Στη συγκρότηση του λεγόμενου προοδευτικού μετώπου ή της προοδευτικής συμπαράταξης δίνει το βάρος σε αυτή τη φάση η κυβέρνηση εν όψει και της συγκρότησης του ψηφοδελτίου για τις ευρωεκλογές – η πολιτική στρατηγική και η στρατηγική συμμαχιών θα αποφασιστούν στην προσεχή Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ την Κυριακή.

Η στρατηγική αυτή, που στόχο έχει την εδραίωση του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα ως προοδευτικού δημοκρατικού πόλου στο πολιτικό φάσμα, περνά – όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές – μέσα από τη συμπίεση του ΚΙΝΑΛ στο πλαίσιο της προεκλογικής πόλωσης.

Μέχρι να ριφθεί ο κύβος για τις εθνικές εκλογές – στο τραπέζι εξακολουθεί να βρίσκεται το σενάριο του Μαΐου με την ηγεσία επισήμως να δείχνει σταθερά προς Οκτώβριο – κεντρική μάχη είναι αυτή των ευρωεκλογών η οποία ούτως ή άλλως λαμβάνει πολιτικό χαρακτήρα με αποφασιστική σημασία για τις εθνικές εκλογές αν αυτές γίνουν σε διαφορετικό χρόνο.

Με αυτόν τον χρονικό ορίζοντα που πλέον πλησιάζει, Μαξίμου και Κουμουνδούρου έχουν ανοίξει στο φουλ τις προεκλογικές μηχανές: μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις αναδιατάξεις που αυτή προκάλεσε, μέσω του ανασχηματισμού δόθηκε σήμα ότι επιταχύνονται οι διαδικασίες συγκρότησης του «προοδευτικού μετώπου».

Αυτό φέρνει νευρική κρίση στο Κίνημα Αλλαγής στο βαθμό που η προσπάθεια του Μαξίμου πλέον επικεντρώνεται όχι μόνο σε εκλογική «λεηλασία» αλλά και σε στελεχιακή αποδυνάμωση, καθώς ενθαρρύνει τη μετακίνηση στελεχών ή γενικότερα ενός «δυναμικού» προσώπων και προσωπικοτήτων που «ανδρώθηκε» μέσα στις τάξεις του ΠΑΣΟΚ τις προηγούμενες δεκαετίες και μέχρι πρόσφατα είχε επενδύσει στην ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς μέσω του ΚΙΝΑΛ.

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι όσοι είχαν επενδύσει στην υπόθεση της κεντροαριστεράς μετακινούνται προς τον ΣΥΡΙΖΑ – αντιθέτως πολλοί αναζητούν διέξοδο προς τον έτερο πόλο, αυτόν της Ν.Δ.

Τα δεδομένα αυτά τοποθετούν στην ημερήσια διάταξη την αντιπαράθεση της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ με το Κίνημα Αλλαγής παράλληλα προς τον «σκυλοκαυγά» κυβέρνησης – Ν.Δ.

Η κυβερνητική στρατηγική που ξεδιπλώνεται το τελευταίο διάστημα έχει ως βασικό εργαλείο τον ετεροπροσδιορισμό του ΚΙΝΑΛ καθώς όσο αυτό δεν ανταποκρίνεται στα καλέσματα για το προοδευτικό μέτωπο τόσο ο πρωθυπουργός υπογραμμίζει την άτυπη σύγκλισή του με την Πειραιώς (ΝΔ). Και κυρίως, το ταυτίζει ενώπιον του ακροατηρίου του με τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Μάλιστα για να αναδείξει το μέγεθος της μετατόπισης του ΚΙΝΑΛ προς τα δεξιά ο πρωθυπουργός δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει τη νέα πολιτική φυσιογνωμία της ΝΔ που υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχει απολέσει τα κεντροδεξιά «καραμανλικά» της χαρακτηριστικά, κι έχει επιλέξει ένα κράμα νεοφιλελευθερισμού και ακροδεξιάς.

Η στρατηγική του… πόλου

Συνοψίζοντας η στρατηγική Τσίπρα εστιάζει στο:

1. Να καταδειχθεί ότι ηγεμονικό ρόλο στην ανασυγκρότηση του προοδευτικού χώρου έχει ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ.

2. Να καταδειχθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον βασικός πυλώνας του συστήματος και ο μόνος που μπορεί να εκφράσει το προοδευτικό και δημοκρατικό κέντρο, από τα αριστερά του πολιτικού φάσματος ως την οικολογία, την σοσιαλδημοκρατία και την λαϊκή κεντροδεξιά, όπως ανέφερε στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο.

Προκειμένου να προσεγγίσει ένα μαζικό κοινό πλέον ο πρωθυπουργός επενδύει στα δημοκρατικά αισθήματα των πολιτών και κυρίως τα αντιδεξιά σύνδρομα μεγάλου τμήματος της κοινωνίας αποφεύγοντας να τονίσει τον αριστερό – ριζοσπαστικό χαρακτήρα στη βάση του οποίου αυτοπροσδιορίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Ως εκ τούτου το δίλημμα που διαμορφώνει ώστε να χωρούν πολλοί με διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές αφετηρίες είναι η πρόοδος και η Δημοκρατία έναντι της συντήρησης, του σκοταδισμού, του νεοφιλελευθερισμού και της ακροδεξιάς

3. Να υπογραμμιστεί ενώπιον ενός ακροατηρίου που αυτοπροσδιορίζεται ως προοδευτικό – δημοκρατικό η στρατηγικού χαρακτήρα πολιτική μετατόπιση του ΚΙΝΑΛ προς τα δεξιά που κατά την επίμονη κυβερνητική ρητορική λαμβάνει πλέον ακραία χαρακτηριστικά.

Στόχος η δημοσκοπική, σε αυτή τη φάση, πίεση στο Κίνημα Αλλαγής που περαιτέρω μεταφράζεται σε διασφάλιση ότι το κοινό που «λιμνάζει» στη γκρίζα ζώνη και αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ κατά τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 (εγκαταλείποντας το ΠΑΣΟΚ), δεν θα μετακινηθεί καταρχάς προς το ΚΙΝΑΛ και δυνητικά μπορεί να επιστρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ.

4. Να ενθαρρυνθεί, τέλος, η μετακίνηση προσώπων και στελεχών προς τον ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο σε πολιτική βάση αλλά και υπό την «άρρητη» και αιωρούμενη υπόσχεση είτε της ευκαιρίας για πολιτική επιβίωση με ένταξη στα ψηφοδέλτια και πιθανότητες επανεκλογής, είτε με ένταξη στο κρατικό μηχανισμό, κλπ.

Κριτική και γκρίνια

Βεβαίως στη στρατηγική αυτή του μαζικού χώρου και της δημιουργίας μιας ευρείας δημοκρατικής παράταξης παρουσιάζονται προβλήματα όπως το γεγονός η συγκέντρωση «πρώην» στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ ή μάλλον κάτω από την ομπρέλα του Τσίπρα, ναι μεν προκαλεί εκνευρισμό στο υπό στελεχιακή αποψίλωση ΚΙΝΑΛ δεν είναι απαραίτητο ωστόσο ότι συγκινεί την κοινωνία.

Τουλάχιστον αυτό εκτιμούν αρκετοί στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Αν και όσοι τις τελευταίες μέρες διατυπώνουν αιχμές ή ασκούν κριτική – κατά βάση οι 53 – δείχνουν να εκφράζουν τη διαφωνία τους με τις κινήσεις της ηγεσίας, στην ουσία δε διαφωνούν με την στρατηγική των ανοιγμάτων στο κέντρο είτε αυτό είναι το ΠΑΣΟΚ με τη σημερινή (ΚΙΝΑΛ) ή την παλαιότερη μορφή του, είτε το Ποτάμι κ.λπ., αλλά με τον τρόπο που υλοποιείται αυτή η στρατηγική. Ή εν πάση περιπτώσει θεωρούν ότι ξεδιπλώνεται άτσαλα, εκπέμποντας μηνύματα «τυχοδιωκτισμού» σε βάρος των πολιτικών και προγραμματικών συγκλίσεων, με κίνδυνο να επιφέρει αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.

Στους 53 τις τελευταίες μέρες, μετά και την υπουργοποίηση των Θάνου Μωραϊτη και Άγγελου Τόλκα για την οποία δεν έκρυψαν την έντονη δυσφορία τους, κυριαρχεί η εκτίμηση ότι η προσέγγιση με δευτεροκλασάτα στελέχη του απαξιωμένου σήμερα και πάλαι ποτέ κραταιού ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να κινητοποιήσει τον κόσμο.

Μάλιστα θεωρούν ότι μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που μετά τις εκλογές του 2015 αποστασιοποιήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και εξακολουθούν να είναι αναποφάσιστοι, αποστασιοποιήθηκε από «αριστερή» κυρίως σκοπιά, διαφωνώντας με την ανάληψη από την κυβέρνηση της σκυτάλης της μνημονιακής διαχείρισης.

Σε αυτό τον κόσμο, ως εκ τούτου θεωρούν αρκετοί στους 53, πως πρόσωπα με διαδρομή στον σημιτικό «εκσυγχρονισμό» όπως ο Νίκος Μπίστης, ο Νίκος Μουζέλης και άλλοι εξ όσων συγκροτούν την Πρωτοβουλία «Γέφυρα» που καλεί σε σύγκλιση του ΚΙΝΑΛ με τον ΣΥΡΙΖΑ, ή οι Μωραΐτης και Τόλκας, δεν σηματοδοτούν τίποτα από κοινωνική σκοπιά, δεν «μιλάνε» στον κόσμο που παρακολουθεί τον ΣΥΡΙΖΑ, αν δεν τον απωθούν κιόλας.

Επιπλέον, δεδομένου ότι οι περισσότεροι εξ αυτών στα χρόνια της κρίσης στήριξαν την ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή πολιτική της λιτότητας και την υπαγωγή στα μνημόνια, υπάρχει κι ένα προβληματισμός σχετικά με τον κίνδυνο να σταλεί το μήνυμα «αθώωσης» των προηγούμενων πολιτικών τους επιλογών.

Έτσι μεγάλη μερίδα στελεχών του κόμματος στις δημόσιες δηλώσεις τους αισθάνονται την ανάγκη να απαντήσουν και να αντικρούσουν τα περί «πασοκοποίησης» και να υπογραμμίσουν την αριστερή ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ.

«Όχι» στην πασοκοποίηση

«Δεν είναι στην πρόθεση μας να αποτελέσουμε ένα υποκατάστατο της κεντροαριστεράς ή μια αναπαλαίωση του ΠΑΣΟΚ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο γραμματέας της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης, σε άρθρο του στα «Νέα» του περασμένου Σαββατοκύριακου.

Περαιτέρω, αναφερόμενος στο υπό συγκρότηση μέτωπο έκανε λόγο για αριστερό προοδευτικό πόλο και σημείωσε πως «ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ στη διαμόρφωσή του εκ των πραγμάτων είναι πρωταγωνιστικός» αλλά σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα που αναλαμβάνουν να σηματοδοτήσουν την προσέγγιση όλων αυτών των δυνάμεων τίθεται θέμα «φερεγγυότητας»:

«Η φερεγγυότητα των προσώπων μπορεί να δώσει φτερά σε ένα τέτοιο σχέδιο ή και να το λαβώσει. Ο κόσμος που εγκατέλειψε τον απαξιωμένο δικομματισμό δεν θέλει να τον δει με άλλο περιτύλιγμα μπροστά του. Δεν βοηθούν τη νικηφόρα προοπτική του σχεδίου μας πρόσωπα βγαλμένα από τη ναφθαλίνη του παλαιού δικομματισμού» τονίζει πολύ χαρακτηριστικά.

Σε κάθε περίπτωση, οι 53 ζητούν το άνοιγμα και η απεύθυνση προς τις προοδευτικές δυνάμεις να είναι αμφίπλευρο, να στρέφεται δηλαδή και προς τα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ.

Εν τω μεταξύ σύμφωνα με πληροφορίες, τα πρόσφατα ανοίγματα φαίνεται να ενοχλούν στελέχη των «πασοκογενών» που διαφώνησαν με τα μνημόνια εγκαίρως και προσχώρησαν στον ΣΥΡΙΖΑ πριν ακόμη αναδειχθεί σε αξιωματική αντιπολίτευση και μπει σε τροχιά εξουσίας. Ήταν ενδεικτική η αντίδραση του Παναγιώτη Κουρουμπλή στην υπουργοποίηση του Θάνου Μωραϊτη με το σχόλιο πως είναι σαν ο ίδιος ενώ είναι στον ΣΥΡΙΖΑ να έπαιρνε μεταγραφή για τη ΝΔ.

Πάντως, οι εσωτερικές γκρίνιες, ούτε φαίνεται να αλλάζουν τις επιλογές του πρωθυπουργού ούτε να απειλούν με εσωκομματική κρίση και εσωστρέφεια, στην πορεία προς τις εκλογές καθώς πλέον όλοι καλούνται να επικεντρωθούν όχι μόνο στις συλλογικές επιδόσεις στις προσεχείς πολλαπλές κάλπες αλλά και στις προσωπικές και μάλιστα υπό συνθήκες μεγαλύτερου πλέον ανταγωνισμού.

Εντός του Μαρτίου το ευρωψηφοδέλτιο

Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα αναμένεται να συγκροτηθεί μια εκλογική επιτροπή από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ – οι συμμετέχοντες θα οριστικοποιηθούν την Κυριακή στην Κεντρική Επιτροπή – που θα χειριστεί τα θέματα των υποψηφιοτήτων τόσο αυτών του ΣΥΡΙΖΑ όσο και των «συνεργαζόμενων» που έχουν ρίξει … «γέφυρα» προς την Κουμουνδούρου το τελευταίο διάστημα.

Ακολούθως θα συγκροτηθεί και μια κοινή εκλογική επιτροπή για τις ευρωεκλογές, με τη συμμετοχή των «κεντροαριστερών» και η οποία θα έχει περισσότερο τιμητικό χαρακτήρα.

Υπολογίζεται ότι μέχρι τις 15 με 20 Μαρτίου η συγκρότηση των ψηφοδελτίων θα έχει ολοκληρωθεί. Εκ νέου υποψήφιοι αναμένεται να είναι οι νυν ευρωβουλευτές Δημήτρης Παπαδημούλης, Κωνσταντίνα Κούνεβα και Στέλιος Κούλογλου.

Στο μεταξύ, την Τρίτη δόθηκαν από την Κουμουνδούρου διευκρινίσεις ότι οι ευρωεκλογές θα διενεργηθούν με σταυρό και όχι με λίστα, διαψεύδοντας τις φήμες για λίστα – άλλωστε προ ημερών το είχε υπογραμμίσει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος στο κυβερνητικό μπρίφινγκ.

Την Κυριακή στην Κεντρική Επιτροπή το προσκλητήριο για τη συγκρότηση της προοδευτικής συμπαράταξης που ήδη απεύθυνε ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια ασυνήθιστη κίνηση να κάνει δήλωση έξω από την Κουμουνδούρου μετά από Πολιτική Γραμματεία, ουσιαστικά θα λάβει το πράσινο φως και από το κόμμα.

Σύμφωνα με μέχρι στιγμής εκτιμήσεις κομματικών παραγόντων στην εν λόγω Κεντρική Επιτροπή δεν αναμένεται να ακουστούν ονόματα υποψηφίων, άλλωστε τα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας στην προχθεσινή συνεδρίαση υπό τον Αλέξη Τσίπρα, δεν μπήκαν καθόλου σε ονοματολογία.