Η ηχηρή καταψήφιση της αμυντικής Συμφωνίας με την Γαλλία από τον ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά σηματοδοτεί τη γραμμή μετωπικής σύγκρουσης στην οποία θα κινηθεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από εδώ και στο εξής για όλα τα θέματα. Αν μέχρι πρότινος τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας έμεναν εκτός των σφοδρών συγκρούσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθεί μια γραμμή συγκεκαλυμμένης συναίνεσης, πλέον και αυτά εντάσσονται στην σκληρή αντιπολιτευτική ύλη.

Με άλλα λόγια το «όχι» του ΣΥΡΙΖΑ, που καθώς φαίνεται θα είναι οριζόντιο από εδώ και πέρα και ήδη προαναγγέλθηκε και για την ανανέωση της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας για τις βάσεις, δίνει το σήμα ότι η Κουμουνδούρου μπαίνει για τα καλά σε περίοδο προεκλογικής προετοιμασίας.

Σε επίπεδο αιτιολόγησης του «όχι», ο Αλέξης Τσίπρας κατά την χθεσινή του παρουσία στη Βουλή, προσπάθησε να συγκεράσει την πατριωτική γραμμή που απευθύνεται στο ευρύ κεντρώο κοινό, με την γραμμή του διεθνιστικού φιλειρηνισμού που διέπει τον ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι:

Από τη μία εγκάλεσε την κυβέρνηση για τη σύναψη μια ατελούς συμφωνίας σε ό,τι αφορά την αμυντική συνδρομή της Γαλλίας με το σκεπτικό ότι προβλέπεται στήριξη μόνο σε περίπτωση επίθεσης στην Επικράτεια και όχι σε περίπτωση παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων από την Τουρκία. Δεν καλύπτει επομένως ό,τι συμβαίνει στην πράξη. Μάλιστα, ο Τσίπρας το πήγε παραπέρα λέγοντας ότι η Συμφωνία κατοχυρώνει την γραμμή Γεραπετρίτη περί κόκκινης γραμμής στα 6ν.μ. άρα όχι μόνο δεν έχει πατριωτικό χρώμα, αλλά το αντίθετο.

Από την άλλη, τόσο με την ρητορική περί «υπερεξοπλισμών» – αντίληψη που χρέωσε στην κυβέρνηση και την οποία έβαλε σε αντιδιαστολή με τη θέση περί λελογισμένων δαπανών για εξοπλισμούς αλλά και αυτή της «επαρκούς άμυνας» – όσο και με τις έντονες αντιρρήσεις για την αποστολή ελληνικής στρατιωτικής δύναμης στο Σαχέλ κάλυψε και ρητορικά τους διεθνιστές του ΣΥΡΙΖΑ.

Επιπρόσθετα στο παραπάνω, κατηγόρησε την κυβέρνηση πως με τη Συμφωνία αυτή αλλάζει το δόγμα της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και απομακρύνεται από την παραδοσιακή γραμμή ότι η Ελλάδα επιδιώκει να είναι πυλώνας, ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή. Αυτό κατά τον Αλέξη Τσίπρα τεκμαίρεται από την έμφαση στους εξοπλισμούς από τη μία, που σηματοδοτούν μια λογική «ανάσχεσης», όπως είπε και την μη επιδίωξη λύσης από την άλλη, αφού αφήνει να σέρνεται ένας προσχηματικός διάλογος με τον Ερντογάν, υποχωρώντας κατ’ αυτό τον τρόπο στην κόκκινη γραμμή Σαμαρά και στην «ακροδεξιά του Μπογδάνου».

Πάντως, παρά τις διαφωνίες και με το άρθρο 2 περί της αμυντικής συνδρομής και με το άρθρο 18 για την αποστολή στο Σαχέλ, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προανήγγειλε αλλαγή της Συμφωνίας μόνο για το δεύτερο.

Σύνδεση με κίνδυνο χρεοκοπίας και στο βάθος … σκιές

Σε ό,τι αφορά το κόστος ο Αλέξης Τσίπρας έκανε αρχικώς αναδρομή στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επί των ημερών της οποίας ξεκίνησε η διαπραγμάτευση με την Γαλλία. Επιχειρώντας να αναδείξει την αντίληψη που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ για τις δαπάνες («προσέχαμε το κάθε ευρώ») σημείωσε μεταξύ άλλων πως το κόμμα του συζητούσε «ακόμα και την πιθανότητα χρηματοδότησης αγοράς φρεγατών από την επιστροφή των διακρατούμενων ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες χωρών της Ευρωζώνης, σε πολύ δύσκολες δημοσιονομικά συνθήκες».

Επέμεινε να ρωτά τι άλλαξε και από εκεί που ο πρωθυπουργός έβρισκε τις φρεγάτες ακριβές, επικαλούνταν δε την απόφαση του ΣτΕ για τα αναδρομικά στους συνταξιούχους, βρήκε ένα χρόνο μετά τη συμφωνία συμφέρουσα, παρόλο που κατά τον Αλέξη Τσίπρα το κόστος της ανέβηκε. Σημείωσε ότι από εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ συζητούσε για αγορά φρεγατών με 3,3 δις, το κόστος πήγε στα 7 δις καθώς στις φρεγάτες προστίθενται και οι ενδιάμεσες δαπάνες για τα Rafale, που σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ αγοράστηκαν για να μην τραυματιστεί η συμμαχία με τη Γαλλία μετά το ναυάγιο με τις φρεγάτες το 2020.

Ο Αλέξης Τσίπρας επέσεισε εκ νέου τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, με αφορμή τη συνολική πολιτική εξοπλισμών της κυβέρνησης για την οποία άσκησε κριτική ότι δεν εντάσσεται σε κάποια συνεκτική στρατηγική: παρέπεμψε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 παραλληλίζοντας τις σημερινές κυβερνητικές επιλογές με τις «εμμονές κυβερνήσεων του παρελθόντος σε αδιέξοδες λογικές μίας κούρσας εξοπλισμών στο πρόσφατο παρελθόν, που διόγκωσαν το χρέος και τα ελλείμματα». Σε άλλο σημείο έκανε λόγο για «αλόγιστες εξοπλιστικές δαπάνες που μας γυρίζουν σε άλλες εποχές και διακινδυνεύουν τη δημοσιονομική σταθερότητα». Ανέφερε μάλιστα αρκετές φορές ότι είμαστε μια υπερχρεωμένη χώρα, μετά από δεκαετή κρίση κι εν μέσω πανδημίας, με το χρέος επί Μητσοτάκη να έχει φτάσει στο 210%του ΑΕΠ. Σε αυτές τις συνθήκες, σημείωσε «εσείς αυξάνετε τον προϋπολογισμό για την άμυνα μεταξύ του 2020 και του 2021 κατά 41% και μειώνετε τον προϋπολογισμό για την υγεία κατά 12%».

Ο λογαριασμός

Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία του Αλέξη Τσίπρα το φούσκωμα του λογαριασμού για τους εξοπλισμούς ξεπερνά τα 10 δις, όχι μόνο λόγω «ποσότητας», δηλαδή λόγω πολλών και αχρείαστων αγορών, αλλά και λόγω των υπερκοστολογήσεων. Σε συνδυασμό με την αναφορά σε φαστ τρακ διαδικασίες (ότι δηλαδή παρακάμφθηκαν τα στρατιωτικά επιτελεία) και την διαπίστωση περί βιασύνης της κυβέρνησης, ουσιαστικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ άφησε αιχμές για μίζες, χωρίς αυτή τη φορά να αναφερθεί σε «εποχές Άκη και Γιάννου». Προς τι η αγωνία, αναρωτήθηκε, «να προλάβετε να καλύψετε εσείς όσο ακόμη θα είστε στα έδρανα της διακυβέρνησης του τόπου τις πιθανές συμφωνίες για όλον τον εξοπλιστικό ορίζοντα των επόμενων δεκαετιών. Γιατί αυτή η βιασύνη; Με υπέρογκες δαπάνες και με ταχύρρυθμες διαδικασίες».

Εν είδει τεκμηρίωσης, αφού αναγνώρισε την αναγκαιότητα των φρεγατών δεδομένου ότι ήταν «διακαής πόθος του Πολεμικού Ναυτικού», άθροισε: τις φρεγάτες, τις κορβέτες «που ακόμα δεν ακούσαμε πόσο θα κοστίσουν», τα πρώτα δεκαοκτώ Rafale «που πήρατε χωρίς να αποτελούν προτεραιότητα των επιτελείων» και τα έξι επιπλέον Rafale «που ανακοινώσατε τον Σεπτέμβρη στη ΔΕΘ χωρίς καν να το γνωρίζουν τα επιτελεία», την «πρόθεση να μπούμε στο πρόγραμμα F-35 με την προοπτική νέας αγοράς πανάκριβων αεροσκαφών», τον εκσυγχρονισμό επιπλέον F-16 με 700 εκατομμύρια ευρώ αντί για 450 που προέβλεπε ο ΣΥΡΙΖΑ και τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ για 450 εκατομμύρια αντί για 150 που προέβλεπε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ως πιο χονδροκομμένη όμως περίπτωση υπερκοστολόγησης ανέφερε το κέντρο εκπαίδευσης Καλαμάτας, για το οποίο απάντησε ο Υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος με τον Τσίπρα να ανταπαντά στην δευτερολογία του.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλέστηκε ο Αλέξης Τσίπρας, επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε προσφορά για leasing αεροσκαφών στα 1,2 δις για 20 χρόνια, ωστόσο ο Μητσοτάκης αγνόησε τις προηγούμενες διεργασίες και αμέσως μετά από ένα ταξίδι του στο Ισραήλ, το καλοκαίρι του 2020, «εξαγγείλατε –πάλι εξωθεσμικά- συμφωνία leasing με ισραηλινή ιδιωτική εταιρεία, την Elbit Systems, για είκοσι χρόνια με αρχικό κόστος τα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, που τώρα έχει φτάσει τα 1,849 δισεκατομμύρια και θα πάει πάνω από 2».

«Κακή» Συμφωνία

υνοψίζοντας την αιτιολόγηση του «όχι» ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι η συμφωνία είναι «κακή» διότι:

• Είναι ανισοβαρής αφού η Γαλλία αποκομίζει 7δις από τις φρεγάτες και τα rafale αλλά η Ελλάδα δεν εξασφαλίζει καμία στήριξη εκτός των χωρικών της υδάτων και καμία εγγύηση για την στήριξη της Ελληνικής αμυντική βιομηχανίας.
• Αλλάζει το δόγμα για την εξωτερική πολιτική της χώρας, «μας απομακρύνει από μια προοπτική έντιμης λύσης και αποκλιμάκωσης με την Τουρκία και μας εμπλέκει σε συγκρούσεις πολύ πέρα από την περιοχή μας».
• Επισύρει κινδύνους τόσο για τους Έλληνες στρατιώτες σε περίπτωση αποστολής στο Σαχέλ, όσο και για την χώρα λόγω ασύμμετρων απειλών (δηλαδή αντίποινα λόγω παρουσίας στην Αφρική).

Το ερώτημα είναι πλέον πώς προσλαμβάνει το ευρύ κοινό στο οποίο επιχειρεί και η Κουμουνδούρου να απευθυνθεί όλο το προηγούμενο διάστημα, το «όχι» του ΣΥΡΙΖΑ σε μια Συμφωνία που εκλαμβάνεται θετικά υπό την πεποίθηση ότι ενισχύει την άμυνα της χώρας απέναντι στην αναβαθμισμένη επιθετικότητα της Τουρκίας.

Διαβάστε επίσης:

Ομαδικά πυρά κατά της κυβέρνησης από ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ για τα μέτρα κατά της ακρίβειας

Μπογδάνος μετά τη θετική ψήφο στην ελληνογαλλική συμφωνία: «Όλοι έχουμε θέση στην πλειοψηφία»

Μαξίμου: Δεν υπήρξε συνάντηση Μητσοτάκη-Ζάεφ στη Λιουμπλιάνα