Είχαν περάσει λίγο περισσότερα από 20 χρόνια από τον τερματισμό του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και η Ευρώπη έμπαινε και πάλι στον εφιάλτη ενός Μεγάλου Πολέμου. Ήταν ακριβώς πριν 80 χρόνια. Η ναζιστική Γερμανία εισβάλει στην Πολωνία, όταν ακόμη ευρωπαϊκές δυνάμεις προσπαθούσαν, μέσω της διπλωματίας, να αποφύγουν τη σύγκρουση. Η Πολωνία έπεσε μέσα σε χρόνο ρεκόρ και πλέον είχαμε μπει στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που θα στοιχίσει τη ζωή σε περίπου 80 εκατομμύρια ανθρώπους – πάνω από 50 εκατομμύρια νεκροί άμαχοι.

Η φρίκη του πολέμου πήρε άλλες διαστάσεις με τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης, τις μαζικές εκτελέσεις, το κάψιμο χωριών και τη σφαγή κατοίκων, ακόμη και γυναικόπαιδων, για να φτάσουμε στο τέλος με τις ατομικές βόμβες στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα. Είχαν προηγηθεί μεγάλες μάχες, ηρωισμοί, στα χαρακώματα από απλούς στρατιώτες και στα βουνά ή στις πόλεις από εκατομμύρια γυναίκες και άντρες που αντιστάθηκαν στο απόλυτο κακό, για την ελευθερία και τη διατήρηση της αξιοπρέπειας, θυσιάζοντας τη ζωή τους.

Μπορεί όλα αυτά σήμερα να μοιάζουν, ειδικά για τους νεότερους, με ένα μυθιστόρημα, αλλά είναι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της σύγχρονης Ιστορίας της ανθρωπότητας. Μια ιστορία που έδωσε στον κινηματογράφο την ευκαιρία να μιλήσει για τον ηρωισμό, τη θυσία, την αντίσταση, αλλά και τη φρίκη του πολέμου, τις θηριωδίες των ναζί και την κατάντια του ανθρώπινου είδους. Υπήρξαν βεβαίως και προπαγανδιστικές ταινίες, με στόχο να υπάρξουν εθελοντές. Πάντως, σπουδαίοι κινηματογραφιστές απ’ όλο τον κόσμο γύρισαν πολλές αξιόλογες ταινίες, ορισμένες φορές αριστουργήματα, που σημάδεψαν το σινεμά και πρόσφεραν τα μέγιστα στη συλλογική μνήμη.

Με αφορμή την επέτειο του «Όχι», είναι ευκαιρία να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας μέσα από δέκα απ’ τις καλύτερες ξένες ταινίες που έχουν εμπνευστεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μια ελληνική – ίσως τη σημαντικότερη που γυρίστηκε στον τόπο μας.

Αυτές είναι:

«Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη»

«Θάλαμος Εξόντωσης 17»

«Όταν Περνούν οι Γερανοί»

«Η Λίστα του Σίντλερ»

«Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν»

«Και οι 12 ήταν Καθάρματα»

«Η Μεγάλη Απόδραση»

«Σιδηρούς Σταυρός»

«Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι»

«Τα Παιδικά Χρόνια του Ιβάν»

«Τι Έκανες στον Πόλεμο Θανάση;»