Φανταστείτε έναν καρδιοπαθή να είναι στα πρόθυρα πνευμονικού οιδήματος και ο ασύρματος αισθητήρας που έχει στην καρδιά του, να στέλνει επείγον μήνυμα στο κινητό του θεράποντος γιατρoύ του και εκείνος, με τη σειρά του, να ειδοποιεί εγκαίρως τον ασθενή, ώστε να πάρει το κατάλληλο φάρμακο, που θα του σώσει τη ζωή.

Και όλα αυτά ενώ ο ασθενής βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά από το νοσοκομείο! Επιστημονική φαντασία; Όχι βέβαια. Είναι πραγματικότητα και μάλιστα πρόκειται για μια κλινική μελέτη που εφαρμόζεται σε πέντε καρδιοπαθείς στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας, τον τελευταίο χρόνο.

Για αυτή την πρωτοποριακή διεθνή έρευνα που συμμετέχει και η Ελλάδα, μιλάει στο topontiki.gr ο Καθηγητής Αριστείδης Χ. Ζιμπής Διευθυντής Εργαστηρίου Ανατομίας Πρόεδρος Τμήματος Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Ο κ. Ζίμπης παρουσίασε τον εμφυτεύσιμο ασύρματο αισθητήρα στο διήμερο συνέδριο InnoHealth 2025 που πραγματοποιήθηκε πριν από δυο εβδομάδες στη Λάρισας, στο πάνελ για τη δημόσια υγεία και τις καινοτομίες που ήδη μπαίνουν σε εφαρμογή από το τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Συντελεστές του του εγχειρήματος είναι οι κ.κ. Ι. Σκουλαρίγκης Καθηγητής Καρδιολογίας και Α. Ξανθόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας.

«Η τεχνική εφαρμόζεται στις ΗΠΑ στην Ισπανία και την Ιταλία και στη χώρα μας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ακολούθως στο νοσοκομείο Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη και στο νοσοκομείο Μυτιλήνης» όπως είπε στο topontiki,gr o κ. Ζίμπης.

Συγκεκριμένα ο αισθητήρας εμφυτεύεται στην πνευμονική αρτηρία με σκοπό την μέτρηση – παρακολούθηση των πνευμονικών αρτηριακών πιέσεων.

«Ουσιαστικά ο αισθητήρας προλαμβάνει την κάμψη της καρδιάς, δηλαδή η καρδιακή ανεπάρκεια, που είναι η κύρια αιτία του πνευμονικού οιδήματος, κατά την οποία η καρδιά αδυνατεί να αντλήσει σωστά το αίμα, προκαλώντας αυξημένη πίεση στις πνευμονικές φλέβες και συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες.

Όταν ο αισθητήρας καταγράψει αύξηση της πίεσης στέλνει αμέσως μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο του καρδιολόγου που παρακολουθεί τον ασθενή και εκείνος αμέσως επικοινωνεί μαζί του και του λέει να πάρει διουρητικά ώστε να πέσει η πίεση.

Με αυτόν τον τρόπο κερδίζεται πολύτιμος χρόνος μέχρι ο ασθενής να φτάσει στο νοσοκομείο» όπως μας είπε ο καθηγητής.

Σε επόμενη φάση θα επιχειρηθεί η εφαρμογή του αισθητήρα σε ασθενείς με καρδιακή αμυλοείδωση, και εκεί τα οφέλη αναμένονται να είναι ακόμη μεγαλύτερα.

Οι προϋποθέσεις για την ένταξη των ασθενών στην κλινική μελέτη Σύμφωνα με τον καθηγητή υπάρχουν κάποιες ενδείξεις και προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι ασθενείς, ώστε να συμμετέχουν στην κλινική μελέτη, όπως να ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή.

Συνήθως οι ασθενείς είναι μεγάλης ηλικίας και είναι μεταξύ σπιτιού και νοσοκομείου, «φθοράς και αφθαρσίας» όπως μας είπε ο γιατρός.

Ο αισθητήρας συνεισφέρει και στην ποιότητα της ζωής του καρδιοπαθούς καθώς μπορεί να παραμένει περισσότερο χρόνο στο σπίτι του και όχι στο νοσοκομείο.

«Ο αισθητήρας είναι εμφυτεύσιμος μπαίνει στις κοιλότητες της καρδιάς και μετράει τις πιέσεις όπως ο βηματοδότης» μας εξηγεί ο γιατρός.

Τι είναι το σύστημα CardioMEMSTM HF και για ποιους ασθενείς ενδείκνυται

Αναλυτικά το σύστημα CardioMEMSTM HF ενδείκνυται για ασύρματη μέτρηση – παρακολούθηση της πίεσης και του καρδιακού ρυθμού της πνευμονικής αρτηρίας σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια κατηγορίας ΙΙ ή ΙΙΙ κατά NYHA, που είτε έχουν νοσηλευτεί για καρδιακή ανεπάρκεια το προηγούμενο έτος ή/και έχουν αυξημένα νατριουρητικά πεπτίδια.

Το σύστημα μετρά την πίεση στην πνευμονική αρτηρία και τα  δεδομένα χρησιμοποιούνται από τον γιατρό για την προληπτική έναρξη ή τροποποίηση της θεραπείας για καρδιακή ανεπάρκεια με στόχο τον έλεγχο των πιέσεων στην πνευμονική αρτηρία και τη μείωση των νοσηλειών λόγω καρδιακής ανεπάρκειας.

Η μόνη άμεση εναλλακτική μέθοδος για τη λήψη της πίεσης στην πνευμονική αρτηρία είναι μέσω του δεξιού καρδιακού καθετηριασμού (RHC). Ο RHC χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της πίεσης της πνευμονικής αρτηρίας και την προσαρμογή της θεραπείας για χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, ανάλογα με τις κλινικές συνθήκες.

Ωστόσο, ο δεξιός καρδιακός καθετηριασμός για τη λήψη πίεσης στην πνευμονική αρτηρία είναι επεμβατική διαδικασία, μη πρακτική στην καθημερινή κλινική πράξη και σχετίζεται με κινδύνους, όπως μώλωπες και/ή αιμορραγία στο σημείο παρακέντησης, τραύμα στη φλέβα, τραύμα στην καρδιά και παρακέντηση του πνεύμονα.

Άλλοι εγγενείς κίνδυνοι περιλαμβάνουν πιθανή πρόκληση καρδιακών αρρυθμιών, μόλυνσης και/ή εμβολής.

«Συνεπώς ο κλασσικός καρδιακός καθετηριασμός για την μέτρηση των πνευμονικών πιέσεων αφενός μεν είναι επεμβατικός αφετέρου είναι χρονοβόρος και χρησιμοποιείται σπάνια στην καθημέρα κλινική πρακτική, ενώ η μέτρηση των πιέσεων από το σύστημα CardioMEMS αποτελεί σήμερα μία από τις ελάχιστες αξιόπιστες εναλλακτικές επιλογές.» εξηγεί ο γιατρός.

Οι μελέτες

Τυχαιοποιημένες μελέτες και μέτα-αναλύσεις υποστηρίζουν τη χρήση του συστήματος CardioMEMS για τη μείωση των νοσηλειών σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ανεξάρτητα από το κλάσμα εξώθησης.

Μελέτες κόστους – οφέλους υποστηρίζουν ότι η χρήση του συστήματος CardioMEMS είναι οικονομικά επωφελής για το σύστημα υγείας τόσο σε χώρες της βόρειας Ευρώπης όσο και σε χώρες του ευρωπαϊκού νότου.

«Η πρώιμη εμπειρία από την εμφύτευση της συσκευής CardioMEMS σε 5 ασθενείς που παρακολουθούνται από την καρδιολογική κλινική του νοσοκομείου μας, είναι αντίστοιχη με τα παραπάνω συμπεράσματα. Οι ασθενείς αισθάνονται καλύτερα, είναι στο σπίτι τους με τους συγγενείς τους και δεν επισκέπτονται το νοσοκομείο (εξωτερικά ιατρεία – επείγοντα – νοσηλεία στην καρδιολογική κλινική) λόγω απορρύθμισης της καρδιακής τους ανεπάρκειας.»

Σημειώνεται ότι το σύστημα CardioMEMSTM HF έχει εμφυτευθεί σε περισσότερους από 20.000 ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια στο εξωτερικό για περισσότερο από 10 χρόνια κυκλοφορίας της συσκευής.

Η κλινική του χρήση έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια του σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. «Παρότι η εμφύτευση του σύστημα CardioMEMSTM HF έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το νοσοκομείο μας, γνωρίζουμε ότι προγραμματίζεται να γίνει εμφύτευση της συσκευής και σε άλλα νοσοκομεία της Ελλάδος.

Τα επόμενα 1-2 χρόνια η τοποθέτηση της συσκευής θα αποτελεί καθημερινή κλινική πρακτική για τις μεγάλες καρδιολογικές κλινικές του κέντρου και της περιφέρειας που θεραπεύουν ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια.» όπως αναφέρει ο καθηγητής κ. Ζιμπής.

Τα πλεονεκτήματα

Η δυνατότητα εμφύτευσης του συστήματος CardioMEMS στους Έλληνες ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια αναμένεται να έχει σαν αποτέλεσμα:

• Να μειωθεί το κόστος περίθαλψης μέσω της μείωσης των νοσηλειών λόγω απορρύθμισης της καρδιακής ανεπάρκειας.

• Η μέτρηση των πνευμονικών πιέσεων από το σύστημα CardioMEMS HF απεικονίζει την κατάσταση υγείας του ασθενή με καρδιακή ανεπάρκεια και χρησιμοποιείται για την άμεση προσαρμογή της θεραπευτικής του αγωγής.

• Το ελληνικό σύστημα υγείας να συμβαδίσει με τις νεότερες εξελίξεις για την περίθαλψη των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια.

• Η εμφύτευση συσκευών μέτρησης των πιέσεων στην πνευμονική αρτηρία όπως του συστήματος CardioMEMS, θα αποτελέσει κοινή πρακτική στα ελληνικά νοσοκομεία τα επόμενα χρόνια.

Αξίζει να τονισθεί ότι οι ασθενείς δεν έχουν καμία οικονομική επιβάρυνση, όπως σε όλες τις κλινικές μελέτες, κατά τις οποίες όλοι οι ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια και τελικά επιλέγονται, έχουν δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις καινοτόμες θεραπείες και φάρμακα.

Διαβάστε επίσης

Έκθεση AACR για τις νεοπλασίες: Εντυπωσιακή μείωση των θανάτων των ασθενών τα τελευταία 32 χρόνια – Μικρή πρόοδος στους επιθετικούς καρκίνους

Έλεγχος του καπνίσματος πέρα από δογματισμούς: Η Μείωση της Βλάβης ως Πυλώνας Δημόσιας Υγείας (photos)

Άδωνις Γεωργιάδης για τα ψηφιακά ραντεβού: «Αυτό που χτίσαμε δεν γίνεται πουθενά αλλού στην Ευρώπη – Μη βρίζετε συνέχεια το ΕΣΥ»