Με το καλημέρα της νέας χρονιάς η κυβέρνηση θέλει να εισπράξει φόρους 4,115 δισ. ευρώ σε έναν μήνα, όταν αντίστοιχα πέρυσι υπολόγιζε για φέτος 3,981 δισ. ευρώ (αύξηση φόρων 3,4% σε έναν μήνα). 

Μάλιστα ο προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς, ο οποίος κατατέθηκε την Τρίτη στη Βουλή, προβλέπει υπερπλεόνασμα και το 2018, της τάξης των 350-500 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ αναθεωρήθηκε προς τα πάνω και η εκτίμηση για την υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος.

Συγκεκριμένα, για το 2018 ο προϋπολογισμός προβλέπει  πρωτογενές πλεόνασμα 3,82% του ΑΕΠ, έναντι του ήδη υψηλού στόχου του προγράμματος για 3,5% του ΑΕΠ. Επομένως, προβλέπεται υπέρβαση του στόχου κατά 0,2%-0,3% του ΑΕΠ (350-500 εκατομμύρια ευρώ).

Στον προϋπολογισμό για το έτος 2017 εκτιμάται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης 1,6% του ΑΕΠ και πρωτογενές πλεόνασμα 2,44% του ΑΕΠ (μνημονιακός στόχος ήταν το 1,75%), έχοντας ήδη ενσωματώσει δαπάνη 1,4 δισ. ευρώ ή 0,78% του ΑΕΠ για το κοινωνικό μέρισμα, την επιστροφή των κρατήσεων στους συνταξιούχους και την εξόφληση των ΥΚΩ στη ΔΕΗ.

 

Σημειώνεται ότι στην εκτίμηση για το φετινό πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ δεν περιλαμβάνεται το κοινωνικό μέρισμα των 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ από την υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2017 καθώς και τα μέτρα στήριξης των πληγέντων από τις πρόσφατες θεομηνίες ή 0,8% του ΑΕΠ. Επομένως, συνολικά το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος φτάνει στο 3,2% του ΑΕΠ, σημειώνοντας υπέρβαση, έναντι του στόχου 1,45% του ΑΕΠ, περίπου 2,6 δισ. ευρώ. Από την υπέρβαση αυτή, αφού αφαιρεθούν τα 1,4 δισ. ευρώ του κοινωνικού μερίσματος, απομένουν 1,2 δισ. ευρώ που θα χρησιμοποιηθούν για το «μαξιλάρι» ρευστότητας εν όψει της εξόδου στις αγορές.

 

Οι υπερεπιδόσεις αυτές, μάλιστα, καταγράφονται την ώρα που οι προβλέψεις για την ανάπτυξη υποχωρούν. Στον προϋπολογισμό προβλέπεται ότι φέτος το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,6% έναντι πρόβλεψης στο προσχέδιο για ανάπτυξη 1,8% (και έναντι πρόβλεψης πριν από έναν χρόνο, στον προϋπολογισμό του 2017, για 2,7%). Για το 2018 η πρόβλεψη για την ανάπτυξη είναι ελαφρώς βελτιωμένη και διαμορφώνεται στο 2,5% έναντι 2,4% που ανέφερε το προσχέδιο.

 

Σημειώνεται ότι, παρά την υπερφορολόγηση, τα έσοδα του προϋπολογισμού το 2017 προβλέπονται μειωμένα κατά 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, όπως είπε και στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης.

Κι αυτό γιατί πολλοί φορολογούμενοι εξάντλησαν τη φοροδοτική τους ικανότητα και δεν ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους. Κατόπιν αυτού, το υπερπλεόνασμα οφείλεται βασικά στην υπεραπόδοση των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης τόσο στα έσοδα (αυξημένες εισφορές) όσο και στις δαπάνες (λιγότερες συντάξεις). Παράλληλα, έπεσε «μαχαίρι» σε δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού.

 

Επίσης ο προϋπολογισμός του 2018 δεν εμφανίζει μέτρα  – ήδη θεσμοθετημένα – που θα αποδώσουν συνολικά 1,8 δισ. ευρώ επιπλέον εξοικονόμηση (με αύξηση εσόδων ή περικοπή δαπανών).

Όπως και να έχει, η εν λόγω αύξηση 1,4 δισ. του πρωτογενούς πλεονάσματος θα βγει και πάλι από την τσέπη των Ελλήνων. Ο νέος προϋπολογισμός βασίζεται σε μέτρα τα οποία έχουν ψηφιστεί από τον περασμένο Μάιο, αλλά ακόμη τα νοικοκυριά δεν τα έχουν… νιώσει στην τσέπη τους. Μέτρα τα οποία έρχονται να προστεθούν στον τεράστιο λογαριασμό που πληρώνουν ήδη οι φορολογούμενοι.

 

Έτσι λοιπόν οι φορολογούμενοι,εκτός της κατάργησης  για το μεγαλύτερο ποσοστό των σημερινών δικαιούχων του ΕΚΑΣ, χάνουν την έκπτωση φόρου για τις ιατρικές δαπάνες, το επίδομα θέρμανσης (το οποίο περικόπτεται 50%), την έκπτωση παρακράτησης φόρου και το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ σε 32 νησιά του Αιγαίου.

 

Εν τω μεταξύ, τον Μάρτιο αλλάζουν και οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων με τις πραγματικές, γεγονός που θα αναγκάσει το υπουργείο Οικονομικών να αλλάξει τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, μια και θα προκύψει δημοσιονομικό κενό της τάξης των 3,2 δισ.

Τσεκούρι όμως θα υποστεί το εισόδημα των Ελλήνων της τάξης των 2,5 δισ. ευρώ (1,15 δισ. από φόρους και άλλα 1,4 δισ. ευρώ από περικοπές δαπανών) ή 1,4% του ΑΕΠ μετά τις αυξήσεις φόρων και περικοπές συντάξεων και επιδομάτων για το 2018. Τα μέτρα αυτά ήδη έχουν ψηφιστεί για το νέο έτος από τον περασμένο Μάιο και θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου.

 

Μεγάλοι χαμένοι του 2018 βγαίνουν κυρίως οι συνταξιούχοι και δικαιούχοι ΕΚΑΣ, καθώς τα επιδόματα θα «εξορθολογιστούν», με πρώτο και καλύτερο το επίδομα θέρμανσης.

 

Συνολικά τα κρατικά έσοδα (με ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ.) θα πρέπει το 2018 να ενισχυθούν κατά τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ έναντι του 2017, εκ των οποίων πάνω από 800 εκατομμύρια είναι νέα μέτρα. Ταυτόχρονα οι πρωτογενείς δαπάνες θα πρέπει να συμπιεστούν κατά 1,4 δισ. ευρώ, πρωτίστως από την περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης. Πιο συγκεκριμένα, ο λογαριασμός θα βγει από: 

 140.000 χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι θα δουν το 2018 περικοπή στο ΕΚΑΣ, το οποίο καταργείται οριστικά και για όλους στο τέλος του 2019. Από τον επόμενο χρόνο, περίπου 200.000 νέοι χαμηλοσυνταξιούχοι που έχουν κάνει αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 13 Μαΐου 2016 θα στερηθούν το ΕΚΑΣ, οδεύοντας προς τις κατώτατες συντάξεις των 300 ευρώ που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.

 Ελεύθερους επαγγελματίες με την αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών μέσω του υπολογισμού των εισφορών επί του αθροίσματος φορολογητέου εισοδήματος και καταβληθέντος εντός του 2017 εισφορών. Από την 1η Ιανουαρίου 2018 οι εισφορές θα υπολογίζονται επί του συνολικού καθαρού φορολογητέου εισοδήματος προηγούμενου έτους κάθε επιχείρησης – επαγγελματία, προσαυξημένου με τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2017. Το 2018 θα είναι μεταβατικό καθεστώς, καθώς, αντί για το 100% των ασφαλιστικών εισφορών του 2017, θα προστεθεί στα καθαρά φορολογητέα εισοδήματα το 80%.

 Ένα εκατ. φορολογούμενους ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο» της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Με δεδομένο ότι ο ετήσιος εισπρακτικός στόχος του ΕΝΦΙΑ δεν αλλάζει και παραμένει τουλάχιστον στα 2,65 δισ. ευρώ, όποια μείωση γίνει στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα αντισταθμιστεί από τις αυξήσεις που θα γίνουν σε πολλές φθηνές περιοχές, αλλά και από την αύξηση των φορολογικών συντελεστών και τις παρεμβάσεις στον συμπληρωματικό φόρο που επιβάλλεται σήμερα σε περισσότερους από 500.000 ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία άνω των 200.000 ευρώ. 

 Ενάμισι εκατ. φορολογούμενους με ετήσιες αποδοχές από μισθό ή σύνταξη άνω των 9.000 ευρώ τον χρόνο, λόγω της κατάργησης της έκπτωσης του 1,5% που γίνεται στη μηνιαία παρακράτηση φόρου.

 Τρίτεκνους – πολύτεκνους, οι οποίοι θα δουν το επίδομά τους ψαλιδισμένο. Σήμερα είναι 500 ευρώ ανά παιδί και αυτό κοστίζει στον προϋπολογισμό περίπου 250 εκατ. ευρώ.

 Ένα εκατ. φορολογουμένους, οι οποίοι δεν θα έχουν πλέον έκπτωση φόρου σε γιατρούς, φάρμακα, νοσήλια κ.λπ. Το υπουργείο θα βγάλει από εκεί το ποσό της τάξης των 120 εκατ. ευρώ, η εφορία στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2018 δεν θα αναγνωρίσει για έκπτωση καμία από τις αποδείξεις για τις δαπάνες που εκδόθηκαν μέσα στο 2017.

  Κατοίκους 32 νησιών για τους οποίους καταργείται το ειδικό καθεστώς της έκπτωσης 30% του ΦΠΑ στο τέλος του έτους. Η κατάργηση αυτή σημαίνει αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 17% στο 24% και του χαμηλού από το 9% στο 13%. Στα νησιά που θα υποστούν την αύξηση των φορολογικών συντελεστών συμπεριλαμβάνονται η Μυτιλήνη, η Χίος, η Σάμος, η Λήμνος, η Κως, η Κάλυμνος κ.ά.

 

Για το επίδομα θέρμανσης, του οποίου περικόπτεται η ετήσια δαπάνη κατά 50%, τα εισοδηματικά κριτήρια θα γίνουν αυστηρότερα και το ποσό του επιδόματος ανά λίτρο θα περιοριστεί.

 

Έτσι χιλιάδες νοικοκυριά θα πάρουν λιγότερα χρήματα από πέρυσι. Η περικοπή του επιδόματος γίνεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Η απόφαση για τα κριτήρια χορήγησής του στους δικαιούχους εκκρεμεί, ενώ η πρώτη δόση του επιδόματος θα δοθεί τον Ιανουάριο του 2018.

 Εκμισθωτές ακινήτων µέσω Airbnb, οι οποίοι πλέον θα φακελωθούν από την ανεξάρτητη Αρχή και θα φορολογούνται 45% στα εισοδήματα που θα παίρνουν από την ενοικίαση ακινήτων μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας τύπου Airbnb. 

 Φορολογούμενους που έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις δόσεων, αφού θα τη χάνουν από την 1η Ιανουαρίου 2018, αν καθυστερήσουν έστω και μία ημέρα να πληρώσουν την οφειλή τους. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, η εφορία θα διεκδικεί το σύνολο των ανεξόφλητων υπολοίπων των ρυθμισμένων, εφαρμόζοντας εις βάρος τους όλα τα προβλεπόμενα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

 Ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια – διαμερίσματα στα οποία από την 1η Ιανουαρίου 2018 επιβάλλεται φόρος διαμονής. Ο φόρος διαμονής ανέρχεται σε:

 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1 – 2 αστέρων.

 1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων.

 3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων.

 4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων.

 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια – διαμερίσματα.

 

Με αυτά η κυβέρνηση υπολογίζει σε 1 δισ. παραπάνω φόρους το 2018 από την άμεση και την έμμεση φορολογία. Αν δεν αλλάξει κάτι στον τελικό λογαριασμό, οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να φτάσουν στα 20,8 δισ. το 2018 από 20,4 δισ. φέτος και οι έμμεσοι στα 27,6 δισ. από 27 δισ. ευρώ που είναι η εκτίμηση για τη φετινή χρονιά. Τα συνολικά έσοδα του κράτους θα ανέλθουν στα 54,4 δισ., ενώ θα διατηρηθεί η πίεση στις δαπάνες, οι οποίες το 2018 θα είναι μειωμένες κατά 400 εκατ. ευρώ, στα 55,6 δισ.