Ανησυχία έχει προκαλέσει στην ελληνική μειονότητα στην Αλβανία από τις πληροφορίες και τα σενάρια που θέλουν, μετά από συμφωνία του Εντι Ράμα και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να εγκαθίστανται σε μειονοτικές περιοχές περίπου 30.000 μετανάστες και πρόσφυγες από την Τουρκία.

Στελέχη της μειονότητας μιλώντας στο «Έθνος της Κυριακής» αν και επισημαίνουν πως τέτοια σενάρια δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ωστόσο κάνουν λόγο για σχέδιο άσκησης πίεσης προς τους ελληνικής καταγωγής κατοίκους των περίπου 100 μειονοτικών χωριών. 

Όπως είπαν χαρακτηριστικά «τέτοιες φήμες για μεταφορά μεταναστών άρχισαν να εκδηλώνονται μετά από την προηγούμενη επιχείρηση των αλβανικών αρχών για δήμευση ελληνικών περιουσιών στα χωριά, που όμως δεν περπάτησε…».

Οι πληροφορίες για τη μεταφορά 30.000 προσφύγων και μεταναστών που ήρθαν στο φως μέσα από ρωσικά «κανάλια» κάνουν λόγο για ειλημμένες αποφάσεις και για προετοιμασίες που έχουν ξεκινήσει εδώ και έναν χρόνο. Όπως αναφέρουν και αλβανικές πηγές, το περασμένο καλοκαίρι συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας με στελέχη από διάφορες υπηρεσίες για τη δημιουργία κέντρων υποδοχής στις περιοχές της μειονότητας, αλλά και χρήση κτιρίων και ακινήτων στα χωριά.

Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν και αλβανικά μέσα ενημέρωσης ο σχεδιασμός των αρχών προβλέπει κέντρα υποδοχής σε περιοχές κοντά στην ελληνοαλβανική μεθόριο, στην Κακαβιά, στο Ρίπς των Αγίων Σαράντα, στο Κιάφε Μπότε, στις Τρεις Γέφυρες και την Καπεστίτσα Κορυτσάς αλλά και καταυλισμούς στο Αργυρόκαστρο, στην Κορυτσά και τη Λέζα.

Το κόστος για τη δημιουργία όλων αυτών των κέντρων, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα καλύψει η Τουρκία αλλά παραμένει αδιευκρίνιστο πώς θα μεταφερθούν στην Αλβανία 30.000 πρόσφυγες.

Σε παλιό στρατιωτικό νοσοκομείο και πρώην στρατόπεδα

Στις αρχές Μαρτίου εντοπίστηκε από τις αλβανικές αρχές μια ομάδα περίπου 50 προσφύγων από τη Συρία, οι οποίοι είχαν περάσει τα ελληνοαλβανικά σύνορα από την περιοχή της Κορυτσάς. Η ομάδα αυτή οδηγήθηκε στο μοναδικό κέντρο υποδοχής που λειτουργεί αυτή τη στιγμή στη χώρα, στην περιοχή Gerhot περίπου δύο χιλιόμετρα έξω από το Αργυρόκαστρο, στο ανενεργό και εγκαταλειμμένο στρατιωτικό νοσοκομείο, το οποίο είχε δημιουργηθεί με χρήματα του ελληνικού στρατού, στα πλαίσια συμφωνίας με την γειτονική χώρα. Η συμφωνία είχε υπογραφεί  στις 25 Νοεμβρίου 2002 από τον τότε Υπουργό Εθνικής Άμυνας Γιάννο Παπαντωνίου και τον Αλβανό ομόλογό του Παντελή Μάικο. Η λειτουργία του Ελληνικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου εγκαινιάστηκε στις 8 Ιουλίου του 2004 και η δαπάνη ανέγερσής του που καλύφθηκε όλη από το ελληνικό δημόσιο, έφθασε το 1,8 εκ. ευρώ!

Το ετήσιο κόστος λειτουργίας του, το οποίο κατέβαλε το ελληνικό υπουργείο Άμυνας ήταν κατά μέσο όρο 1,7 εκ. ευρώ το χρόνο και παρέχονταν δωρεάν υπηρεσίες από ελληνικό στρατιωτικό προσωπικό, που ανέρχονταν σε 50 γιατρούς και νοσηλευτές. Περίπου το 30% των νοσηλευθέντων ήταν ασθενείς από την ελληνική μειονότητα και το 70% Αλβανοί στρατιωτικοί και πολίτες. Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα η αλβανική κυβέρνηση έκλεισε το νοσοκομείο και μετέφερε τον εξοπλισμό του σε άλλες υπηρεσίες υγείας. Στο χώρο αυτό διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια κάποιες εγκαταστάσεις για την υποδοχή προσφύγων. «Αν πρόκειται να υλοποιηθεί το σενάριο της μεταφοράς προσφύγων τότε θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως πολλοί θα εγκατασταθούν σ΄ αυτό το χώρο που είναι τεράστιος και έχει όλες τις αναγκαίες υποδομές», δήλωσαν στελέχη της μειονότητας.

Πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι ένα από τα κέντρα υποδοχής θα γίνει στις εγκαταστάσεις πρώην στρατοπέδου στη γέφυρα Ντράγκοτ στη νότια Αλβανία. Ο χώρος χρησιμοποιούνταν παλαιότερα ως στρατόπεδο τάγματος καταδρομέων και μέχρι πρόσφατα ως χώρος αποθήκευσης υλικών που είχαν δεσμευτεί από τις αρχές, κυρίως αυτοκινήτων.

Το τελευταίο διάστημα όμως εκκενώθηκαν οι εγκαταστάσεις, τα κτίρια συντηρήθηκαν, ανακαινίστηκαν και εξοπλίστηκαν. Οι πληροφορίες επιμένουν ότι θα είναι ένας από τους χώρους προσφύγων και μεταναστών στη νότια Αλβανία. Σημειώνεται ότι στο σημείο υπάρχουν τα ερείπια της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου και ο χώρος έχει αναγνωριστεί επίσημα ως περιουσία της εκκλησίας, αλλά δεν έχει αποδοθεί μέχρι σήμερα. Η γέφυρα Ντράγκοτ, μια από τις ομορφότερες της Αλβανίας, αναγνωρισμένη ως μνημείο πολιτισμού, είναι από τις πιο λειτουργικές και εντυπωσιακές της γειτονικής χώρας, συνδέοντας το νότιο (Αργυρόκαστρο, Τεπελένι, Άγιοι Σαράντα) με το νοτιοανατολικό τμήμα (Πρεμετή, κ.ά.)

Ένα άλλο σημείο που φέρεται να σχεδιάζεται να μετατραπεί σε χώρος φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών είναι το πρώην στρατόπεδο στο μειονοτικό χωριό Κρανιά. άλλοτε στρατόπεδο πυροβολικού που περιήλθε το 2001 στον δήμο Φοινίκης για να στεγάσει τις υπηρεσίες του. Τις τελευταίες μέρες φούντωσαν οι φήμες για μετατροπή του σε camp μεταναστών, κάτι που διέψευσε όμως ο δήμαρχος της Φοινίκης, Χρήστος Κίτσιος. Όπως είπε, μέχρι στιγμής «δεν εστάλη κανένα επίσημο έγγραφο που να ζητάει από τη δημοτική αρχή τη δημιουργία κέντρου φιλοξενίας μεταναστών στο χώρο του Δήμου και ούτε πρόκειται να επιτραπεί από την αρχή αυτή κάτι τέτοιο».

Η Αλβανία πάντως μέχρι τώρα δεν έχει δεχτεί μεγάλο όγκο μεταναστευτικών ροών.  Πρόσφυγες και μετανάστες σχεδόν την αποφεύγουν, ενώ το τελευταίο διάστημα τα σύνορα είναι σχεδόν σφραγισμένα. Κι αυτό γιατί έχουν ενταθεί τα μέτρα φύλαξης από την ελληνική πλευρά, ενώ στην αλβανική πλευρά έχει αναπτυχθεί μια δύναμη 50 στελεχών της FRONTEX.