Της Κατερίνας Αγγελιδάκη

Εδώ και έναν χρόνο θέλω να το πω. Αλλά δεν το είπα από φόβο μην παρεξηγηθώ για εύκολο λαϊκισμό. Τώρα, όμως, δεν πάει άλλο. Οι επιχορηγήσεις του ελεύθερου θεάτρου κατάντησαν παρωδία. Και ως παρωδία δεν εξυπηρετούν κανέναν πια. Γι’ αυτό πρέπει να σταματήσουν.

Της Κατερίνας Αγγελιδάκη

Εδώ και έναν χρόνο θέλω να το πω. Αλλά δεν το είπα από φόβο μην παρεξηγηθώ για εύκολο λαϊκισμό. Τώρα, όμως, δεν πάει άλλο. Οι επιχορηγήσεις του ελεύθερου θεάτρου κατάντησαν παρωδία. Και ως παρωδία δεν εξυπηρετούν κανέναν πια. Γι’ αυτό πρέπει να σταματήσουν.

Δεν με ενδιαφέρει πόσα κρατικά λεφτά πήρε ο κάθε επιχορηγούμενος στα 20 χρόνια του θεσμού. Ούτε από ποιον. Ούτε με ποια διαδικασία. Ούτε αν τα πήρε στερώντας τα από κάποιον άλλον. Θεωρώ πως ό,τι δόθηκε, καλώς δόθηκε. Μου φτάνει που με τα δικά σου και τα δικά μου τα λεφτά έκανε θέατρο, πρώτος απ’ όλους, ο Λευτέρης Βογιατζής. Ναι, ακόμα και ένας αρκεί για να έχουν δίκιο όλοι.

Όμως το σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με το χτες. Τα πράγματα άλλαξαν. Η χώρα άλλαξε. Εμείς αλλάξαμε. Μέσα σε λίγους μήνες δεν ισχύει καμιά παλιά προτεραιότητα. Καμιά παλιά ανάγκη. Σήμερα, ανάμεσα σ’ ένα θέατρο και σ’ ένα νοσοκομείο δεν μπορεί να μπαίνει δίλημμα. Ούτε ανάμεσα στα σχολικά συσσίτια και στην καλύτερη παράσταση του κόσμου.

Μετά την αυτονόητη παραδοχή αρχίζουν, βεβαίως, τα δύσκολα. Και τι θα γίνει με τις τέχνες; Το θέατρο θα πεθάνει; Όχι. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, επειδή τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει την αληθινή τέχνη να ανθίσει. Ακούγεται κλισέ; Μπορεί. Αλλά η ιστορία έτσι μας λέει. Και πώς θα γίνει θέατρο χωρίς λεφτά; Δεν έχω εύκολη απάντηση. Κανένας μας δεν έχει. Αυτό που ξέρω, όμως, είναι ότι δεν χρειαζόμαστε 250 θέατρα για να δούμε καλές παραστάσεις. Και ότι ο επιδοτούμενος πλουραλισμός (όπου γκαράζ και θέατρο) γέννησε ενδιαφέρουσες ιδέες, αλλά παρήγαγε και τέρατα.

Εδώ που φτάσαμε, οι καλλιτέχνες υποχρεούνται πλέον να ψάξουν νέες λύσεις, αν θέλουν να συνεχίσουν να υπάρχουν. Κι αυτές τις νέες λύσεις δεν θα τις βρουν αναμασώντας ή διορθώνοντας τα παλιά, αλλά αρχίζοντας από το σημείο μηδέν. Με πλήρη συνείδηση ότι το θέατρο σε μια ιστορική φάση τόσο μεγάλου πόνου είναι απαράδεκτο να γίνεται με τα λεφτά του άλλου.

Και οι πέτρες ξέρουνε πως όποιος παίρνει κάθε χρόνο βοήθεια απ’ το κράτος δεν σκέφτεται τρόπους να υπάρξει από μόνος του. Γι’ αυτό δεν έχω δει κανέναν χορηγό να δίνει λεφτά στο ελεύθερο θέατρο, όπως έδινε αφειδώς τόσα χρόνια σε εκθέσεις, καταλόγους, συναυλίες, κονσέρτα, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους. Ακόμα και σήμερα δεν έχω δει καμιά σοβαρή κίνηση αλληλεγγύης και συνεργασίας ανάμεσα στα θέατρα. Με συστεγάσεις, συμπράξεις, τίμιες συμπαραγωγές, ανακυκλώσεις σκηνικών μέσων και υλικών. Παρά την τεράστια κρίση, δεν έχω δει κανέναν με δικό του θέατρο να βοηθάει ειλικρινά το θέατρο του άλλου. Τους έχω, όμως, δει όλους (ή σχεδόν όλους) να κοιτάζουν ο καθένας το δικό του «μαγαζάκι». Και καλά οι παλιοί. Πιο θλιβερό είναι να βλέπεις νέα παιδιά, που αντί να αποποιηθούν με αξιοπρέπεια κάθε κρατική βοήθεια, περιμένουν κι αυτά, δειλά-δειλά, καμιά «σταγόνα αίματος» από τον μεγάλο ασθενή που ξεψυχάει.

 

ΥΓ.: Δεν υπάρχει στη σύγχρονη Ελλάδα πιο δοξασμένη τέχνη από την ποίηση. Είδατε εσείς ποτέ κανέναν να επιχορηγήσει ποιητή; Ή μήπως αυτός δεν έχει ανάγκη να ζήσει για να γράψει;