«Στις κόκκινες» περιοχές μπαίνει η Περιφερειακή Ενότητα της Αττικής, πλην των νήσων Αττικής, έπειτα από εισήγηση των επιδημιολόγων και με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα που διαμορφώθηκαν την τελευταία εβδομάδα, γεγονός που θέτει σε ισχύ πρόσθετα περιοριστικά μέτρα για την περιοχή. 

Αλλάζει ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για τη λειτουργία Γυμνασίων, Λυκείων, ενώ επαναφέρει το καθεστώς λειτουργίας των καταστημάτων με click away προσθέτοντας το click inside, δηλαδή το προγραμματισμένο ραντεβού για τους τομείς της ένδυσης και της υπόδυσης. Από τις 6 το απόγευμα ως τις 5 το πρωί θα ισχύει απαγόρευση κυκλοφορίας στις κόκκινες περιοχές ωστόσο στην Αττική «λόγω μητροπολιτικότητας» η απαγόρευση θα είναι από 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί.

Ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 941 νέα κρούσματα κορωνοϊού το τελευταίο 24ωρο στη χώρα μας. 260 άτομα νοσηλεύονται διασωληνωμένοι, ενώ έχουμε 22 νέους θανάτους από τη νόσο. Στο κόκκινο η Αττική η οποία σήμερα καταγράφει 526 νέα κρούσματα.

Όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ελλάδα, από αύριο Σάββατο 30 Ιανουαρίου, στις 6 το πρωί τίθενται σε ισχύ τα εξής μέτρα για την περιφερειακή Ενότητα της Αττικής πλην της περιφερειακής Ενότητας των νήσων:

Συγκεκριμένα από αύριο για την Π.Ε Αττικής (πλην των νήσων) ισχύει:

• Απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ έως τις 5 το πρωί.
• Λειτουργούν δια ζώσης μόνο τα Γυμνάσια (τα Λύκεια λειτουργούν με τηλε-εκπαίδευση)
• Στους χώρους λατρείας, επιτρέπονται μέχρι 9 άτομα κατά την τέλεση λειτουργιών.
• Η λειτουργία καταστημάτων γίνεται με την μέθοδο click away και ειδικά τα καταστήματα ένδυσης, υπόδησης, καθώς και τα κομμωτήρια, τα καταστήματα περιποίησης και τα βιβλιοπωλεία λειτουργούν με τη διαδικασία του προκαθορισμένου ραντεβού (click in a shop).

«Είναι σαφές ότι τα βλέμματα όλων μας μετακινήθηκαν από τη Βόρεια Ελλάδα στην Αττική» τόνισε η κ. Παπαευαγγέλου, προσθέτοντας «όπου δυστυχώς την τελευταία εβδομάδα η επιδημιολογική εικόνα άλλαξε».

«Αν και παρατηρούσαμε κάπως αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο κυρίως στην Δυτική Αττική και στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών, εδώ και περίπου 3 εβδομάδες, την εβδομάδα που μας πέρασε είδαμε σαφή άνοδο των κρουσμάτων σε όλες τις περιοχές της Αττικής» διευκρίνισε η λοιμωξιολόγος. Αναφερόμενη και πάλι στην Αττική, η κ. Παπαευαγγέλου είπε ότι «σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα έχουμε μια αύξηση των κρουσμάτων κατά 45%» ενώ εκτιμάται ότι «σήμερα έχουμε 2.800 περίπου ενεργά κρούσματα συνολικά».

«Ενοχλεί η μεγάλη διασπορά οριζόντια, σε όλες τις γειτονιές και όχι μόνο σε ένα τομέα ή σε ένα δήμο της Αττικής. Επίσης, ενοχλεί η αύξηση του επιδημιολογικού φορτίου στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της χώρας. Τέλος, παρατηρούμε μια αύξηση των νοσηλευόμενων ασθενών στην Αττική, όπου σήμερα έχουμε κατάληψη του 43% των απλών κλινών covid και 61% των κλινών covid ΜΕΘ» τόνισε η κ. Παπαευαγγέλου.

Για την Αττική, ο Γκίκας Μαγιορκίνης σημείωσε ότι «ο αριθμός των διαγνώσεων την τελευταία εβδομάδα έδειξε σημεία σημαντικής αύξησης που έφτασε και το 50% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα» ενώ, αντιθέτως, στη Θεσσαλονίκη «η συρρίκνωση της επιδημίας επιβραδύνθηκε σε επίπεδα κάτω από 15% και πιθανώς τώρα σταθεροποιείται».

Δύο επίπεδα υγειονομικής ασφάλειας

Σύμφωνα με τις αποφάσεις της κυβέρνησης όπως αυτές ανακοινώθηκαν από τον Νίκο Χαρδαλιά και τον Άδωνι Γεωργιάδη από αύριο Σάββατο και ώρα 6πμ ισχύουν δύο επίπεδα υγειονομικής ασφάλειας. Κίτρινο που αντιστοιχεί σε επιδημιολογική επιτήρηση και κόκκινο – αυξημένου κινδύνου στο οποίο ισχύουν επιπλέον περιοριστικά μέτρα,

Το επίπεδο υγειονομικής ασφάλειας κάθε περιφερειακής ενότητας καθορίζεται από το επιδημιολογικό της φορτίο. Οι επιδημιολογικά επιβαρυμένες περιοχές κατατάσσονται στο κόκκινο επίπεδο, στο οποίο μπορούν να μπουν τόσο Τοπικές Κοινότητες και Δημοτικές Ενότητες, όσο και Δήμοι, Περιφερειακές Ενότητες και ολόκληρες Περιφέρειες αν το επιβάλλουν τα δεδομένα.

Οριζόντια μέτρα

Και στα δύο επίπεδα ισχύουν οριζόντια μέτρα για όλη την επικράτεια.

Τα μέτρα αυτά είναι τα εξής:

• Χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.
• 24ωρος περιορισμός κυκλοφορίας με χρήση SMS στο 13033 μόνο για έξι (6) λόγους.
• Εργασία με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό (εκ περιτροπής, τηλεργασία) σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
• Τηλε-εκπαίδευση σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
• Ανοιχτά τα Νηπιαγωγεία, Δημοτικά σχολεία και όλα τα σχολεία Ειδικής Αγωγής σε όλες τις βαθμίδες.
• Λειτουργία Ανώτατων Δικαστηρίων και Ειδικών Δικαστηρίων.
• Λειτουργία Super League 1 & 2 και Basketball League.

Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας παρουσιάζει καλή επιδημιολογική εικόνα με αποτέλεσμα να βρίσκεται στο επίπεδο Α’ – επιτήρησης.

Στο «κίτρινο» επίπεδο ισχύουν τα εξής, πλέον των οριζόντιων μέτρων:

• Απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ έως τις 5 το πρωί.
• Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή τα Γυμνάσια και τα Λύκεια, λειτουργούν δια ζώσης.
• Στους χώρους λατρείας, επιτρέπεται η τέλεση λειτουργιών με την παρουσία έως 25 ατόμων, όριο που αυξάνεται στα 50 άτομα στην περίπτωση μητροπολιτικών ναών. Και με τις αποστάσεις που προβλέπονται ήδη.
•  Το λιανεμπόριο, τα κομμωτήρια, τα κουρεία, τα κέντρα αισθητικής, καθώς και οι υπηρεσίες διαιτολογίας, υπηρεσίες διαιτολογικών μονάδων με εξαίρεση την άσκηση, υπηρεσίες προσωπικής υγιεινής και φροντίδας σώματος, αλλά και τα ΚΤΕΟ και τα πρακτορεία ΟΠΑΠ (πλην των ΟΠΑΠ Play) λειτουργούν. Για τη μετάβαση, απαιτείται αποστολή SMS με τον κωδικό 2 ή αντίστοιχη έντυπη βεβαίωση. Ο καταναλωτής οφείλει να διατηρεί το μήνυμα που έχει αποστείλει στο 13033 προκειμένου να αποδεικνύεται η ώρα αποστολής του και έγκρισης της μετακίνησης. Ο καταναλωτής δύναται να πραγματοποιεί κάθε εμπορική του συναλλαγή εντός 2 ωρών από την ώρα αποστολής και έγκρισης του μηνύματός του. Επίσης, εντός των καταστημάτων επιτρέπεται 1 άτομα ανά 25τ.μ.

Ποιες περιοχές μπαίνουν στο «κόκκινο» επίπεδο και τι μέτρα ισχύουν

Στο «κόκκινο», επίπεδο Β, μπαίνουν από αύριο στις 6 το πρωί οι εξής περιοχές: Η Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου, ο δήμος Εορδαίας της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, οι δήμοι Θηβαίων και Τανάγρας της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, ο δήμος Σπάρτης της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας, ο δήμος Χαλκιδέων και ο οικισμός Ρομά της δημοτικής Ενότητας Δυστίων του δήμου Κύμης-Αλιβερίου της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας, ο δήμος Νέας Προποντίδας της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, ο δήμος Πατρέων της Περιφερειακής Ενότητας Αχαΐας ο δήμος Θήρας της Περιφερειακής Ενότητας Θήρας, η Περιφερειακή Ενότητα Μυκόνου και η περιφέρεια Αττικής πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων.

Σε αυτό το επίπεδο Β’ – αυξημένου κινδύνου, θα ισχύουν τα εξής μέτρα:

• Η απαγόρευση κυκλοφορίας στις περιοχές αυτές ισχύει από τις 6 το απόγευμα έως τις 5 το πρωί, πλην της Αττικής που λόγω μητροπολιτικότητας, αυξημένου πληθυσμού και του δικτύου μαζικών μεταφορών, η απαγόρευση ισχύει από τις 9 το βράδυ έως τις 5 το πρωί.
• Λειτουργούν δια ζώσης μόνο τα Γυμνάσια (τα Λύκεια λειτουργούν με τηλε-εκπαίδευση)
• Στους χώρους λατρείας, επιτρέπονται μέχρι 9 άτομα κατά την τέλεση λειτουργιών.
• Η λειτουργία καταστημάτων γίνεται με την μέθοδο click away και ειδικά τα καταστήματα ένδυσης, υπόδησης, καθώς και τα κομμωτήρια, τα καταστήματα περιποίησης και τα βιβλιοπωλεία λειτουργούν με τη διαδικασία του προκαθορισμένου ραντεβού (click in a shop).

Πώς θα λειτουργήσει η αγορά

Με ραντεβού εντός καταστήματος (click inside) θα γίνονται από αύριο οι αγορές για τους κλάδους ένδυσης, υπόδησης και βιβλιοχαρτοπωλείων στις περιοχές επαυξημένου κινδύνου, δηλαδή και στην Αττική, ενώ όλες οι άλλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου θα λειτουργούν μόνο με την διαδικασία καθορισμού ραντεβού για παραλαβή εκτός καταστήματος (click away). Αυτό ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης, σημειώνοντας ότι τα μέτρα θα είναι σε ισχύ από αύριο και ότι τα καταστήματα θα παραμείνουν κλειστά την προσεχή Κυριακή.

Σε ό,τι αφορά στις υπηρεσίες, δηλαδή τα κομμωτήρια, κουρεία, στις μανικιούρ – πεντικιούρ, στις υπηρεσίες ποδολογίας και καλλωπισμού νυχιών στα ΚΤΕΟ και στα πρακτορεία ΟΠΑΠ (εκτός περιοχών επαυξημένου κινδύνου, δηλαδή και στην Αττική) θα λειτουργούν μόνο με προκαθορισμένο ραντεβού σε όλη την επικράτεια. Το ωράριο λειτουργίας θα παραμείνει ως έχει, και εξακολουθεί να ισχύει ο περιορισμός μετακίνησης από τις 9 το βράδυ ως τις 5 τα ξημερώματα, ενώ τα καταστήματα θα κλείνουν στις 8.

Επίσης υπενθυμίζεται ότι η εφαρμογή e-katanalotis του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, είναι έτοιμη να διευκολύνει τους επιχειρηματίες για διαδικασία κλεισίματος ραντεβού, για click inside ή click away.

Ο υπουργός δήλωσε σήμερα, ανακοινώνοντας τα μέτρα, ότι «πριν από δυο εβδομάδες είχαμε πει ότι τα μέτρα θα επαναξιολογούνται, και παρά το ότι δεν υπήρξαν μεγάλες παραβιάσεις των μέτρων, η αυξημένη κίνηση σε εμπορικούς δρόμους δημιούργησε ανησυχία οπότε και η Αττική περνάει στη ζώνη αυξημένου κινδύνου και μας υποχρεώνει στη λήψη επιπλέον μέτρων. Ανά πάσα στιγμή, όταν αλλάξει η επιδημιολογική εικόνα, είτε προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο, θα αλλάξουν και τα μέτρα για να μην αντιμετωπίσουμε το τρίτο κύμα της επιδημίας». Ο ίδιος ζήτησε, στη συνέχεια, από όλους, να σεβαστούν και να τηρήσουν τα μέτρα. «Είμαστε λίγο πριν το τέλος είμαστε κουρασμένοι, αλλά είμαστε και στην καρδιά του χειμώνα και επιβάλλεται να είμαστε προσεκτικοί» είπε.

Τα μέτρα

Μέτρα λειτουργίας λιανικού εμπορίου με την μέθοδο “click away” στις περιοχές επαυξημένου κινδύνου

• Απαγόρευση μετακινήσεων (curfew) από τις 9:00 μ.μ. έως 5:00.π.μ. Διατηρείται η απαγόρευση υπερτοπικών μετακινήσεων.
• Έναρξη λειτουργίας από το Σάββατο 30 Ιανουαρίου.
• Την Κυριακή 31 Ιανουαρίου, κλειστά.
• Ωράριο λειτουργίας (προαιρετικό) από τις 7 π.μ. έως τις 8 μ.μ.
• Η εξ αποστάσεως υποχρεωτική προαγορά των αγαθών (είτε ηλεκτρονικά, είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω της εφαρμογής e-Καταναλωτής) και παραλαβή από έναν πελάτη και από ειδικά διαμορφωμένο εξωτερικό χώρο των καταστημάτων.
• Απαγορεύεται η είσοδος πελατών στο κατάστημα.
• Η επιχείρηση καταχωρεί την παραγγελία και αποστέλλει στον πελάτη, είτε τιμολόγιο είτε μήνυμα που θα φέρει τα εξής στοιχεία: Επωνυμία – Διεύθυνση – ΑΦΜ – Χρονικό διάστημα παραλαβής.
• Πληρωμή μόνο ηλεκτρονικά και με POS.
• Απόσταση δύο μέτρων μεταξύ πελατών και έως 9 άτομα παρόντα (ουρά).
• Αποστολή SMS στο 13033 με την επιλογή 2 «Μετάβαση σε εν λειτουργία κατάστημα προμηθειών αγαθών πρώτης ανάγκης (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ)», ή με το έντυπο-βεβαίωση κίνησης, ή με χειρόγραφη βεβαίωση κίνησης, πλέον δε της απόδειξης προαγοράς του προμηθευτή.

Μέτρα λειτουργίας λιανικού εμπορίου στις περιοχές επαυξημένου κινδύνου με την μέθοδο “click inside”

Για επιχειρήσεις πώλησης υποδημάτων, ενδυμάτων και ειδών βιβλιοχαρτοπωλείου (πλην καταστημάτων τροφίμων) προβλέπονται τα εξής:

• Απαγόρευση μετακινήσεων (curfew) από τις 9:00 μ.μ. έως 5:00 π.μ..
• Διατηρείται η απαγόρευση υπερτοπικών μετακινήσεων.
• Έναρξη λειτουργίας από Σάββατο 30 Ιανουαρίου.
• Κυριακή 31 Ιανουαρίου κλειστά.
• Ωράριο λειτουργίας (προαιρετικό) από 7 π.μ. έως 8 μ.μ..
• Υποχρεωτικός ο εξ αποστάσεως καθορισμός ραντεβού, είτε ηλεκτρονικά, είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω της εφαρμογής e-Καταναλωτής.
• Ο πελάτης αιτείται ραντεβού από την επιχείρηση, η οποία εν συνεχεία καταχωρεί, είτε ηλεκτρονικά, είτε σε έγγραφο, το αίτημα του και αποστέλλει τον πελάτη μήνυμα (SMS ή email), που θα φέρει τα εξής στοιχεία: α) Επωνυμία – Διεύθυνση – ΑΦΜ – Χρονικό διάστημα παραλαβής.
• Αποστολή SMS στο 13033 με την επιλογή 2 «Μετάβαση σε εν λειτουργία κατάστημα προμηθειών αγαθών πρώτης ανάγκης (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ)», ή με το έντυπο-βεβαίωση κίνησης, ή με χειρόγραφη βεβαίωση κίνησης, πλέον δε της απόδειξης προαγοράς του προμηθευτή.
• Απόσταση δύο μέτρων μεταξύ πελατών στα ταμεία.
• Απόσταση ενάμισι μέτρου μεταξύ πελατών και έως 9 άτομα παρόντα (ουρά) στους εξωτερικούς χώρους.
• Υποχρεωτική η επισήμανση σε εμφανές σημείο, του μέγιστου αριθμού πληθυσμού εντός των καταστημάτων.

Μέτρα λειτουργίας υπηρεσιών ατομικής φροντίδας στην επικράτεια

Για τις δραστηριότητες κομμωτηρίων, κουρείων, κέντρων αισθητικής και διαιτολογικές υπηρεσίες, προβλέπονται τα εξής:

• Απόσταση μεταξύ θέσεων εργασίας: 2 μέτρα.
• Οι πελάτες θα προσέρχονται μόνο κατόπιν ραντεβού, μέσω τηλεφώνου και ηλεκτρονικών μέσων.
• Οι επιχειρήσεις οφείλουν κατά την ημερήσια έναρξη λειτουργίας τους, να συμπληρώνουν κατάλογο με τα ραντεβού των πελατών, ο οποίος θα επιδεικνύεται στα ελεγκτικά όργανα.
• Υποχρεωτική χρήση μάσκας προστασίας για το προσωπικό και τους πελάτες.
• Ωράριο λειτουργίας (προαιρετικό) από 7:00 π.μ. έως 8:00 μ.μ..
• Κυριακή 31 Ιανουαρίου, κλειστά.

Για επιχειρήσεις μέχρι 100 τετραγωνικά μέτρα, επιτρέπονται 4 άτομα, και για επιχειρήσεις άνω των 100 τ.μ ένα άτομο επιπλέον ανά 25 τ.μ..

Σημειώνεται ότι για τις υπηρεσίες πλην των κομμωτηρίων, κουρείων και διαιτολογίας, απαιτείται η ανάπτυξη διαχωριστικού πετάσματος τύπου plexiglass, ενώ ο πληθυσμός των πελατών είναι ενιαίος, ανεξαρτήτως επιπέδων ορόφων, και δεν συμπεριλαμβάνει τους εργαζόμενους.

Γενικοί κανόνες λειτουργίας επιχειρήσεων σε περιοχές επιδημιολογικής επιτήρησης

Για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα προβλέπεται ότι:

• Διατηρείται η απαγόρευση μετακινήσεων (curfew) από τις 9:00 μ.μ. έως 5:00.π.μ..
• Διατηρείται η απαγόρευση υπερτοπικών μετακινήσεων.
• Διατηρείται ο περιορισμός των μετακινήσεων με υποχρέωση αποστολής SMS στο 13033.
• Έναρξη λειτουργίας από Σάββατο 30 Ιανουαρίου.
• Κυριακή 31 Ιανουαρίου, κλειστά.
• Ωράριο λειτουργίας (προαιρετικό) από 7:00 π.μ. έως 8:00 μ.μ..
• Μετακίνηση με αποστολή SMS στο 13033 με την επιλογή 2 «Μετάβαση σε εν λειτουργία κατάστημα προμηθειών αγαθών πρώτης ανάγκης (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ)», ή με το έντυπο-βεβαίωση κίνησης, ή με χειρόγραφη βεβαίωση κίνησης.
• Ο καταναλωτής οφείλει να διατηρεί το μήνυμα που έχει αποστείλει στο 13033, προκειμένου να αποδεικνύεται η ώρα αποστολής και έγκρισης της μετακίνησης του.
• Διάρκεια 2 ωρών, κατά τις οποίες ο καταναλωτής δύναται να πραγματοποιεί κάθε εμπορική του συναλλαγή, με συγκριτικό χρονικό σημείο την ώρα αποστολής και έγκρισης του μηνύματος μετακίνησής του.
• Μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός: ένα (1) άτομο για κάθε 25 τ.μ. εντός καταστημάτων.
• Μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός πελατών εντός των εμπορικών κέντρων (malls), εκπτωτικών χωριών και εκπτωτικών καταστημάτων (outlets), ορίζεται ως εξής: Ένας (1) πελάτης ανά 25 τ.μ. επιφάνειας κυρίως χώρου.
• Απόσταση δύο μέτρων μεταξύ των πελατών, κατά τον χρόνο αναμονής στα ταμεία.

Κανόνες λειτουργίας πρακτορείων παιγνίων στις περιοχές επιδημιολογικής επιτήρησης

Για τα πρακτορεία ΟΠΑΠ και ΟΠΑΠ PLAY προβλέπονται τα εξής:

• Απόσταση ενάμισι μέτρου μεταξύ των ατόμων.
• Τήρηση απόστασης δύο μέτρων μεταξύ των πελατών κατά τον χρόνο αναμονής στο ταμείο.
• Υποχρεωτική χρήση μάσκας προστασίας για το προσωπικό και τους πελάτες.
• Υποχρέωση επιχειρήσεων για ανάρτηση σε έγχαρτη μορφή ή με ψηφιακό τρόπο, του μέγιστου αριθμού πελατών που επιτρέπεται να βρίσκονται εντός του καταστήματος.
• Για τα ΟΠΑΠ PLAY απαιτείται προκαθορισμένο ραντεβού.
• Αντισηπτικά σκευάσματα: 70% αλκοόλη, προκειμένου να εφαρμόζεται από προσωπικό και πελάτες, πριν, κατά τη διάρκεια, και αφού αγγίξουν χρήματα ή συχνά αγγιζόμενες επιφάνειες.
• Απαγορεύεται η ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων.
• Απολύμανση των επιφανειών των καταστημάτων κατά την εναλλαγή πελατών και συχνός καθαρισμός των πάγκων.
• Ωράριο λειτουργίας (προαιρετικό) από 7:00 π.μ. έως 8:00 μ.μ..
• Μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός πελατών εντός των χώρων: Ένας πελάτης ανά 25 τ.μ. επιφάνειας κυρίως χώρου.
• Τοποθέτηση πετασμάτων διαφανών ή μη, μεταξύ των θέσεων των παικτών στα παιγνιομηχανήματα.
• Ο πληθυσμός των πελατών είναι ενιαίος, ανεξαρτήτως επιπέδων ορόφων και δεν συμπεριλαμβάνει τους εργαζόμενους.