Ένα βήμα στρατηγικής σημασίας έκανε το μπλοκ των χωρών με τις ισχυρότερες αναδυόμενες οικονομίες, που είναι γνωστό ως BRICS (από τα αρχικά των κρατών Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), προσκαλώντας άλλες έξι χώρες να ενταχθούν ως πλήρη μέλη.

Οι προσκλήσεις απευθύνονται στην Αργεντινή, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που μπορούν να γίνουν πλήρη μέλη από την 1^η Ιανουαρίου. Το μπλοκ ιδρύθηκε το 2009 από την Βραζιλία, την Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα και διευρύνθηκε το 2010 με την ένταξη της Νότιας Αφρικής.

Τώρα επιδιώκει μία ακόμα μεγαλύτερη συμμαχία, που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των αναδυόμενων οικονομιών. Πριν από την ετήσια σύνοδο κορυφής που έγινε από την Τρίτη μέχρι την Πέμπτη (22-24/ 8), στη Νότια Αφρική, περισσότερες από 40 χώρες είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για να ενταχθούν και 23 υπέβαλαν επισήμως αιτήματα.

Στη Διακήρυξη «Johannesburg II» που περιλαμβάνει τα συμπεράσματα της ετήσιας συνόδου κορυφής του μπλοκ εκφράζεται η εκτίμηση για «το αξιοσημείωτο ενδιαφέρον» χωρών του νότου να ενταχθούν στην ομάδα BRΙCS.

Μια ένωση χωρών με ιδιαίτερη βαρύτητα

Ωστόσο όπως δήλωσε στο Al Jazeera ο Ντάνι Μπράντλοου, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πραιτόρια, «είναι δύσκολο να βρεις κοινά σημεία μεταξύ των έξι χωρών που προσκλήθηκαν να ενταχθούν στο μπλοκ BRICS, πέραν του ότι η κάθε χώρα είναι σημαντική στην περιοχή της».

Με την ένταξη της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν, των ΗΑΕ και της Αιγύπτου «μπορούμε να πούμε ότι το BRICS γίνεται πολύ Μεσανατολικο-κεντρικό», υποστήριξε η Σανούσα Νάιντου, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Παγκόσμιου Διαλόγου, που είναι ένα νοτιοαφρικανικό think tank.  

«Αυτό έχει γεωοικονομικές, γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές συνέπειες», πρόσθεσε η Νάιντου, καθώς κάποια μέλη του μπλοκ δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις πολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.

Η Κίνα πρόσφατα μεσολάβησε για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, αναλαμβάνοντας έναν ρόλο που παραδοσιακά είχαν οι ΗΠΑ.

Η Ινδία επιπλέον πρόσφατα υπέγραψε συμφωνία με τα ΗΑΕ που προβλέπει ότι οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές θα γίνονται με την ινδική ρουπία και το εμιρατινό ντιράμ, αντί του δολαρίου.

Η Σανούσα Νάιντου επισήμανε επίσης ότι η διεύρυνση του μπλοκ BRICS το κάνει «πολύ ενεργο-κεντρικό» και πρόσθεσε ότι ήδη κάποιοι αναλυτές αναρωτιούνται αν πλέον πρέπει να γίνεται λόγος για «BRICS + OPEC».

Η αμφισβήτηση της αμερικανικής παντοδυναμίας

Εκτός από την Ρωσία τα ιδρυτικά μέλη του μπλοκ δεν είναι παραγωγοί ενέργειας και με την ισχυροποίηση του BRICS είναι σαφές ότι αμφισβητείται πλέον η κυριαρχία του αμερικανικού παράγοντα στην παγκόσμια αγορά.

Η διεύρυνση «ανοίγει νέες λεωφόρους για το εμπόριο», πρόσθεσε στο Al Jazeera ο Καρίν Βάσκεζ, συνεργάτης του Κέντρου για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση, που εδρεύει στο Πεκίνο, καθώς ένας από τους στόχους είναι «η δημιουργία ευκαιριών για τα κράτη-μέλη του BRICS για τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ τους, με την χρησιμοποίηση τοπικών νομισμάτων», αντί του δολαρίου.

Μία από τις χώρες που θα επωφεληθούν άμεσα είναι το Ιράν, όπως τονίζει ο Ναίμ Τζίνα, ερευνητής στο νοτιοαφρικανικό think tank Mapungupwe Institute for Strategic Reflection, προσθέτοντας ότι πλέον «τονίζεται πως (η Τεχεράνη) δεν είναι πολιτικά απομονωμένη όπως θα ήθελαν οι ΗΠΑ».

Ο Τζίνα πρόσθεσε ότι η ένταξη της Αιθιοπίας, μίας χώρας που έχει μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες και φιλοξενεί την έδρα της Αφρικανικής Ένωσης δείχνει και την τάση που υπάρχει στην Μαύρη Ήπειρο για στροφή προς τα ανατολικά. Αν και δεν εγκαταλείπουν το δυτικό άρμα, η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, η Ινδία και σε κάποιο βαθμό η Νότια Αφρική «είναι χώρες που έχουν το ένα πόδι  στο BRICS  και το άλλο στη Δύση», είπε ο Ναϊμ Τζίνα.

Με δεδομένο ότι η ομάδα BRICS εκπροσωπεί μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού και της διεθνούς οικονομίας, δυνητικά γίνεται μια πανίσχυρη φωνή υπέρ της μεταρρύθμισης των κανόνων που διέπουν την παγκόσμια διακυβέρνηση, αλλά θα χρειαστούν αρκετές διαδικασίες για να αποκτήσει το μπλοκ και την ιδιαίτερη βαρύτητα που του αναλογεί.

Τα μηνύματα που στέλνονται πάντως προς την Ουάσινγκτον είναι ισχυρά. Πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ιράν, για το οποίο τα άλλα κράτη- μέλη του BRICS διαμηνύουν στην Ουάσινγκτον ότι «εσύ μπορεί να έχεις προβλήματα με αυτούς, αλλά εμείς τους θέλουμε εδώ. Τα προβλήματά σας δεν είναι δικά μας προβλήματα».

Διαβάστε επίσης:

Βρετανικό Μουσείο: Παραιτήθηκε ο διευθυντής του μετά τις αποκαλύψεις για κλοπές αρχαιοτήτων

Υπόθεση Πριγκόζιν: Για «ενέργεια αντιποίνων» της Ρωσίας κάνουν λόγο οι Αμερικανοί – Τι απαντά το Κρεμλίνο (videos)

Αλί Σαμπανσί: Ποιος είναι ο Τούρκος μεγιστάνας που είχε ατύχημα με ταχύπλοο στην Λέρο