ΗΠΑ και Ρωσία ανταγωνίζονται ανοιχτά στη Συρία, θυμίζοντας τις περιφερειακές συγκρούσεις στις οποίες αναμετρήθηκαν, εμμέσως πλην σαφώς, οι υπερδυνάμεις του Ψυχρού Πολέμου. Είναι όμως ένας πόλεμος δι’ αντιπροσώπων;

Δείτε ΕΔΩ τις εξελίξεις της χθεσινής πρώτης μέρας της ρωσικής επέμβασης στη Συρία

Η σκηνή στη Βαγδάτη θύμιζε ταινία: ένας Ρώσος στρατηγός εμφανίστηκε γύρω στις 9:00 π.μ. χθες (τοπική ώρα) στην αμερικανική πρεσβεία, προειδοποιώντας την Αμερική να μην πετάξουν αεροσκάφη στη γειτονική Συρία – η Ρωσία σκόπευε να ξεκινήσει βομβαρδισμούς σε λίγο.

Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες αψήφησαν την προειδοποίηση της Μόσχας, είπαν αξιωματούχοι, παρά τις ανησυχίες τους για την ασφάλεια των αμερικανικών πληρωμάτων που πετούσαν με μεγάλες ταχύτητες μέσω του περιορισμένου συριακού εναέριου χώρου για να επιτεθούν σε στόχους του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ).

Ο αμερικανικός στρατός εκτέλεσε τουλάχιστον μια επίθεση χθες, και δεν είπε στους Ρώσους πότε ή πού θα μπορούσε να συμβεί, σύμφωνα με αξιωματούχους.

“Ο συνασπισμός θα συνεχίσει τις εναέριες επιχειρήσεις πάνω από το Ιράκ και τη Συρία όπως συμφωνήθηκε, όπως κάναμε σήμερα,” είπε ο αμερικανός υπουργός άμυνας Ας Κάρτερ σε ενημέρωση δημοσιογράφων.

Οι επιθέσεις έχουν βάλει τον τετραετή εμφύλιο πόλεμο σε μια νέα ιδιαίτερα ασταθή φάση όπου οι στρατοί μεγάλων παγκόσμιων δυνάμεων εκτός της Κίνας είναι άμεσα εμπλεκόμενες στον πόλεμο.

Η Ουάσινγκτον και η Μόσχα γνωρίζουν τον κίνδυνο να επιμένουν σε αντίπαλες και μη συντονισμένες εναέριες επιθέσεις στη Συρία. “Δεν έχεις χρόνο να το μεταφέρεις σε επίπεδο προέδρου… όταν δύο αεροπλάνα πλησιάζουν το ένα το άλλο με ταχύτητα 20 μιλίων την ώρα,” είπε ένας αμερικανός αξιωματικός, μιλώντας ανώνυμα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είπαν ότι περιμένουν να ξεκινήσουν συνομιλίες μεταξύ των στρατιωτικών των δύο χωρών, ίσως και σήμερα, για να βρεθεί τρόπος να κρατήσουν οι δυνάμεις τους απόσταση η μία από την άλλη.

Σαφές προβάδισμα Πούτιν

Μιλώντας στο Business Insider ο γεωστρατηγικός αναλυτής Ian Bremmer κάνει λόγω για σαφές προβάδισμα της Μόσχας στον Αμερικανορωσικό ανταγωνισμό που πλέον, μετά την Ουκρανία, περνά σε «θερμή» αντιπαράθεση και στη Συρία.

«Οι Ρώσοι προχώρησαν σε μονομερή στρατιωτική επέμβαση για να διασφαλίσουν την παραμονή του Άσαντ στην εξουσία, αμφισβητώντας δημοσίως την πολιτική των ΗΠΑ για τη Συρία με αυτή τους την ενέργεια. Πρόκειται για μια καθαρή νίκη του Πούτιν, ειδικά από τη στιγμή που προς το παρόν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης κρατιέται μακριά από την Ουκρανία.

Παράλληλα όμως η ρωσική ενέργεια δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να επεκταθεί η σύρραξη στη Συρία. Ένας ισχυρότερος Άσαντ χωρίς χερσαία επέμβαση ρωσικών – ή διεθνών – στρατευμάτων ενάντια στον ISIS θα δημιουργήσει ευνοϊκή συνθήκη για την ισχυροποίηση του Ισλαμικού Κράτους.

Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι ΗΠΑ και Ρωσία θα εμπλακούν σε διμερείς συνομιλίες για να αποφευχθεί κάποια εμπλοκή, πιθανό ατύχημα γίνεται ολοένα και πιο πιθανό.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα αγνοήσουν τη Ρωσική έκκληση να μη χρησιμοποιούν τον Συριακό εναέριο χώρο, όπως ακριβώς και οι Ρώσοι αγνόησαν τις θέσεις των ΗΠΑ αναφορικά με το καθεστώς Άσαντ.

Πόλεμος αντιπροσώπων ή θερμό επεισόδιο;

»Το πρώτο που ενδιαφέρει τους Ρώσους – συνεχίζει ο Ian Bremmer – είναι η στήριξη του Άσαντ. Δεν θέλουν να έχουν ανθρώπινο κόστος από την επέμβαση, γιατί μια τέτοια κίνηση θα έριχνε τη δημοτικότητα του Πούτιν στη Ρωσία. Ωστόσο ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι μόνο χερσαίες δυνάμεις μπορούν να αναχαιτίσουν τον ISIS. Από την άλλη, ο Άσαντ χάνει συνεχώς έδαφος την τελευταία περίοδο.

Ακόμα και έτσι πάντως, οι ρωσικές δυνάμεις θα βομβαρδίζουν τους εχθρούς του Άσαντ, στους οποίους περιλαμβάνονται ομάδες ευθέως υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους», καταλήγει ο Bremmer, διατυπώνοντας μια μάλλον απαισιόδοξη κρίση:

«Αυτό πια δεν είναι πόλεμος αντιπροσώπων. Είναι ένα βήμα πιο κοντά στην ανοιχτή σύγκρουση.»

Λαβρόφ: “Αβάσιμα” τα περί αεροπορικών επιδρομών κατά των αντιπάλων του καθεστώτος Άσαντ

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ απέρριψε ως “αβάσιμες” τις αμφιβολίες των Δυτικών, σύμφωνα με τις οποίες, οι χθεσινές ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στη Συρία δεν είχαν ως στόχο την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, αντίθετα έπληξαν θέσεις αντιπάλων του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Ασαντ στο κεντρο-δυτικό τμήμα της χώρας που ελέγχεται από τη Δαμασκό και μάλιστα ακριβώς τους θύλακες όπου οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις αντιμετωπίζουν εστίες αντίστασης των δυνάμεων της συριακής αντιπολίτευσης.

“Οι φήμες σύμφωνα με τις οποίες οι στόχοι των πληγμάτων αυτών δεν ήσαν το Ισλαμικό Κράτος δεν έχουν καμία βάση”, δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας, μετά τη συνάντησή του με τον αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι στη Νέα Υόρκη, προσθέτοντας ότι δεν διαθέτει “καμία πληροφορία” για θύματα μεταξύ των αμάχων από τις επιδρομές αυτές, σύμφωνα με ανακοίνωση που εκδόθηκε στη Μόσχα.

Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών είπε “με κάθε ειλικρίνεια” στον αμερικανό ομόλογό του ότι η Ρωσία επεμβαίνει έπειτα από αίτημα της συριακής προεδρίας για να πολεμήσει “αποκλειστικά το Ισλαμικό Κράτος και τις άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις”.

Αμέσως μετά τις πρώτες ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στο συριακό έδαφος, οι δυτικές χώρες εξέφρασαν αμφιβολίες για την επιλογή των στόχων της ρωσικής αεροπορίας.

Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Άστον Κάρτερ δήλωσε ότι τα ρωσικά πλήγματα “πιθανότατα δεν είχαν ως στόχο” το Ισλαμικό Κράτος και θεωρεί ότι η ρωσική προσέγγιση “θα έχει κακή εξέλιξη”, εάν θέσει ως μοναδικό στόχο την υπεράσπιση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Άσαντ.

Υπάρχουν “στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα ρωσικά πλήγματα δεν είχαν ως στόχο του Ισλαμικό Κράτος”, δήλωσε επιφυλακτικά από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς, “προσθέτοντας ότι πρέπει να επιβεβαιωθεί ποιοι ήταν οι στόχοι” των ρωσικών αεροσκαφών.

Πιο προσεκτικός ακόμη, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας ότι η Ουάσινγκτον είναι διατεθειμένη να υποδεχθεί θετικά την ρωσική αεροπορική δραστηριοποίηση, υπό τον όρο ότι στοχεύει πραγματικά το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα.

Η Μόσχα απάντησε ότι η ρωσική αεροπορία πραγματοποίησε 20 εξόδους και ότι επλήγησαν οκτώ στόχοι του Ισλαμικού Κράτους.

Ωστόσο, η συριακή τηλεόραση επιβεβαίωσε τον βομβαρδισμό από τη ρωσική αεροπορία των επαρχιών της Χάμα (βορειο-δυτικά) και της Χομς (κέντρο). Η συριακή αεροπορία παράλληλα πραγματοποίησε επιδρομή στην περιοχή της Λαττάκειας.

Ούτε η επαρχία Χάμα , ούτε η επαρχία Χομς περιλαμβάνονται στα εδάφη που ελέγχονται από τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. Αντίθετα, ανήκουν στον άξονα που ενώνει το βόρειο τμήμα της υπό κυβερνητικό έλεγχο ζώνης με τη Δαμασκό.

Σύμφωνα με τον ηγέτη της εξόριστης συριακής αντιπολίτευσης Χάλεντ Χότζα, που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, 36 “αθώοι άμαχοι” σκοτώθηκαν κατά τις ρωσικές επιδρομές στη Χομς, “στις περιοχές που έχουν πολεμήσει το Ισλαμικό Κράτος”.