Πολλοί, οι περισσότεροι από εμάς δεν θα περίμεναν να δοκιμάσουν μια τέτοια έκπληξη. Στην Ιαπωνία, όμως, των μακρών παραδόσεων και των παραδοσιακών προϊόντων, εδώ και έναν αιώνα μαίνεται ένας άγριος πόλεμος, ένας πόλεμος για την επικράτηση στον τομέα παραγωγής του ιαπωνικού ουίσκι!

«Ryoko»

Δύο γίγαντες της εγχώριας ποτοποιίας, οι εταιρείες «Suntory» και «Nikka» συγκρούονται ανελέητα, ως άλλοι σαμουράι, εδώ και έναν αιώνα, διχάζοντας τους ντόπιους γευσιγνώστες. Στην Ιαπωνία, θα είσαι με τη μία ή την άλλη πλευρά, για μια ζωή. Όσο απίθανο κι αν ακούγεται, το ιαπωνικό ουίσκι κλείνει τα 100 χρόνια του!

Το 1923, οι πρώτοι άμβυκες της «Yamazaki» εγκαταστάθηκαν στο ιαπωνικό αρχιπέλαγος, όμως η ποτοποιία «White Oak» παραδοσιακή παραγωγός του «σάκε», του ιαπωνικού ποτού που παράγεται από το ρύζι, κατέχει την πρώτη άδεια παραγωγής ουίσκι από το 1919, κάτι που αναγράφεται με υπερηφάνεια στο ουίσκι της «Akashi», που είναι σαν αγκάθι στα πλευρά των μεγαθήριων εταιριών «Suntory» και «Nikka» που μάχονται για τη νομή της αγοράς.

Χαμένοι στη μετάφραση

Πολλοί νομίζουν ότι το ιαπωνικό ουίσκι είναι κάποιο καινούριο κόλπο. Όμως όχι. Στην ταινία της νεαρής Σοφία Κόπολα «Lost in Translation» (Χαμένοι στη μετάφραση, 2003), οι δύο ήρωες ένας άντρας ηθοποιός στο τέλος της καριέρας του (Μπιλ Μάρεϊ) και μια νεαρή πανεπιστημιακή παραμελημένη από το σύζυγό της (Σκάρλετ Γιόχανσον), συναντιούνται στο μπαρ του ξενοδοχείου Hyatt, του Τόκυο, σε μια ατμόσφαιρα μοναξιάς και αγρύπνιας, μέσα σε μια ξένη κουλτούρα, με την οποία δεν έχουν κανένα σημείο αναφοράς.

Όμως πίσω από τους δύο πρωταγωνιστές, υπάρχει και ένας άλλος μυστικός πρωταγωνιστής, το ουίσκι «Hibiki 17». Η ταινία αγνοήθηκε στην Αμερική, αλλά έκανε επιτυχία στην Ευρώπη, ένα εκατομμύριο θεατές στη Γαλλία μέσα σ’ ένα μήνα, τελικά κέρδισε το βραβείο Cesar καλύτερης ξένης ταινίας, ενώ λίγο αργότερα πήρε και το Oskar πρωτότυπου σεναρίου.

Όμως για πολλούς, ο αληθινός νικητής ήταν το ουίσκι «Hibiki 17», το 17 ετών καμάρι της εταιρείας Suntory, το οποίο στην ταινία διαφήμιζε ο Μπιλ Μάρεϊ, στριφογυρίζοντας το ποτήρι με το κεχριμπαρένιο του περιεχόμενο στο φως.

Πριν την ταινία το ουίσκι αυτό πουλούσε 5.000 φιάλες το χρόνο στη Γαλλία. Μόλις η ταινία πήρε το βραβείο Cesar, το ουίσκι άρχισε να πουλά 50.000 φιάλες το χρόνο. Σήμερα, έχει φτάσει να πουλά 600.000 φιάλες το χρόνο.  

Η εταιρεία «Suntory» κατέχει το 56% της ιαπωνικής αγοράς, και στέκεται με υπερηφάνεια στα ψηλότερα σκαλοπάτια της ποτοποιίας της Ιαπωνίας.

Αλλά το 2017, απέκτησε τη διεθνή αναγνώριση, αφού ο Σίντζι Φουγιούκο, ο μετρ των assemblages της εταιρείας, βραβεύτηκε στα World Whisky Awards, για το ουίσκι του «Hibiki 21». Δύο χρόνια αργότερα, το 2019, η WWA βράβευσε με χρυσό φοίνικα και την αντίπαλο ποτοποιία «Nikka» για το ουίσκι της «Taketsuru Pure Malt», ένα ουίσκι 17 ετών.

Ιστορική διαδρομή

Η όλη ιστορία του ιαπωνικού ουίσκι, αρχίζει την αυγή του 20ού αιώνα, όταν ο έμπορος και ιδιοκτήτης της μεγάλης κάβας της Οζάκα, Σιντζίρο Τόρι, είχε τη φαεινή ιδέα να συστήσει στους Ιάπωνες τα ποτά «yoshou», δηλαδή όλα τα ποτά που έπιναν οι Δυτικοί.

Η λέξη «yoshou» σημαίνει «δυτικό αλκοόλ», και περιλαμβάνει όλα τα ποτά: ουίσκι, κονιάκ, τζιν, βότκα.  Ο Σιντζίρο Τόρι, άρχισε φέρνοντας κάποια γλυκά κρασιά από την Ιβηρική χερσόνησο (κυρίως πόρτο και ανδαλουσιανό σέρες), ώστε να καλλιεργηθεί σταδιακά η γευστική παλέτα των Ιαπώνων καταναλωτών.

Μην ξεχνάμε ότι η Ιαπωνία ήταν για αιώνες περίκλειστη και απρόσιτη σε ξενικές επιρροές. Μόνον το 1812, είχε διαδοθεί για λίγο (λόγω Άγγλων) το τζιν στα περίχωρα της Οζάκα.

Ο Σιντζίρο Τόρι παρήγαγε τελικά ένα κρασί τύπου πόρτο, το «Akadama Port Wine», το οποίο είχε επιτυχία, και τότε έβαλε σε εφαρμογή το δεύτερο μέρος του σχεδίου, κι έτσι, από την εισαγωγή ξένου αλκοόλ, θέλησε να περάσει στην παραγωγή ξένου αλκοόλ.

Όμως τα μυστικά του ουίσκι βρίσκονταν στη μακρινή Σκωτία. Ο Σιντζίρο Τόρι, βρήκε τον Μασετάκα Τακετσούρου, έναν μηχανικό που μιλούσε αγγλικά (πράγμα πολύ σπάνιο την εποχή εκείνη), και τον έστειλε στη Σκωτία για να μάθει τα μυστικά του καλού ουίσκι.

Έτσι, το 1918, αποβιβάζεται στη Σκωτία, και συγκεκριμένα στο Έλγκιν, λίγα χιλιόμετρα από την πόλη του Αμπερντίν.

Εκεί ο Τακετσούρου μαθήτευσε δίπλα στον ποτοποιό Τζειμς Νέτλετον, κι αργότερα ταξίδεψε στο Κάμπελταουν, τη «Μέκκα του ουίσκι».

Η μαθητεία κράτησε δύο χρόνια, και ο Τακετσούρου επέστρεψε στην Ιαπωνία με τη σύζυγό του μια κοπέλα από τη Σκωτία ονόματι Ρίτα. Βρισκόμαστε στα 1920, κι από κει και πέρα, αρχίζει η περιπέτεια της κατασκευής του ιαπωνικού ουίσκι.

Μάχη μέχρις εσχάτων

Η συνεργασία με τον Σιντζίρο Τόρι συνεχίζεται για κάποια χρόνια, καθώς ο Τόρι έχει πρωτοπόρες ιδέες και εγκαινιάζει ένα είδος μπαρ με γκέισες το οποίο κυριάρχησε για μεγάλο διάστημα στην ιαπωνική κουλτούρα του μεσοπολέμου και ονομάστηκε «Τόρι μπαρ», όπου πουλούσε το δικό του ουίσκι.

Ο Τακετσούρου όμως ήθελε να αφοσιωθεί στην παραγωγή ουίσκι και άνοιξε τις δικές του εγκαταστάσεις στο νησί Χοντσού που του θύμιζε και τα highlands της Σκωτίας.

Έτσι γεννιέται και η ποτοποία «Nikka», δέκα χρόνια μετά από την «Suntory» που ήταν η εταιρεία του Σιντζίρο Τόρι, το όνομα εμπνευσμένο από τις λέξεις «Sun» που δήλωνε τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου και το επώνυμο Tory.

Οι δύο εταιρείες κατέχουν το 85% της ασιατικής αγοράς, αλλά υπάρχουν κι άλλες τέσσερις εταιρείες που πλασάρονται. Το μεγάλο κέρδος, όμως είναι η εξαιρετική ποιότητα την οποία κατόρθωσαν υλοποιήσουν τα ιαπωνικά ουίσκι.

Οι γευσιγνώστες ανά τον κόσμο, έχουν αρχίσει και αναγνωρίζουν την αξία των ιαπωνικών αποσταγμάτων, και είναι πρόθυμοι να πληρώσουν το ανάλογο τίμημα καθώς κάποια ουίσκι της Ιαπωνίας αγγίζουν την τελειότητα.  

Η «Suntory» έβγαλε ένα επετειακό ουίσκι για τα 50 χρόνια των Rolling Stones, με ειδικό μπουκάλι που παρέπεμπε ευθέως στο σήμα του συγκροτήματος, με τιμή που άρχισε στα 5.000 ευρώ και το οποίο τώρα πουλιέται στις 65.000 ευρώ.

Η  αντίπαλη «Nikka» έχει βέβαια και «φθηνά» ουίσκι των 200-300 ευρώ, και «μεσαία» σε τιμές 500 ευρώ, αλλά τα βαριά χαρτιά της όπως το «Taketsourou Single Malt» προς τιμήν του ιδρυτή της εταιρείας, στα 25 του χρόνια αρχίζει από 2.500 ευρώ.

Οπότε, δεν μένει να πει κανείς τίποτε άλλο. Ένας αιώνας σκληρής προσπάθειας για την παραγωγή ιαπωνικού ουίσκι, φαίνεται να ευοδώνεται με τρόπο πανηγυρικό. Bonzai !!!

Διαβάστε επίσης

Πρόσφυγες: Άνθρωποι «Β’ διαλογής» σε πόλεις, Έβρο, νησιά

Τζον Λένον: 41 χρόνια χωρίς τον θρύλο των Beatles – Το χρονικό της δολοφονίας και οι «προφητικές» δηλώσεις (Videos)

Αλέκος Αλεξανδράκης: Από το ΕΑΜ μέχρι τη Γένοβα – Η Συνοικία το Όνειρο, η λογοκρισία και ο Γλέζος (photos/videos)