Ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι, από άποψη πυρκαγιών, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και η κυβέρνηση έχει άλλον έναν «πονοκέφαλο» να αντιμετωπίσει, εν μέσω γενικότερης κρίσης και πολλαπλών πιέσεων.

Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που αντιμετωπίζει πρόβλημα με τις πυρκαγιές. Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα για τον εντοπισμό πυρκαγιών, που βασίζεται στις δορυφορικές παρατηρήσεις της υπηρεσίας Copernicus, μέχρι τις 23 Ιουλίου είχαν καεί περισσότερα από 5,15 εκατομμύρια στρέμματα στην Ε.Ε., με τη χειρότερη ως τώρα επίδοση να είναι σχεδόν τα μισά, όπερ σημαίνει ότι τα πράγματα είναι συνολικά άσχημα για τη «γηραιά ήπειρο». Σημειώνεται ότι στο ίδιο διάστημα 130.000 στρέμματα είχαν καεί στην Ελλάδα.

Οι ως τώρα επιδόσεις

Ωστόσο, τα πράγματα για τη χώρα μας γίνονται πολύ δύσκολα, δεδομένου ότι η κυβέρνηση, μετά την περσινή καταστροφή σε Εύβοια, Αττική και Ηλεία, πήρε μέτρα, τα οποία – υποτίθεται ότι – θα αύξαναν σημαντικά τις ικανότητες της πολιτείας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, κατ’ αρχάς με την ίδρυση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προσταστίας (που κι αυτή παρουσίασε κάποια «ζητήματα» στην αρχή) και την «προικοδότησή» του με σημαντικά κονδύλια, ευρωπαϊκά και ελληνικά, για τη δημιουργία ενός ισχυρού πλέγματος προστασίας – και – από τις φωτιές.

Μέχρι στιγμή, όμως, οι επιδόσεις του νέου αυτού φορέα διαχείρισης κρίσεων κάθε άλλο παρά ικανοποιητικές μπορεί να θεωρηθούν, αν θυμηθούμε και τον χιονιά του Ιανουαρίου, ο οποίος προκάλεσε «έμφραγμα» στην Αττική, τεράστια προβλήματα σε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους του Λεκανοπεδίου και – οποία έκπληξις… – μεταθέσεις ευθυνών μεταξύ διάφορων υπηρεσιών και φορέων σχετικά με το ποιος έπρεπε να κάνει τι, πότε και γιατί. Κάποιοι τότε έκαναν λόγο για «προβλήματα ενηλικίωσης» του νέου υπουργείου, ωστόσο, ως τώρα η στρατηγική που ακολουθείται για την αντιμετώπιση πυρκαγιών δεν μοιάζει να έχει αλλάξει πολύ σε σχέση με πέρσι.

«Έχουμε ένα δύσκολο καλοκαίρι»

Ήτοι, και πάλι βλέπουμε την τακτική των προληπτικών εκκενώσεων οικισμών και περιοχών που κινδυνεύουν από τις φλόγες (η τραγωδία στο Μάτι φαίνεται ότι θα «στοιχειώνει» για πολλά χρόνια…), ενώ μιλώντας για τη φετινή κατάσταση ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σημείωσε πως «όποιος ισχυρίζεται ότι υπάρχει τρόπος για να μην ξεσπάσουν πυρκαγιές ή να αντιμετωπιστούν όλες από τα πρώτα λεπτά και με τον τρόπο αυτόν να μην προκληθούν ζημιές είναι απλώς εκτός πραγματικότητας», προσθέτοντας ότι «εκείνο που μπορούμε να κάνουμε, και ήδη κάνουμε, είναι να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο και να διαχειριστούμε τις επιπτώσεις του».

Υπογράμμισε, δε, ότι «έχουμε καταφέρει – με μελέτη των δεδομένων και των βέλτιστων διεθνών πρακτικών, με οργανωμένο σχέδιο, με τεχνογνωσία και επαγγελματισμό – να μην θρηνούμε ανθρώπινες απώλειες – είναι το πρώτο, το βασικό – και να μπορούμε να θέτουμε πια τις πυρκαγιές υπό έλεγχο σε συντομότερο χρονικό διάστημα από ό,τι στο παρελθόν», παραδεχόμενος ωστόσο ότι «έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας. Έχουμε ένα δύσκολο καλοκαίρι. Η ώρα των απολογισμών και των συγκρίσεων θα έρθει αργότερα» αλλά και υπογραμμίζοντας ότι «καλό είναι να μην είμαστε υπερβολικοί, να μην καταστροφολογεί κανείς».

Εμπρησμοί και ερωτηματικά

Από εκεί και πέρα, η κυβέρνηση μοιάζει να βάζει σε «πρώτο πλάνο» και το ενδεχόμενο εμπρησμών, καθώς ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, με αφορμή τη φωτιά στα Κρέστενα Ηλείας, τόνισε ότι «τις τελευταίες 20 ημέρες στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας έχουν ξεκινήσει 15 φωτιές. Δεν υπάρχει κανένας που να πιστέψει ότι αυτό γίνεται τυχαία. Είναι προφανές ότι υπάρχουν εμπρησμοί, ότι υπάρχουν σχέδια και οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να βρούμε τους ενόχους». Από την πλευρά του, ο Γ. Οικονόμου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, σημείωσε ότι «όλα διερευνώνται. Υπάρχουν περιοχές που έχουμε σοβαρές ενδείξεις ή υποψίες για κάτι τέτοιο. […] Το Ανακριτικό Τμήμα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, η Ελληνική Αστυνομία και όλοι οι αρμόδιοι φορείς ψάχνουν προφανώς και προς αυτήν την κατεύθυνση».

Από εκεί και πέρα, πάντως, η κυβέρνηση δέχεται τα «πυρά» της αντιπολίτευσης, αλλά και φορέων των ΟΤΑ, οι οποίοι καταγγέλλουν συγκεκριμένα ζητήματα όπως:

● κενές οργανικές θέσεις στο Πυροσβεστικό Σώμα, αλλά και γενικότερα προσωπικό με υψηλό μέσο όρο ηλικίας,

● ελλείψεις στα μέσα πυρόσβεσης, απαρχαιωμένα μέσα κ.λπ.,

● καθυστέρηση στον καθαρισμό δασών από εύλεκτα υλικά (ξερά φύλλα, ξερόχορτα, κ.ο.κ.),

● έμφαση και πάλι στο 112 και τις εκκενώσεις, αντί στην πρόληψη και την άμεση παρέμβαση.

Προφανώς, στην παρούσα φάση και με την ανησυχία ότι ο Αύγουστος θα είναι εξίσου – αν όχι περισσότερο – δύσκολος, είναι μάλλον πρόωρο να γίνει απολογισμός, ωστόσο στην κυβέρνηση γνωρίζουν ότι αργά ή γρήγορα η ώρα αυτή θα έλθει και οι απαντήσεις θα πρέπει να είναι σαφείς.

Ενέργεια: Πρώτη νίκη για τον χειμώνα

Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση, μαζί με τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, μπορεί να επαίρεται ότι κατάφερε να πετύχει μια πρώτη νίκη σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας, καθώς η Ελλάδα εξαιρέθηκε από τη μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου το φετινό χειμώνα και μαζί με Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία πέτυχαν στην απόφαση της συνόδου των υπουργών να υπάρξει και διάταξη σύμφωνα με την οποία, αν υφίσταται κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.

Παράλληλα, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι η Κομισιόν δεσμεύεται να διερευνήσει τη δυνατότητα εφαρμογής της πρότασης του Κυριάκου Μητσοτάκη για εφαρμογή προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών χονδρικής στο φυσικό αέριο, ώστε να ελεγχθεί κάπως η ευρωπαϊκή αγορά, η οποία όλοι παραδέχονται πλέον ότι παρουσιάζει μεγάλες στρεβλώσεις. Σημειώνεται, πάντως, ότι όλες αυτές οι αποφάσεις και συζητήσεις γίνονται με το δεδομένο ότι αργά ή γρήγορα η Ρωσία θα διακόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σε μια στιγμή που η Μόσχα συνεχίζει τα «παιχνίδια» με τη ροή του αερίου στους αγωγούς.

Σημειώνεται, δε, ότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο της συνόδου των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. υπέβαλε πρόταση για νέο ευρωπαϊκό μοντέλο σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και ότι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Κύπρος στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας ώστε τουλάχιστον να αρχίσει η συζήτηση για το νέο μοντέλο.

Οι επιδοτήσεις του Αυγούστου…

Από την άλλη, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε την επιδότηση στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος για τον Αύγουστο, η οποία φθάνει το 1,1 δισ. ευρώ, βάσει της οποίας τα πράγματα διαμορφώνονται ως εξής:

● Για όλες τις κύριες και μη κύριες κατοικίες η επιδότηση ανέρχεται στα 337 ευρώ/MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης και χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, όπερ σημαίνει ότι απορροφάται το 90% της αύξησης με στόχο η τιμή της κιλοβατώρας να κυμαίνεται μεταξύ 15-17 λεπτών.

● Για τους δικαιούχους ΚΟΤ η επιδότηση ανέρχεται σε 377 ευρώ ανά MWh και απορροφάται έως και το 100% της αύξησης.

● Για τους εμπορικούς καταναλωτές με παροχή ισχύος μέχρι 35KVA – εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, περίπτερα, ψιλικά – η επιδότηση είναι 300 ευρώ ανά MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης και απορροφάται έως και το 80% της ανατίμησης.

● Για τους αγρότες και όλα τα αγροτικά τιμολόγια η επιδότηση ανέρχεται σε 337 ευρώ ανά MWh καλύπτοντας από το 82% έως το 99% της αύξησης.

● Στους βιομηχανικούς καταναλωτές η επιδότηση θα είναι 250 ευρώ ανά MWh ώστε να απορροφηθεί έως και το 67% της αύξησης.

● Για το φυσικό αέριο και για τους εμπορικούς καταναλωτές, η επιδότηση ανέρχεται στα 30 ευρώ/ θερμική Mwh.

Τα χρήματα αυτά προέρχονται, σύμφωνα με τον υπουργό, από την «εφαρμογή ενός πρωτοποριακού μηχανισμού, που δεσμεύει προς όφελος των πολιτών τα υπερ-έσοδα των εταιρειών παροχής ενέργειας», το όφελος του οποίου, κατά τον πρώτο μήνα εφαρμογής του, ανέρχεται στα 500 εκατομμύρια ευρώ, με τον Κ. Σκρέκα να σημειώνει ότι «τα έσοδα αυτά πηγαίνουν στο ταμείο ενεργειακής μετάβασης, για τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας». Σχολιάζοντας, η αντιπολίτευση ανέφερε ότι στην ουσία η κυβέρνηση δίνει στους καταναλωτές μόνο μέρος από τα χρήματα που έχουν πληρώσει (και) ως υπερκέρδη στις εταιρείες ενέργειας, οι οποίες ανακοίνωσαν τιμές – φωτιά για την κιλοβατώρα και κυμαίνονται γύρω στα 50 λεπτά.

…Και τα «ζόρια» που έρχονται

Όλα τα παραπάνω μπορεί να ακούγονται θετικά και, προφανώς, υπάρχουν και θετικές πτυχές στις εξελίξεις, ωστόσο, η κυβέρνηση γνωρίζει ότι, ακόμα και με αυτές τις παρεμβάσεις, αλλά και με τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι δυσκολίες ενόψει του χειμώνα παραμένουν μεγάλες, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι οι Βρυξέλλες συνεχίζουν να «πετάνε το μπαλάκι» των μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής ακρίβειας στις κυβερνήσεις των χωρών – μελών της Ε.Ε., οι οποίες με τη σειρά τους υποχρεώνονται να επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς τους. Φυσικά, μια τέτοια πολιτική έχει πεπερασμένα όρια, ιδίως για χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν ήδη επιβαρύνει το έλλειμμά τους και με τα μέτρα για την πανδημία της Covid-19.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι και τον Ιούλιο η κυβέρνηση δήλωνε ότι έχει ενισχύσει τους καταναλωτές με ποσό άνω των 8 δισ. ευρώ, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν και τα 1,1 δισ. του Αυγούστου. Την ίδια στιγμή η τιμή του φυσικού αερίου καταγράφει διαρκή… άλματα και το μεσημέρι της Τετάρτης κινούνταν γύρω στα 215 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δείχνοντας ότι η αγορά δεν πρόκειται να παρουσιάσει ουσιαστική αποκλιμάκωση, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον.

Διαβάστε επίσης:

Gov.gr Wallet: Live η παρουσίαση της ψηφιακής ταυτότητας και του ψηφιακού διπλώματος

Καραγιάννης: Σε τρία χρόνια κάναμε πράξη τον ΒΟΑΚ, ένα όνειρο δεκαετιών για την Κρήτη

ΠΑΣΟΚ: Τα ξένα ΜΜΕ για τις καταγγελίες Ανδρουλάκη – Θέμα σε Politico και Reuters