Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι, με την ευρύτερη έννοια, ο συγγραφέας τρέφεται από την κρίση – κάθε είδους κρίση. Συνήθως, οι δύσκολες περίοδοι είναι εκείνες που έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον. 

Σήμερα, ωστόσο, εμείς μιλάμε για μια συγκεκριμένη κρίση – οικονομική – που έπληξε τη χώρα μας, η οποία είναι ταυτόχρονα και κρίση του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης. Στην ουσία όμως, η χώρα περνά μια βαθιά κρίση αξιών. Εδώ το πρόβλημα λαμβάνει άλλες διαστάσεις, συνθετότερες, πολυπλοκότερες και βαθύτερες. Ας αναλογιστούμε τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίξαμε τον κόσμο μας και τις βεβαιότητές μας: Σε μια κοινωνία όπου η εμπορευματοποίηση των πάντων κατέστη η μοναδική αξία και η μοναδική σταθερά, η κατάρρευση – τηρουμένων και των αντίστοιχων πολιτισμικών παραγόντων για κάθε χώρα – θα είναι ηχηρή. Μπορεί να υπάρξει ζωή, χαρά, ευτυχία, ανεμελιά, αν όλα σταθμίζονται με το κέρδος; Σίγουρα όχι.

Αν ωστόσο το ερώτημα τίθεται με την έννοια της ενεργού συμμετοχής των συγγραφέων στα πολιτικά και κοινωνικά μας προβλήματα, η απάντηση ενέχει πολλούς κινδύνους και διαθέτει πολλές παραμέτρους.

Πριν απ’ όλα, δεν συνεπάγεται ότι ο συγγραφέας διαθέτει ντε φάκτο σωστή πολιτική άποψη. Αν διακρινόταν για το πολιτικό του ταλέντο, δεν θα ήταν συγγραφέας αλλά πολιτικός. Αδυνατώ – και τρέμω συνάμα στην ιδέα! – να φανταστώ τον Ντοστογέφσκι να διευθύνει μια κυβέρνηση και πολύ περισσότερο το υπουργείο Οικονομικών… Το πιθανότερο είναι να είχαμε τα αντίθετα αποτελέσματα από τον Ηλίθιο και το Έγκλημα και τιμωρία…

Επίσης, εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι η ελληνική κοινωνία ουδέποτε χάρισε την ιδιαίτερη εκτίμησή της στους συγγραφείς της, τόσο απλόχερα όσο αφειδώς την προσέφερε στους λαϊκούς αοιδούς ή στους ποδοσφαιριστές και πρωταγωνιστές τηλεοπτικών εκπομπών… Ας μη γελιόμαστε λοιπόν· αυτή η επιλογή της καθορίζει και τη δυνατότητα παρέμβασης των συγγραφέων στην κρίση.

Έτσι, εάν υποθέσουμε – πράγμα που απεύχομαι σφόδρα! – ότι πρέπει να ενεργοποιηθεί το λογοτεχνικό προσωπικό της χώρας στα πολιτικο-οικονομικά τεκταινόμενα, η κοινωνία μας και ο τρόπος που έχει μάθει να αξιολογεί, θα καθιστούσε το λόγο τους μια ακόμη ψήφο ριγμένη έξω από την κάλπη.