Ένας χρόνος από τις φονικές πλημμύρες στη Μάνδρα

Στις 15 Νοεμβρίου, συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τις φονικές πλημμύρες στη Μάνδρα και τη Νέα Πέραμο, που άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 24 νεκρούς, εκατοντάδες πλημμυρισμένα σπίτια και καταστήματα και άστεγους εκατοντάδες κατοίκους της μικρής πόλης στη Δυτική Αττική. Έναν χρόνο μετά οι μνήμες από τον εφιάλτη εκείνου του καταστροφικού πρωινού δεν έχουν σβήσει για τους κατοίκους της Μάνδρας.

Μπορεί η ζωή να έχει επιστρέψει εδώ και καιρό στον ρυθμό της καθημερινότητας και ένα μεγάλο μέρος των ζημιών που υπέστησαν σπίτια, καταστήματα και λοιπές υποδομές να έχει αποκατασταθεί ή να αποκαθίσταται, αλλά ο φόβος μιας νέας καταστροφής έχει χαραχθεί ανεξίτηλα στη σκέψη των περισσοτέρων.

Άλλωστε αρκετοί κάτοικοι, οι οποίοι είδαν τις περιουσίες τους να παραδίδονται στο «έλεος» των ορμητικών χειμάρρων, αποφάσισαν να φύγουν από την περιοχή και να μετακομίσουν αντί να μπουν στη διαδικασία της αποκατάστασης των ζημιών.

Καθυστερήσεις

Πάντως τα παράπονα δεν λείπουν, αφού πολλοί πλημμυροπαθείς καταγγέλλουν ότι είτε οι κρατικές αποζημιώσεις καθυστέρησαν πολύ να δοθούν είτε τα χρήματα που πήραν δεν επαρκούσαν για την κάλυψη του κόστους των ζημιών που υπέστησαν, με συνέπεια κάποιοι να χρειαστεί να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη ώστε να κάνουν τα σπίτια τους ξανά κατοικήσιμα.

Ένας εξίσου σοβαρός παράγοντας που προβληματίζει τους κατοίκους της Δυτικής Αττικής είναι η σημαντική καθυστέρηση που υπήρξε στην έναρξη των εργασιών κατασκευής των αντιπλημμυρικών έργων. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που, σύμφωνα με τους υπευθύνους του έργου, αυτά δεν πρόκειται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την άνοιξη του 2019. Αφού δηλαδή περάσει ο χειμώνας…

Τα έργα για τη διάνοιξη συγκέντρωσης και διαμερισμού του ρέματος της Αγίας Αικατερίνης ξεκίνησε μόλις τον περασμένο Αύγουστο, δηλαδή εννέα μήνες μετά τις πλημμύρες.

Οι εργασίες εξελίσσονται σε πολλά εργοτάξια. Η διευθέτηση του ρέματος Σούρες και η εκτροπή σε αυτό της κύριας ποσότητας του νερού από το ρέμα Αγ. Αικατερίνης (82,5%), με τη συγκέντρωση του συνολικού όγκου τους και την κοινή εκβολή τους στη θάλασσα μέσω του ήδη διευθετημένου κλειστού χειμάρρου Σαρανταπόταμου, αναμένεται να αποσοβήσει τον κίνδυνο πλημμυρικού φαινομένου, αναφέρουν οι υπεύθυνοι.

Σε κίνδυνο και το Μάτι

Την ίδια ώρα σοβαρές καθυστερήσεις παρατηρούνται και στην κατασκευή των αντιπλημμυρικών έργων στο πυρόπληκτο Μάτι. Ειδικά στο κρίσιμο κομμάτι της τοποθέτησης σκυροδεμάτων στις καμένες εκτάσεις της Πεντέλης, ώστε, σε περίπτωση καταιγίδας, να είναι δυνατή η συγκράτηση των τόνων λάσπης από τις βροχές μετά την καταστροφική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου, που στοίχισε τη ζωή σε συνολικά 99 ανθρώπους.

Η Μάνδρα και το Μάτι δεν είναι οι μοναδικές περιοχές στο λεκανοπέδιο της Αττικής που πλέον διατρέχουν κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων εξαιτίας έντονων βροχοπτώσεων. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι καταστροφές που μπορεί να προκληθούν από πλημμύρες είναι πιθανόν να επηρεάσουν τη ζωή τουλάχιστον τριών εκατομμυρίων κατοίκων της Πρωτεύουσας.

Συνοπτικά οι εννέα «ζώνες» υψηλού κινδύνου: λεκάνη ποταμού Κηφισού, ζώνη Μεγάρων – Νέας Περάμου, Μεσόγεια, ζώνη Ασπροπύργου – Ελευσίνας, περιοχή Μαραθώνα – Νέας Μάκρης, περιοχή Βάρης – Αγ. Μαρίνας Κορωπίου, περιοχή Σαρωνίδας – Αναβύσσου, ζώνη Λουτρακίου.

Ένα τρισ. το κόστος των πλημμυρών

Νέα αναχώματα, ύψους μισού μέτρου, έως το 2050 και ενάμισι έως δυόμισι μέτρων έως το 2100, καθώς και άλλες παράκτιες προστατευτικές υποδομές πρέπει να κατασκευάσουν οι ευρωπαϊκές χώρες – και η Ελλάδα – προκειμένου να αποφύγουν μελλοντικές καταστροφικές πλημμύρες.

Οι ετήσιες ζημιές από τις παράκτιες πλημμύρες μπορεί να αυξηθούν κατά 30 φορές έως το 2050 και κατά 700 φορές έως το 2100, αγγίζοντας ακόμη και το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο, αν στο μεταξύ δεν «σηκωθούν» νέα εμπόδια στα νερά. Αυτό είναι το – ανησυχητικό – συμπέρασμα μιας νέας μελέτης του Κοινού Κέντρου Ερευνών (Joint Research Centre – JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με επικεφαλής Έλληνα επιστήμονα.

Για την Ελλάδα η μελέτη επισημαίνει εν προκειμένω ότι το πρόβλημα είναι συγκριτικά μικρότερο για κοινωνικοοικονομικούς λόγους, όμως και πάλι η χώρα μας εκτιμάται ότι θα πρέπει έως το 2050 να αυξήσει έως μισό μέτρο τα παράκτια. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι παράκτιες πλημμύρες θα πάρουν το «πάνω χέρι» σε μέγεθος ζημιών μετά το 2050, προκαλώντας έως και τετραπλάσιες ζημιές σε σχέση με τις παραποτάμιες πλημμύρες, εκτός και αν ληφθούν έγκαιρα αμυντικά μέτρα στις ακτές της Ευρώπης.