαφρώς αξύριστος, ο Ρίτσαρντ Νίξον εμφανίστηκε χλομός και καταβεβλημένος – ενώπιον δεκάδων χιλιάδων τηλεθεατών – δίπλα στον φρέσκο και ελαφρώς ηλιοκαμένο Τζ.Φ. Κένεντι, που έμοιαζε να σφύζει από υγεία και δυναμισμό. Τα φώτα, που ζέσταιναν το στούντιο και τον έκαναν να ιδρώνει, στραπατσάρισαν ακόμη περισσότερο την τσαλακωμένη εικόνα του. Σε τέτοιο βαθμό που έκαναν ακόμη και τη μητέρα του να ανησυχήσει και να του τηλεφωνήσει ρωτώντας τον αν ήταν άρρωστος. Οι ψηφοφόροι τού γύρισαν την πλάτη δίνοντας την προεδρία στον JFK με διαφορά περίπου 100.000 ψήφων (0,17%). Λέγεται πως, αν είχαν περισσότεροι Αμερικανοί τηλεόραση, η διαφορά θα ήταν πολύ μεγαλύτερη. 

 

Η πανωλεθρία του Νίξον λειτούργησε αποτρεπτικά για τους επόμενους υποψήφιους πλανητάρχες, που φυλάγονταν από τις τηλεοπτικές τηλεμαχίες, και κυρίως την εικόνα, που είχε γίνει αναπόσπαστο κομμάτι των εκλογικών αναμετρήσεων. Έως το 1976, οπότε ο ρεπουμπλικάνος Τζέραλντ Φορντ δέχτηκε να συμμετάσχει στο debate απέναντι στον δημοκρατικό Τζίμι Κάρτερ. Το debate έμεινε στην ιστορία, αλλά όχι εξαιτίας του θάρρους του. Ο Φορντ υποστήριξε πως η Σοβιετική Ένωση δεν έχει τον έλεγχο στην Ανατολική Ευρώπη και πως οι χώρες που την απαρτίζουν έχουν αυτονομία. Ο δημοσιογράφος των «New York Times», που συντόνιζε την τηλεμαχία, τον ρώτησε: «Με συγχωρείτε… Αν κατάλαβα καλά, λέτε ότι οι Ρώσοι δεν χρησιμοποιούν την Ανατολική Ευρώπη ως σφαίρα επιρροής καταλαμβάνοντας τις περισσότερες χώρες και διασφαλίζοντας με τα στρατεύματά τους ότι αποτελούν κομμουνιστική ζώνη;». Εκείνος έμεινε πιστός στην αρχική του θέση, επιμένοντας πως Πολωνία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία είναι ελεύθερες από τη σοβιετική επιρροή. Την επόμενη μέρα η δημοφιλία του κατακρημνίστηκε. Η γκάφα του τού είχε στοιχίσει τις εκλογές. 

 

Μια άλλη τηλεοπτική «μονομαχία» που έμεινε στην ιστορία ήταν εκείνη του 1984, ανάμεσα στους Ρόναλντ Ρίγκαν και Γουόλτερ Μοντέιλ. Η συζήτηση κινήθηκε γύρω από τη διαφορά ηλικίας των δύο υποψηφίων. Άλλωστε η ηλικία του πρώτου, που πλέον ήταν 73 ετών, ήταν το μόνιμο θέμα συζήτησης της προεκλογικής εκστρατείας. Ο Ρίγκαν εκμεταλλεύτηκε το αδύναμο σημείο του, όταν ρωτήθηκε σχετικά από τον δημοσιογράφο, κάνοντάς το πλεονέκτημα: «Δεν θα αναφερθώ στις ηλικίες, δεν θα θέσω αυτό το ζήτημα στην προεκλογική εκστρατεία. Δεν θέλω να εκμεταλλευτώ για πολιτικούς λόγους τη νεότητα και την απειρία του αντιπάλου μου» είπε με χιούμορ. Η ατάκα του αυτή έκρινε – σύμφωνα με τους δημοσκόπους – την τηλεμαχία και τελικά το εκλογικό αποτέλεσμα. 

 

Τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε γραφτεί στην ιστορία του σύγχρονου πολιτικού σκηνικού ακόμη μια ατάκα του. Βέβαια αυτή ειπώθηκε στο debate ανάμεσα στους ρεπουμπλικάνους υποψήφιους. «Εγώ πληρώνω για αυτό το μικρόφωνο» δήλωσε όντας εκτός εαυτού στον συντονιστή που δοκίμασε να τον διακόψει… κλέβοντας την ατάκα του Φρανκ Κάπρα από την ταινία του «State of the Union» (1948). 

 

Η τηλεμαχία του Λόιντ Μπέντσεν απέναντι στον Νταν Κουέιλ, το 1988, κρίθηκε από μια φράση. Κοιτάζοντας συγκαταβατικά τον κατά πολλά χρόνια νεότερο αντίπαλο του, ο δημοκρατικός Μπέντσεν αποδόμησε όσα με κόπο είχε χτίσει το επικοινωνιακό του επιτελείο. «Έχω υπηρετήσει με τον Κένεντι.

Γνώριζα τον Κένεντι. Ήταν φίλος μου. Δεν είστε ο Κένεντι!» είπε στον Κουέιλ, ο οποίος είχε στηρίξει όλη του την εκστρατεία στις ομοιότητές του ίδιου και του JFK. Οι όποιοι συσχετισμοί διαγράφηκαν αυτομάτως. 

 

Η «βαρεμάρα» του προέδρου Μπους, το 1992, έμεινε στην ιστορία ως «αυτογκόλ». Ο φακός «συνέλαβε» τον Αμερικανό πρόεδρο να κοιτάζει το ρολόι του, την ώρα που μιλούσε ο ανεξάρτητος συνυποψήφιός του Ρος Πέρο, κατά τη διάρκεια μαραθώνιας αναμέτρησης, εν αντιθέσει με τον Μπιλ Κλίντον (επίσης υποψήφιο) που παρακολουθούσε προσεκτικά. Το αποτέλεσμα το γνωρίζουν όλοι. 

 

Η υπεροψία του Αλ Γκορ, που παρουσιαζόταν από τα ΜΜΕ ως ιδανικότερος για την προεδρία, μετατράπηκε σε «αχίλλειο πτέρνα» στην τηλεοπτική μονομαχία του 2000. Ο υποψήφιος των δημοκρατικών χλεύαζε αδιάκοπα τις θέσεις του αντιπάλου του Τζορτζ Μπους. Την ώρα που ο τελευταίος απαντούσε σε ερώτηση, ο Αλ Γκορ τον πλησίασε αλαζονικά για να δεχτεί μια αντίδραση που δεν περίμενε: Ο υποψήφιος των ρεπουμπλικάνων χαιρέτισε τον αντίπαλό του λέγοντάς του «γεια σας» και συνέχισε κανονικά τη δήλωσή του.

 

Η πρώτη τηλεοπτική τηλεμαχία Κλίντον – Τραμπ, 56 χρόνια μετά το ιστορικό debate Νίξον-Κένεντι (26 Σεπτεμβρίου 1960), δεν θα μείνει στην ιστορία για τις μοναδικές ατάκες της, αλλά για το ρεκόρ τηλεθέασης που καταγράφηκε και, ίσως, για τις περισσότερες διακοπές από υποψήφιο σε υποψήφιο. Δημοσκόπηση του CNN πιστώνει ξεκάθαρη νίκη στη Χίλαρι Κλίντον (με 62%, έναντι 27% για τον Τράμπ). Ακολουθούν όμως ακόμη δύο…