Όταν οι θεσμοί δεν εμπνέουν σεβασμό στους πολίτες, υπάρχει κρίση αντιπροσώπευσης. Αυτό το σύμπτωμα αποκαλύπτει συνήθως μια βαθύτερη παθογένεια, καθώς όλο και συχνότερα στη Δύση οι πολίτες θεωρούν πως η δημοκρατία είναι χαμηλής ποιότητας και δεν έχουν λόγο να τη θέσουν σε υψηλή προτεραιότητα ως κριτήριο ψήφου.

Το φαινόμενο δεν είναι ανεξήγητο. Εμφανίζεται και γιγαντώνεται όταν πολιτικά κόμματα, ανίκανα ή απρόθυμα να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντα των κοινωνικών ομάδων στα οποία αναφέρονται, επιλέγουν ή ανέχονται να τα εκφράζουν προσωπικότητες ανεπαρκείς για τον ρόλο τους ή με χαρακτηριστικά ρυπαρού πεζοδρομίου, τα οποία τροφοδοτούν τον κοινωνικό χουλιγκανισμό που δολοφονεί την πολιτική, συμπεριλαμβανομένων αυτών που τον ανέχονται ή/και τον επιβραβεύουν.

Εμφανίζεται ακόμη όταν μεγάλο τμήμα του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος:

● αρνείται να αναλάβει την ευθύνη των πεπραγμένων, των λαθών και των παραλείψεών του,

● παραβλέπει ή επιβραβεύει την παραβατικότητα και τη διαφθορά πολιτών των οποίων θέλει να υφαρπάξει την ψήφο δημιουργώντας αισθήματα αδικίας και οργής στους ευσυνείδητους πολίτες,

● χάνει την αίσθηση της σοβαρότητας και επιτρέπει στη γελοιότητα να το καταπιεί.

Τέλος, εμφανίζεται όταν η εκπαίδευση παίρνει διαζύγιο από την παιδεία και ο μέσος πολίτης, παρότι εκπαιδευμένος, εξειδικευμένος και πλήρης τυπικών επαγγελματικών και άλλων προσόντων, αδυνατεί να αντιληφθεί τα στοιχειώδη.

Καθώς λοιπόν ξεφυτρώνουν ένα σωρό αντιεπιστημονικές, φονταμενταλιστικές, αποδομητικές και ολοκληρωτικές θεωρίες της συμφοράς, η ποιότητα της δημοκρατίας και η επιβίωση της χώρας εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ένστικτο αυτοσυντήρησης των πολιτών, των θεσμών και του πολιτικού συστήματος. Αν η μεταξύ τους σχέση εμπιστοσύνης διαρραγεί οριστικά, τότε η μόνη προοπτική είναι η παρακμή και η διάλυση.

Όμως, για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη, πρέπει όλες οι πλευρές να την υπηρετήσουν – πρώτη αυτή που διαχειρίζεται την εξουσία και τις τύχες των πολιτών – με το βλέμμα στραμμένο στο «εμείς» αντί για το «εγώ». Δύσκολες απαιτήσεις σε δύσκολες εποχές…

Διαβάστε επίσης:

Μήπως είναι καλύτερο να ανακληθεί η… άδεια λειτουργίας ολόκληρης της χώρας;

Πολίτες και Αυτοδιοίκηση μπορούν να σώσουν την Αττική

Πόσες καταστροφές αντέχει ακόμη η χώρα, πότε θα υπάρξει αφύπνιση των πολιτών;