Στο μικροσκόπιο Τσίπρα – Τσακαλώτου οι οικονομικές εξαγγελίες, μετά το Πάσχα

Εντείνονται σταδιακά οι προεκλογικοί ρυθμοί για τον πρωθυπουργό και την κυβερνητική παράταξη και η προσπάθεια επικεντρώνεται στην επίτευξη μεγαλύτερης συσπείρωσης στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην αντιστροφή του κοινωνικού κλίματος.

Ο πρωθυπουργός για μια ακόμη φορά παίρνει πάνω του την προεκλογική καμπάνια και βγαίνει μπροστά ως το δυνατό χαρτί του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε μια προσπάθεια μεταξύ άλλων να αναταχθεί το εσωτερικό κλίμα και να μαζευτούν «αρρυθμίες», «φάλτσα» και «παραφωνίες» του προηγούμενου διαστήματος.

Χαρακτηριστικότερο πρόσφατο παράδειγμα οι εναγκαλισμοί Κουρουμπλή με τον Αμβρόσιο, που αποδοκιμάστηκαν εντόνως από τον ΣΥΡΙΖΑ, και θεσμικά από τον γραμματέα του κόμματος Πάνο Σκουρλέτη.

Χθες, μάλιστα, ο συνυποψήφιός του στο ευρωψηφοδέλτιο Στέλιος Κούλογλου εξαπέλυσε επίθεση «ζητώντας να αναλάβει τις ευθύνες του είτε παραιτούμενος είτε αναγνωρίζοντας το λάθος του». Ο ίδιος εκτίμησε ότι ο «πρωθυπουργός δεν μπορούσε να κάνει και πολλά» λόγω της παραίτησης της Μυρσίνης Λοΐζου που είχε προηγηθεί αλλά και λόγω της «οριακής πλειοψηφίας» – άφησε δηλαδή να εννοηθεί ότι ο πρωθυπουργός ήταν εγκλωβισμένος και δεν είχε τη δυνατότητα να ζητήσει παραίτηση. Τις προηγούμενες μέρες ο έτερος υποψήφιος Κώστας Αρβανίτης πιο κομψά είχε αφήσει αιχμή για τις πολιτικές και ιδεολογικές πεποιθήσεις του Παναγιώτη Κουρουμπλή με αφορμή το περιστατικό, λέγοντας πως ο ίδιος πρέπει να απαντήσει «γιατί είναι μαζί μας» (στον ΣΥΡΙΖΑ).

Τα παραπάνω αποτελούν απόδειξη και του έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των υποψηφίων του ΣΥΡΙΖΑ για τις τέσσερις ή πέντε έδρες που αναμένεται να κερδίσει το κόμμα στην ευρωβουλή, κι ενώ εκκρεμούν τα πέντε τελευταία ονόματα για να συμπληρωθεί το ψηφοδέλτιο των 42 υποψηφίων. Τα τελευταία ονόματα θα αποκαλύψουν και το αν ο ανταγωνισμός θα ανέβει περαιτέρω ή όχι, αν δηλαδή ο πρωθυπουργός κρατά κρυμμένο κάποιον άσο στο μανίκι, κάποιο «βαρύ» όνομα πολιτικό ή μη.

 

«Σκανδαλολογία» και… αποστάσεις

Στο μεταξύ, την ώρα που η κυβέρνηση επιχειρεί να κλιμακώσει την πίεση σε Ν.Δ. και ΚΙΝΑΛΛ με αφορμή τη Novartis – ευκαιρία αποτελεί και η αυριανή συζήτηση για την άρση ασυλίας του Ανδρέα Λοβέρδου στη Βουλή – η αξιωματική αντιπολίτευση ανταποδίδει με την υπόθεση Αρτεμίου – Πετσίτη προκειμένου να υπάρξει ένα ισοζύγιο στις εντυπώσεις. Από την κυβερνητική πλευρά εξαπολύουν την κατηγορία ότι η υπόθεση Πετσίτη δεν είναι παρά μια γραμμή άμυνας της Ν.Δ. για «πάσα νόσο», ενώ ο πρωθυπουργός έκανε διάκριση μεταξύ υπαρκτών σκανδάλων και «σκανδαλολογίας».

Η πίεση πάντως της αξιωματικής αντιπολίτευσης δείχνει να πιάνει τόπο με το κλίμα εσχάτως να βαραίνει στο εσωτερικό για τον Νίκο Παππά, του οποίου φίλος ήταν ο Μανώλης Πετσίτης, με κορυφαία στελέχη είτε να προσπαθούν να πάρουν αποστάσεις είτε να αφήνουν να εννοηθεί ότι χρειάζονται να δοθούν απαντήσεις προκειμένου να μην υπάρχουν σκιές. Μετά τις αποστάσεις από Τσακαλώτο και Τζανακόπουλο την περασμένη εβδομάδα, και ο Πάνος Σκουρλέτης σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών» το Σάββατο εμφανίστηκε να τηρεί αποστάσεις με πολύ προσεκτικές διατυπώσεις. «Ξέρω ό,τι έχει ειπωθεί και έχει γραφτεί δημόσια» ανέφερε. «Γνωρίζω αυτό που επιβεβαίωσε και ο Νίκος Παππάς για τη φιλική σχέση που είχαν από την Καισαριανή. Από εκεί και πέρα όλα τα υπόλοιπα είναι προς εξέταση. Εγώ καταλαβαίνω τις ευαισθησίες του κόσμου που επειδή έχει περάσει όλα τα προηγούμενα, όταν υπάρχει έστω και η παραμικρή σκιά τέτοιων πρακτικών, να θέλει να δοθούν απαντήσεις. Αυτό λοιπόν πρέπει να το κάνουμε όλοι όσοι κατέχουμε δημόσια αξιώματα». Και πρόσθεσε πως αν υπάρχει κάτι προς διαλεύκανση είναι υπέρ της διαλεύκανσης.

Το κλίμα που κυριαρχεί σε κόμμα και Κοινοβουλευτική Ομάδα φάνηκε να περιγράφει πιο γλαφυρά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σάκης Παπαδόπουλος με άρθρο του στα «Νέα»: στη συζήτηση που έχει ανοίξει για το ηθικό πλεονέκτημα, γράφει, «πρέπει να πάρουμε ξεκάθαρη θέση». «Κανένα κόμμα δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι κατέχει το ηθικό πλεονέκτημα» σημειώνει. «Ακόμα και εκείνα που θα μπορούσαν να το ισχυριστούν στο όνομα του τελικού τους πολιτικού σκοπού, οφείλουν να το αποδείξουν στη βάση των ενδιάμεσων στόχων τους, της τρέχουσας πολιτικής τους, της ενότητας θεωρίας και πράξης. (…) Ειδικά για τα στελέχη των κομμάτων κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι διαθέτει το ηθικό πλεονέκτημα εάν δεν το αποδεικνύει η συμπεριφορά του, οι παρέες του, η στάση ζωής του».

 

Καθησυχαστική «ντρίμπλα»

Στα παραπάνω δείχνει να προστίθεται μια ανησυχία για το προβάδισμα της Ν.Δ. καθώς, ακόμη κι αν παρατηρείται κάποιο μικρό κλείσιμο της ψαλίδας, αυτό δεν συμβαίνει με τους ρυθμούς που θα ήθελαν οι επιτελείς του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να καλύπτεται ή έστω να υπάρχει σημαντική μείωση της διαφοράς μέχρι την ευρωκάλπη. Όλο και συχνότερα τίθεται πλέον το ερώτημα – δημοσίως αλλά και πίσω από τις κλειστές πόρτες – τι θα συμβεί αν στις ευρωεκλογές η διαφορά είναι τέτοια ώστε να δίνει αέρα νίκης στο πρώτο κόμμα κάνοντας δύσκολο το κλείσιμό της τους επόμενους μήνες ώς τον Οκτώβριο.

Στην επίσημη ρητορική δείχνει να υποχωρεί η βεβαιότητα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι ακόμη και πρώτος – αν και ο στόχος τής νίκης παραμένει. «Στόχος είναι η νίκη και όχι η ήττα με χαμηλό σκορ» είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην πρόσφατη συνέντευξη στον AΝΤ1, από την άλλη έδειξε να μην αμφισβητεί την ύπαρξη της διαφοράς υπέρ της Ν.Δ. Με μια ντρίμπλα – «χάνω στις δημοσκοπήσεις, αλλά κερδίζω στις κάλπες» – επιχείρησε να προκαταλάβει την ερμηνεία της πιθανής διαφοράς υπέρ της Ν.Δ. απορρίπτοντας την άποψη που βασίζεται σε παλαιότερα παραδείγματα, ότι το προβάδισμα στις εκλογές είναι καθοριστικής σημασίας.

Μάλιστα, με αφορμή το ερώτημα για την αντίστοιχη περίπτωση επί Καραμανλή το 2009 ο πρωθυπουργός απέρριψε την αναλογία αφήνοντας για μία ακόμη φορά αιχμές για τον πρώην πρωθυπουργό – τα καρφιά το τελευταίο διάστημα κατά του Κώστα Καραμανλή έχουν πυκνώσει ελέω «Προοδευτικής Συμμαχίας» – καθώς, όπως είπε, δεν ολοκλήρωσε την τετραετία όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά «δραπέτευσε» πάνω στη διετία. Παρέπεμψε δε σε αντίστροφο παράδειγμα όπου ο Κώστας Σημίτης κέρδισε στις εκλογές ενώ λίγους μήνες πριν, τις ευρωεκλογές είχε κερδίσει η Ν.Δ.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε πως εξακολουθεί να δέχεται εισηγήσεις για εθνικές κάλπες μαζί με τις ευρωεκλογές, αλλά δική του «στρατηγική επιλογή», η οποία «δεν πρόκειται να αλλάξει», είναι η εξάντληση της τετραετίας, διότι αποτελεί απόδειξη της επιστροφής της χώρας στην κανονικότητα.

 

Πυκνώνουν οι εξορμήσεις

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, ο πρωθυπουργός ανοίγει βηματισμό τις επόμενες μέρες.

Το πρόγραμμα του Αλέξη Τσίπρα είναι φορτωμένο ακόμη και τη Μεγάλη Εβδομάδα, οπότε θα μεταβεί στην Κίνα, στο πλαίσιο της συμμετοχής του για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στο παγκόσμιο φόρουμ «One belt one road» και λίγες μέρες μετά τη συμμετοχή και πλήρη ένταξη της Ελλάδας στην πρωτοβουλία 16+1 (πλέον 17+1), όπως ονομάζεται η ετήσια Σύνοδος της Κίνας με χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Στο Πεκίνο ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κίνας, όπως ο ίδιος ανέφερε στη συνέντευξη στον AΝΤ1, ενώ αναμένεται να υπογραφούν διμερείς συμφωνίες με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών.

Στο μεταξύ, έχει ήδη ξεκινήσει τις εξορμήσεις στην περιφέρεια. Προχτές βρέθηκε στο Βελβεντό Κοζάνης, ενώ σειρά σήμερα έχει η Καλαμάτα και το Σάββατο η Πάτρα. Μετά το Πάσχα αναμένεται να επισκεφθεί την Κρήτη.

Όπως ανέφεραν χθες κομματικές πηγές μετά τη συνεδρίαση του συντονιστικού της εκλογικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στις περιοδείες και τις παρεμβάσεις του επόμενου διαστήματος, αλλά και στην καμπάνια του εκλογικού σχήματος, θα αναδειχτούν οι προγραμματικές θέσεις, το σχέδιο και το όραμα της προοδευτικής συμπαράταξης, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Σύμφωνα με την εισήγηση του πρωθυπουργού στο πλαίσιο της συνεδρίασης θα αναδειχτούν τα μεγάλα πολιτικά διλήμματα της επόμενης περιόδου, στη βάση των οποίων θα συγκροτηθεί και η πολιτική σύγκρουση μεταξύ της Αριστεράς και της Δεξιάς, μεταξύ των προοδευτικών και των συντηρητικών δυνάμεων. Τα διλήμματα αυτά, σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα, αφορούν τόσο την κατεύθυνση που θα πάρει τα επόμενα χρόνια η Ευρώπη, και το αν ο πιστός φίλος του Κ. Μητσοτάκη και εχθρός της Ελλάδας Μάνφρεντ Βέμπερ θα γίνει πρόεδρος της Κομισιόν, όσο και τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, το κοινωνικό κράτος, το ασφαλιστικό σύστημα, το εισόδημα των πολιτών, την ανάπτυξη, την απασχόληση, τους μισθούς.

 

«Σφυροκόπημα» μέσω οικονομίας

Η ανάδειξη του μεταμνημονιακού πλαισίου στην ουσία αποτελεί συνδετικό κρίκο με την προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωεκλογές αποτελεί μέρος της ευρύτερης προεκλογικής εκστρατείας για τις εθνικές κάλπες, η οποία θα ξεδιπλώνεται σε δόσεις με πρώτο και κρίσιμο ορόσημο την ευρωκάλπη.

Η κατεύθυνση των οικονομικών εξαγγελιών αρχίζει και σχηματοποιείται όπως φάνηκε τις τελευταίες μέρες και από αναφορές του πρωθυπουργού, ωστόσο η συζήτηση αυτή θα γίνει και θα κατασταλάξει σε συγκεκριμένες και κοστολογημένες δεσμεύσεις μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού από την Κίνα και τον εορτασμό του Πάσχα.

Στη συνέντευξη στον AΝΤ1 και τον Νίκο Χατζηνικολάου ο πρωθυπουργός προϊδέασε για νέες εξαγγελίες ή και ρυθμίσεις καθώς, όπως υπογράμμισε, υπάρχει «προοπτική νέου δημοσιονομικού χώρου ακόμα και για το 2019».

Ο ίδιος έκανε λόγο για το ενδεχόμενο «μόνιμων μέτρων ελάφρυνσης» που θα διερευνηθεί από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και το οικονομικό επιτελείο, μετά το Πάσχα. «Μετά τις γιορτές θα συναντήσω τον υπουργό Οικονομικών και το οικονομικό επιτελείο, θα κάτσουμε, θα τα βάλουμε κάτω και θα δούμε με απόλυτη ασφάλεια, σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους και το αύριο της χώρας, τι μπορούμε να δώσουμε, όχι ως προεκλογικό αντίδωρο, (…) αλλά ως μόνιμα μέτρα ελάφρυνσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να απευθυνθεί εμπράκτως όχι μόνο στα πιο αδύναμα στρώματα αλλά και σε κομμάτια της μεσαίας τάξης, αναγνωρίζοντας ότι τα μνημονιακά χρόνια ήταν τα στρώματα που έβαλαν πλάτη και υπέστησαν την πιο βαριά φορολογία προκειμένου – κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – να στηριχθούν τα χαμηλά και πολύ χαμηλά εισοδήματα.

 

Πίεση σε Ν.Δ. με αφορολόγητο

Σε αυτό το πεδίο είναι εμφανές ότι θα κονταροχτυπηθεί με τη Ν.Δ., η οποία κάνοντας λόγο για φοροελαφρύνσεις δείχνει να στοχεύει στα ανώτερα τμήματα της μεσαίας τάξης και τις επιχειρήσεις. Δεδομένου δε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση φαίνεται να έχει βασίσει μεγάλο μέρος των εξαγγελιών της στην προοπτική ότι θα ισχύσει το ψηφισμένο μέτρο της μείωσης του αφορολόγητου ορίου το 2020 η κυβέρνηση αναμένεται πως θα την πλαγιοκοπήσει τις επόμενες εβδομάδες, διαβεβαιώνοντας – αναγκαστικά με τη μορφή προεκλογικής εξαγγελίας – ότι θα διασώσει το αφορολόγητο όριο, όπως έπραξε και με τις συντάξεις. Μπορεί η Ν.Δ. να κατηγορεί την κυβέρνηση για ψεύδη και πιεζόμενη να ισχυρίζεται με τη σειρά της ότι κι εκείνη θα διαπραγματευτεί για τη μείωσή του, ωστόσο αρωγός προς τις κυβερνητικές εξαγγελίες (που έχουν ξεκινήσει ήδη από τη ΔΕΘ του 2018) εμφανίστηκε να είναι ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο οποίος σε συνέντευξή του άφησε ανοιχτό το θέμα της μη εφαρμογής του ψηφισμένου μέτρου – «δεν είναι βέβαιο ότι θα μειωθεί το αφορολόγητο» ανέφερε.

Όσο για τη μεγάλη εικόνα, η κυβέρνηση προβάλλει ως μία ακόμη ιστορική στιγμή την πρόθεσή της να αποπληρώσει το επόμενο διάστημα μέρος ή το σύνολο των δανείων προς το ΔΝΤ, κάτι με το οποίο θα συμβολίσει την περαιτέρω οικονομική και πολιτική αποδέσμευση από τη μνημονιακή εποχή και την πιο στέρεη πορεία προς την κανονικότητα.