Στην ουσία πρόκειται για τις πρώτες δοκιμαστικές ιστορικές αποτιμήσεις. Ωστόσο, τα ονόματά τους συχνά – πυκνά εμφανίζονται στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα σαν να είναι ζωντανοί ανάμεσά μας – κι όμως έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τον θάνατό τους. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν, μεταξύ άλλων, τέσσερα βιβλία που αναφέρονται στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Χαρίλαο Φλωράκη. Το βιβλίο του Σωτήρη Ριζά «Κωνσταντίνος Καραμανλής – Η Ελλάδα από τον Εμφύλιο στη Μεταπολίτευση» σκιαγραφεί την πολιτική κληρονομιά του Μακεδόνα πολιτικού, επιχειρώντας μιαν αποτίμηση της πολιτικής του δράσης μέσα στο ιστορικό πλαίσιο που έδρασε. Το βιβλίο του Νίκου Παπανδρέου «Ανδρέας Παπανδρέου – Ο οικονομολόγος» περιορίζεται στην επιστημονική δραστηριότητα του Ανδρέα Παπανδρέου ως οικονομολόγου. Τη γνωριμία του και τις ιδιωτικές συναντήσεις του με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή καταγράφει ο δημοσιογράφος Γιώργος Λεονταρίτης στο βιβλίο του «Ο Καραμανλής μου είπε…», όπως και ο Γιάννης Μαρίνος – επί δεκαετίες διευθυντής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» – κάνει λόγο στο βιβλίο του «Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης – Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων» για τις εντυπώσεις που αποκόμισε στη μακρά δημοσιογραφική του θητεία από τρεις βασικούς πολιτικούς της Μεταπολίτευσης.

Σωτήρης Ριζάς

Κωνσταντίνος Καραμανλής

Η Ελλάδα από τον Εμφύλιο στη Μεταπολίτευση

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελ.: 235

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική από το 1955 έως το 1985. Στη διάρκεια αυτής της τριακονταετίας έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο σε δύο περιόδους. Στην πρώτη, από το 1955 έως το 1963, προώθησε μια διαδικασία οικονομικής ανάπτυξης που αποτέλεσε το θεμέλιο του κοινωνικού και πολιτικού μετασχηματισμού της Ελλάδας. Η χώρα έπαψε να είναι μια παραδοσιακή κοινωνία και εισήλθε στην εποχή της νεωτερικότητας και της ευημερίας. Στη δεύτερη περίοδο διακυβέρνησης, από το 1974 έως το 1980, ο Μακεδόνας πολιτικός έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στο πεδίο των θεσμών και του τρόπου άσκησης της πολιτικής, εκκαθάρισε την κληρονομιά τού Εμφυλίου, παγίωσε τη Δημοκρατία της Μεταπολίτευσης και οδήγησε την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Από τις απαρχές της σταδιοδρομίας του ώς τη Μεταπολίτευση και τις δύο θητείες στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ο ιστορικός Σωτήρης Ριζάς σκιαγραφεί την πολιτική κληρονομιά του Κωνσταντίνου Καραμανλή, μιας πολιτικής και ιστορικής οντότητας που υπερβαίνει το σύνηθες μέτρο του διακεκριμένου πολιτικού.

Νίκος Παπανδρέου

Ανδρέας Παπανδρέου

Ο οικονομολόγος

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.: 120

Σ’ αυτό το σύντομο δοκίμιο, ο συγγραφέας και οικονομολόγος Νίκος Παπανδρέου αναλύει την προσφορά του Ανδρέα Παπανδρέου στην οικονομική επιστήμη. Η αφήγηση δομείται γύρω από τα ιστορικά γεγονότα της εποχής που έζησε ο Ανδρέας και τον τοποθετεί ανάγλυφα πάνω στον μεγάλο καμβά της ιστορίας της σύγχρονης οικονομικής σκέψης. Ξεκινώντας με κάποιες αμφιβολίες για τις θεωρίες που ο ίδιος δίδασκε, βλέπουμε πως χρόνια μετά τα πρώτα του βήματα στο Χάρβαρντ φτάνει στο σημείο να διαφωνεί έντονα με την ουσία της οικονομικής θεωρίας και, επιτέλους, να προτείνει το δικό του μαρξιστικό μοντέλο για τη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος.

Γιώργος Λεονταρίτης

Ο Καραμανλής μου είπε…

Από τη σύγκρουση με το στέμμα μέχρι την 21η Απριλίου – Τα παρασκήνια μιας εποχής

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.: 125

Η σύγκρουση Καραμανλή – Ανακτόρων το 1963 σηματοδότησε μια πολιτική κρίση που είχε αποτέλεσμα, σε πρώτη φάση, την αποχώρηση του ιδρυτή της ΕΡΕ από την πολιτική και, σε δεύτερη, το κατρακύλισμα προς τη δικτατορία. Τα γεγονότα μπορεί να είναι γνωστά, όμως δεν έχει επισημανθεί σε βάθος η τρικυμία που προκλήθηκε στους κόλπους της συντηρητικής παράταξης από τη διάσταση μεταξύ των απόψεων του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του βασιλιά Παύλου και κυρίως της βασίλισσας Φρειδερίκης – κι ακόμα, η έντονη διαμάχη μεταξύ των δημοσιογραφικών οργάνων που στήριζαν τον Καραμανλή.

Ο Γιώργος Α. Λεονταρίτης είχε την ευκαιρία – λόγω προσωπικών γνωριμιών – να συζητήσει τα παρασκήνια αυτής της κρίσιμης περιόδου με τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Σπύρο Θεοτόκη, τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, τον Γεώργιο Ράλλη και άλλους πρωταγωνιστές της εποχής εκείνης. Οι μαρτυρίες τους παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, διότι – ενώ τότε είχαν εμπιστευτικό χαρακτήρα – σήμερα φωτίζουν την «αθέατη πλευρά» της ταραγμένης περιόδου που σημάδεψε την πορεία του τόπου.

Γιάννης Μαρίνος

Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων

Εκδόσεις: Πατάκη

Σελ.: 324

Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου στην πολύχρονη δημοσιογραφική του διαδρομή ευτύχησε όχι μόνο να ζήσει από κοντά τον ελληνικό δημόσιο βίο των τελευταίων 60 χρόνων, αλλά και να συνδεθεί στενά με πολλές σημαντικές προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Χαρίλαος Φλωράκης. Τα όσα αξιομνημόνευτα αποκόμισε από την προσωπική σχέση μαζί τους, αν δεν καταγράφονταν, θα κατέληγαν ως μη συμβάντα. Συνεπώς, θα παρέμεναν άγνωστα για τους ενδιαφερομένους και ιδιαίτερα για τους επίσημους βιογράφους τους, ενώ μπορούν να συντελέσουν στην πληρέστερη κατανόηση των προσωπικοτήτων των τριών σημαντικότερων πολιτικών ηγετών της ελληνικής μεταπολιτευτικής ιστορίας.