Μετά από πολυετείς συζητήσεις αν πρέπει ή δεν πρέπει, πέρυσι ψήφισε για πρώτη φορά με μια μερίδα αποδήμων, ουσιαστικά αυτοί που έφυγαν μετά τη χρεωκοπία του 2010. Η μικρή συμμετοχή και η επικράτηση της ΝΔ, βοήθησαν να περάσουμε γρήγορα στο επόμενο στάδιο: στην καθολική ψήφο όλων των Ελλήνων πολιτών. Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών εκπόνησε ένα «Στρατηγικό Σχέδιο για τον Απόδημο Ελληνισμό».

Επειδή εμένα μου φάνηκε περισσότερο ως εσωτερικό υπόμνημα παρά ως σχέδιο, θα ήθελα να μοιραστώ μερικές σκέψεις.

Ο πρώτος (τριπλός) στόχος είναι «η υποστήριξη στα δίκτυα και τις δομές της ομογένειας και στην αξιοποίηση της παρουσίας του ομογενειακού στοιχείου για προώθηση θεμάτων ελληνικού ενδιαφέροντος και ενσωμάτωσής τους στις χώρες υποδοχής».

Θα ξεκινήσω με μια σημειολογική παρατήρηση. Απόδημος είναι αυτός που φεύγει από τη χώρα που ζει. Ομογενής είναι αυτός που έχει ελληνική καταγωγή, ζει όμως σε άλλη χώρα. Θα περιμέναμε από το υπουργείο Εξωτερικών να ξέρει πως οι λέξεις «ομογενής» και «χώρα υποδοχής» δεν μπαίνουν στην ίδια πρόταση, αλλά και πως άλλες είναι οι ανάγκες των αποδήμων και άλλες των ομογενών.

Επί της ουσίας τώρα. Για να υποστηρίξεις δίκτυα και δομές της ομογένειας, υπάρχουν δυο προϋποθέσεις: πρώτον, να γνωρίζεις ποια δίκτυα ή δομές υπάρχουν πού, ποιοι συμμετέχουν, ποιους εκπροσωπούν και, ενδεχομένως, αν υπάρχει και κάτι από πίσω. Δεύτερον, να έχεις τεχνογνωσία και ανθρώπους με εμπειρία στη διασπορά ώστε να αναπτύξεις κανάλια επικοινωνίας και πολιτικές. Φοβάμαι πως το ελληνικό κράτος δεν έχει ιδέα πόσοι Έλληνες πολίτες ζούμε στο εξωτερικό, ποιους οργανισμούς έχουμε ή σε ποια σχολεία μαθαίνουν ελληνικά τα παιδιά μας. Το χειρότερο δε είναι  πως δεν έκανε ποτέ προσπάθεια να τα μάθει. Αμφιβάλλω επίσης για το αν απασχολεί στελέχη με προσωπική γνώση του διασπορικού Ελληνισμού, ή απλά κομματικά στελέχη.

Σχετικά με την «ενσωμάτωση», αυτό μπορούσε να λείπει. Δεν νομίζω πως η Ελλάδα είναι το ιδανικό κράτος για να δώσει συμβουλές για το πως ενσωματώνεται κάποιος σε ένα ξένο κράτος.

Συνεχίζει το κείμενο με το στόχο της «διατήρησης των στοιχείων ελληνικότητας µε ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας, παράδοσης και πολιτισμού µε έμφαση στη νέα γενιά».

Το ΥΠΕΞ σε συνεργασία με τη ΧΑΝΘ φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι στη Θεσσαλονίκη νέους ομογενείς από διάφορες χώρες, που για μερικές εβδομάδες μπορούν να έρθουν σε επαφή με τον πολιτισμό και την καθημερινή ζωή. Μια πρωτοβουλία ιδιαίτερα χρήσιμη για τους νέους που τους βοηθάει να συνδεθούν με τη γη των προγόνων τους.

Θέλω όμως να σταθώ περισσότερο στο θέμα της ελληνικής γλώσσας. Επειδή το ΥΠΕΞ και ο κύριος Κώτσηρας έπεσαν στην παγίδα να μιλήσουν για την ελληνομάθεια χωρίς να έχουν συνεννοηθεί πιο πριν υπουργείο Παιδείας, θέλω να αναφέρω κάποια πράγματα που αγνοούν. Γνωρίζω πως υπάρχουν προβλήματα παντού, επειδή όμως δεν θέλω να γενικολογήσω, θα αναφερθώ στην πόλη που ζω, τη Μελβούρνη.

·         Ως πολυπολιτισμική χώρα, έχουμε κάποιες ιδιαιτερότητες. Τα ελληνικά είναι ανάμεσα στις γλώσσες που είναι μάθημα επιλογής για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. Παράλληλα διδάσκεται ως ξένη γλώσσα σε έξι δημόσια δημοτικά σχολεία και σε έξι γυμνάσια, ενώ υπάρχει μάθημα νεοελληνικής γλώσσας στο πανεπιστήμιο LaTrobe. Σε όλες αυτές τις θέσεις, ο δεύτερος δάσκαλος στην τάξη ήταν πάντα αποσπασμένος εκπαιδευτικός από την Ελλάδα. Ελπίζω να γίνεται αντιληπτό πως για μας η εκμάθηση της γλώσσας έχει και άλλη διάσταση πέραν της συναισθηματικής.

·         Το ενδιαφέρον καθηγητών για απόσπαση στην Αυστραλία είναι απελπιστικά περιορισμένο, κυρίως για οικονομικούς λόγους. Ζούμε σε μια πανάκριβη χώρα αλλά οι αποσπασμένοι πληρώνονται περίπου όσο και αυτοί στη Ρουμανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία (Εφημερίδα της κυβέρνησης 1762/28.04.2021). Το δε επιμίσθιο καταβάλλεται μόνο για τα 4 από τα 5 χρόνια της απόσπασης.

·         Όποιος αποσπασμένος βρει εργασία σε τοπικό φορέα, όπως η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης [ΕΚΜ], μπορεί να εργαστεί χωρίς να επιβαρύνει καθόλου τον ελληνικό προϋπολογισμό. Παρ’ όλα αυτά, το υπουργείο Παιδείας επιτρέπει να γίνει αυτό μόνο για 5 χρόνια. Όποιος δεν επιστρέψει στην οργανική του θέση μετά από αυτό το διάστημα, απολύεται.

·         Αιτήματα όπως αύξηση των αποδοχών σε αντίστοιχο ποσό με αυτό που καταβάλλεται στις ΗΠΑ, η παράταση της άδειας άνευ αποδοχών αν δεν επιβαρύνεται ο προϋπολογισμός, η μοριοδότηση της απόσπασης σαν να είναι σε δυσπρόσιτο σχολείο (γιατί είναι) ή η απόσπαση αδιόριστων επιτυχόντων του ΑΣΕΠ, έχουν πέσει επανειλημμένα στο κενό.

·         Στο προξενείο της Μελβούρνης υπάρχει γραφείο εκπαίδευσης. Η υπεύθυνη διαχειρίζεται όποια εκπαιδευτική ανάγκη υπάρχει στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Παράλληλα όμως, υπάρχει και γραφείο Μελβούρνης στη Διεύθυνση Παιδείας Ομογενών, στο υπουργείο Παιδείας στη Λεωφόρο Κηφισίας. Αν μπορεί κάποιος από το ΥΠΕΞ, ας ψάξει να δει με τι ακριβώς ασχολείται αυτό το άτομο.   

Αναφορά γίνεται και στην «αξιοποίηση της παρουσίας του ομογενειακού στοιχείου για προώθηση θεμάτων ελληνικού ενδιαφέροντος». Αυτό είναι πολύ καλό, συμφωνούμε, και ευχαρίστως να βοηθήσουμε, αλλά θα πρέπει το επίσημο κράτος να μας πει πως θέλει να το κάνουμε. Αν και μάλλον ο συντάκτης είχε στο μυαλό του το Ελληνο-αμερικάνικο λόμπι, θα μοιραστώ κάποιες σκέψεις.

·         Στη Μελβούρνη το ελληνικό στοιχείο είναι δυνατό και δραστήριο. Συνδιαλεγόμαστε με τα ανώτερα επίπεδα της Αυστραλιανής κυβέρνησης σε πολιτειακό και σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Σκέφτεται το ΥΠΕΞ να μας πει ποια θέματα θέλει και μπορούμε να προωθήσουμε;

·         Κάθε χρόνο η ΕΚΜ διοργανώνει τους Αντίποδες, το μεγαλύτερο ελληνικό street party εκτός Ελλάδας. Σκέφτηκε το ΥΠΕΞ να ζητήσει ένα περίπτερο για να παρουσιάσει τα ελληνικά συμφέροντα;

·         Προσέφερε η ΕΚΜ χώρο για να στεγαστεί ο ΕΟΤ στο κέντρο της πόλης, ο υπουργός Κικίλιας συμφώνησε αλλά ακόμη δεν έχει συμβεί τίποτα.

·         Ήρθα πέρυσι σε επαφή με το Enterprise Greece που εποπτεύεται από το Υπουργείο Εξωτερικών και έχει ως σκοπό την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων στην Ελλάδα. Ενημέρωσα  ότι μπορώ να βοηθήσω αφιλοκερδώς, αν θελήσουν να προσεγγίσουν της Αυστραλιανή αγορά, αλλά όπως μου είπαν, η Αυστραλία δεν είναι προς το παρόν στο πρόγραμμά τους. Ακούγεται απλοϊκό, αλλά αυτό σκέφτηκα και αυτό έκανα. Αν το ΥΠΕΞ έχει καλύτερες ιδέες, ευχαρίστως να τις ακούσουμε.

Διαβάστε όμως κι αυτό:

·         Τον περασμένο Δεκέμβρη, ο Έλληνας πρέσβης στη Αυστραλία ήρθε για πρώτη φορά επίσκεψη στη Μελβούρνη, μόλις ένα μήνα πριν λήξει η θητεία του. Επαναλαμβάνω: ο ανώτερος εκπρόσωπος του υπουργείου που διακηρύττει στρατηγικούς στόχους για την ομογένεια δεν πρόλαβε ούτε μια φορά σε όλη του τη θητεία να κάνει μια πτήση 45 λεπτών για να έρθει στη «μεγαλύτερη Ελληνική πόλη εκτός Ελλάδας».

Ο τελευταίος στόχος είναι η «αναβάθμιση των παρεχόμενων από τις Προξενικές Αρχές υπηρεσιών». Ας δούμε όμως τι πραγματικά γίνεται μέσα στην αυλή του ΥΠΕΞ:

–          Από 1/2/22 οι ληξιαρχικές εγγραφές δεν γίνονται πλέον στο Ειδικό Ληξιαρχείο Αθηνών (αρμόδιο για κατοίκους εξωτερικού) αλλά από τα κατά τόπους προξενεία, προσθέτοντας επιπλέον έργο.

–          Καταργήθηκε η δυνατότητα υποβολής αίτησης για κτήση ιθαγένειας από πληρεξούσιο δικηγόρο και απαιτείται πλέον αυτοπρόσωπη παρουσία.

–          Τα ραντεβού στο προξενείο της Μελβούρνης για την απόκτηση ιθαγένειας κλείνονται πλέον για μετά από 2,5 χρόνια.

–          Στις περσινές εθνικές εκλογές, το ΥΠΕΣ παρέπεμπε στις προξενικές αρχές για βοήθεια στην εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, χωρίς ποτέ να τους έχει παράσχει οποιαδήποτε ενημέρωση. Έχω στη διάθεση μου τα e-mails που αντάλλαξα προεκλογικά με το ΥΠΕΣ.

–          Για 300-400.000 ομογενείς στη Μελβούρνη, εκ των οποίων περίπου 100.000 είναι κάτοχοι ελληνικού διαβατηρίου, υπάρχουν μόλις 3 (τρεις) υπάλληλοι στο προξενείο για να διεκπεραιώσουν ανανέωση διαβατηρίων, συμβολαιογραφικές πράξεις, γνήσιο υπογραφής, έκδοση πιστοποιητικών, αιτήσεις ιθαγένειας και πολλά άλλα.

Να προσθέσω εγώ ακόμη δύο στόχους:

–          Να απλοποιηθεί η πρόσβαση μας στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και να μπορούμε να εκδίδουμε πιστοποιητικά χωρίς να έχουμε τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. Αντιλαμβάνομαι πως η ΑΑΔΕ θέλει να έχει από κάπου να κατασχέσει, αλλά δεν είναι δυνατόν να χρειάζεται ΙΒΑΝ για να βγάλουμε ποινικό μητρώο μέσω του gov.gr. Μπορούν κάλλιστα να ισχύουν οι κωδικοί του Τaxis.

–          Να υπογραφεί, επιτέλους, η συμφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ Ελλάδας-Αυστραλίας. Πρέπει να πάψουν να υποβάλλουν ψευδείς φορολογικές δηλώσεις όσοι δεν θέλουν να πληρώσουν φόρο δυο φορές για το ίδιο εισόδημα, και πρέπει να ελευθερωθούν οι επενδύσεις των Αυστραλιανών ταμείων στον τουρισμό και τις ΑΠΕ.

Νομίζω πως το ΥΠΕΞ και η κυβέρνηση έκαναν ένα θεμελιώδες λάθος. Συγκέντρωσαν παλιές ιδέες και φράσεις κλισέ για να συντάξουν ένα κείμενο καθαρά για εσωτερική κατανάλωση. Ελπίζω η ψήφος των ομογενών να είναι η αφορμή να ασχοληθούν λίγο πιο σοβαρά με το θέμα, αν τους ενδιαφέρει βέβαια.

* Ο Κώστας Στεφανίδης είναι συντονιστής του ΜέΡΑ25 Αυστραλίας και υποψήφιος βουλευτής Επικρατείας στις εθνικές εκλογές του 2023. Από το 2022 είναι μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης.

Διαβάστε επίσης:

Γενικευμένη δυσπιστία… Οσμές και στο βάθος κρίση!

Οι λαϊκοί αγώνες είναι η μεγαλύτερη μομφή για την κυβέρνηση

Ποιος ωφελείται απ’ τη σφαγή στη Μόσχα…