Με κουβάρι μπλεγμένο σε απίστευτο βαθμό μοιάζει η υπόθεση της αποκρατικοποίησης των ενεργειακών επιχειρήσεων στη χώρα μας.

Οι τιμές
Σε κάθε περίπτωση οι φήμες που ακούγονται όλο και πιο συχνά στην ενεργειακή πιάτσα επιμένουν ότι ο όμιλος Λάτση δεν σκοπεύει να αποχωρήσει από τον κλάδο, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, καθώς ο ίδιος ο επικεφαλής του θεωρεί ότι οι τιμές εκποίησης είναι πολύ χαμηλές και δεν συμφέρει (τον ίδιο και τα συμφέροντά του) να προχωρήσει σε πώληση όλων των συμμετοχών.
Άλλωστε μόλις πριν από λίγο καιρό ολοκληρώθηκε επένδυση που ξεπέρασε τα 1,5 δισ. ευρώ στο διυλιστήριο της Ελευσίνας και τα πρώτα κέρδη από αυτή την επένδυση αναμένεται να αρχίσουν να εμφανίζονται στο ταμείο των ΕΛΠΕ πολύ σύντομα. Εφόσον ευνοήσουν και οι συνθήκες στην οικονομία, η υπεραξία του ομίλου θα αυξηθεί σημαντικά και τότε ίσως υπάρξουν άλλες σκέψεις.
Σύμφωνα με στελέχη της εγχώριας επιχειρηματικής ζωής, ένα περιουσιακό στοιχείο όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια πολύ δύσκολα θα το αποχωριστεί εξ ολοκλήρου ένας ικανός και διορατικός επιχειρηματίας. Πολύ περισσότερο όταν, βρέξει – χιονίσει, τα «καζάνια» θα γεμίζουν με καύσιμα. Κι όσο κινούνται τα αυτοκίνητα, όσο πετούν αεροπλάνα κι όσο οι άνθρωποι θα προσπαθούν να μετακινηθούν, να ζεσταθούν και να καλύψουν τις ανάγκες τους, τόσο οι επιχειρήσεις αυτού του τύπου θα βγάζουν κέρδη.
Διαφορετικού τύπου είναι τα προβλήματα με επιμέρους χειρισμούς σε θέματα διαχείρισης ή και συγκυριών. Για παράδειγμα, από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 τα ΕΛΠΕ είχαν θέσει στόχο την επέκταση στην εξόρυξη πετρελαίου κι έκαναν αρκετές προσπάθειες. Οι πιο εντατικές έγιναν στην Αίγυπτο και τη Λιβύη, αλλά κι αυτές δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.
Το ευτύχημα για τον όμιλο είναι πως η αποχώρηση από τη Λιβύη έγινε λίγους μήνες πριν ξεσπάσει η αναταραχή που ανέτρεψε τον Καντάφι, με αποτέλεσμα η «έξοδος» να έχει και οφέλη, ενώ, εάν καθυστερούσε λίγο περισσότερο, σήμερα θα αποτελούσε μία προβληματική επένδυση.
Άλλωστε ο Σπύρος Λάτσης φημίζεται για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων, που έχουν διαφυλάξει τις επενδύσεις του ή τις έχουν διασώσει από σοβαρούς κινδύνους. Επίσης, φημίζεται για τις πολύ καλές σχέσεις του με πολιτικούς ηγέτες του εξωτερικού (κληρονομιά από τον πατέρα του) και του εσωτερικού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι επί πρωθυπουργίας Σημίτη επιχείρησε να γίνει στρατηγικός επενδυτής στα ΕΛΠΕ, καθώς συμμετείχε σε συνεργασία με τους Ρώσους της Lukoil στον σχετικό διαγωνισμό, ο οποίος τελικά κηρύχθηκε άγονος. Λίγο αργότερα, επί υπουργίας Άκη Τσοχατζόπουλου, υλοποιείται η συγχώνευση της Πετρόλα με τα ΕΛΠΕ, με τον Λάτση να αναλαμβάνει αρχικά το 16% των μετοχών και σταδιακά να το αυξάνει στο σημερινό 41% (ίσως και παραπάνω).
Κάποιοι, μάλιστα, λένε ότι το συνολικό κόστος απόκτησης του σημερινού ποσοστού είναι κατά πολύ μικρότερο έναντι του ποσού που θα κατέβαλλε για το 20% – 30%, από το εάν είχε επικρατήσει στον διαγωνισμό προ δεκαετίας! Ακόμη κι αυτοί οι χειρισμοί θέλουν δεξιοτεχνία και πολύ καλές πολιτικές διασυνδέσεις.

Ο τρόπος
Με βάση την ιστορία, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο κινείται ο όμιλος Λάτση, παράγοντες της αγοράς έχουν ήδη πειστεί πως τελικά θα γίνει αυτό που συμφέρει τον μεγαλοεπιχειρηματία. Κι αυτό όχι μόνο στα ΕΛΠΕ και τη ΔΕΠΑ, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις αποκρατικοποιήσεων. Με άλλα λόγια… «ό,τι πει ο Σπύρος».
Το σίγουρο είναι πως έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην επιλογή του μελλοντικού του συνεταίρου στα Πετρέλαια, οποιεσδήποτε κι αν είναι οι εξελίξεις στους διαγωνισμούς που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ. Το μόνο που μένει να καταγράψουμε με βάση τις εξελίξεις είναι ο τρόπος με τον οποίο θα φτάσουμε στο αποτέλεσμα που επιθυμεί:
• Με άγονους διαγωνισμούς;
• Με πλειοδοσία έναντι υποδεέστερων αντιπάλων;
• Με άλλο τρόπο;
Όσο πλησιάζουμε στον χρόνο υλοποίησης των αποκρατικοποιήσεων, θα πρέπει να περιμένουμε κάποιες εντυπωσιακές κινήσεις, οι οποίες, όπως υποστηρίζουν άνθρωποι που γνωρίζουν καλά πρόσωπα και καταστάσεις στον εγχώριο ενεργειακό τομέα, θα δώσουν το στίγμα των πραγματικών προθέσεων του ομίλου Λάτση, όσον αφορά τα ΕΛΠΕ κι ευρύτερα το ενεργειακό σύστημα της περιοχής.
Και μία τέτοια εντυπωσιακή ενέργεια αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα, ίσως πριν από το τέλος Φεβρουαρίου ή, το αργότερο, τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου.