Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Η αναγέννηση είναι στο DNA της Ελλάδας
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ
τεύχος 1989
05-10-2017
Ο Μανώλης Μητσιάς συζητά με τον συγγραφέα Μηνά Βιντιάδη με αφορμή την παράσταση «Ο Γκάτσος που αγάπησα»
Ένας τραγουδιστής χαμηλών τόνων; Ένας άνθρωπος τον οποίο αβίαστα χαρακτηρίζεις «καλό παιδί»; Ένας αντιστάρ που για περίπου μισό αιώνα απασχόλησε τον Τύπο μόνο για την καλλιτεχνική του πλευρά; Ο Μανώλης Μητσιάς, πάνω απ’ όλα, είναι ένας καλλιτέχνης «παλιάς κοπής», με ήθος, ο οποίος θέλει να λέει μόνο την αλήθεια. Συναντηθήκαμε Δευτέρα βράδυ στο Χαλάνδρι, στο στούντιο Κυριαζή, όπου έκανε μια τελευταία πρόβα εν όψει της μεγάλης βραδιάς στο Ηρώδειο με τα τραγούδια ενός μεγάλου ποιητή.
«Μη μου χτυπάς τα μεσάνυχτα την πόρτα», «Ο Γιάννης ο Φονιάς», «Τ’ Αστέρι του Βοριά», «Αθανασία», «Κεμάλ», «Αύριο πάλι», «Ραλλού», «Άσπρη μέρα και για μας», «Χάρτινο το Φεγγαράκι», «Αθήνα», «Ήταν καμάρι της αυγής». Είναι μερικά μόνο από τα τραγούδια που οφείλουμε στον ποιητή Νίκο Γκάτσο, που έντυσαν με μελωδίες ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Δήμος Μούτσης, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και ο Ηλίας Ανδριόπουλος. Αύριο βράδυ στο Ηρώδειο ο Μανώλης Μητσιάς – με τη συνδρομή της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη – θα μας ξεναγήσει στον κήπο της έμπνευσης του ποιητή της «Αμοργού» με τραγούδια, ποιήματα και κείμενα σε επιμέλεια Αγαθής Δημητρούκα. Η μουσικοθεατρική παράσταση που έγινε sold out τον περασμένο χειμώνα, για μια και μοναδική βραδιά!
Φτιάξαμε καφέ, καθίσαμε στο τραπέζι και η συζήτησή μας διακοπτόταν κάθε φορά που ένας αγαπημένος φίλος άνοιγε την πόρτα: η λαμπερή Καρυοφυλλιά, η πάντα χαμογελαστή Αγαθή, ο ανήσυχος Τρανταλίδης…
Μεγάλη επιτυχία, κ. Μητσιά, «Ο Γκάτσος που αγάπησα». Και τώρα Ηρώδειο. Περιμένατε αυτή την ανταπόκριση του κόσμου;
Για να πω την αλήθεια, όχι.
Τι πιστεύετε ότι συγκινεί ανθρώπους όλων των ηλικιών σ’ αυτό το αφιέρωμα;
Η αλήθεια των τραγουδιών του Γκάτσου. Λόγια που αφορούν όλους μας, και την οικογένεια και την παρέα. Όλοι μεγαλώσαμε μ’ αυτά τα τραγούδια, καθένα απ’ αυτά και μια ιστορία. Ύστερα είναι και ο Μάνος με τον Μίκη. Μύθοι…
Τότε που τ’ ακούγατε, φανταστήκατε ότι μια μέρα θα ερμηνεύατε κι εσείς δημιουργίες αυτών των μύθων;
Όχι, δεν τολμούσα να το ονειρευτώ. Από την άλλη ήθελα να εκφραστώ, ήθελα να κάνω το όνειρο πραγματικότητα με σταθερά βήματα. Ένιωθα υπέροχα βλέποντας να παίρνει σάρκα και οστά ο μεγάλος μου στόχος, αλλά χωρίς την έγκριση των ειδικών δεν προχωρούσα…
Δηλαδή τι κάνατε;
Να φανταστείτε πήγα το 1968 στο Βραχάτι, στον Μίκη, και ζήτησα τη γνώμη του…
Κι από αυτό που βλέπουμε, ήταν ευλογία… Έχετε αναφερθεί πολλές φορές στο πόσο σας επηρέασαν η γνωριμία με τον Γκάτσο, τα λόγια του, οι συμβουλές του. Αν σας ζητούσα μια φράση – δίδαγμα ζωής, τι θα μου λέγατε;
«Εσύ ξέρεις»…
Ένας τραγουδιστής σαν εσάς, που βρίσκεται σχεδόν μισό αιώνα στην πρώτη γραμμή, επηρεάζεται από την κάθε εποχή;
Επιλέγει με άλλο κριτήριο τα τραγούδια
που θα πει;
Όχι, ένα είναι το κριτήριό μου: αν ένα τραγούδι είναι καλό ή κακό. Όλα τ’ άλλα, τα «χρώματα» όπως λέω, τα βάζουν οι εταιρείες.
Σήμερα, στην Ελλάδα του 2017, πώς βιώνετε την καθημερινότητα;
Με δυσκολία, όπως όλος ο κόσμος. Οι δουλειές αραίωσαν, η καθημερινότητα δυσκόλεψε. Συμβαδίζω με τον κόσμο και μην ξεχνάτε ότι εγώ δεν υπήρξα ποτέ ο τραγουδιστής των τεράστιων μεροκάματων. Μπουάτ, δίσκοι, συναυλίες, για να ζήσω με την οικογένειά μου ανθρώπινα.
Είστε αισιόδοξος;
Είμαι. Όπως ο φοίνικας που αναγεννάται από τη στάχτη του. Δύσκολα, ναι, αλλά δεν θα αυτοκτονήσουμε κιόλας!
Και η Ελλάδα;
Είναι στο DNA της να αναγεννάται. Η Ελλάδα είναι η Κάλλας, ο Μητρόπουλος, ο Καβάκος, τα Νόμπελ, τα Όσκαρ… Αυτή είναι η Ελλάδα που αγαπώ, όχι η άλλη, της κατάθλιψης!
Η πολιτική καταστρέφει την Τέχνη;
Της κάνει κακό, σίγουρα. Οι εκάστοτε κυβερνώντες θέλουν να κατευθύνουν τους καλλιτέχνες, αλλά εμείς πρέπει να είμαστε πάντα απέναντι στην εξουσία.
Και σήμερα;
Πάντα!
Προέρχεστε από αριστερή οικογένεια. Ο πατέρας σας ήταν οργανωμένος στο ΕΑΜ, εσείς νεαρός συλληφθήκατε το 1967. Νιώθετε δικαιωμένος 50 χρόνια μετά;
Όχι απόλυτα. Άλλα ονειρευόμασταν τότε, άλλα έγιναν. Παντού, σ’ όλο τον κόσμο. Αν κρίνεις εκ του αποτελέσματος, μερικοί μεγάλοι αγώνες πήγαν τζάμπα. Άσε, δεν θέλω να μιλήσω άλλο γι’ αυτό, με πληγώνει…
Πώς κρίνετε τις ζυμώσεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς; Τι θα ευχόσασταν;
Έχω μια απορία: Γιατί τόσο πολλοί υποψήφιοι, ρε παιδί μου; Όλοι θέλουν να γίνουν πρόεδροι; Μακάρι να βγουν νέοι άνθρωποι, καινούργια μυαλά, να μην είναι κολλημένοι στο παρελθόν.
Σήμερα πώς βλέπετε την κατάσταση στην Ελλάδα;
Πρώτα – πρώτα δεν πιστεύω πια στον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν υπάρχουν πλέον σύνορα, δεν θέλουν οι ισχυροί να υπάρχουν σύνορα. Όσα έλεγαν κάποτε οι μεγάλες μορφές, όπως ο Μιτεράν, ο Μπραντ, πήγαν χαμένα. Σήμερα κυβερνούν οι τράπεζες.
Γι’ αυτά που γίνονται στην Ισπανία ποια είναι η άποψή σας;
Ένα έχω να πω: Δημοκρατία είναι ό,τι ψηφίζει ο κόσμος!
Έχετε πει πριν από έναν χρόνο: «Είμαι ευτυχισμένος. Έζησα όμορφα και γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους. Μα πάνω από όλα γεύτηκα την αγάπη του κόσμου. Δεν θέλω τίποτε άλλο». Αν επέμενα να μου πείτε «τι άλλο;», τι είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό;
Τα εγγόνια μου. Δυο αγόρια που θέλω να πετύχουν, να προσφέρουν στον κόσμο, να βλέπουν στον καθρέφτη τον εαυτό τους και να μην ντρέπονται. Όσο για μένα, πέντε καλά τραγούδια ακόμα δεν σημαίνει και τίποτα. Να μην είμαστε αχόρταγοι στη ζωή μας.
Αν σας ζητούσα πρόσωπα ή γεγονότα που καθόρισαν την καριέρα σας, τι θα μου λέγατε;
Ο Γκάτσος, ο Μούτσης, ο Μίκης, ο συνθέτης της Θεσσαλονίκης Ανδρέας Πρέζας που μ’ έσπρωξε να βγω μπροστά και, βέβαια, η γυναίκα μου, που έμεινε δίπλα μου χωρίς να διεκδικεί, χωρίς να με σπρώχνει σε παράλογες σχέσεις ή συνεργασίες.
Ποιο είναι το άλλο πρόσωπο του τραγουδιστή – συμβόλου, πέρα από την ωραία φωνή και τη σκηνική παρουσία;
Να εκπέμπει ήθος, αλήθεια, να μην λέει ψέματα. Δεν μπορεί στο σινεμά ένας κλέφτης να υποδυθεί τον Χριστό!
Έχετε ερμηνεύσει πάνω από εκατό διαχρονικά τραγούδια. Υπάρχει ένα που, κάθε φορά που το τραγουδάτε, κάτι γίνεται στο βάθος της ψυχής σας;
Η Ελευσίνα. Η αρχή του παντός. Με τις πρώτες νότες γυρίζω 50 χρόνια πίσω, εκεί όπου ξεκίνησα. Το τραγούδι που μου άνοιξε τα φτερά.
Υπήρξαν στιγμές στην πολύχρονη παρουσία σας στην ελληνική μουσική που νιώσατε απογοήτευση; Ποιο ήταν το «αντίδοτο» για να συνεχίσετε;
Η πίστη μου στο καλό τραγούδι. Όταν, για παράδειγμα, ο «Χειμωνιάτικος ήλιος» ή η «Τετραλογία» δεν πήγαν όσο καλά έπρεπε, εγώ επέμεινα.
Επόμενος σταθμός, κ. Μητσιά;
Νέα Υόρκη σε λίγες μέρες, Παρίσι μετά και την άνοιξη Αυστραλία. Κι ένας καινούργιος δίσκος μ’ έναν νέο συνθέτη, τον Σταύρο Σιόλα.
Ύστερα μπήκαμε όλοι στο στούντιο και η πρόβα άρχισε. Η Καραμπέτη απαγγέλλει απόσπασμα από την «Αμοργό» και μετά ο Μητσιάς, με την απείραχτη από τον χρόνο φωνή του, μου λέει καληνύχτα με τον «Γιάννη τον Φονιά»…
Πέντε σταθμοί
1 Γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 1946 στα Δουμπιά Χαλκιδικής.
2 Σπούδασε στη Θεσσαλονίκη κι εκεί έγινε μέλος της χορωδίας της Λέσχης Γραμμάτων και Τεχνών Βορείου Ελλάδος, ενώ παράλληλα δημιούργησε μια μπουάτ στην οποία και ξεκίνησε την πορεία του στο τραγούδι. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συνελήφθη από το δικτατορικό καθεστώς, δικάστηκε (μαζί με 41 άλλους κατηγορούμενους στην υπόθεση Χαλκίδη) και φυλακίστηκε για την αντιδικτατορική του δράση.
3 Εκείνη την περίοδο ο τότε διευθυντής και παραγωγός της δισκογραφικής εταιρείας Lyra Αλέξανδρος Πατσιφάς άκουσε στη Θεσσαλονίκη τον Μανώλη Μητσιά και τον παρότρυνε να κατέβει στην Αθήνα. Πράγματι ο Μανώλης Μητσιάς επιχείρησε την κάθοδό του στην Αθήνα και γνωρίστηκε με τον συνθέτη Δήμο Μούτση στον χώρο όπου έπαιζε ο μεγάλος λαϊκός συνθέτης Βασίλης Τσιτσάνης.
4 Η πρώτη του δισκογραφική δουλειά έγινε το 1969, με πρώτη του επιτυχία το τραγούδι «Στην Ελευσίνα μια φορά».
5 Στη σχεδόν πενηντάχρονη καριέρα του έχει συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους κορυφαίους Έλληνες συνθέτες: Δήμο Μούτση, Λουκιανό Κηλαηδόνη, Μάνο Χατζιδάκι, Χρήστο Λεοντή, Άκη Πάνου, Λίνο Κόκοτο, Σταύρο Ξαρχάκο, Βασίλη Τσιτσάνη, Μάριο Τόκα, Θάνο Μικρούτσικο, Γιάννη Μαρκόπουλο, Χρήστο Νικολόπουλο, Ηλία Ανδριόπουλο, Γιώργο Χατζηνάσιο, Γιάννη Σπανό, Σταμάτη Κραουνάκη, Σταμάτη Σπανουδάκη κ.ά.
Τη δεκαετία του 1990, και συγκεκριμένα το 1994, συνεργάστηκε για πρώτη φορά και με τον Μίκη Θεοδωράκη, έχει τραγουδήσει στίχους και ποίηση των Γιώργου Σεφέρη, Νίκου Γκάτσου, Μανώλη
Ένας δάσκαλος που δεν του άρεσε να κάνει μάθημα…
«Ο Γκάτσος ερχόταν κάθε μέρα στις πρόβες και τις παρακολουθούσε με μεγάλη προσοχή. Έτσι ήρθαμε πιο κοντά, ώσπου μια μέρα μου λέει ‘‘πέρνα από του Φλόκα’’, που ήταν το στέκι καλλιτεχνών και ποιητών στην οδό Πανεπιστημίου. Πήγα και θυμάμαι ότι στο ίδιο τραπέζι ήταν ο Χατζιδάκις και ο Ελύτης. Είχα μαγευτεί. Ήταν απλός και λιτός και ποτέ δεν έκανε τον δάσκαλο. Έπρεπε να τον ακούς με προσοχή και να τον αποκωδικοποιείς. Δεν μίλαγε πολύ, δεν έδινε συμβουλές πολλές. Θυμάμαι ότι κάποια στιγμή αντιμετώπιζα ένα σοβαρό προσωπικό ζήτημα και ζήτησα τη συμβουλή του. ‘‘Εσύ ξέρεις’’ μου είπε.
Δεν με είχε ικανοποιήσει η απάντησή του. Αργότερα άκουσα στο ‘‘Δίχτυ’’ τους στίχους ‘‘μονάχος βρες την άκρη της κλωστής και αν είσαι τυχερός ξεκίνα πάλι’’ και κατάλαβα ακριβώς τι εννοούσε. Είχε γνώμη για το πώς θα μπορούσε να ειπωθεί η κάθε λέξη. Πολλές φορές, όταν άκουγε τον στίχο τραγουδισμένο, έλεγε ‘‘αυτή τη φράση θα την αλλάξω, δεν μου αρέσει’’. Του άρεσαν οι ερμηνείες χωρίς υπερβολή και στόμφο».
Αγαθή Δημητρούκα: Η επιθυμία του Μανώλη…
«Τι ήταν αυτό που γέννησε αυτή την παράσταση; Η επιθυμία του Μανώλη Μητσιά να αφιερώσει στον Νίκο Γκάτσο όλο το πρόγραμμα των τριών αρχικά συναυλιών του στον ‘‘Παρνασσό’’. Και λέω ‘‘όλο’’, διότι με τόσους στίχους του Γκάτσου που έχει ερμηνεύσει πρώτος ο Μητσιάς σε κάθε προσωπική του συναυλία τουλάχιστον τα μισά τα υπογράφει ο Γκάτσος».
Ο Μητσιάς για την Καραμπέτη
«Την Καρυοφυλλιά τη θαύμαζα χρόνια. Όταν άρχισα να σκέφτομαι για το αφιέρωμα στον Γκάτσο, είχα προβληματιστεί για το ποιος θα εκφέρει τον λόγο του. Αυτό με έκανε να επιλέξω την Καρυοφυλλιά, η οποία είναι η ιδανικότερη για να εκφέρει τον λόγο του Γκάτσου».
Info
«Ο Γκάτσος που αγάπησα» με τον Μανώλη Μητσιά και την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Ηρώδειο, Παρασκευή 6 Οκτωβρίου, ώρα 9.00 μ.μ. Τιμές εισιτηρίων: 10, 15, 17, 25, 35, 50, 55 ευρώ. Τους δύο καλλιτέχνες θα πλαισιώσουν οι μουσικοί Αχιλλέας Wastor (πιάνο), Ηρακλής Ζάκκας (μαντολίνο-μπουζούκι), Σταύρος Καβαλιεράτος (μπάσο)
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Μάθε πρώτος για την επικαιρότητα με εγγραφή στο Newsletter.
Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.
