Την Τρίτη το απόγευμα οι επιγραφές στις στάσεις τρόλεϊ και λεωφορείων ενημέρωναν «το επιβατικό κοινό ότι οι σκύλοι-οδηγοί τυφλών μπορούν να μπαίνουν στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς». «Επιτέλους, ήρθαν και τα αυτονόητα στην Ελλάδα» θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος, αν δεν γνώριζε πως, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αυτό ισχύει από το 2010. Όμως, αφορμή αυτής της ενημέρωσης δεν ήταν η γνωστοποίηση ενός ευχάριστου γεγονότος. Έγινε για να μαζευτούν τα… ασυμμάζευτα. 

Ό,τι είχε συμβεί δηλαδή ένα 24ωρο νωρίτερα, στο λεωφορείο «461» στο δρομολόγιο προς το σταθμό του Μετρό στο Χαλάνδρι. Μόνο που την Άννα Μαρία Γκέρτσου, ψυχολόγο στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου και ιδρύτρια της ελληνικής σχολής σκύλων-οδηγών τυφλών «Λάρα», και την οδηγό της Μέη δεν τις κατέβασε από το λεωφορείο κάποιος στρυφνός επιβάτης, αλλά ο ίδιος ο οδηγός, επειδή «ο σκύλος δεν φορούσε φίμωτρο». Μάλιστα κάλεσε και την αστυνομία να τις συλλάβει.

 

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η αστυνομία έσπευσε. Και δεν έστειλε έναν, αλλά πέντε αστυνομικούς, όπως αναφέρει η ίδια η Άννα Μαρία στον προσωπικό λογαριασμό της στο Facebook. Και όλα αυτά, πού; Στη χώρα όπου τα πεζοδρόμια για ΑΜΕΑ είναι κατειλημμένα από μηχανάκια και οι ράμπες για αναπήρους μπλοκαρισμένες από αυτοκίνητα. Ψιλά γράμματα μάλλον για όσους έχουν την όρασή τους και τα πόδια τους.

 

Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η σχολή είχε στείλει επιστολή στον ΟΑΣΑ για να υπενθυμίσει το νόμο, δηλαδή το δικαίωμα των τυφλών να επιβιβάζονται στα λεωφορεία με το σκύλο τους. Επιπλέον, μόλις τον περασμένο Μάρτιο η αυστηρή τήρηση των διατάξεων, που περιέχονται στους νόμους 4235/2014 και 4238/2014, είχε γίνει αντικείμενο συνάντησης ανάμεσα στη διοίκηση του ΟΑΣΑ και υπηρεσιακών παραγόντων του Οργανισμού με εκπροσώπους του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών και του Ελληνικού Κέντρου Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Σκύλων Οδηγών.

 

Στο άρθρο 16 του Νόμου 3868 (ΦΕΚ Α 129/2010), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 32 του Νόμου 4238 (ΦΕΚ Α 38/2014), με τίτλο «Ρυθμίσεις για θέματα πρόνοιας» και συγκεκριμένα στην παράγραφο 7α, αναφέρεται ρητά: «Κάθε τυφλός ή άτομο με αναπηρία δικαιούται να συνοδεύεται από σκύλο βοηθείας κατά την επίσκεψή του σε δημόσιες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, την πρόσβαση και παραμονή του σε δημόσιους χώρους ή χώρους συνάθροισης κοινού και τη χρησιμοποίηση των μέσων μαζικής μεταφοράς».

 

Μάλιστα, το άρθρο 46 του Νόμου 4235 (ΦΕΚ Α 32/2014) επισημαίνει: «Οι σκύλοι βοήθειας, εφόσον φέρουν λουρί χειρισμού, μπορούν να μεταφέρονται στα μέσα μεταφοράς, χωρίς κλουβί μεταφοράς και χωρίς φίμωτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους».

 

Το επεισόδιο που κάνει το γύρο του διαδικτύου με χιλιάδες ανθρώπους να στηρίζουν την ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των τυφλών – η οποία χρόνια τώρα έχει αποδείξει έμπρακτα πως δεν υπάρχει εμπόδιο που δεν μπορεί να υπερκεράσει – δεν είναι το πρώτο και από ό,τι φαίνεται ούτε το τελευταίο που έχει συμβεί στην Ελλάδα. Τη χώρα που «πουλάει» τουρισμό και στηρίζει σε αυτόν μεγάλο κομμάτι της οικονομίας της.

 

Το 2010 η τυφλή Ισπανίδα φιλόλογος Antonia Pons Losada και ο σκύλος της «έφαγαν πόρτα» από τους υπευθύνους του νεότευκτου τότε Μουσείου της Ακρόπολης. Από το Λούβρο μέχρι το Μουσείο του Βατικανού και το Πάνθεον ουδείς τους είχε απαγορεύσει την είσοδο. Όταν έφτασε όμως στην είσοδο, εργαζόμενος στην ασφάλεια του μουσείου τής δήλωσε πως τα σκυλιά δεν επιτρέπονται. Και παρά το γεγονός ότι εκείνη του εξήγησε πως δεν είναι ένας απλός σκύλος, αλλά ειδικά εκπαιδευμένος σκύλος-οδηγός τυφλών, εκείνος ήταν ανένδοτος. 

 

Ανάλογη στάση κράτησε και ο επικεφαλής της ασφάλειας, ο οποίος κλήθηκε να λάβει θέση. Όταν εκείνη ζήτησε το διευθυντή του μουσείου για να παραπονεθεί, εμφανίστηκε μπροστά της ένας αρχαιολόγος, ο οποίος της πρόσφερε ένα αναπηρικό καροτσάκι λέγοντάς της πως ο σκύλος δεν μπορεί να μπει μέσα. Η δικαιολογία που προέβαλαν; Ότι «ο σκύλος θα μπορούσε να δαγκώσει κάποιον, να σπάσει κάτι ή να δημιουργήσει πρόβλημα σε κάποιον επισκέπτη αλλεργικό στους σκύλους». 

 

«Δεν μπορείτε να φανταστείτε πώς αισθάνθηκα, πόσο ντράπηκα. Απλώς δεν μπορώ να δω, δεν έχω κάποια αναπηρία. Ήταν τόσο εξευτελιστικό… Και εγώ και οι φίλοι μου επιμείναμε ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι σαφής και επιτρέπει την είσοδο των σκύλων-οδηγών παντού, αλλά όλοι ήταν ανένδοτοι», είχε δηλώσει τότε η ίδια.

 

Το 2015 ιδιοκτήτες ταβέρνας στη Νέα Σμύρνη αρνήθηκαν την είσοδο σε εκπαιδεύτρια της σχολής «Λάρα», στην, επίσης τυφλή, Εύη Σταμάτη και στο σκύλο της. Η ίδια είχε μαζί της όλα τα βιβλιάρια του οδηγού-σκύλου της και την πιστοποίησή του. Οι ιδιοκτήτες, μιλώντας σε ΜΜΕ, αρχικά αρνήθηκαν ότι το περαστικό συνέβη και μετά δήλωσαν πως η ίδια έφαγε. Κατόπιν ισχυρίστηκαν ότι δεν είχε μαζί της το νόμο που λέει ότι επιτρέπεται η είσοδος στους σκύλους-οδηγούς.

 

Όπως είχαν δηλώσει τότε η Σταμάτη και η «Λάρα», σκοπός της γνωστοποίησης του περιστατικού δεν ήταν να στοχοποιηθεί το εν λόγω κατάστημα, αλλά να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος. 

 

Ας ελπίσουμε ότι το περιστατικό με τον ΟΑΣΑ θα είναι το τελευταίο. Για όσα συνέβησαν στο τμήμα αρκεί η ανάρτηση της Άννας Μαρίας στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook. Τα σχόλια δικά σας! Όχι μόνο για τον οδηγό του λεωφορείου, αλλά και για τους αστυνομικούς και τους συνδικαλιστές συναδέλφους του που πήραν το μέρος του.

 

«Πάμε λοιπόν στο τμήμα. Αφού δέχτηκα τηλέφωνα από συνδικαλιστές του ΟΑΣΑ, οι οποίοι κλαίγονταν πως ο οδηγός έχει παιδιά, άρχισε το τροπάρι η αξιωματικός υπηρεσίας πως ο οδηγός δεν άσκησε ρατσιστική επίθεση διότι αναφέρθηκε στη Μέη κι όχι σε μένα, λες κι εγώ το σκύλο-οδηγό τον έχω για πλάκα. Μετά προσπαθούσε να μου επιχειρηματολογήσει πως και η ίδια δέχεται ρατσισμό λόγω επαγγέλματος. Της εξήγησα λοιπόν πως το επάγγελμά της είναι επιλογή της. 

 

Η αναπηρία δεν είναι επιλογή κανενός. Δεν δέχομαι ρατσισμό από άποψη, γαμώ το κέρατό μου. Πως αν ήταν άλλος άνθρωπος με απώλεια όρασης, θα είχε βάλει τα κλάματα και θα είχε φύγει κακήν κακώς από το λεωφορείο για να συνεχίσει με τα πόδια. Κι εγώ οφείλω να υπερασπίζομαι το δίκαιο γι’ αυτούς που δεν μπορούν. Μετά ανέλαβε ο διοικητής, ο οποίος μου είπε πως ο οδηγός εμφάνισε μεταμέλεια και πρέπει να δίνουμε βάση στο ανθρώπινο μέρος κ.λπ. κ.λπ. 

 

Του απάντησα λοιπόν πως ο ανθρωπισμός θέλει αρχίδια κι όχι, όταν φτάνουμε στην αστυνομία (που είχε ο ίδιος καλέσει) κι αποδεικνύεται πως ο οδηγός έχει άδικο, να μου το παίζει ανθρωπιστής. Εν ολίγοις επιβλήθηκε στον οδηγό διοικητικό πρόστιμο κι έπεται συνέχεια διότι η μήνυση για ρατσιστική συμπεριφορά αφορά ποινικό αδίκημα, αλλά για κάποιο λόγο δεν συνδέεται με την άρνηση εισόδου σε έναν σκύλο-οδηγό τυφλών…».