Η τελευταία τάση του Χόλιγουντ είναι οι γυναίκες ηθοποιοί πάνω από 40 ετών. Η ψηλοτάκουνη γόβα – στιλέτο θρυμματίζει το ρολόι. Σήμερα, στη λίστα των πιο ακριβοπληρωμένων γυναικών ηθοποιών, δεν υπάρχει καμιά που να μην «τα ’χει τα χρονάκια της»

Η τελευταία τάση του Χόλιγουντ είναι οι γυναίκες ηθοποιοί πάνω από 40 ετών. Η ψηλοτάκουνη γόβα – στιλέτο θρυμματίζει το ρολόι. Σήμερα, στη λίστα των πιο ακριβοπληρωμένων γυναικών ηθοποιών, δεν υπάρχει καμιά που να μην «τα ’χει τα χρονάκια της»

«Δεν είναι δυνατόν!» έλεγε σε μια συνέντευξή της η Μέριλ Στριπ. «Έχω περάσει τα 60 και πρωταγωνιστώ σε αισθηματικές κομεντί! Ενώ η Μπέτι Ντέιβις στα 54 της έπαιζε τον ρόλο μιας γριάς στο ‘‘Τι συνέβη στην Μπέιμπι Τζέην”».

«Η εκδίκηση των γυναικών ηθοποιών πάνω από 40 χρόνων» είναι ο κεντρικός τίτλος του πρόσφατου τεύχους του περιοδικού «The Holywood Reporter», που έχει εξώφυλλο μια ψιλοτάκουνη γόβα – στιλέτο να θρυμματίζει ένα ρολόι. «Η τελευταία τάση στο Χόλιγουντ: Γυναίκες ηθοποιοί πάνω από 40 χρόνων» γράφει η «Guardian».

Η μία καλύτερη απ’ την άλλη

Η Μέριλ Στριπ (63), η Σάντρα Μπούλοκ (49), η Τζούλια Ρόμπερτς (45), η Αντζελίνα Τζολί (39), η Κάμερον Ντίαζ (41), η Γκουίνεθ Πάλτροου (41), η Ναόμι Γουότς (44), η Νικόλ Κίντμαν (44), η Έλεν Χαντ (50), η Τζένιφερ Λόπεζ (44), η Χάλι Μπέρι (47), η Σάλμα Χάγιεκ (46), η Σούζαν Σαράντον (67) πρωταγωνιστούν σε μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες, ενώ τα κασέ τους είναι τέσσερις και πέντε φορές μεγαλύτερα από εκείνα των νεότερων ηθοποιών. Στην τηλεόραση, στους τίτλους μερικών από τις πιο επιτυχημένες αμερικανικές σειρές, συναντάς ονόματα όπως της Χόλι Χάντερ (55) και της Γκλεν Κλόουζ (66), ενώ ακόμα και σε διαφημίσεις πολύ γνωστών εταιρειών βλέπεις, π.χ., την Τζούλιαν Μουρ (52).

Οι παραγωγοί του «Heat» εξηγούν πως άλλαξαν πολλά στοιχεία της ταινίας προκειμένου να πρωταγωνιστήσει η Μελίσα Μακάρθι (41 τότε) και γιατί ανέθεσαν τον ρόλο της έταιρης μπατσίνας της ταινίας στη 48χρονη (τότε) Σάντρα Μπούλοκ: «Θα μπορούσαμε να γυρίσουμε το ίδιο έργο με δύο 30χρονες. Δεν βρήκαμε όμως καμία που να καταλαβαίνει τόσο καλά όσο εκείνες τι ακριβώς θέλαμε».

Γενική εντύπωση των μεγάλων στούντιο μοιάζει να είναι πως τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση ίσως την Αν Χαθαγουέι, δεν γεννήθηκε κανένα αστέρι σαν αυτά που εμφανίζονταν μια εικοσαετία νωρίτερα. Ίσως γι’ αυτό λάμπουν ακόμα οι τότε σταρ. «Είναι πολύ επαγγελματίες, έχουν αναπτύξει μια δική τους προσωπικότητα, ακόμα και στο κόκκινο χαλί ξέρουν να στήνονται και να λάμπουν περισσότερο από εκείνες που έχουν την ηλικία της κόρης τους». Φυσικά, βοηθά και η εμφάνισή τους. Αν, με οποιονδήποτε τρόπο, η Σάντρα Μπούλοκ ή η Νικόλ Κίντμαν είναι τόσο σέξι στα 50 τους όσο ήταν στα 30 τους και ταυτόχρονα πιο ώριμες στον τρόπο με τον οποίο παίζουν και κινούνται, γιατί να ρισκάρουν οι παραγωγοί;

Ο ρατσισμός της ηλικίας

Όχι μόνο «μια φορά κι έναν καιρό», την εποχή της Μπέτι Ντέιβις, αλλά και πολλά χρόνια μετά, σχεδόν ώς το 2000, οποιαδήποτε χολιγουντιανή ηθοποιός πάνω από 40 ετών – για τις περισσότερες και πάνω από 30 – ήταν πολύ δύσκολο να βρει πρωταγωνιστικούς ή, έστω, σημαντικούς ρόλους. Σταρ όπως η Γκρέτα Γκάρμπο αποσύρονταν με το πρώτο μικροξεθώριασμα της λάμψης τους, άλλες, όπως η Βανέσα Ρεντγκρέιβ, κατήγγελλαν το Χόλιγουντ ως «βάρβαρο απέναντι στη γυναικεία ωριμότητα». Μερικές περιορίζονταν σε μικρότερους ρόλους ή τις βλέπαμε να κάνουν τις μαμάδες, τις θείες, τις σοφές ηλικιωμένες γειτόνισσες ανδρών συναδέλφων τους, τους οποίους, στην πραγματικότητα, περνούσαν το πολύ μια δεκαετία. Ακόμα και το 1994 στο «Φόρεστ Γκαμπ» η 48χρονη Σάλι Φιλντ έπαιζε τη μαμά του 37χρονου Τομ Χανκς και όλοι το θεωρούσαν φυσιολογικό.

Ηλίθια κλισέ και La vie en rose

Ο Σον Κόνερι ήταν σέξι στα 30, στα 40, στα 80 και, γενικώς, στο Χόλιγουντ ο «πενηντάρης είναι εικοσάρης, ένας νέος κάθε εποχής», ο οποίος μπορεί να αποτελέσει το αντικείμενο του πόθου τελειοφοίτων λυκείου. Αντιθέτως, πλην σπανίων εξαιρέσεων, όπως της Αν Μπάνκροφτ στον «Πρωτάρη», το σεξ και η πενηντάρα ήταν κινηματογραφικό ταμπού.

Σύμφωνα με την Γκόλντι Χόουν, η ίδια και η Νταϊάν Κίτον, που πρωταγωνίστησαν μαζί με την Μπέτι Μίντλερ στην επιτυχημένη «Λέσχη των χωρισμένων γυναικών» το 1996, μάταια προσπάθησαν να γυριστεί ένα σίκουελ της ταινίας. «Θα ήταν καλό για όλους να σταματήσουμε να βλέπουμε με επιφύλαξη τις ώριμες ηθοποιούς. Κυρίως όμως θα ήταν πολύ καλό να πάψουμε να είμαστε κολλημένοι σ’ αυτό το ηλίθιο κλισέ, ότι οι μεγάλοι άντρες επιθυμούν αποκλειστικά και μόνο τις νέες γυναίκες. Είναι παράλογο και άδικο να κατηγοριοποιούνται όλοι οι άντρες μ’ αυτόν τον τρόπο», είχε πει η Κίτον.

Το 2003, στα 57 της, στο «Κάλλιο αργά παρά αργότερα», η Κίτον έβαλε στο κρεβάτι της τον 63χρονο Τζακ Νίκολσον και – αφού του πήρε την πίεση – τον έκανε να ανακαλύψει La vie en rose και να της το τραγουδήσει με άθλια προφορά, αλλά με μεγαλύτερο πάθος από όσο έδειχνε πρωτύτερα ως εραστής της κινηματογραφικής κόρης της. Μερικά χρόνια μετά, στο «Μάμα μία», η Μέριλ Στριπ και οι φιλενάδες της έσπαγαν ταμεία. Σήμερα στη λίστα των πιο ακριβοπληρωμένων γυναικών ηθοποιών δεν υπάρχει καμιά που να μην «τα έχει τα χρονάκια της». Και όλες αυτές παίζουν κάθε είδους ρόλο.

Τα ψηλά τακούνια της εξουσίας

Στη μεταστροφή του Χόλιγουντ υπέρ των ωρίμων γυναικών πολλοί πιστεύουν πως συνετέλεσε και μια ολόκληρη γενιά γυναικών σεναριογράφων, καθώς και το ότι πλέον ανάμεσα στα υψηλότατα στελέχη των μεγάλων στούντιο βρίσκονται πολλές γυναίκες.
Το 1962, η 21χρονη Νόρα Έφρον προσπαθούσε να δουλέψει ως συγγραφέας – σεναριογράφος, όμως το μόνο που κατάφερε ήταν να γίνει γραμματέας. Το 1990 ήταν υποψήφια για Όσκαρ με το εξαιρετικά επιτυχημένο «Όταν ο Χάρυ γνώρισε τη Σάλλυ». Η Έφρον και μια σειρά άλλες γυναίκες σεναριογράφοι, όπως οι Άνι Μάμουλο, Τίνα Φέι, Λένα Ντάμαμ κ.ά., προσπάθησαν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η κινηματογραφική βιομηχανία τις γυναίκες ηθοποιούς, αλλά και, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Holywood Reporter, «γενικότερα το νόημα της λέξης fuckable».

Πέραν όμως όλων αυτών των κοινωνικο-φεμινιστικών παραμέτρων, υπάρχει και ένα πρακτικότατο ζήτημα. Τα περισσότερα εισιτήρια στους κινηματογράφους όλου του κόσμου τα κόβουν άνθρωποι πάνω από 35 χρόνων. Δηλαδή εκείνοι στους οποίους οι ώριμες σταρ έχουν πολύ μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα από ό,τι τα καινούργια κοριτσάκια. Όσο για τους άνδρες ηθοποιούς, εξακολουθούν να βρίσκουν πολύ περισσότερους ρόλους από όσους οι συνομήλικες συνάδελφοί τους. Όμως σιγά σιγά η κατάσταση αυτή αλλάζει, ακόμα και σε ταινίες όπου οι πρωτοεμφανιζόμενες κοπελίτσες ήταν πολύ σημαντικό στοιχείο της διαφήμισης και του promo. Φήμες λένε πως στην επόμενη περιπέτεια του Τζέιμς Μποντ το «κορίτσι» του πράκτορα θα είναι η Πενέλοπε Κρουζ, μια γυναίκα που θα έχει ήδη σβήσει (ή, σωστότερα, κάνει να λάμψουν) 40 κεράκια…