Η ψήφιση του προϋπολογισμού την Τρίτη στη Βουλή αποτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα μιας παρατεταμένης περιόδου με άγνωστη λήξη, αλλά με δύο πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Το πρώτο είναι η έναρξη της μεγάλης διαπραγμάτευσης για την εποχή μετά τη λήξη του μνημονίου. Όπως έχουμε επισημάνει ήδη, ούτε απλή ούτε εύκολη αναμένεται αυτή η διαδικασία. Η πρόσφατη αναφορά του Μάριο Ντράγκι περί τέταρτου μνημονίου – αν το θέλει η Ελλάδα – είναι μια έμμεση προειδοποίηση για το είδος της επιτήρησης που θα ακολουθήσει.

Ούτως ή άλλως ένα ακόμη μνημόνιο με την κλασική έννοια – δηλαδή με χρηματοδότηση μέσω δανειακής σύμβασης – απλώς αποκλείεται. Σε κάθε περίπτωση, όμως, εποπτεία θα υπάρξει και θα είναι πολυετής: μέχρι την αποπληρωμή του 75% των δανείων από τους ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς. Επίσης θα υπάρξει μια σαφής και συμφωνημένη διαδικασία ελέγχου της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων που απομένουν. Συνεπώς η Ελλάδα θα βγει από το μνημόνιο αναλαμβάνοντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Ήδη άλλωστε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που θα ισχύει την επόμενη τριετία έχει σαφώς καθορισμένα πλεονάσματα και συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία έχουν ήδη ψηφιστεί.

Οι δεσμεύσεις αυτές προφανώς καθιστούν από λίγο έως πολύ άκυρες πολλές από τις προεκλογικές υποσχέσεις που αναμένεται να ακουστούν το επόμενο διάστημα, κυρίως από την πλευρά της αντιπολίτευσης, η οποία διακηρύσσει – εν είδει… Ζαππείου – περίπου ότι θα επαναδιαπραγματευθεί το μεσοπρόθεσμο.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό της επόμενης περιόδου είναι ότι αυτή θα είναι οιονεί προεκλογική. Ανεξαρτήτως του χρόνου των εκλογών, είναι βέβαιο ότι η αξιωματική αντιπολίτευση, αδυνατώντας να μιλήσει ανοιχτά για όλο το πακέτο της πολιτικής της, θα παραμείνει στη λογική της «δομικής» αντιπολίτευσης και στο αίτημα για διεξαγωγή εκλογών.

Έτσι λοιπόν από τη μια πλευρά η κυβέρνηση αδυνατεί να βάλει στην ατζέντα από τώρα τις δεσμεύσεις που πρόκειται να ακολουθήσουν, ενώ η Ν.Δ. γνωρίζει ότι αρκετές πλευρές της πολιτικής της ενδέχεται να προκαλέσουν τρόμο, με απτές συνέπειες στην εικόνα των δημοσκοπήσεων το επόμενο διάστημα.

Είναι, συνεπώς, κομμάτι δύσκολο να δούμε στο άμεσο μέλλον μια αντιπαράθεση επί της πολιτικής ουσίας και του αύριο της χώρας. Με την ελπίδα ότι θα διαψευστούμε, εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι θα είναι πολύ ευκολότερο οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές να μας προσφέρουν γενναίες δόσεις κλωτσοπατινάδας. Ας έχουν όμως κατά νου ότι η ελληνική κοινωνία, ύστερα από επτάμισι χρόνια μνημονίου, θα θέλει να γνωρίζει αν έχει την οποιαδήποτε ελπίδα για ανάκαμψη.

Αν δεν της δώσουν σημασία, το πιθανότερο είναι ότι θα το βρουν στην κάλπη τους. Ο σοβαρότερος κερδίζει.