Πολλοί εξηγούν την είσοδο του Μπέπε Γκρίλο στην πολιτική σκηνή επικαλούμενοι το αιώνιο πνεύμα του τζίτζικα

Πράγματι η ιταλική Ιστορία είναι σπαραξικάρδια δεμένη με την μπουφονερί. Κάποτε οι μπουφόνοι της πολιτικής κινούνται στο παρασκήνιο και κάποτε καταλαμβάνουν μ’ ένα άλμα πολιτικού τυχοδιωκτισμού την κεντρική σκηνή. Η πολιτική βέβαια ήταν πάντοτε αρένα, όταν όμως γίνεται τσίρκο τα πράγματα εύκολα κατρακυλούν από το κωμικό στο γελοίο. Ο Μπέπε Γκρίλο δεν έχει την αδιόρατη μελαγχολία που κάνει τον μεγάλο κωμικό ούτε τη διανοητική οξύτητα με την οποία ο μηχανισμός του σαρκασμού βγάζει σπίθες. Έχει όμως πίσω του την παράδοση της καρναβαλικής φάρσας, την αμετροέπεια και την εξισωτική συνθηματολογία. Λαϊκιστής και φανφαρόνος, είναι αντιδραστικό παράγωγο του μπερλουσκονισμού, τον οποίο ολοκληρώνει εξ αντιδιαστολής – και τον υπερβαίνει κατά πολύ ως προς τη βωμολοχία. Και η βωμολοχία (υπό αριστοφανικές προϋποθέσεις) μπορεί να δώσει άριστα αποτελέσματα στο θέατρο, αλλά ποτέ στην πολιτική, ακόμα και όταν η τελευταία κυριαρχείται από θιάσους ελαφρών ποικιλιών… Όπως είπαμε, όμως, η παράδοση είναι παράδοση. 

Ο Γιάκομπ Μπούρκαχαρτ γράφει στη μελέτη του για τον Πολιτισμό της Αναγέννησης στην Ιταλία: Τα είδη του διασκεδαστικού ανθρώπου και του κωμωδού επέζησαν πολύ περισσότερο από την ελευθερία της Φλωρεντίας. Μα η αυθεντική φλωρεντινή προτίμηση για τους κωμωδούς εμφανίζεται με αξιοπρόσεκτο τρόπο στον Πάπα Λέοντα Ι, που επιζητούσε στο τραπέζι του σπιρτόζους γελωτοποιούς και καλλιτέχνες της μάσας. Ο Λέων τσίγκλιζε με κολακείες τον αυτοσχεδιαστή Baraballa από τη Γαέτα, σε τέτοιο σημείο ώστε να τον πείσει να θέσει στα σοβαρά υποψηφιότητα για την ποιητική στέψη στο Καπιτώλιο. Την ημέρα του εορτασμού, το θύμα της φάρσας έφτασε στο Βατικανό πάνω σε ελέφαντα με χρυσά γκέμια, όμως το ζώο δείλιασε από τον θόρυβο των τυμπάνων και των ιαχών και δεν μπόρεσαν να το περάσουν από τη Γέφυρα του Αγγέλου…  

Και η πολιτική του γελοίου ελέφαντας είναι: την κρίσιμη στιγμή διστάζει στη μεγάλη γέφυρα….