Καθώς η Ελλάδα ετοιμάζεται για την επόμενη έξοδό της στις διεθνείς αγορές ομολόγων, ελπίζει να προσελκύσει περισσότερα μεγάλα ονόματα, παραδοσιακούς διαχειριστές κεφαλαίων παρά hedge funds (ταμεία αντιστάθμισης κινδύνου), που ήταν οι βασικοί πελάτες της τα τελευταία χρόνια, σημειώνει το Reuters σε ανάλυσή του.

Όπως αναφέρει, η Ελλάδα πούλησε δύο νέα ομόλογα τον Ιανουάριο και τον Μάρτιο και σχεδιάζει να επανέλθει στην αγορά έως τον Ιούνιο. «Για να διατηρήσει την πρόσβασή της στις αγορές, η Ελλάδα θα χρειασθεί επενδυτές με μακρύ χρονικό ορίζοντα, όπως την BlackRock και την Amundi.
Ένα μεγάλο εμπόδιο προβάλλει εδώ: το αξιόχρεo, που είναι σημαντικά χαμηλότερο από το επίπεδο της επενδυτικής διαβάθμισης, σημαίνει ότι τα ελληνικά ομόλογα εξαιρούνται από τους μεγάλους δείκτες που χρησιμοποιούν ως σημεία αναφοράς οι παγκόσμιοι διαχειριστές κεφαλαίων» σημειώνει το Reuters, προσθέτοντας: «Υπάρχουν, ωστόσο, ενδείξεις ότι οι πρόσφατες αναβαθμίσεις του αξιόχρεου και η βελτίωση της οικονομίας αρχίζουν να βάζουν ξανά τα ελληνικά ομόλογα στο ραντάρ των μεγάλων επενδυτών».

«Επενδύουμε στην Ελλάδα εδώ και περίπου έναν χρόνο και βλέπουμε αξία στα ελληνικά κρατικά ομόλογα καθώς και στα καλυμμένα ομόλογα που εκδίδουν οι ελληνικές τράπεζες» δήλωσε ο Iain Stealey, επικεφαλής διεθνών επενδύσεων της JP Morgan Asset Management, η οποία διαχειρίζεται ενεργητικό ύψους 369 δισ. δολαρίων.
«Υπάρχουν πιθανώς ακόμη ζητήματα για την Ελλάδα μακροπρόθεσμα, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της το έχουν δημόσιοι πιστωτές, κάτι που μας καθησυχάζει» πρόσθεσε ο ίδιος. Μόνο 60 δισ. ευρώ από το συνολικό ελληνικό χρέος των περίπου 350 δισ. ευρώ είναι διαπραγματεύσιμο στην αγορά, ενώ το υπόλοιπο το έχουν επίσημοι πιστωτές, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ.

Αλλαγή πιστωτικού προφίλ
Οι τελευταίες εκδόσεις ελληνικών ομολόγων δείχνουν, πράγματι, ότι αλλάζει το προφίλ των επενδυτών για τον «πρώην παρία της Ευρωζώνης» σημειώνεται. Οι θεσμικοί επενδυτές (real-money investors) αποτελούσαν λιγότερο από το 30% των αγοραστών όταν η Ελλάδα δοκίμασε τις αγορές με μια νέα έκδοση το 2014, ενώ τα hedge funds αγόρασαν σχεδόν το 50%, σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους. Στις φετινές, όμως, εκδόσεις πενταετών και δεκαετών ομολόγων, τα hedge funds αποτελούσαν μόνο το 11% των αγοραστών, ενώ οι θεσμικοί επενδυτές άντλησαν σχεδόν το 70%.
«Για να προσελκύσει ένα νέο κύμα επενδυτών, η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει τις αγορές της, πρέπει να υπάρχει πρόσβαση σε τακτικές εκδόσεις με διαφορετικές διάρκειες» δήλωσε ο Lee Cumbes, επικεφαλής της Barclays για τις επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. 

Μια νέα πώληση ομολόγου αποτελεί μια ευκαιρία δοκιμής για το αν η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει περισσότερη χρηματοδότηση από επενδυτές με μακρύτερο χρονικό ορίζοντα, μειώνοντας την εξάρτησή της από τα hedge funds, τα οποία κατηγορούνται συχνά ότι αυξάνουν τη μεταβλητότητα μπαινοβγαίνοντας στις αγορές και πουλώντας ομόλογα που μόλις έχουν αγοράσει για να αποκομίσουν γρήγορο κέρδος, σημειώνει το Reuters. «Η Ελλάδα βρίσκεται στην πορεία που είχαν πάρει, όχι πολύ παλαιότερα, χώρες που είχαν διασωθεί, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, αλλά η αποκατάστασή της μπορεί να είναι βραδύτερη» προσθέτει.

Για να ενταχθεί στον δείκτη Markit iBOXX EUR της Ευρωζώνης, ο οποίος έχει μία κεφαλαιοποίηση 6,4 τρισ. ευρώ, η Ελλάδα πρέπει να έχει ένα αξιόχρεο τουλάχιστον στο μέσο του ΒΒΒ. Ωστόσο, σημειώνεται στην ανάλυση του Reuters, η Ελλάδα κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P μόλις επιβεβαίωσε το αξιόχρεό της στο B+ με θετική προοπτική. Εν τω μεταξύ, οι διαχειριστές κεφαλαίων μπορούν να επενδύουν σε ελληνικά ομόλογα, χρησιμοποιώντας επενδυτικά ταμεία τους που δεν περιορίζονται από κριτήρια σχετικά με το αξιόχρεο.
Η BlackRock, για παράδειγμα, έχει μικρές θέσεις σε ελληνικά ομόλογα, σε ταμεία της που είναι πιο επιθετικά και χωρίς περιορισμούς. «Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες εκείνες που, σε σχέση με τρία χρόνια πριν, έχει κάνει μεγάλη πρόοδο» δήλωσε ο Michael Krautzberger, επικεφαλής της ομάδας της BlackRock για τα ευρωπαϊκά ομόλογα.

Η Amundi, που είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό επενδυτικό ταμείο με ενεργητικό 1,425 τρισ. ευρώ, διατηρεί μια μικρή θέση με πενταετή διάρκεια, δήλωσε ο Eric Brard, επικεφαλής για τους τίτλους σταθερού εισοδήματος. Ο Brard αγόρασε τα νέα 10ετή ελληνικά ομόλογα στοιχηματίζοντας σε μια καλύτερη επίδοσή τους βραχυπρόθεσμα, αλλά στη συνέχεια τα πούλησε για την αποκόμιση κέρδους. Η απόδοση του ομολόγου αυτού μειώθηκε 70 μονάδες βάσης (0,7 της ποσοστιαίας μονάδας) μετά την έκδοσή του.
Ο Mark Dowding, υψηλόβαθμος διαχειριστής χαρτοφυλακίου της BlueBay Asset Management, δήλωσε ότι περισσότεροι επενδυτές θα προσελκυσθούν καθώς θα αυξάνονται οι πιστοληπτικές αξιολογήσεις της Ελλάδας. «Αρχίζεις να κάνεις προβολή μιας πορείας που θα μπορούσε να οδηγήσει τελικά προς την επενδυτική διαβάθμιση, αυτό θα ενθαρρύνει μεγαλύτερη συμμετοχή θεσμικών επενδυτών σε εκδόσεις ομολόγων» είπε.

Είμαστε ακόμη στην αρχή
Την ίδια ώρα όμως η αμερικανική τράπεζα Bank of New York Mellon και η ιαπωνική Nomura εκτιμούν ότι η Ελλάδα δεν έχει ακόμη επιστρέψει στην κανονικότητα. Αν και αναγνωρίζουν ότι έχει υπάρξει μεγάλη πρόοδος μετά την έξοδό από τα μνημόνια, με επίκεντρο τις αναβαθμίσεις, την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές ομολόγων και την επιστροφή στην ανάπτυξη, ωστόσο η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στην αρχή της διαδικασίας για να επιστρέψει στην κανονικότητα. 
Σχεδόν 8-9 χρόνια κρίσης, στη διάρκεια της οποίας η οικονομία και οι πολίτες υπέστησαν απανωτά σοκ, δεν μπορούν να αναπληρωθούν με μία χρονιά ανάκαμψης του ΑΕΠ. 
Κατά την Bank of New York Mellon η Ελλάδα θα χρειαστεί σχεδόν μια νέα τετραετία για να μπορέσει να επανέλθει σε αξιόλογο βαθμό στην κανονικότητα. 

Αν ληφθεί υπόψη ότι από το χρέος της Ελλάδας τα 250 δισ. αντιστοιχούν σε δάνεια που έχουν δοθεί από μηχανισμούς στήριξης, διακρατικά δάνεια ή ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, τότε θα πρέπει το δημόσιο χρέος να μετατραπεί σε ιδιωτικό, οι τράπεζες θα πρέπει να φθάσουν στον μέσο όρο της Ευρωζώνης στα «κόκκινα» δάνεια και να αρχίσουν να χρηματοδοτούν την οικονομία.
Κατά την Bank of New York Mellon ενδεχομένως θα τελειώσει το έργο των εταιρειών διαχείρισης και funds που αναλαμβάνουν τα «κόκκινα» δάνεια στην Ελλάδα σε 7-8 χρόνια από σήμερα, οπότε η Ελλάδα θα έχει επουλώσει πλήρως τις πληγές που προκάλεσε η πρωτοφανής κρίση χρέους. 
Η Nomura μάλιστα τονίζει ότι με βάση το ΔΝΤ, αλλά ατύπως και τις Βρυξέλλες, το ελληνικό χρέος στα 359 δισ. δεν είναι βιώσιμο. Η DSA, η έκθεση βιωσιμότητας του ΔΝΤ, αναφέρει ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο έως το 2032 επειδή ουσιαστικά η Ελλάδα δεν πληρώνει το χρέος. Μετά το 2032 το χρέος είναι μη βιώσιμο. Χρειάζεται το ελληνικό χρέος να υποχωρήσει κάτω από 300 δισ., ώστε να περάσει ένα μήνυμα βιωσιμότητας στις διεθνείς αγορές. 

Βέβαια, με βάση τη δομή, την εξάρτηση και τα τοκοχρεολύσια, ο στόχος μείωσης του χρέους κάτω από 300 δισ. δεν είναι εφικτός άμεσα. Όμως με ΑΕΠ 220 δισ. και χρέος 290 δισ. η σχέση χρέους προς ΑΕΠ θα μειωνόταν στο 130% και το ελληνικό χρέος θα ήταν ξεκάθαρα βιώσιμο υπό οποιοδήποτε δυσμενές σενάριο. 
Παράλληλα τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί στα 169 δισ., επομένως χρειάζονται δάνεια πάνω από 200 δισ., δηλαδή ρευστότητα 30 δισ. στην πραγματική οικονομία μεγαλύτερη από την τρέχουσα, μαζί με δημόσιες επενδύσεις, ώστε να πυροδοτηθεί η αναπτυξιακή μεγέθυνση που έχει ανάγκη η Ελλάδα.
Εάν μπορούσαν να συμβούν όλα αυτά, τότε η Ελλάδα θα ήταν ξεκάθαρα investment grade, δηλαδή θα αναβαθμιζόταν σε ΒΒΒ ή ΒΒΒ+ και θα θεωρούνταν ως μια χώρα που από την κόλαση βρέθηκε στον παράδεισο. Για να γίνουν όλα αυτά, απαιτούνται αναπτυξιακές πολιτικές, στήριξη των τραπεζών και ανοχή από τις Βρυξέλλες και, βεβαίως, σταθερή εμπιστοσύνη από τους διεθνείς επενδυτές.

Πρώτη η Ελλάδα στον ρυθμό μείωσης της ανεργίας

Οριακή αύξηση κατέγραψε η ανεργία στην Ελλάδα τον Ιανουάριο, που διαμορφώθηκε στο 18,5% έναντι 18,4% τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) που δόθηκαν την Τρίτη στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση του ποσοστού ανεργίας σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι (από 20,6% σε 18,5%). 
Ο αριθμός των ανέργων στην Ελλάδα ανήλθε σε 873.000, με το ποσοστό ανεργίας στους άνδρες να φτάνει το 14,5% και στις γυναίκες το 23,6%. Την πρώτη θέση όμως συνεχίζει να κατέχει η χώρα μας και στην ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών. Το σχετικό ποσοστό ανήλθε στο 39,7% τον Ιανουάριο από 39,8% τον Δεκέμβριο.
Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη – σύμφωνα με στοιχεία του Μαρτίου 2019 – η ανεργία διαμορφώθηκε στο 7,7% σε σχέση με 7,8% τον Φεβρουάριο και 8,5% έναν χρόνο πριν. Στην Ε.Ε. το ποσοστό ανεργίας ήταν 6,4% τον Μάρτιο, σε σχέση με 6,5% τον Φεβρουάριο και 7% έναν χρόνο πριν. Το ποσοστό ανεργίας των νέων (κάτω των 25 ετών) ανήλθε στο 39,7% τον Ιανουάριο από 39,8% τον Δεκέμβριο. 

Συνολικά στην Ευρωζώνη – σύμφωνα με στοιχεία του Μαρτίου 2019 – η ανεργία διαμορφώθηκε στο 7,7% σε σχέση με 7,8% τον Φεβρουάριο και 8,5% έναν χρόνο πριν. Στην Ε.Ε. το ποσοστό ανεργίας ήταν 6,4% τον Μάρτιο, σε σχέση με 6,5% τον Φεβρουάριο και 7% έναν χρόνο πριν.
Ειδικότερα, εκτιμάται ότι τον Μάρτιο ο αριθμός των ανέργων στην Ε.Ε. ανήλθε στα 15,9 εκατομμύρια και στην Ευρωζώνη στα 12,6 εκατομμύρια. Τα υψηλότερα επίπεδα ανεργίας στην Ε.Ε. καταγράφονται στην Ελλάδα (18,5% με στοιχεία του Ιανουαρίου 2019), στην Ισπανία (14%) και στην Ιταλία (10,2%). Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας σημειώθηκαν στην Τσεχία (1,9%) και στη Γερμανία (3,2%). 
Τον Μάρτιο η ανεργία των νέων στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 16% και στην Ε.Ε. στο 14,5%. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων στην Ε.Ε. καταγράφονται στην Ελλάδα (39,7% τον Ιανουάριο), στην Ισπανία (33,7%) και στην Ιταλία (30,2%). Το χαμηλότερο ποσοστό καταγράφεται στη Γερμανία (5,6%) και στην Τσεχία (6,3%).
Παράλληλα, το εποχικά διορθωμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,4% στην Ευρωζώνη και κατά 0,5% στην Ε.Ε. κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με προκαταρκτική εκτίμηση που δημοσίευσε η Eurostat. Το τέταρτο τρίμηνο του 2018, το ΑΕΠ είχε αυξηθεί κατά 0,2% στην Ευρωζώνη και κατά 0,3% στην Ε.Ε.
Σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, το εποχικά διορθωμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,2% στην Ευρωζώνη και κατά 1,5% στην Ε.Ε. κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019, όπως και το προηγούμενο τρίμηνο.