Το «Πράσινο Ποντίκι» αρέσκεται στις φαντασιώσεις, ποντάρει στα όνειρα και στα παιχνίδια του μυαλού. Κάπως έτσι στήθηκε το «Γκρέμισέ τα». Τον Ιανουάριο «γκρεμίσαμε» την Αθήνα, ενώ τον Φεβρουάριο πήγαμε Θεσσαλονίκη.  Το ερώτημα απλό: Εάν σας δινόταν η δυνατότητα αύριο το πρωί να γκρεμίσετε ένα κτήριο, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί. Και η ιδέα, «κλεμμένη» από τη ρήση του Γιάννη Τσαρούχη… «οι ευεργέτες του μέλλοντος δεν θα είναι εκείνοι που θα κτίζουν, αλλά εκείνοι που θα γκρεμίζουν κτήρια».

Το «Πράσινο Ποντίκι» αρέσκεται στις φαντασιώσεις, ποντάρει στα όνειρα και στα παιχνίδια του μυαλού. Κάπως έτσι στήθηκε το «Γκρέμισέ τα». Τον Ιανουάριο «γκρεμίσαμε» την Αθήνα, ενώ τον Φεβρουάριο πήγαμε Θεσσαλονίκη.  Το ερώτημα απλό: Εάν σας δινόταν η δυνατότητα αύριο το πρωί να γκρεμίσετε ένα κτήριο, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί. Και η ιδέα, «κλεμμένη» από τη ρήση του Γιάννη Τσαρούχη… «οι ευεργέτες του μέλλοντος δεν θα είναι εκείνοι που θα κτίζουν, αλλά εκείνοι που θα γκρεμίζουν κτήρια».

Στη Θεσσαλονίκη…  «γκρεμίσαμε» με την ευγενική χορηγία του Σπύρου Βούγια, του Ιεροκλή Μιχαηλίδη, του Γιάννη Μπουτάρη, του Γιώργου Σκαμπαρδώνη και του Δημήτρη Φατούρου.

«Γκρεμίζω» το Βελλίδειο

Στη Λεωφόρο Στρατού, απέναντι ακριβώς από το Αρχαιολογικό Μουσείο, του αρχιτέκτονα Καραντινού, και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, του αρχιτέκτονα Κρόκου, βρίσκεται το συνεδριακό κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης». Στην κορυφή μιας υψηλής και πλατιάς μαρμάρινης σκάλας, υψώνεται σαν μια μεγάλη, άδεια, γκρίζα αποθήκη. Αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια το μνημειακό σημείο αναφοράς των επίσημων εγκαινίων της ΔΕΘ και άλλων πολιτικών συγκεντρώσεων ή μεγάλων τοπικών χοροεσπερίδων. Στη θέση που βρίσκεται κρύβει την ελεύθερη προοπτική και τη θέα προς την Άνω Πόλη, τα κάστρα και το δάσος του «Σέιχ Σου». Τόσο η εξωτερική του όψη όσο και το ενεργοβόρο και ψυχρό εσωτερικό του σηματοδοτούν μια συγκεκριμένη περίοδο της πόλης, που τα τελευταία είκοσι χρόνια ταυτίστηκε με την προχειρότητα και την έλλειψη αισθητικής.

Δεν μου αρέσει να γκρεμίζω, αλλά να χτίζω. Όμως δεν θα μου έλειπε καθόλου το Βελλίδειο, αν δεν υπήρχε στο μέλλον, σε μια επιχείρηση αραίωσης των κτιρίων και αύξησης των απαραίτητων κενών στο πυκνοδομημένο περιβάλλον. Άλλωστε η αποφασισμένη μεταφορά της ΔΕΘ εκτός κέντρου και η μετατροπή του σημερινού χώρου σε πολιτιστικό πάρκο προϋποθέτουν την αφαίρεση πολλών από τα ακαλαίσθητα κτίρια που επιβαρύνουν σήμερα αισθητικά την τόσο ωραία αυτή περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Σπύρος Βούγιας υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη

«Απελευθέρωση» της Κασσάνδρου

Η πρώτη σκέψη – και φαντάζομαι όχι μόνον η δική μου – θα ήταν να γκρεμίσω το νέο δημαρχιακό μέγαρο. Και όχι μόνον για το κτήριο αυτό καθαυτό, αλλά, κυρίως, για την τοποθεσία που έχει επιλεγεί. Επειδή, όμως, φαντάζομαι ότι θα υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι με την μπουλντόζα στο ρελαντί, θα προτείνω κάτι άλλο… έτσι κι αλλιώς όνειρο είναι… Και το όνειρο που κάνω είναι ότι γκρεμίζω κατ’ αρχήν όλη τη δεξιά πλευρά της οδού Κασσάνδρου. Γκρεμίζω όλες τις πολυκατοικίες, αποζημιώνοντας, φυσικά, τους ιδιοκτήτες. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να φανεί, να αναδειχθεί η Άνω Πόλη. Και επειδή με αυτή την παρέμβαση- κατεδάφιση θα υπάρξει ανισορροπία, το όνειρο συνεχίζεται και γκρεμίζω και όλες τις πολυκατοικίες που βρίσκονται στην αριστερή πλευρά της Κασσάνδρου. Έτσι και η Άνω Πόλη ανοίγει, αποκτά θέα προς τη θάλασσα.

Ιεροκλής Μιχαηλίδης

Ηθοποιός

Μπουλντόζα στην κακομοιριά

Kατεδαφίζουμε όλα τα παλιά που μας θυμίζουν τη φτώχεια και την κακομοιριά των προηγούμενων περιόδων. Επιπλέον η αντιπαροχή διαμόρφωσε μια στρεβλή αντίληψη εν τέλει για τη ζωή στην πόλη. Με τη λογική αυτή η απάντησή μου στην ερώτηση είναι διπλή.

Θα κατεδάφιζα μια ή δυο πολυκατοικίες σε κάθε τετράγωνο. Θα αξιοποιηθούν έτσι σαν κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου ή «εσωτερικές» αυλές οι ακάλυπτοι πίσω χώροι κάθε πολυκατοικίας. Συγχρόνως στο «άνοιγμα» που θα δημιουργηθεί από την κατεδάφιση θα έκανα μια υπερκατασκευή που θα λειτουργούσε αποκλειστικά σαν χώρος parking για τους κατοίκους του τετραγώνου. Οι λεπτομέρειες συζητούνται.

Θα κατεδάφιζα το νέο Δημαρχείο, το Βελλίδειο και τα Δικαστήρια. Τα τρία αυτά κτήρια όχι μόνο δεν συμβάλλουν στην αισθητική της πόλης, όπως δηλαδή πρέπει να λειτουργούν τα δημόσια κτήρια, αλλά μας οδηγούν σε αντίθετους δρόμους κακογουστιάς και αδιαφορίας.

Πρέπει ν’ αποκτήσουμε αγάπη για τους χώρους και άρα την πόλη που ζούμε. Οι κατεδαφίσεις μ’ αυτό το σκεπτικό είναι καλό εργαλείο.

Γιάννης Μπουτάρης

Χημικός, οινολόγος, δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης

Βομβαρδισμός!

Το ερώτημα βεβαίως, όπως γίναμε, είναι τι να μην γκρεμίσεις για να συνέλθει αισθητικά η Θεσσαλονίκη – καθόσον πέρα από την έξοχη πλατεία Αριστοτέλους, μέρος της Άνω Πόλης και ορισμένων κτισμάτων που από μόνα τους είναι πανέμορφα εντός της ασχήμιας του μπετόν του ’70, το μεγαλύτερο μέρος δεν σώζεται και χρειάζεται βομβαρδιστικά Στελθ. Να αφανιστεί και να ξανακτιστεί – αν κι αυτό δεν είναι μόνο ουτοπικό, αλλά επίσης κι επίφοβο, διότι κάποιοι μαστροχαλαστές μπορεί να τα κάνουνε χειρότερα απ’ ό,τι είναι τώρα. Ποιος μπορεί να ελέγξει και τι; Εδώ καταστρατήγησαν κοτζάμ υπέροχο σχέδιο Εμπράρ (τιμητικά η πόλη του αφιέρωσε έναν μίζερο παράδρομο) και θα αφήσουνε τώρα ανθρώπους με γούστο και γνώση να φτιάξουνε κάτι; Προσωπικά, αν δεν γκρέμιζα και τον Λευκό Πύργο (τουρκική φυλακή – σύμβολο της πόλης;), θα τον πήγαινα με τρεχούλια κάπου μακριά, και θα έχτιζα εκεί ένα υπέροχο, τολμηρό, μεγαλοπρεπές, γλυπτό του μέλλοντος.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης

Συγγραφέας

Γκρεμίστε την «απαγορευμένη» πόλη

Ασφαλώς είναι τρόπος του λέγειν. Ο Τσαρούχης με έναν ευρηματικό τρόπο δείχνει ότι η πόλη, οι πόλεις, χρειάζονται επειγόντως να αποκτήσουν ανθρώπινο πρόσωπο.

Μπορεί να χρειάζονται γκρέμισμα ορισμένα κτίρια σε μια πόλη, αλλά με μια – δυο διορθώσεις δεν αλλάζει η πόλη.

Είναι μια συμβολική κραυγή.

Ο αστικός δημόσιος χώρος είναι το κρίσιμο ζήτημα και οι υπεραπλοποιήσεις δεν κάνουν καλό, αλλά είναι βέβαιο ότι με ένα δημιουργικό σκεπτικό και με επιμέρους εφαρμογές μικρής κλίμακας, η πόλη μπορεί να αποκτήσει την ποιότητα και τη δυναμική της. Η μικρή πλατεία, η ΗΣΥΧΗ μικρή πλατεία, τα δέντρα πάνω στον δρόμο, μια μικρή συστάδα σε κάποιες μικρές περιοχές, ο δρόμος για περπάτημα χωρίς «επιθετικά» εμπόδια, ένα φυλαγμένο υπόστεγο, τα αυτοκίνητα όχι πάνω στα πεζοδρόμια, η εύκολη κίνηση για τα ποδήλατα κ.τ.λ., καθαριότητα και συντήρηση, μπορεί να είναι μια μορφή γκρεμίσματος των απαγορευτικών συνθηκών ζωής στην πόλη.

Δ. Α. Φατούρος

Αρχιτέκτων, Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ.