Στο Ινστιτούτο Γκροτόφσκι, στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, ένα από τα πιο σημα­ντικά θεατρικά κέντρα της Ευρώπης και στο πλαίσιο «Masters in residence»

Στο Ινστιτούτο Γκροτόφσκι, στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, ένα από τα πιο σημα­ντικά θεατρικά κέντρα της Ευρώπης και στο πλαίσιο «Masters in residence», δίπλα σε δουλειές του Πίτερ Μπρουκ, του Ανατόλι Βασίλιεβ και του Εουτζένιο Μπάρμπα, ο δικός μας Θόδωρος Τερζόπουλος πα­ρουσιάζει ώς τις 20 Οκτωβρίου το «Μάουζερ» του Χάινερ Μύλλερ με Πολωνούς ηθοποιούς.
Διεθνής θεατρική γλώσσα
Είναι όντως περίεργο – και ενδιαφέρον – να παρακολουθείς μια παράσταση, τη φόρμα της οποίας έχεις συνηθίσει να βλέ­πεις να εκφράζεται μέσα από την ελληνική γλώσσα, τώρα σε μια άλλη γλώσσα, τα πολωνικά. Όμως, τελικά η «γλώσσα» της θεατρικής φόρμας-μεθόδου του Θόδωρου Τερζόπουλου είναι διεθνής. Στη βάση της ατόφια ελληνική και γι’ αυτό πραγματικά διεθνής. Και αυτή ακριβώς η ποιότητα του έργου του Τερζόπουλου είναι που τον κατατάσσει στην premium league των μάστερ του θεάτρου, δίπλα στον Πίτερ Μπρουκ, τον Ανατόλι Βασίλιεφ, τον Ταντάσι Σουζούκι. Επίσης, εντυπωσιακό είναι πως μέσα σε 35 μέρες ο Τερζόπουλος κατάφερε να μυήσει στην περιβόητη μέθοδό του ηθοποιούς, οι οποίοι ουδέποτε είχαν εκτεθεί σε αυτή. Έτσι, στο Στούντιο Ναγκρόμπλι του Ινστιτούτου Γκροτόφσκι ο Έλληνας θεατράνθρωπος συνέθεσε μια σκοτεινά εύρυθμη όσο και υποδόρια βίαιη παράσταση μέσα από το «Μάουζερ» του Χάινερ Μύλλερ, με το λεκτικό πολωνικό ιδίωμα της συνεχόμενης επανάληψης των ήχων «σ», «ζ», «τσ» να κάνουν τις λέξεις να ηχούν σαν ριπές ενός Μάουζερ, ανασύ­ροντας πολύ νωπές και επώδυνες μνήμες στους Πολωνούς θεατές. Ανάμεσα στους εξαιρετικά δουλεμένους και πειθαρχημέ­νους ηθοποιούς, ξεχώρισε ο εικοσάχρονος Μπάρτος Μπιελένια, ακόμα φοιτητής στο δεύτερο έτος της Θεατρικής Ακαδημίας της Κρακοβίας, μια συγκλονιστική φυσιογνωμία στο μεταίχμιο των δύο φύλων, ένας άγγελος θανάτου αλλά και μια χερουβική εικόνα απόλυτης Ομορφιάς.
Ο Γκροτόφσκι, η «Αλήθεια» και το «φτωχό θέατρο»
Ο Γέρζι Γκροτόφσκι (1933-1999) διερευ­νώντας στο «θεατρικό εργαστήριό» του, όπως το ονόμασε, τα όρια και τους περι­ορισμούς του θεάτρου πειραματίστηκε με την ιδέα του «φτωχού θεάτρου» αναζητώντας την «Αλήθεια» μέσα στον Κόσμο και το Θέατρο. Τόπος αναζή­τησης αυτής της Αλήθειας, ένα μικρό στούντιο στον δεύτερο όροφο στην κεντρική πλατεία Ρίνεκ, στο Βρότσλαβ, από το 1964, όταν τον προσκάλεσε εκεί ο καθηγητής Μπόλεσλαου Ιβασκίεβιτς. Από αυτό το στούντιο, που αρχικά προ­οριζόταν να γίνει κλαμπ-καφέ, λόγω των πολλών παραθύρων του, ξεκίνησε το σημερινό Ινστιτούτο Γκροτόφσκι και μια σημαντική θεατρική «σχολή» της Ευρώ­πης. Αυτές τις μέρες, σε αυτό το μέρος, με αρκετά από τα αρχικά του παράθυρα χτισμένα, κάνει πρόβες ο Ανατόλι Βασίλιεφ για τον εργαστηριακό Πιραντέ­λο που θα παρουσιάσει εκεί στα τέλη Οκτωβρίου. Εν τω μεταξύ, το Ινστιτούτο Γκροτόφσκι εκτείνεται και πέρα από το «στρατηγείο» της Ρίνεκ, όπου βρίσκονται το αρχειακό υλικό του και τα γραφεία δι­οίκησης, στο νεοαποκτηθέν και νεοανακαινισθέν Στούντιο Ναγκρόμπλι, δίπλα στο ποτάμι, με μία σκηνή που φιλοξενεί 140 θεατές, τέσσερις χώρους προβών και τρεις ξενώνες για τους φιλοξενούμενους καλλιτέχνες που δουλεύουν εκεί. Το πιο εντυπωσιακό κτήριο, όμως, του Ινστιτού­του είναι η Μπρζεζίνκα, ένα αγροτόσπιτο μέσα στο δάσος, 46 χλμ. έξω από το Βρότσλαφ, όπου επί τούτου δεν υπάρχουν βασικές ανέσεις, όπως η θέρμανση. Τη δεκαετία του ’70, ο Γκροτόφσκι και η ομάδα του έκαναν εκεί τις πρόβες τους χωρίς τρεχούμενο νερό – το προμηθεύ­ονταν από έναν παραπλήσιο νερόμυλο – και ηλεκτρισμό, διερευνώντας τα όρια της τέχνης τους αλλά και των σωματικών τους αντοχών.
Γιάρεκ Φρετ: «Το θέατρο βασίζεται στην αφαίρεση»
Ο 41χρονος καλλιτεχνικός διευθυντής του Ινστιτούτου Γκροτόφσκι, ο οποίος αναβάθμισε τον οργανισμό με σημαντικές μετακλήσεις θεατρανθρώπων από όλο τον κόσμο, από το 2007 που ανέλαβε τη συγκεκριμένη θέση μιλά για το όραμα του Γκροτόφσκι και πώς η παρακαταθήκη αυτή ορίζει το σημερινό προφίλ του Ινστιτούτου. «Ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας μας προσπαθεί να υπάρξει στον κόσμο είναι μοναδικός. Διερευνώντας τα υπάρχοντα όρια και τις οριακές περιοχές των διάφο­ρων θεατρικών ‘‘σχολών’’ και παραδόσεων, ερχόμαστε πιο κοντά στο να καταλάβουμε τι αντιπροσωπεύει το Ινστιτούτο Γκροτόφσκι. Η θεατρική παράδοση και πρακτική του οποίου μετρά πλέον πάνω από μισό αιώνα, καθιστώντας σαφές ότι δεν πρό­κειται περί ενός ατόμου επίτευγμα, αλλά συνολικό κατόρθωμα μιας ομάδας ανθρώ­πων που αφοσιώθηκαν σε έναν σκοπό και στόχο».
«Ακολουθώντας τον δρόμο του Γκροτόφσκι, είμαστε ‘‘καταδικασμένοι’’ να τοποθετούμε το Θέατρο μέσα στα όρια και τους περιορισμούς του Κόσμου. Να βλέπουμε το Θέατρο πρωτίστως ως μέρος του Κόσμου καθώς αποκαλύπτει τις Αλήθειες του. Να το θεμελιώνουμε μέσα μας όπως θεμελιώνου­με την Αλήθεια. Θεωρούμε πως η αλήθεια είναι μέρος αυτού του Κόσμου, όπως είναι και το Θέατρο. Αλλά είναι τελικά ο Κόσμος ένας τόπος αλήθειας;». «Το θέατρο είναι η ζωή συμπυκνωμένη. μια ειδική λειτουργία που βασίζεται στην αφαί­ρεση. μια αφαίρεση τόσο καθοριστική για τον τρόπο πρόσληψης του θεατή, καθώς συνθέτει διάφορες παραμέτρους της Αλή­θειας. Αυτός είναι ο ρόλος του Θεάτρου: να αποκαθιστά τον ιδιαίτερο δεσμό ανάμεσα στον Κόσμο και την Αλήθεια, παραμένο­ντας μία δημιουργία από τον Άνθρωπο και για τον Άνθρωπο».

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.