Με τη συναυλία «Τρεις Ελληνίδες συνθέτριες» συνεχίζεται αυτή την Τρίτη το ετήσιο αφιέρωμα στη Ρένα Κυριακού (1917-1994), που άρχισε πέρυσι, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση της διεθνώς αναγνωρισμένης Ελληνίδας πιανίστριας και συνθέτριας. Αυτή τη φορά, το Μέγαρο συστήνει στους μουσικόφιλους τη Μαριώ Φωσκαρίνα-Δαμασκηνού (1850-1921) και την Ελένη Λαμπίρη (1889-1960). 

 

Το πρόγραμμα. Σε αυτή την ξεχωριστή συναυλία, η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών υπό τον Βύρωνα Φιδετζή, πιστή στον ιδρυτικό της στόχο να μελετά και να αναδεικνύει το έργο των Ελλήνων δημιουργών, στρέφει την προσοχή της στο έργο τριών Ελληνίδων συνθετριών του 19ου και του 20ού αιώνα, που είναι σχεδόν άγνωστο στο κοινό. Τρεις γυναίκες που, σε πείσμα των εμποδίων που προέβαλε το φύλο τους και η εποχή τους, διακρίθηκαν και διέπρεψαν στη μουσική και είχαν διεθνή απήχηση και σπουδαία προσφορά.

 

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις συνθέσεις «Βενετσιάνικη Σουίτα» και «L’Aldeana» της Μαριώς Φωσκαρίνα-Δαμασκηνού, οι οποίες παρουσιάζονται σε πρώτη πανελλήνια εκτέλεση, τη «Συμφωνία σε σι ελάσσονα» της Ελένης Λαμπίρη σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση, καθώς και το «Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα» της Ρένας Κυριακού, το οποίο θα ερμηνεύσει ο Γιώργος Κωνσταντίνου, ένας από τους πλέον αξιόλογους πιανίστες της νέας γενιάς και γιος του γνωστού ηθοποιού. 

 

Ποιες ήταν. Η Μαριώ Φωσκαρίνα-Δαμασκηνού γεννήθηκε και έζησε στο Παρίσι, καταγόταν όμως από εύπορη οικογένεια της Κέρκυρας, με προσφορά στην Επανάσταση του 1821. Σπούδασε κοντά στους καλύτερους δασκάλους και συναναστράφηκε με την αφρόκρεμα της παρισινής κοινωνίας στην καμπή του 20ού αιώνα για να δημιουργήσει μικρό αριθμό έργων από καθαρή αγάπη για την τέχνη, χωρίς βιοποριστικά ή επαγγελματικά κίνητρα. 

 

Η Ρένα Κυριακού υπήρξε ένα εξαιρετικό πιανιστικό ταλέντο που άρχισε τη λαμπρή διεθνή της σταδιοδρομία από παιδική ηλικία, ως παιδί θαύμα. Ολοκλήρωσε εξαιρετικές σπουδές και διέγραψε σημαντική σολιστική σταδιοδρομία σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι η πρώτη που ηχογράφησε για πρώτη φορά παγκοσμίως ολόκληρο το πιανιστικό έργο σημαντικών συνθετών, όπως ο Μέντελσον. Ως δημιουργός υπογράφει το «Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα», που γράφτηκε μεταξύ 1938 και 1940.

 

Από τις τρεις συνθέτριες, η Έλενα Λαμπίρη είχε τις σημαντικότερες σπουδές σύνθεσης και διεύθυνσης ορχήστρας. Σπούδασε κοντά σε διάσημους δασκάλους, όπως ο συνθέτης Μαξ Ρέγκερ, στη Γερμανία και άρχισε διεθνή καριέρα ως μαέστρος στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα παρουσιάστηκε και στην ελληνική σκηνή ως συνθέτρια στη δεκαετία του 1910. Παρ’ όλα τα πρώτα εξαιρετικά δείγματα της δουλειάς της, συνθήκες και γεγονότα άγνωστα την οδήγησαν να απομονωθεί στην Πάτρα. Η μοναδική της συμφωνία, σε σι ελάσσονα, γράφτηκε το 1920-21 και είναι μια από τις πρώτες που γράφτηκαν από Έλληνα συνθέτη.