Την ταχύτερη έξοδο από την εργασία ψάχνουν οι εργαζόμενοι ενόψει της επερχόμενης αύξησης των ορίων ηλικίας εξαιτίας του δημογραφικού προβλήματος, με αποτέλεσμα να στρέφονται στην εξαγορά πλασματικών ετών, ώστε είτε να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα είτε να αυξήσουν τον συνολικό χρόνο ασφάλισης για να λάβουν πλήρη σύνταξη, η οποία όμως δεν είναι φθηνή λύση, αφού συνοδεύεται από υψηλό κόστος, που φτάνει το 20% του μισθού.

Συγκεκριμένα εργαζόμενοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες, ακόμη και όσοι έχουν συμπληρώσει ήδη πολυετή ασφαλιστικό βίο, έχουν το δικαίωμα να αναγνωρίσουν συγκεκριμένους χρόνους που δεν έχουν καταβληθεί εισφορές με εξαγορά, ώστε:

● είτε να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα

● είτε να αυξήσουν τον συνολικό χρόνο ασφάλισης για να λάβουν πλήρη σύνταξη.

Θυμίζουμε ότι από την 1η Απριλίου όσοι υπολογίζουν την εξαγορά τους με βάση τις κατώτατες αποδοχές θα δουν αύξηση κατά 10 ευρώ, λόγω της ανόδου του κατώτατου μισθού. Έτσι, με τον νέο κατώτατο μισθό των 880 ευρώ, το κόστος ανέρχεται σε 176 ευρώ ανά μήνα ή 2.122 ευρώ ετησίως. Για τριετή εξαγορά το συνολικό ποσό ανέρχεται στα 6.336 ευρώ.

Διαφορές ανάλογα με τον φορέα

Το κόστος εξαγοράς διαφέρει σημαντικά ανάλογα με τον φορέα ασφάλισης. Για τους μισθωτούς είναι 20% επί του μισθού κατά τον μήνα υποβολής της αίτησης ή του τελευταίου δωδεκαμήνου εφόσον δεν υπάρχει σταθερή απασχόληση. Σε περιπτώσεις ανεργίας ή μερικής απασχόλησης υπολογίζεται με εισφορά 20% επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Συγκεκριμένα:

• Στο Δημόσιο, ανάλογα με το έτος υποβολής της σχετικής αίτησης, το κόστος μπορεί να είναι από 6,67% έως 20% των συντάξιμων αποδοχών.
• Στον ιδιωτικό τομέα το κόστος ανέρχεται στο 20% επί των μεικτών αποδοχών του τελευταίου μήνα πριν από τον μήνα υποβολής της σχετικής αίτησης.
• Στους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες ο κάθε μήνας αναγνώρισης κοστίζει όσο και η μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης και ανέρχεται στο επίπεδο της εισφοράς κύριας σύνταξης της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχει επιλεχθεί το έτος υποβολής της αίτησης εξαγοράς.

Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με δόσεις, ωστόσο συμφέρει να γίνει νωρίς και ακόμη καλύτερα να εξοφληθεί εφάπαξ, διότι δίδεται έκπτωση 2% για κάθε πλήρες έτος εξαγοράς.

Εξόφληση με παρακράτηση

Η επιλογή της εξόφλησης με παρακράτηση από τη σύνταξη γίνεται μόνο στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει να υποβάλει την αίτηση εξαγοράς μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης.

● Για τους δημοσίους υπαλλήλους και μόνο για αυτούς η εξόφληση του κόστους των πλασματικών ετών γίνεται με παρακράτηση από τη σύνταξη, καθώς δεν είναι εφικτή η έκδοση σχετικών αποφάσεων εξαγοράς νωρίτερα.

● Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες, αν το κόστος εξαγοράς είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ, τότε θα πρέπει το υπόλοιπο να καταβληθεί με εφάπαξ καταβολή. Επίσης, αν υπάρχουν οφειλές που πρέπει να παρακρατηθούν από τη σύνταξη, τότε αθροίζεται και ο χρόνος για την εξόφληση των πλασματικών ετών.

Τι αναγνωρίζεται

Στους εργαζόμενους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους μπορούν να αναγνωριστούν επί πληρωμή:

• η στρατιωτική θητεία,
• οι γονικές άδειες ανατροφής παιδιών,
• ο χρόνος σπουδών,
• τα διαστήματα ανεργίας ή απεργίας,
• ο πλασματικός χρόνος τέκνων
• και, για ένστολους, η πενταετής μάχιμη υπηρεσία.

Στον ιδιωτικό τομέα, αναγνωρίζεται και ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας ή ανεργίας έως 300 ημέρες, χωρίς εξαγορά. Στο Δημόσιο οι χρόνοι αυτοί δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θεμελίωση δικαιώματος. Αντίθετα, οι χρόνοι για τους οποίους καταβάλλεται εξαγορά με εισφορές προσμετρώνται τόσο για τη θεμελίωση όσο και για την προσαύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης.

Τα πλασματικά έτη που αναγνωρίζονται στο συνταξιοδοτικό είναι η στρατιωτική θητεία (έως 720 ημέρες), ο χρόνος τέκνων (ένα έως πέντε έτη για ένα έως τρία και άνω παιδιά), ο χρόνος σπουδών (έως τέσσερα έτη), τυχόν κενά ασφάλισης.

Το μέγιστο όριο εξαγοράς δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά έτη, αλλά στο Δημόσιο φτάνει έως 12 έτη, καθώς ο χρόνος λόγω τέκνων υπολογίζεται ξεχωριστά από τους άλλους πλασματικούς χρόνους.

Πλασματικοί και ανταποδοτική

Οι πλασματικοί χρόνοι χρησιμοποιούνται, εκτός από την κατοχύρωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, και στον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης. Το ποσό που έχει καταβληθεί για την εξαγορά χρησιμοποιείται για τον σχηματισμό του μέσου όρου των «συντάξιμων αποδοχών» και τα έτη καθεαυτά χρησιμοποιούνται για τον συντελεστή αναπλήρωσης της ανταπόδοσης.

Οι πλασματικοί χρόνοι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για προσαύξηση και μόνο της σύνταξης. Η λειτουργία τους είναι πρώτα για την κατοχύρωση και κατόπιν για την προσαύξηση της σύνταξης. Έτσι πλασματικοί χρόνοι που εξαγοράζονται με σκοπό μόνο την προσαύξηση δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ενώ το ποσό που δαπανάται για την εξαγορά δεν επιστρέφεται, καθώς ο ασφαλισμένος υπογράφει σχετική υπεύθυνη δήλωση ότι, αν δεν χρησιμοποιηθεί, δεν δικαιούται σχετική επιστροφή.

Ποιους συμφέρει τελικά;

Η χρήση των πλασματικών ετών συμφέρει τους ασφαλισμένους σε όλους τους φορείς ασφάλισης. Κυρίως όμως:

• Γονείς ανηλίκων ή τριτέκνους στο Δημόσιο που με τη χρήση αυτών κατοχυρώνουν αναδρομικά το 2010, το 2011 ή το 2012.
• Μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ που συμπληρώνουν με την εξαγορά 5.500 ημέρες αναδρομικά το 2010 ή το 2011 για την κατοχύρωση του δικαιώματος.
• Μητέρες ανηλίκων σε ΔΕΚΟ – τράπεζες που συμπληρώνουν αναδρομικά 25ετία το 2011 ή το 2012.
• Άνδρες και γυναίκες δημόσιους υπαλλήλους για τη συμπλήρωση 35ετίας ή 36ετίας ή 37ετίας.
• Ασφαλισμένους σε ΕΤΑΑ (Νομικών – ΤΣΜΕΔΕ – ΤΣΑΥ) ή ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ) για τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης.
• Ασφαλισμένους όλων των Ταμείων και του ΟΓΑ που συμπληρώνουν 40ετία με την εξαγορά για τα 62.
• Ασφαλισμένους στα βαρέα για συμπλήρωση των λοιπών προϋποθέσεων.

Διαβάστε επίσης:

51ο Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή: Ο σοσιαλισμός ως απάντηση στα μεγάλα «γιατί» της εποχής

Ο Τραμπ «ποντάρει» στον Ερντογάν – Μακριά από το μεγάλο «τραπέζι» η δεδομένη για τις ΗΠΑ, Ελλάδα 

Βήμα σημειωτόν για τις συνεργασίες: Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει, η Νέα Αριστερά ζορίζεται