Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπλάτσου

Η Ιωάννα Παππά υποδύεται τον ομώνυμο ρόλο στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη και μιλά στο «ΠΟΝΤΙΚΙ-art» για τις διάφορες εκδοχές της έννοιας της θυσίας.

Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπλάτσου

Η Ιωάννα Παππά υποδύεται τον ομώνυμο ρόλο στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη και μιλά στο «ΠΟΝΤΙΚΙ-art» για τις διάφορες εκδοχές της έννοιας της θυσίας.

Πόση Ιφιγένεια έχεις μέσα σου, με την έννοια της αυτοθυσίας, της θυ­σίας για τους άλλους;

Έχω υπάρξει «Ιφιγένεια» σε κάποιες περιπτώσεις. Μου έχει συμβεί και μου έχει επιβληθεί. Επειδή με έλκει η αδυναμία στους άλλους αλλά και το ενδεχόμενο ότι ίσως είναι απροστάτευτοι, παίρνω εύκολα τον ρόλο του προστάτη – αν και, λόγω εμφάνισης, πολύς κόσμος θεωρεί ότι εγώ είμαι ευάλωτη. Κι όμως, το συνηθέστερο είναι να μπαίνω εγώ στον ρόλο της παντοδύναμης και άρα αυτής που θυσιάζεται. Αν και είμαι το μικρότερο παιδί της οικογένειάς μου, δηλαδή το θεωρητικά πιο ανάλαφρο, εντούτοις η εξέλιξη έχει δείξει ότι εγώ είμαι η πιο γήι­νη και πρακτική της οικογένειας, αυτή που αναλαμβάνει πιο εύκολα ευθύνες.

Σε ποιες περιστάσεις μπορεί να έχει νόημα μια θυσία;

Για ιδεολογικούς λόγους, που εμπεριέχουν μια προσωπική αλήθεια. Στις περιστάσεις που βρίσκεις νόημα ότι αξίζει να θυσιάσεις κάτι πολύ δικό σου για κάποιον άλλον. Αλλά η προσφορά του εαυτού σου δεν είναι εντέλει θυσία. Τη θυσία μπορεί να τη χαρακτηρίζει ο πόνος της απώλειας, αυτός όμως συμπορεύεται με την προοπτική της υπέρ­βασης.

Ποιες «νεοελληνικές» πρακτικές θα πρέπει να «θυσιαστούν» στον βωμό της ανάπτυξης, της εξέλιξης, του απεγκλωβισμού από νοσηρές συνθήκες του παρόντος και του παρελθόντος;

Τον Μάιο και τον Ιούνιο, λόγω εκλογών, μας δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε πολιτικά με το θέμα του απεγκλωβισμού από νοσηρές συνθήκες, καθώς με την ψήφο μας είχαμε τη δυνατότητα να δια­μορφώσουμε μια καινούργια πραγματικότητα. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η κοινωνία μας δεν είναι ακόμα έτοιμη για κάτι τέτοιο. Το ερώτημα, βέβαια, του επαναπροσδιορισμού μας παραμένει: Τι μας αντιπροσωπεύει σε επίπεδο πολιτικής; Τι Βουλή θέλουμε να έχουμε; Τι αποζητούμε ως έθνος για το παρόν και το μέλλον μας; π ρέπει, λοι­πόν, να «θυσιάσουμε» μια κακώς εννοούμενη ασφάλεια, έναν τρόπο ζωής που δεν αντιστοιχούσε στις πραγματικές μας ανάγκες. Αισθά­νομαι ότι υπάρχει έντονη ανάγκη μετατόπισης του καθενός μας από έναν σαθρό άξονα. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, οικοδομήθηκε ένας κόσμος ξένος προς τις ρίζες μας, την ελληνικότητά μας. πλέον πρέπει να καθορίσουμε ποιοι είμαστε, σε ποια Ελλάδα θέλουμε να ζήσουμε, και να επαναπροσδιοριστούμε για να μπορέσουμε να το υπερασπιστούμε.

Εσύ τι έχεις «θυσιάσει» στην εποχή της οικονομικής ύφεσης;

Δεν είχα ποτέ τάσεις μαξιμαλισμού. Δεν καθοριζόμουν ποτέ από τα χρήματα, από υλικές απολαβές. Με αφορμή την κρίση, είναι σαν να γεννήθηκε μέσα μου μια πιο τυχοδιωκτική τάση, με την έννοια του ανοίγματος στο καινούργιο και στο άγνωστο, της προσαρμοστικότητας σε νέες συνθή κες χωρίς το ασφυξιογόνο αίσθημα του εγκλωβισμού. Σε σχέση με το παρελθόν, λοιπόν, τώρα νιώθω πιο ελεύθερη. Όταν δεν έχεις να χάσεις τίποτα, είσαι ελεύθερος. πλέον δεν βλέπω τοίχους μπροστά μου αλλά ανοιχτές πόρτες. Μεγαλώνοντας έχω συνειδητοποιήσει τη ρευστότητα της ζωής. Το απροσδόκητο είναι συνυφασμένο με την ίδια τη ζωή. Ας ζήσουμε με αυτό.

Η ρευστότητα είναι συνώνυμη και του επαγγέλματός σου. Η εξίσωση «καλλιτέχνης + κρίση» τι βγάζει;

Δεν είμαι καλή στα Μαθηματικά. (γελάει) πάντως, το αποτέλεσμα της εξίσωσης ωραίο είναι ή τουλάχιστον εγώ έτσι το βιώνω. Το μοναδικό πράγμα που μου δημιουργεί ανασφάλεια είναι ότι δεν μπορώ να βρω άλλη εξίσωση για μένα εν καιρώ κρίσης. Ίσως, αν αναγκαζόμουν, να έβρισκα άλλες συνιστώσες στην εξίσωση. Αλλά, μάλλον, εδώ μου είναι δύσκολο να μετακινηθώ. Είμαι αυτή η εξίσωση. Και ναι, είμαι και σε κρίση και υπό κρίση.

Έχει τελειώσει, θα έλεγες, η παρατεταμένη περίοδος «αθωότητας» για τους Έλληνες;

Έχει τελειώσει η περίοδος της ανεμελιάς, που είναι και χαρακτη ρι-στικό της εφηβείας. Τώρα ήρθε μάλλον η ώρα της ενηλικίωσης. Τα τελευταία χρόνια, η «αθωότητα» είχε γίνει συνώνυμο της άγνοιας, της αδιαφορίας και της αφέλειας για αρκετούς συμπολίτες μας. Ο καθέ­νας ας κάνει τώρα την αυτοκριτική του και ας προχωρήσει ανάλογα. Κι όσον αφορά στο «Μαζί τα φάγαμε», ε, αυτή η φράση δεν μπορεί να λειτουργεί πια ως συγχωροχάρτι προς κάθε κατεύθυνση.

Τι φέρνει ή τι θέλεις να φέρει η νέα εποχή μετά το χάος και τον αναβρα­σμό της βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης;

Αναγέννηση. Είναι από τις αγαπημένες μου φράσεις της Ιφιγένειας, όταν λέει στο τέλος: «Θα ζήσω μια νέα ζωή, σε άλλη εποχή θα κατοι­κήσω, αγαπημένο φως σε χαιρετώ».

INFO ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ: «Ιφιγένεια εν Αυλίδι»: 2-3/8 Χανιά, 5/8  Λαύριο, 6/8 Άργος, 7/8 Τρίπολη, 10/8 Ξυλόκαστρο, 11/8 Αμαλιάδα, 12/8 Ζάκυνθος, 13/8 Αργοστόλι, 16/8 Λευκάδα, 17/8 Πρέβεζα, 18/8 Μεσολόγγι, 20/8 Γιάννενα, 21/8 Κοζάνη, 22/8 Γιαννι­τσά, 23-24/8 Συκεές, 25/8 Αλεξάνδρεια, 27/8 Λάρισα, 28/8 Λαμία, 29/8 Βριλήσσια, 31/8 Αιγάλεω, 2/9 Κορυδαλλός, 3-4/9 Πάτρα, 5/9 Αγρίνιο, 7/9 Πειραιάς, 12-15/9 Θέατρο Badminton.