Παραφράζοντας ελαφρώς τον τίτλο του εμβληματικού έργου του Μαρσέλ Προυστ, κάποιος θα μπορούσε να πει ότι εδώ και αρκετούς μήνες ο πρωθυπουργός βρίσκεται εις αναζήτησιν της «χαμένης» μεσαίας τάξης.

Η προσπάθεια αυτή έγινε ιδιαίτερα εμφανής κατά τη διάρκεια της παρουσίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, απ’ όπου ο πρωθυπουργός επιχείρησε με κάθε τρόπο να απευθυνθεί σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κομμάτια του εκλογικού σώματος, ουσιαστικά κηρύσσοντας την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, αλλά και θέτοντας τα διλήμματα προς τους εκλογείς στον δρόμο για την κάλπη.

Τα δύο μηνύματα

Από τη Θεσσαλονίκη, ο πρωθυπουργός επιχείρησε να στείλει δύο βασικά μηνύματα:

● το πρώτο είναι ότι η Ν.Δ. αποτελεί τη μοναδική ασφαλή επιλογή, προκειμένου η χώρα να συνεχίσει μια σταθερή αναπτυξιακή πορεία και

● το δεύτερο είναι ότι η κυβέρνησή του, με δημοσιονομική υπευθυνότητα, φροντίζει να δίνει χείρα βοηθείας σε όλους όσοι πλήττονται από την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση.

Ταυτόχρονα, όμως, ο Μητσοτάκης προσπάθησε να στείλει και το μήνυμα ότι η πολιτική αυτή – την οποία υπερασπίστηκε έναντι των διαφόρων «ιεράκων της λιτότητας» – δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη αν αλλάξει η κυβέρνηση και υπάρξει επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, μαζί με τα υπόλοιπα κόμματα που βρίσκονται στο κεντροαριστερό και αριστερό τόξο της πολιτικής.

Με την κίνησή του αυτή ο πρωθυπουργός (προφανώς) επιχείρησε να «τσιγκλήσει» τα αντανακλαστικά του «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου», το οποίο τον στήριξε αναφανδόν στις εκλογές του 2019, αλλά μοιάζει να έχει περιπέσει σε αδράνεια το τελευταίο διάστημα, κάτι που αναλυτές αποδίδουν και στις πολιτικές της κυβέρνησης, οι οποίες μοιάζουν να μην προστατεύουν ιδιαίτερα την επονομαζόμενη «μεσαία τάξη».

Στροφή στους μικρομεσαίους

Στο πλαίσιο αυτό ο Μητσοτάκης, ύστερα από τη σφοδρή κριτική των μικρομεσαίων ότι τους αγνόησε κατά την ομιλία του στα εγκαίνια της ΔΕΘ, επιχείρησε να απαντήσει στην κριτική ότι το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων του ταμείου ανάκαμψης πηγαίνει προς τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Είπε λοιπόν ότι «υπάρχουν πάρα πολύ σημαντικοί πόροι οι οποίοι διατίθενται για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ειδικά αναφέρω τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό τους. Σημαντικά εγγυοδοτικά εργαλεία, τα οποία χρησιμοποιούν κι αυτά πόρους του ταμείου ανάκαμψης, προκειμένου να δώσουμε μεγαλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις».

Η αναφορά στους μικρομεσαίους συμπληρώθηκε μια μέρα αργότερα με τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, κατά το τελευταίο μπρίφινγκ, ότι «δεν αφήνει κανέναν εκτός το πακέτο στήριξης της ελληνικής κοινωνίας που ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε. Ήδη υπάρχει ένα πρόγραμμα οριζόντιας στήριξης σε ό,τι αφορά στην ενέργεια, σε ό,τι αφορά στο ηλεκτρικό ρεύμα. Υπάρχει ένα πρόγραμμα στήριξης των επιχειρήσεων, των αγροτών. Προχωράμε στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλο τον κόσμο από το 2023 και εφαρμόζουμε μια οικονομική πολιτική που δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αυξάνουν τον τζίρο τους, να δημιουργούν θέσεις εργασίας».

Οι δύο αυτές αναφορές δείχνουν και τη στρατηγική της κυβέρνησης στον δρόμο για την κάλπη, ήτοι την προσπάθειά της να απευθυνθεί και στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία πιέζεται δραματικά από τη ραγδαία αύξηση του ενεργειακού κόστους, τόσο άμεσα (αύξηση του κόστους λειτουργίας και παραγωγής), όσο και έμμεσα (μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών).

Γίνεται προφανές ότι η προσπάθεια απεύθυνσης στους μικρομεσαίους θα ενταθεί το επόμενο διάστημα, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης, προεξάρχοντος του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη έχουν θέσει στο επίκεντρο των πολιτικών εξαγγελιών τους τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και τη στήριξή της εν μέσω της ενεργειακής και πληθωριστικής θύελλας.

Από την άλλη, πάντως, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι όλα τα μέτρα – και όσα έλθουν στο μέλλον, αφού «γίνει ταμείο» από την καλή τουριστική περίοδο – θα βρίσκονται εντός αυστηρού δημοσιονομικού πλαισίου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «σε καμία περίπτωση, όση κι αν είναι η πίεση από μία αντιπολίτευση του “δώστα όλα”, […] δεν πρόκειται να ενδώσουμε σε τέτοιες πιέσεις».

Κίνητρα και αντικίνητρα για την ενέργεια

Φυσικά, το ερώτημα που η κυβέρνηση καλείται να απαντήσει είναι αν έχει τη δυνατότητα και έως πότε να καλύπτει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των επιβαρύνσεων που προκαλεί το ράλι των τιμών της ενέργειας, δεδομένου ότι μέχρι τώρα το «πακέτο» στήριξης υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ τον μήνα, χωρίς να υπάρχει κάποιος σαφής ορίζοντας αποκλιμάκωσης.

Έτσι, λίγο – πολύ, ο ίδιος ο πρωθυπουργός «έστειλε μήνυμα», λέγοντας ότι από τον Οκτώβριο το σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο «θα πλαισιωθεί με κίνητρα αλλά και αντικίνητρα, ώστε να συμμετέχουν και οι πολίτες πιο ενεργά στη σωστή χρήση της ενέργειας», χωρίς, ωστόσο, να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες – ιδίως για τα αντικίνητρα – και παραπέμποντας στους αρμόδιους υπουργούς για τα περαιτέρω.

Πάντως, ο Μητσοτάκης επιχείρησε να διασκεδάσει τους φόβους που εκφράζονται για «δελτίο» στο ρεύμα και το φυσικό αέριο, ιδίως αν η Ρωσία διακόψει εντελώς την παροχή αερίου στην Ευρώπη, λέγοντας ότι «μπορώ να διαβεβαιώσω απόλυτα τους πολίτες ότι έχουμε κάνει ό,τι χρειαστεί για να εξασφαλιστεί πλήρως η ενεργειακή επάρκεια για τον δύσκολο χειμώνα ο οποίος έρχεται».

Κατά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ

Επιπροσθέτως, όπως προαναφέρθηκε, η στρατηγική της Ν.Δ. καθώς πλησιάζει η ώρα της κάλπης μοιάζει να κινείται σε δύο άξονες, όσον αφορά στην αντιπολίτευση:

● Από τη μία επισείεται ο «κίνδυνος» σύστασης, ακόμα και με την κάλπη της απλής αναλογικής, κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με συμμετοχή / ανοχή του ΠΑΣΟΚ, του ΚΚΕ και του ΜέΡΑ25, ενδεχόμενο που ο Μητσοτάκης αποκάλεσε «πολιτική τερατογένεση».

● Από την άλλη γίνεται επίθεση στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος και κατηγορείται ότι εξαρχής επεδίωκε να βρίσκεται κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ και ότι οι θέσεις του σχετικά με το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη Ν.Δ. είναι σε δυσαρμονία με μέρος των ψηφοφόρων του.

Ο πρώτος άξονας έχει λίγο – πολύ προφανείς στόχους: να επανενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά ψηφοφόρων που ανήκουν στο λεγόμενο «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», κάποιοι εκ των οποίων στο μεσοδιάστημα στράφηκαν ενδεχομένως προς το ΠΑΣΟΚ ή άλλα κόμματα και οι οποίοι ίσως αποτελέσουν κρίσιμο μέγεθος για το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών.

Όσον αφορά τον δεύτερο άξονα, ο ίδιος ο Μητσοτάκης κατηγόρησε τον Ανδρουλάκη ότι η αποκάλυψη της παρακολούθησής του ήταν «βούτυρο στο ψωμί» του καθώς «τον βοήθησε να πορευτεί σε μία γραμμή η οποία ήταν, κατά την άποψή μου, ήδη προαποφασισμένη. Είναι μία γραμμή ρήξης με τη Ν.Δ. Μία γραμμή η οποία προσωπικά εμένα μου κάνει και αρκετή εντύπωση, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με το ΚΙΝΑΛΛ έχουμε συγκυβερνήσει. Και επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛΛ θεωρώ ότι βλέπουν θετικά τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης».

Η συγκεκριμένη τακτική λειτουργεί συνδυαστικά με τον πρώτο άξονα, υπό την έννοια ότι συνδέει το ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ και ενεργοποιεί τα «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» αντανακλαστικά ψηφοφόρων και από την άλλη «κλείνει το μάτι» σε ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι είναι πιο συντηρητικοί και δεν θα έβλεπαν με κακό μάτι μια κυβερνητική συνεργασία με τη Ν.Δ.

Το «παιχνίδι» με τη σταθερότητα

Σε τρίτο επίπεδο η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Μητσοτάκης θέτουν σε πρώτο πλάνο το δίπολο «σταθερότητα ή αναστάτωση» ως ένα από τα βασικά διακυβεύματα των εκλογών, επαναλαμβάνοντας διαρκώς ότι ο στόχος της Ν.Δ. παραμένει ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης, έστω και μπολιασμένης με στελέχη από άλλους πολιτικούς ή και κομματικούς χώρους.

Μάλιστα, ο πρωθυπουργός πήγε τα πράγματα ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας από τη ΔΕΘ ότι «εάν υπάρχουν δυνάμεις εντός της χώρας που επιδιώκουν την πολιτική αστάθεια, το θεωρώ περίπου δεδομένο, με την έννοια του ότι όλη η αντιπολίτευση έχει επιδοθεί σε μία προσπάθεια να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές με την κάλπη της απλής αναλογικής. Έχω πει πολλές φορές ότι αυτό από μόνο του συνιστά μία αποσταθεροποιητική ενέργεια, για τον απλούστατο λόγο ότι θα κινδυνεύσουμε – εν μέσω μιας πάρα πολύ δύσκολης συγκυρίας, με έναν πολύ επιθετικό γείτονα, με έναν χειμώνα ο οποίος φαίνεται εξαιρετικά βαρύς – να εκχωρήσουμε την αρμοδιότητα διακυβέρνησης της χώρας σε μια υπηρεσιακή κυβέρνηση».

Την αναφορά αυτή Μητσοτάκη ήλθε να συμπληρώσει χθες ανακοίνωση της Ν.Δ., στην οποία αναφέρεται ότι «λίγες μέρες μετά τις αναφορές του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ για παρεμβάσεις της Ρωσίας εντός της Ευρώπης έρχεται η αποκάλυψη από τις ΗΠΑ για χρηματοδοτήσεις ξένων κομμάτων σε τουλάχιστον 20 χώρες από τον Πούτιν. Αυτό που ξέρουμε ήδη για την Ελλάδα, είναι ότι η Δικαιοσύνη των ΗΠΑ προχώρησε τον Απρίλιο σε δίωξη του Ρώσου επιχειρηματία Μαλοφέγιεφ, μεταξύ άλλων, για την παροχή χρηματοδότησης με 10 εκατ. ευρώ μέσω εταιρειών, προκειμένου να δημιουργηθεί κανάλι ρωσικής προπαγάνδας στην Ελλάδα. Με μεγάλο ενδιαφέρον, λοιπόν, περιμένουμε τα νέα στοιχεία για το αν χρηματοδοτήθηκαν από τον Πούτιν και ελληνικά κόμματα, καθώς και ποια ήταν αυτά».

Τα σχόλια αυτά έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, ωστόσο θεωρείται ότι εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια της Ν.Δ. και της κυβέρνησης να πολωθεί το πολιτικό κλίμα, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο «χαλαρής» ψήφου στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση με το σύστημα της απλής αναλογικής, αλλά και να αποτραπούν διαρροές από το σώμα των ψηφοφόρων που είχε στηρίξει τη Ν.Δ. το 2019 προς άλλους κομματικούς σχηματισμούς, είτε προς τα αριστερά της είτε προς τα δεξιά της.

Δημόσια συγγνώμη από τον Πέτσα

Εν τω μεταξύ, σε δημόσια συγγνώμη για τη δήλωσή του ότι «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει» προχώρησε το μεσημέρι της Τρίτης ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, με βίντεο (!) που αναρτήθηκε στους λογαριασμούς του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στο βίντεο ο Πέτσας εμφανίζεται να ζητά συγγνώμη για την «ατυχή» δήλωσή του όχι μόνο από τους πολίτες, αλλά και από τους συναδέλφους του στην κυβέρνηση, «που κλήθηκαν να συζητούν αυτό το θέμα, αντί να προβάλλουν την επιτυχημένη παρουσία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και το τεράστιο κυβερνητικό έργο για τη στήριξη της κοινωνίας, ώστε να ξεπεράσουμε και αυτή την κρίση ενωμένοι».

Από την αντίδραση της κυβέρνησης στη δήλωση Πέτσα, γίνονται προφανή δύο ζητήματα:

● Πρώτον, ότι η αρχική δήλωση θεωρήθηκε πολύ βλαπτική, εξ ου και η σχεδόν άμεση συγγνώμη.

● Δεύτερον, ότι τέτοια «λάθη» δεν θα συγχωρούνται όσο πλησιάζουμε στις εκλογές.

Ως εκ τούτου έσπευσε να επανορθώσει…

Διαβάστε επίσης:

Περισσότερο ή λιγότερο φως; – Η ενεργειακή κρίση αναδεικνύει και το μεγάλο θέμα της φωτορύπανσης

Η Ευρώπη σε σταυροδρόμι: Το θέμα της ενέργειας βάζει ζητήματα ενότητας

Η ακρίβεια σαρώνει τα είδη πρώτης ανάγκης – Προς ανατίμηση τουλάχιστον 500 προϊόντα