Οι αξιωματούχοι του Ελσίνκι στη Φινλανδία επιβεβαίωσαν ότι δεν έχει καταγραφεί ούτε ένα θανατηφόρο τροχαίο από τις αρχές Ιουλίου 2024 μέχρι σήμερα, σημειώνοντας ένα ορόσημο που λίγες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες μπορούν να επιδείξουν.

Το γεγονός προκαλεί εντύπωση, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τον πληθυσμό της πόλης, την πυκνότητά της και την κινητικότητα των κατοίκων της.

Παρότι δεν πρόκειται για μια τεράστια μητρόπολη, το Ελσίνκι παραμένει μια πρωτεύουσα με χιλιάδες καθημερινές μετακινήσεις, τουρίστες, ποδηλάτες και έντονη κυκλοφορία.

Το αποτέλεσμα πολλών μικρών παρεμβάσεων

Το επίτευγμα δεν προήλθε από κάποιο «θαυματουργό» μέτρο, αλλά από μια συστηματική, πολυεπίπεδη στρατηγική που εφαρμόστηκε σταδιακά. Σύμφωνα με τη Διεύθυνση Αστικού Περιβάλλοντος της πόλης, η μείωση των θανάτων σχετίζεται με την πολιτική αστικής βιωσιμότητας που ακολουθείται εδώ και χρόνια, με στόχο την προτεραιότητα στον ευάλωτο χρήστη του δρόμου.

Ένας μηχανικός συγκοινωνιών της πόλης δήλωσε χαρακτηριστικά ότι πολλοί παράγοντες συνέβαλαν στην πρόοδο, αλλά τα όρια ταχύτητας είναι από τους σημαντικότερους. Κι αυτό, διότι ο αντίκτυπος της ταχύτητας σε μια σύγκρουση είναι καθοριστικός — ακόμη και διαφορά 10 χλμ./ώρα μπορεί να είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου για έναν πεζό ή ποδηλάτη.

Μείωση ορίων ταχύτητας και αλλαγές στις υποδομές

Το Ελσίνκι προχώρησε τα τελευταία χρόνια σε σημαντικές μειώσεις των ορίων ταχύτητας, ιδιαίτερα κοντά σε σχολεία, πάρκα και πυκνοκατοικημένες περιοχές. Σε αυτές τις ζώνες, το όριο καθορίστηκε στα 30 χλμ./ώρα, με τις απαραίτητες υποδομές να ενισχύουν το μήνυμα: ανασηκωμένες διαβάσεις, σήμανση, νησίδες επιβράδυνσης και οπτικά εμπόδια που αποτρέπουν την υπερβολική ταχύτητα.

Σήμερα, πάνω από το 50% του οδικού δικτύου της πόλης υπόκειται σε αυτό το μειωμένο όριο. Πριν από μερικές δεκαετίες, τα ίδια αυτά σημεία είχαν όρια μέχρι και 50 χλμ./ώρα, γεγονός που σήμερα θα θεωρούνταν ανεπίτρεπτο για κατοικημένες περιοχές.

Ενίσχυση επιτήρησης και δημόσιες συγκοινωνίες

Η μείωση της ταχύτητας συνοδεύτηκε από ενίσχυση της επιτήρησης. Τοποθετήθηκαν νέες κάμερες ταχύτητας και παραβίασης ερυθρού σηματοδότη, και η αστυνομία αύξησε τους ελέγχους σε κρίσιμες ζώνες. Επιπλέον, οι δημόσιες συγκοινωνίες έγιναν πιο αξιόπιστες και προσβάσιμες, δίνοντας κίνητρο σε περισσότερους πολίτες να αφήσουν το αυτοκίνητο.

Η πόλη επένδυσε και σε υποδομές για πεζούς και ποδηλάτες, με διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, ασφαλείς διαβάσεις, σηματοδότες με χρονισμό υπέρ των ευάλωτων χρηστών και ποδηλατοδρόμους που δεν διακόπτονται από πάρκινγκ ή εμπόδια.

Αποδεδειγμένη μείωση των τραυματισμών

Το αποτέλεσμα είναι απτό: κανένας θάνατος από τροχαίο σε έναν ολόκληρο χρόνο και δραματική μείωση των σοβαρών τραυματισμών. Στη δεκαετία του 1980, το Ελσίνκι κατέγραφε σχεδόν 1.000 τροχαίους τραυματισμούς ετησίως. Σήμερα, αυτός ο αριθμός έχει μειωθεί στα 277, παρότι οι μετακινήσεις έχουν αυξηθεί εκθετικά.

Το στατιστικό είναι εντυπωσιακό και αποκαλυπτικό: όσο πιο συνεκτικά και στοχευμένα εφαρμόζονται τα μέτρα, τόσο πιο αξιόπιστα είναι τα αποτελέσματα. Και δεν απαιτούνται τεράστια κονδύλια — αρκεί η στρατηγική και η συνέπεια.

Η πρόοδος είναι συλλογική και συνεχίζεται

Όπως επισημαίνουν οι υπεύθυνοι της πόλης, η πρόοδος δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της κρατικής παρέμβασης. Είναι επίσης ζήτημα κουλτούρας, ενημέρωσης και συνείδησης των πολιτών. Οι οδηγοί σέβονται τους κανόνες, οι ποδηλάτες γνωρίζουν τα όριά τους και οι πεζοί κινούνται σε προστατευμένα και σαφώς οριοθετημένα σημεία.

Και το 2019, δεν υπήρξε ούτε ένας θάνατος πεζού, ενώ και η γενικότερη τάση τα τελευταία χρόνια είναι πτωτική, με μικρές αυξομειώσεις. Το Ελσίνκι δεν επαναπαύεται: συνεχίζει να επανεξετάζει τη στρατηγική του και να προσαρμόζει τις λύσεις σε πραγματικά δεδομένα.

Ένα μοντέλο για κάθε σύγχρονη πόλη

Η περίπτωση του Ελσίνκι αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν συγκριθεί με την κατάσταση σε άλλες χώρες. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, περίπου 50 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από τροχαία κάθε μήνα (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ). Το χάσμα δείχνει ότι η διαφορά δεν βρίσκεται σε τεχνολογία ή πόρους, αλλά σε πολιτική βούληση και προτεραιότητες.

Η Φινλανδία δείχνει ότι ένας διαφορετικός τρόπος οργάνωσης του οδικού χώρου — βασισμένος στην πρόληψη και τον σεβασμό όλων των χρηστών — δεν είναι ουτοπικός. Αντίθετα, είναι απολύτως εφαρμόσιμος και αποδεδειγμένα αποτελεσματικός.

Τι κρατάμε;

• Το Ελσίνκι πέτυχε 12 μήνες χωρίς θανατηφόρο τροχαίο
• Η μείωση των ορίων ταχύτητας σε κατοικημένες περιοχές απέδωσε
• Οι τραυματισμοί μειώθηκαν από ~1.000 σε μόλις 277 ετησίως
• Η συνδυαστική προσέγγιση υποδομών, επιτήρησης και παιδείας λειτουργεί
• Το μοντέλο του Ελσίνκι είναι ρεαλιστικό και εφαρμόσιμο και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις

(Πηγή: autotypos.gr)

Διαβάστε επίσης:

Η παράβαση-χρυσός της Τροχαίας: Πρόστιμα ύψους 997.350 ευρώ μέσα σε μία εβδομάδα

Tesla: Αυτόνομη οδήγηση στους δρόμους του Λονδίνου (Video)

Γιατί οι εξατμίσεις σε μερικά αυτοκίνητα βγαίνουν προς τα κάτω