Καθώς ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε από την Ιαπωνία ότι «κάποιες εκλογές θα γίνουν σίγουρα μετά το Πάσχα», ουσιαστικά περιγράφοντας τον χρονικό ορίζοντα μέσα στον οποίο θα πραγματοποιηθούν οι εθνικές εκλογές στη χώρα, η Ν.Δ. προσπαθεί να διαπιστώσει ποια ζητήματα μπορούν να κάνουν ζημιά στους προεκλογικούς στόχους της.

Όπως πλειστάκις έχει γράψει το «Ποντίκι», οι φετινές εκλογικές αναμετρήσεις δεν έχουν καμία σχέση με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα του 2019, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ερχόταν «καβάλα στ’ άλογο» για να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ύστερα από σχεδόν 4,5 χρόνια κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ. Τότε ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος στήριζε για διάφορους λόγους τη Ν.Δ. και ήταν έτοιμο να της δώσει την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί να κάνει τα όσα ευαγγελιζόταν.

Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά: ύστερα από περισσότερες από 1.300 ημέρες διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., οι εκλογές έρχονται εν μέσω πολλών και σημαντικών «ανοιχτών μετώπων», κάποια από τα οποία χρονίζουν και, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης, πολλοί πολίτες τη θεωρούν – έστω και σε κάποιο βαθμό – υπεύθυνη για την αδυναμία ουσιαστικής επίλυσής τους, προς όφελος της κοινωνίας και της χώρας.

Μάλιστα, δεδομένου ότι οι «χαίνουσες» αυτές πληγές αφορούν διαφορετικά και, συχνά, μεγάλα τμήματα του εκλογικού σώματος, καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρόβλεψη για την εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων, καθώς είναι πρακτικά αδύνατον να εντοπιστεί πόσοι από αυτούς θα δεχθούν το αφήγημα πως «η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για την αντιμετώπιση εξωγενών κρίσεων» και πόσοι ενδεχομένως θα κινηθούν με βάση το θυμικό και με στόχο να την τιμωρήσουν.

Τα ανοιχτά μέτωπα

Θέτοντας, λοιπόν, τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, σε αδρές γραμμές αυτά είναι τα «ανοιχτά μέτωπα» που η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει μέχρι τις εκλογές:

1. Ακρίβεια

Αφορά σχεδόν τους πάντες και κυριολεκτικά επισκιάζει κάθε επίτευγμα για το οποίο η κυβέρνηση μπορεί να επαίρεται στα σχεδόν 3,5 χρόνια της θητείας της.

Ειδικά στο ζήτημα των διαρκών ανατιμήσεων προϊόντων καθημερινής χρήσης – βασικών, όπως τα ονομάζουμε – τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλά και οι προσπάθειες της κυβέρνησης για ανάσχεση του φαινομένου (καλάθι του νοικοκυριού, market pass, έλεγχοι στην αγορά για φαινόμενα αισχροκέρδειας κ.λπ.) δεν φαίνεται να πείθουν τους καταναλωτές, κάτι που σταθερά αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, ακόμα κι εκείνες που δίνουν ισχυρή «κεφαλή» στη Ν.Δ. έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.

2. Αίσθημα ασφάλειας

Με τα δημοσιεύματα για τις σχέσεις της αποκαλούμενης «greek mafia» με την αστυνομία να δίνουν και να παίρνουν, με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. να αποδεικνύουν ότι η «χαμηλής έντασης» εγκληματικότητα και παραβατικότητα παραμένει υψηλή, το προεκλογικό αφήγημα της κυβέρνησης περί «νόμου και τάξης» μοιάζει να έχει υποστεί σοβαρή ζημιά, παρά τη σχεδόν διαρκή ενίσχυση της αστυνομίας, τόσο με ανθρώπινο δυναμικό όσο και στον τομέα της υλικοτεχνικής υποδομής.

Κάποιες δημοσκοπήσεις καταγράφουν δυσαρέσκεια των πολιτών στον τομέα αυτόν έπειτα από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., στοιχείο που δεν μπορεί να αγνοηθεί.

3. Μεσαία τάξη

Η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες από 1.1.2023 (και μάλιστα εν μέσω πληθωριστικής κρίσης και ακρίβειας) κάθε άλλο παρά συνάδει με τις προεκλογικές διακηρύξεις της Ν.Δ. για μέτρα φορολογικής και ασφαλιστικής ελάφρυνσης της μεσαίας τάξης. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί πως η κυβέρνηση όντως προχώρησε τα προηγούμενα χρόνια σε τέτοιες κινήσεις, οι οποίες ενίσχυσαν το διαθέσιμο εισόδημα πολλών κοινωνικών τάξεων.

Ωστόσο, αν στην αύξηση των εισφορών προστεθεί και η μείωση στην επιδότηση της τιμής του ρεύματος (περιορίζεται σε καταναλώσεις ώς 500 Kwh), κάθε άλλο παρά καλό κλίμα δημιουργείται για την κυβέρνηση. Και, βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι από τις φορολογικές παρεμβάσεις εξαιρέθηκαν και όσα νοικοκυριά «έπιαναν» το αφορολόγητο όριο, συνήθως χαμηλών εισοδημάτων, τα οποία και πιέζονται πολύ από την ακρίβεια.

4. Νεολαία

Αποτελεί το «μεγάλο ερωτηματικό» για τις εκλογές και δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να δείξει ότι ενδιαφέρεται γι’ αυτήν και για το μέλλον της (π.χ. με το πρόγραμμα για τη στέγαση).

Ωστόσο το ζήτημα είναι ότι – πέραν της μεγαλύτερης από τη Ν.Δ. διείσδυσης που ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι μόνο, μοιάζει να έχει στις νεότερες ηλικίες – ένα σημαντικό κομμάτι των νέων που, είτε τώρα εισέρχεται στον εργασιακό βίο, είτε παραμένει άνεργο, δεν έχει και πολλούς λόγους να είναι ικανοποιημένο από την κυβέρνηση, καθώς οι αποδοχές παραμένουν χαμηλές, η εργασία έτι «ελαστικοποιείται» και, παρά τις διακηρύξεις του πρωθυπουργού ότι την επόμενη τετραετία θα δοθεί έμφαση στην αύξηση των μισθών, δεν βλέπει και πολλές προοπτικές.

Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη ότι οι νέοι ψηφοφόροι εκτιμάται ότι φθάνουν τους 400.000, είναι προφανές ότι αποτελούν ένα μέγεθος που μπορεί να κρίνει πολλά στις εκλογές.

5. Καλλιτέχνες

Ένα Προεδρικό Διάταγμα «έβαλε φωτιά» σε έναν χώρο ο οποίος σε γενικές γραμμές δεν είχε προκαλέσει προβλήματα στην κυβέρνηση, καθώς εδώ και εβδομάδες οι άνθρωποι της τέχνης (ηθοποιοί, μουσικοί, κ.λπ.) βρίσκονται στον δρόμο κατηγορώντας την κυβέρνηση για υποβάθμισή τους, επαγγελματική και μισθολογική.

Η κατάσταση υποχρέωσε τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε ανακοίνωση με την οποία διαβεβαίωνε ότι «η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι το Π.Δ. δεν θίγει ακαδημαϊκά, επαγγελματικά και μισθολογικά δικαιώματα των καλλιτεχνών, ούτε επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή στη νομική και οικονομική αντιμετώπισή τους. […] Δρομολογούμε νομοθετική ρύθμιση που εξαιρεί ρητά τις προσλήψεις καλλιτεχνών στο Δημόσιο από το Προεδρικό Διάταγμα».

Ο καλλιτεχνικός κόσμος, ωστόσο, αντέδρασε με καχυποψία, οι διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες συνεχίζονται και ο «πονοκέφαλος» δεν λέει να περάσει.

6. Θεσμοί

Μοιάζει με ένα περισσότερο θεωρητικό, παρά πρακτικό πρόβλημα, ωστόσο, οι επιδόσεις της Ν.Δ. στον τομέα αυτό δεν είναι… για διαφήμιση. Αντιθέτως, η υπόθεση των υποκλοπών, πέραν του ότι αυξάνει δραματικά την τοξικότητα στο πολιτικό κλίμα της χώρας, «πληγώνει» την κυβέρνηση, καθώς την υποχρεώνει να βρίσκεται σε διαρκή θέση άμυνας για το ζήτημα και επιτρέπει στην αντιπολίτευση να καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα.

Το αν και πόση επίδραση θα έχει στο εκλογικό αποτέλεσμα είναι κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί προς το παρόν, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος του αποκαλούμενου «αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου» ασκεί δριμεία θεσμική κριτική στην κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το θέμα, ενώ πάντα υπάρχει και ο φόβος για νέες αποκαλύψεις, οι οποίες θα βαρύνουν ακόμα περισσότερο την προεκλογική ατμόσφαιρα στη χώρα.

7. Πολιτική ηθική

Το ζήτημα αυτό θα μπορούσε να συνδέεται με τα λοιπά θεσμικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση, ωστόσο, δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, αποτελεί ένα ξεχωριστό «αγκάθι», καθώς ήδη δύο βουλευτές της Ν.Δ. (Ανδρέας Πάτσης, Θέμης Χειμάρας) έχουν βρεθεί εκτός Κ.Ο. του κόμματος, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να «σφυροκοπά» την κυβέρνηση για το ζήτημα των απευθείας αναθέσεων – που έχουν φθάσει περίπου στα 8 δισ. ευρώ – κατηγορώντας την για «λεηλασία» του κράτους και εξυπηρέτηση «ημετέρων».

Όπως και με το ζήτημα των παρακολουθήσεων, έτσι και εδώ πάντα ελλοχεύει ο φόβος για νέες αποκαλύψεις που θα μπορούσαν να βλάψουν σοβαρά την προεκλογική εικόνα της Ν.Δ. Πάντως, στον τομέα αυτόν, η κυβέρνηση υπενθυμίζει ότι δύο υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ (Παππάς και Παπαγγελόπουλος) δικάζονται στο Ειδικό Δικαστήριο, προσθέτοντας την κατάθεση της γραμματέως του κατηγορούμενου επιχειρηματία Χρήστου Καλογρίτσα για «μαύρα» χρήματα προς τα ταμεία του κόμματος.

Με τη «στρατηγική του φόβου» απαντά στο αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για «τιμωρία»

Για όλα αυτά η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ εστιάζεται στην ανάγκη οι ψηφοφόροι να τιμωρήσουν την κυβέρνηση αποδίδοντάς της το σύνολο των ευθυνών.

Πώς απαντά η Ν.Δ. σε αυτά τα προβλήματα και στην επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ; Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο σύνθετα, καθώς η προεκλογική στρατηγική του κόμματος και προσωπικά του Μητσοτάκη μοιάζει να υπόκειται σε διαρκείς προσαρμογές, ιδίως μετά την κατάθεση από τον ΣΥΡΙΖΑ πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, με αφορμή το ζήτημα των υποκλοπών.

Έτσι, ενώ αρχικά φαινόταν ότι στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας της κυβέρνησης θα βρισκόταν η αποκαλούμενη «θετική ατζέντα», δηλαδή η παρουσίαση των επιτευγμάτων της κατά τη διάρκεια της θητείας της και οι δεσμεύσεις της για τη δεύτερη τετραετία, με έμφαση στην αύξηση των μισθών, φαίνεται ότι πλέον το βάρος πέφτει σε μια άλλη παράμετρο, αυτή του φόβου.

Με απλά λόγια, φαίνεται ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να επενδύσει προεκλογικά στο να υπενθυμίζει στους πολίτες την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛΛ, με ιδιαίτερη έμφαση στο «θυελλώδες» διάστημα του πρώτου εξαμήνου του 2015 και στην υπογραφή από την τότε κυβέρνηση του τρίτου («άχρηστου» κατά τον Κ. Μητσοτάκη) μνημονίου.

Το αφήγημα αυτό της κυβέρνησης, τουλάχιστον σύμφωνα με όσα λέει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, στηρίζεται στη λογική ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αλλάξει, ότι, αν κυβερνήσει ξανά, θα κάνει «μία από τα ίδια» και ότι οι ιδέες και το «DNA» του κόμματος είναι ξεπερασμένες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις σύνθετες προκλήσεις της εποχής που διανύουμε.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο Γιάννης Οικονόμου, κατά το τελευταίο μπρίφινγκ και αναφερόμενος στη διαδικασία της Βουλής για την πρόταση δυσπιστίας, σημείωσε χαρακτηριστικά:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αλλάξει, αποδεικνύει ότι δεν μπορεί να αλλάξει και δεν θέλει να αλλάξει, παρότι ο κόσμος γύρω μας μεταβάλλεται ταχύτατα. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει δέσμιος μιας ιδεολογίας που χρεοκόπησε στον 20ό αιώνα και δεν έχει τίποτα να πει στον κόσμο του 21ου αιώνα. Είναι ανίκανος να καταλάβει τις προκλήσεις, τις προοπτικές του σήμερα, να προτείνει πράγματα χρήσιμα. Είναι ένα κόμμα που κινείται με τον τρόπο, τη λογική, την ατζέντα του χθες».

Έκανε μάλιστα ειδική αναφορά στο γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας παραμένει πρόεδρος του κόμματος για 15 χρόνια, λέγοντας ότι «το ίδιο πρόσωπο στην ηγεσία επί 15 χρόνια δεν το συναντά κανείς συχνά σε ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα».

Διαβάστε επίσης

Τι ζητούν οι Ευρωπαίοι για την επόμενη μέρα στην Ουκρανία

«Όχι» των ΗΠΑ στο τουρκικό βαθύ κράτος

Μισθοί ιδιωτικου τομέα: Στον αφρό βγαίνουν οι τριετίες