Κι όμως… το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχει να αντιμετωπίσει ο νέος πρόεδρος του Ιράν στην προσπάθεια «προσέγγισης» με τη Δύση δεν είναι οι ΗΠΑ και τα συνήθη γεράκια που μπαινοβγαίνουν στον Λευκό Οίκο.

Η στροφή
Οι λόγοι που έχουν ωθήσει τον Ροχανί σε… στροφή στην εξωτερική πολιτική του Ιράν δεν είναι λίγοι. Πρώτον και κύριον… η οικονομία της χώρας – μετά την επιβολή αλλεπάλληλων πακέτων κυρώσεων – βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού: Τα έσοδα από το πετρέλαιο μειώθηκαν κατά 50% από το 2011. Το εθνικό νόμισμα, το ριάλ, βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και ο πληθωρισμός ξεπέρασε τον περασμένο μήνα το 39%. Η κοινωνική δυσαρέσκεια γίνεται ολοένα και πιο αισθητή. Και σε επίπεδο διεθνών συμμαχιών όμως, η Τεχεράνη βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο: Οι εξελίξεις στον αραβικό κόσμο κάθε άλλο παρά ευνοούν την ανάδειξη του Ιράν σε περιφερειακό παίκτη και ο εμφύλιος στη Συρία είναι πολύ πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα να χαθεί ο μοναδικός σύμμαχος που παραμένει στην Τεχεράνη: ο Άσαντ. Δεδομένου ότι η Δαμασκός αποτελεί τον «συνδετικό» κρίκο ανάμεσα στο Ιράν και τη Χεζμπολά, μια ανατροπή του Άσαντ κινδυνεύει να οδηγήσει στην ολοκληρωτική απομόνωση και περιθωριοποίηση της Τεχεράνης.
Με όλα αυτά κατά νου, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, για πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες, ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενέι, ο οποίος μέχρι πρότινος απέρριπτε την προσέγγιση με τη Δύση ως «ένδειξη αδυναμίας», εμφανίστηκε να επικροτεί την αλλαγή πλεύσης του προέδρου στην εξωτερική πολιτική, διαβεβαιώνοντας μάλιστα ότι «έχει έρθει η ώρα να βάλουμε τέλος στη διπλωματική σύγκρουση». Ωστόσο, απομένει μια λεπτομέρεια: Ο πανίσχυρος κλήρος και η πολιτική ηγεσία της χώρας πρέπει να πείσουν τον τρίτο «πυλώνα» εξουσίας για την ανάγκη αλλαγής του στάτους κβο: την Επαναστατική Φρουρά. Και αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο.
Ο Ροχανί φαίνεται να επιλέγει την ήπια οδό: προσπαθεί να βάλει την Επαναστατική Φρουρά στο «παιχνίδι» αναδεικνύοντας τα μεγάλα οικονομικά οφέλη που θα έχει από το άνοιγμα του Ιράν στον έξω κόσμο αφού, κυρίως επί των ημερών του Αχμαντινετζάντ, το επίλεκτο σώμα απέκτησε τεράστια συμφέροντα στη βιομηχανία και σε άλλους τομείς της εθνικής οικονομίας.

Σε δύσκολη θέση
Όπως εξηγούν αναλυτές, οι διεθνείς κυρώσεις οδήγησαν τον πρώην Ιρανό πρόεδρο να «προσκαλέσει» την Επαναστατική Φρουρά στον οικονομικό στίβο προκειμένου η τελευταία να αναλάβει να «περισώσει» ό,τι μπορεί. Οι ολοένα και δυσμενέστερες όμως συνθήκες που επικρατούν στο οικονομικό περιβάλλον του Ιράν έχουν φέρει σε δύσκολη θέση το επίλεκτο σώμα, που βλέπει τις προσδοκίες του για μεγάλα κέρδη να εξανεμίζονται. Έτσι, η προοπτική άρσης των κυρώσεων εις βάρος της χώρας – και από τη στιγμή που ο πρόεδρος δεσμεύεται να τους επιτρέψει να συνεχίσουν να ελέγχουν μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας – δεν ακούγεται και τόσο «κακή». Τα «προβλήματα» για την Επαναστατική Φρουρά θα αρχίσουν εάν και εφόσον πλακώσουν οι… ξένοι επενδυτές διεκδικώντας μερίδιο της πίτας. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι ίδιοι… γι’ αυτό και η στήριξή τους στο «άνοιγμα» Ροχανί δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη.