Από την ώρα που η χώρα μπήκε σε προεκλογική περίοδο, το βασικό δίλημμα που η κυβέρνηση θέτει προς το εκλογικό σώμα συμπυκνώνεται στο δίπολο «σταθερότητα ή αστάθεια».

Το δίλημμα αυτό επενδύεται με διάφορες… φιοριτούρες, όπως, για παράδειγμα, η ρευστή κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη, οι δύο πολεμικές συγκρούσεις που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη στη γειτονιά μας και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι που ενέχουν, η δυσκολία της αντιπολίτευσης να περιγράψει ένα σαφές σχέδιο για τη χώρα και πολλά άλλα.

«Τhe economy, stupid»

Ωστόσο, αν κάποιος αφαιρέσει το περιτύλιγμα, στο επίκεντρο όλης αυτής της συζήτησης περί σταθερότητας βρίσκεται ένα και μόνο θέμα, το οποίο περιέγραψε το 1992 ο Τζέιμς Κάρβιλ, σύμβουλος του τότε υποψήφιου Προέδρου Μπιλ Κλίντον, με μια φράση που πέρασε στην ιστορία:

«Η οικονομία, χαζούλη» («The economy, stupid»), θέλοντας να τονίσει τη σημασία της οικονομίας σε μια σημαντική εκλογική αναμέτρηση (η κυβέρνηση του τότε Προέδρου, Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου, αντιμετώπιζε το φάσμα της ύφεσης).

Στην κυβέρνηση υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι, παρά τα διάφορα (και σοβαρά) προβλήματα, η οικονομία είναι το «ισχυρό χαρτί» της απέναντι στην αντιπολίτευση, και είναι ένα ατού που προτίθεται να χρησιμοποιήσει μέχρι εξαντλήσεως ώς τις ευρωκάλπες της 9ης Ιουνίου.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε την κεντρική αγορά στου Ρέντη προκειμένου να στείλει… από το πεδίο το μήνυμα ότι σταδιακά υπάρχει αποκλιμάκωση των τιμών και ότι οι πληθωριστικές πιέσεις μειώνονται.

Δεν είναι επίσης τυχαίο το ότι ο Μητσοτάκης μετέβη στη Θεσσαλία και περιέγραψε το κόστος αποκατάστασης των ζημιών που προκάλεσαν οι κακοκαιρίες Daniel και Elias (θα φθάσει τα 3,3 δισ. ευρώ), υπογραμμίζοντας ότι «εάν η χώρα δεν βρισκόταν σε καλή δημοσιονομική κατάσταση, αν η οικονομία μας δεν αναπτυσσόταν, αν δεν είχαμε ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, αν δεν είχε πέσει το κόστος χρηματοδότησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, θα ήταν πολύ αμφίβολο αν θα μπορούσαμε από τους εθνικούς πόρους να εξασφαλίσουμε εκείνο το ποσό το οποίο είναι τόσο απαραίτητο να διοχετευθεί στη Θεσσαλία».

Θετικές προσδοκίες

Δεν είναι τυχαίο, τέλος, το ότι ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ικανοποιήσει (μένει να φανεί σε ποιον βαθμό) ένα εδώ και καιρό πάγιο αίτημα του λιανεμπορίου, για μείωση κατά 50% (από 1% στο 0,5%) της προμήθειας για συναλλαγές μέσω POS και για ποσά ώς 10 ευρώ, μέτρο που δεν αναμένεται να προκαλέσει κάποια επιβάρυνση δημοσιονομικής φύσεως, με τον υπουργό να διαπιστώνει την ύπαρξη αδυναμίας συνεννόησης ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη που επιβάλλουν προμήθειες (τράπεζες, πάροχοι και σχήματα πληρωμών). Ταυτόχρονα:
● Εκτιμάται ότι η αξιοποίηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ σταδιακά θα αρχίσει να παράγει απτά αποτελέσματα.
● Υπάρχει προσδοκία για μια πολύ καλή τουριστική περίοδο.
● Θεωρείται ότι οι αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις δίνουν απαραίτητες «ανάσες» στα πιεσμένα από τον πληθωρισμό νοικοκυριά.
● Γίνεται σοβαρή προσπάθεια να επικοινωνηθεί η σημασία της αναβάθμισης του αξιόχρεου της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, θέμα που μοιάζει να μην έχει «γκελ» στους πολίτες.

Σε γενικές γραμμές η οικονομία θα βρεθεί στην προμετωπίδα της προεκλογικής εκστρατείας – το κύριο πρόσταγμα της οποίας θα έχει ο ίδιος ο Μητσοτάκης.

Ωστόσο, στην κυβέρνηση παρατηρούν προσεκτικά το διεθνές περιβάλλον και, ταυτόχρονα, μελετούν με μεγάλη προσοχή τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων και κυρίως τα λεγόμενα «ποιοτικά στοιχεία», όπου εκτιμούν ότι μπορούν να κρύβονται «παγίδες» που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών για τη Ν.Δ. να γράφει «3» μπροστά.

Τα μεγάλα προβλήματα

Αναγνωρίζουν δε ότι υπάρχουν ορισμένα μεγάλα ζητήματα τα οποία μπορούν να καθορίσουν εν πολλοίς το τι θα βγάλει η κάλπη:

1. Ακρίβεια: Παραμένει ένα τεράστιο «αγκάθι», το οποίο η κυβέρνηση αδυνατεί να… πατάξει αποτελεσματικά. Παρά τις διάφορες πρωτοβουλίες που λαμβάνονται («καλάθια», μέτρα περιορισμού του περιθωρίου κέρδους, έλεγχοι στην αγορά κ.λπ.), το κόστος ζωής παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα των πολιτών, οι οποίοι στις δημοσκοπήσεις εκτιμούν ότι η κυβέρνηση δεν εξαντλεί όλες τις δυνατότητές της για να το αντιμετωπίσει.

Με το λίτρο της βενζίνης να έχει ξεπεράσει τα 2 ευρώ σε κεντρικά πρατήρια της Αθήνας και τις τιμές σε «ανελαστικά» είδη, όπως τα τρόφιμα, να συνεχίζουν να αυξάνονται, οι δηλώσεις Μητσοτάκη περί μειώσεων στις τιμές ακούγονται «κούφιες» και ενδεχομένως απογοητεύουν ακόμα περισσότερο τους ήδη ζορισμένους πολίτες.

2. Δημοσιονομική πολιτική: Όπως είναι γνωστό, η Ε.Ε. άλλαξε φέτος τους δημοσιονομικούς κανόνες της, παρέχοντας από τη μία πλευρά μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη – μέλη για την επίτευξη των στόχων μείωσης ελλειμμάτων και χρέους, αλλά από την άλλη αποσύροντας τη χαλαρή πολιτική που επικράτησε τα προηγούμενα χρόνια λόγω πανδημίας Covid – 19 και ενεργειακής κρίσης.

Η εφαρμογή των νέων κανόνων θα αρχίσει από το 2025, ωστόσο ήδη από το καλοκαίρι θα αρχίσει η διαδικασία προσαρμογής των οικονομιών στο νέο πλαίσιο, όπερ σημαίνει ότι, και να θέλει η κυβέρνηση να… δώσει κάτι, δεν μπορεί, προτού διαπιστωθεί εν τοις πράγμασι πού πηγαίνουν τα πράγματα.

3. Γεωπολιτική αναταραχή: Όπως προαναφέρθηκε, στη γειτονιά μας βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη δύο μείζονες πολεμικές συγκρούσεις (Ουκρανία, Μέση Ανατολή) για τις οποίες δεν υπάρχει στην παρούσα φάση καμία πρόβλεψη περί αποκλιμάκωσής τους, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον.

Οι συνέπειες από τους δύο πόλεμους είναι ήδη εμφανείς στην παγκόσμια (και στην ελληνική) οικονομία, ωστόσο, η ανησυχία για πιθανή κλιμάκωσή τους, ειδικά, δε, στη Μέση Ανατολή, είναι μεγάλη, καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να επιδράσει αρνητικά τόσο στις τιμές κρίσιμων προϊόντων, όπως τα καύσιμα, όσο και στον τουρισμό, που αποτελεί σχεδόν το 30% του ΑΕΠ της χώρας.

Διαβάστε επίσης

Κασσελάκης από την Κω: «Δεν είναι δυνατόν να είμαστε μια χώρα που να μη μπορεί να γιατρέψει τους πολίτες της. Τι σόι χώρα είμαστε;»

Η ακραία σύγκρουση στα δεξιά της Nέας Δημοκρατίας και τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η συνάντηση Μητσοτάκη Ιερώνυμου

Κικίλιας για το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ»: «Η φετινή αντιπυρική περίοδος θα είναι πολύ δύσκολη»